Làm gì khi bị sa sút trí tuệ sau đột quỵ?

Khi bị sa sút trí tuệ sau đột quỵ, việc hành động kịp thời và hiệu quả là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi và cải thiện chất lượng cuộc sống. Vậy cần làm gì khi bị sa sút trí tuệ sau đột quỵ?

Vì sao có nguy cơ sa sút trí tuệ sau đột quỵ?

Sau một cơn đột quỵ, tổn thương của các tế bào não thường là kết quả của nhiều yếu tố phức tạp, bao gồm xơ vữa, hẹp mạch máu, tắc nghẽn do cục máu đông, giãn nở mạch máu, và xuất huyết mạch máu não. Các sự kiện này dẫn đến giảm sự cung cấp máu và dưỡng chất đến các khu vực não, gây ra sự suy giảm chức năng và thậm chí là tử vong của các tế bào não.

Trong quá trình đột quỵ, mạch máu não thường bị tổn thương và suy giảm khả năng đàn hồi. Xơ vữa có thể làm hẹp các mạch máu, làm giảm dòng máu đến các khu vực não, trong khi tắc nghẽn do cục máu đông có thể ngăn chặn hoàn toàn dòng máu, gây ra tử vong tế bào. Thêm vào đó, giãn nở mạch máu và xuất huyết mạch máu có thể tạo ra áp lực lên các tế bào não xung quanh, gây tổn thương và tử vong.

Các tế bào não trong vùng ghi nhớ, nơi chúng lưu trữ thông tin và kỷ niệm, thường là những tế bào đặc biệt nhạy cảm đối với sự thay đổi môi trường. Khi những tế bào này bị tổn thương hoặc chết đi do đột quỵ, nó có thể gây ra mất mát trí tuệ và khả năng ghi nhớ.

Do đó, không chỉ vấn đề về mạch máu và tổn thương cụ thể của tế bào não, mà còn sự suy giảm chức năng của các khu vực não quan trọng, đặc biệt là vùng ghi nhớ, đều góp phần vào nguy cơ giảm trí nhớ sau đột quỵ.

Biểu hiện và hậu quả của sa sút trí tuệ sau đột quỵ

Sa sút trí tuệ không phải là một hiện tượng tự nhiên của quá trình lão hóa, mà thực tế là một loại bệnh lý ảnh hưởng đến não bộ, tiến triển nặng dần theo thời gian và đòi hỏi điều trị chuyên môn. Sa sút trí tuệ sau đột quỵ có thể biểu hiện và gây ra các hậu quả đa dạng, bao gồm:

Biểu hiện:

• Mất trí nhớ: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin mới, nhớ lại thông tin từ quá khứ, hoặc khó khăn trong việc nhận diện những người quen. 
• Giảm sự tập trung: Sa sút trí tuệ có thể làm giảm khả năng tập trung và duy trì sự chú ý, gây ra sự lơ đãng và khó khăn trong hoạt động hàng ngày.
• Khó khăn trong tư duy: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động tư duy phức tạp như giải quyết vấn đề, lập kế hoạch, và ra quyết định.
• Giảm khả năng ngôn ngữ: Sa sút trí tuệ có thể ảnh hưởng đến khả năng nói, viết, và hiểu ngôn ngữ, gây ra sự lộn xộn trong giao tiếp.
• Thay đổi tính cách và tâm trạng: Có thể xuất hiện các biểu hiện của rối loạn tâm trạng như trầm cảm, lo âu, hoặc sự căng thẳng.

Hậu quả:

• Giảm chất lượng cuộc sống: Sa sút trí tuệ có thể làm giảm khả năng hoạt động độc lập và thực hiện các nhiệm vụ hàng ngày, gây ra sự mất độc lập và phụ thuộc vào người chăm sóc.
• Tăng rủi ro sự cố: Nguy cơ tai nạn hoặc sự suy giảm chất lượng cuộc sống có thể tăng lên do khả năng giảm của người bệnh trong việc tự chăm sóc bản thân.
• Gánh nặng cho gia đình: Gia đình người bệnh có thể phải đối mặt với áp lực tài chính, thời gian và tinh thần khi chăm sóc người thân bị sa sút trí tuệ.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh khác: Sa sút trí tuệ sau đột quỵ cũng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh khác như trầm cảm, loạn thần, hoặc các bệnh khác liên quan đến tuổi già.

Đối mặt với những biểu hiện và hậu quả này, việc hỗ trợ từ bác sĩ, nhân viên y tế, và gia đình là rất quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và giảm thiểu tác động tiêu cực. 

Làm gì khi bị sa sút trí tuệ sau đột quỵ?

Sau khi trải qua cơn đột quỵ, nếu bạn cảm thấy có dấu hiệu của sự suy giảm trí tuệ, có một số bước bạn có thể thực hiện để hỗ trợ quá trình phục hồi sau đột quỵ não:

• Thăm bác sĩ: Điều quan trọng nhất là tìm kiếm sự chăm sóc y tế chuyên môn. Bác sĩ có thể đưa ra đánh giá chính xác về tình trạng sức khỏe của bạn và chỉ định liệu pháp phù hợp.
• Tuân thủ kế hoạch điều trị: Tuân thủ chính xác kế hoạch điều trị của bác sĩ. Điều này có thể bao gồm thuốc, điều chỉnh lối sống, hoặc liệu pháp vật lý.
• Thiết lập kế hoạch phục hồi: Lập kế hoạch về cách bạn sẽ phục hồi từ đột quỵ và cải thiện trí tuệ. Điều này có thể bao gồm việc tham gia các chương trình tập luyện thể chất, tư duy hoặc nói chuyện với một nhà tâm lý học.
• Thực hiện bài tập não: Bạn có thể thực hiện các bài tập để kích thích não, bao gồm đọc sách, giải các câu đố, chơi trò chơi trí tuệ hoặc học một kỹ năng mới.
• Dinh dưỡng lành mạnh: Dinh dưỡng là một phần quan trọng của việc phục hồi. Hãy chắc chắn bạn đang ăn một chế độ ăn lành mạnh, giàu chất dinh dưỡng và giảm thiểu đường và chất béo bão hòa.
• Hỗ trợ tinh thần: Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ tinh thần từ gia đình, bạn bè hoặc nhóm hỗ trợ. Có thể bạn sẽ cảm thấy mất tự tin sau đột quỵ, và việc có sự ủng hộ từ những người thân yêu sẽ giúp bạn vượt qua khó khăn.
• Giữ tinh thần lạc quan: Dù việc phục hồi có thể mất thời gian, hãy nhớ rằng sự cải thiện là có thể. Hãy kiên nhẫn và lạc quan trong quá trình phục hồi của bạn.

Nhớ rằng mỗi người đều phản ứng khác nhau với việc phục hồi sau đột quỵ não, vì vậy luôn tốt nhất khi làm việc chặt chẽ với bác sĩ và chuyên gia y tế để tìm ra phương pháp phù hợp nhất cho bạn.

Tóm lại, trong việc đối phó với sự suy giảm trí tuệ sau đột quỵ, việc tuân thủ kế hoạch điều trị, thực hiện bài tập não, dinh dưỡng lành mạnh và tìm kiếm sự hỗ trợ tinh thần là quan trọng. Bằng cách kết hợp những biện pháp này và giữ lấy tinh thần lạc quan, chúng ta có thể tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình phục hồi và cải thiện chất lượng cuộc sống sau đột quỵ.

Tài liệu tham khảo: Webmd.com, Medicalnewstoday.com