Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit dạ dày liên tục chảy ngược vào ống nối miệng và dạ dày, gọi là thực quản. Trào ngược axit dạ dày có thể gây kích ứng niêm mạc thực quản dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vậy đâu là các nguyên nhân gây trào ngược axit dạ dày?
Nhiễm khuẩn H.P, viêm loét dạ dày, căng thẳng… có thể khiến bạn bị dư thừa axit trong dạ dày. Mặc dù axit dạ dày có vai trò trong việc giúp tiêu hóa thức ăn thô thành các chất dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho cơ thể nhưng việc có quá nhiều axit trong dạ dày lại làm giảm hiệu quả của các hormone bảo vệ niêm mạc dạ dày, gây ra tình trạng quá tải và dẫn đến loét cùng nhiều triệu chứng khác. Có nhiều yếu tố khác nhau góp phần làm tăng sản xuất axit dịch vị trong cơ thể.
1. Nhiễm Helicobacter Pylori là nguyên nhân trào ngược axit dạ dày
Một trong những nguyên nhân trào ngược axit dạ dày phổ biến là tình trạng nhiễm khuẩn của dạ dày với vi khuẩn Helicobacter pylori. Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) có thể góp phần gây ra triệu chứng trào ngược dạ dày trong một số trường hợp. HP là một loại vi khuẩn có khả năng sống trong môi trường axit của dạ dày. Khi nhiễm vi khuẩn này sẽ làm thay đổi môi trường dạ dày và gây ra nhiều tác động tiêu cực.
HP có khả năng tăng hoạt động của tế bào tạo axit trong niêm mạc dạ dày, dẫn đến sự tăng sản xuất axit dạ dày. Mức độ axit cao có thể gây ra cảm giác đau và nóng rát, cũng như là nguyên nhân trào ngược dạ dày.
Ngoài ra, vi khuẩn HP cũng có thể gây kích thích và tác động lên các giao thức cảm giác trong dạ dày và thực quản, gây ra cảm giác đau và khó chịu. Điều này có thể kích thích cơ thể dựa phản xạ, tăng cường hoạt động của cơ thắt dạ dày.
2. Viêm loét dạ dày
Viêm loét dạ dày là một trong các nguyên nhân gây trào ngược dạ dày thực quản hay gặp. Viêm loét dạ dày có thể làm suy yếu cơ hoạt động của dạ dày. Khi cơ hoạt động yếu, dạ dày không thể hoạt động hiệu quả trong việc duy trì chất lỏng và thức ăn trong dạ dày. Điều này có thể tạo điều kiện cho dạ dày trào ngược lên thực quản.
Viêm loét dạ dày cũng thường đi kèm với tăng hoạt động của tế bào tạo axit trong niêm mạc dạ dày. Mức độ axit cao gây ra cảm giác đau và nóng rát, cũng như làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
3. Căng thẳng kéo dài
Căng thẳng và áp lực tâm lý có thể là nguyên nhân trào ngược axit dạ dày mãn tính kéo dài. Đầu tiên, căng thẳng và áp lực tâm lý tác động lên hệ thần kinh, đặc biệt là hệ thần kinh giao cảm. Khi bạn căng thẳng, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tăng cường hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, gây ra tăng sản xuất axit dạ dày.
Theo sau đó, trong tình trạng căng thẳng, một số người có xu hướng thay đổi hành vi ăn uống, bao gồm ăn quá nhiều, ăn nhanh hoặc ăn các loại thức ăn không tốt cho dạ dày. Các thay đổi này sẽ tạo điều kiện cho sự trào ngược của acid dạ dày lên thực quản.
Cuối cùng, căng thẳng ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn, gây ra khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ hoặc giấc ngủ không đủ. Giấc ngủ không đủ có thể gây ra sự rối loạn dạ dày và trào ngược dạ dày.
4. Hội chứng Zollinger-Ellison
Hội chứng Zollinger-Ellison là một tình trạng hiếm gặp, trong đó tồn tại một khối u gọi là gastrinoma, thường xuất hiện ở tuyến tụy hoặc dạ dày. Gastrinoma là một loại khối u chứa tế bào tạo ra hormon gastrin, hormon này kích thích tăng sản xuất axit dạ dày. Đó là lý do vì sao hội chứng Zollinger-Ellison cũng được xem là một trong các nguyên nhân gây trào ngược dạ dày thực quản.
Khi bị Hội chứng Zollinger-Ellison, gastrinoma sản xuất một lượng lớn hormon gastrin, và gastrin là nguyên nhân chính để tăng sản xuất axit dạ dày. Sự tăng axit dạ dày có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
Sự tăng sản xuất axit dạ dày do gastrinoma có thể làm giảm chức năng cơ thắt dạ dày trong việc ngăn chặn lưu chất trong dạ dày trào ngược trở lại thực quản. Khi sản xuất axit dạ dày tăng do gastrinoma, cơ thắt dạ dày có thể không hoạt động hiệu quả, dẫn đến trào ngược dạ dày.
5. Thuốc là nguyên nhân trào ngược axit dạ dày
Một số loại thuốc có thể là nguyên nhân trào ngược dạ dày mà bạn không hề biết.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): NSAIDs như aspirin, ibuprofen và naproxen có thể gây trào ngược dạ dày bằng cách tác động lên niêm mạc dạ dày và giảm sự bảo vệ của niêm mạc đối với acid dạ dày. NSAIDs cũng có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày. Việc sử dụng NSAIDs trong thời gian dài hoặc liều lượng cao có thể tăng nguy cơ trào ngược axit dạ dày.
- Thuốc chống co giật : Một số loại thuốc chống co giật, chẳng hạn như gabapentin và pregabalin được sử dụng để điều trị co giật và đau thần kinh có thể là nguyên nhân trào ngược axit dạ dày. Các thuốc này có thể gây triệu chứng bằng cách ảnh hưởng đến chức năng của cơ thắt dạ dày.
- Thuốc chống trầm cảm: Một số loại thuốc chống trầm cảm, đặc biệt là các loại thuốc thuộc nhóm chất ức chế tái hấp thu serotonin (SSRI) như fluoxetine và sertraline, có thể gây trào ngược dạ dày do làm giảm tác dụng của cơ thắt tâm vị của dạ dày.
6. Nguyên nhân trào ngược dạ dày do thức ăn
Một số loại thức ăn cũng có thể vô tình là nguyên nhân trào ngược axit dạ dày trên một số người, chẳng hạn như:
- Thức ăn nhiều chất béo như thịt đỏ mỡ, đồ chiên, đặc biệt là chất béo bão hòa, có thể làm giảm chức năng cơ dạ dày và tăng khả năng bị trào ngược axit.
- Thức ăn có gia vị cay như ớt, tiêu, gia vị nóng gây kích thích sản xuất axit dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
- Thức ăn chứa đường tinh khiết hoặc thức ăn có nồng độ cao đường như đồ ngọt, bánh ngọt, nước ngọt có ga cũng làm giảm chức năng cơ chống ngược dạ dày và gây ra các triệu chứng khó chịu.
Bên cạnh các nguyên nhân kể trên, một số tình trạng sinh lý hoặc thói quen kém lành mạnh cũng có thể là nguyên nhân gây trào ngược dạ dày thực quản, chẳng hạn như:
- Béo phì.
- Thoát vị.
- Thai kỳ.
- Chứng xơ cứng bì.
- Nhịn ăn
- Hút thuốc.
- Ăn quá nhiều một lần hoặc ăn khuya.
Như vậy, trào ngược axit dạ dày là một bệnh lý phổ biến và phức tạp, có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ các nguyên nhân trào ngược axit dạ dày là bước đầu quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Với các thành phần thiết yếu và công nghệ tiên tiến, liệu pháp truyền dịch này mang lại sự thoải mái và an toàn cho người sử dụng, giúp bạn nhanh chóng quay lại với cuộc sống thường ngày mà không phải lo lắng về các triệu chứng khó chịu của bệnh dạ dày.
Nguồn: nhs.uk
Bài viết của: Nguyễn Thị Thanh Thuý