Hậu quả của stress kéo dài – Vì sao người bị stress dễ ốm?

Stress kéo dài là trạng thái căng thẳng và lo lắng liên tục trong một thời gian dài. Tình trạng stress kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần mà còn làm hệ thống miễn dịch suy yếu khiến bạn dễ bị ốm. Cùng tìm hiểu rõ hơn về những hậu quả của stress kéo dài và cách cải thiện tình trạng này thông qua bài viết dưới đây.

1. Hậu quả của stress kéo dài?

Tình trạng stress kéo dài có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, bao gồm cả sức khỏe thể chất lẫn sức khỏe tinh thần. Một số hậu quả của việc bị stress, bao gồm:

1.1 Sức khỏe tinh thần

Stress kéo dài có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần của chúng ta. Tình trạng này đã được chứng minh có liên quan đến các vấn đề như lo lắng, rối loạn lo âu, căng thẳng sau chấn thương và rối loạn nhân cách. Ngoài ra, stress kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ, lòng tự trọng, sự tập trung cũng như những khía cạnh khác trong học tập và nhận thức của con người.

Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng hậu quả của việc bị stress thực sự có thể dẫn đến những thay đổi trong cấu trúc não, bao gồm cả việc giảm thể tích ở một số vùng của não. Những thay đổi về cấu trúc não này có khả năng dẫn đến rối loạn chức năng hành vi, cảm xúc, nhận thức và cuối cùng làm tăng khả năng dễ mắc bệnh tâm thần.

1.2 Hệ tim mạch

Stress cấp tính làm hệ thống tim mạch phải hoạt động mạnh, khiến nhịp tim tăng, mạch máu giãn ra và huyết áp tăng để bơm máu giàu oxy đến các khu vực trong cơ thể.

Thông thường, cơ thể sẽ trở lại trạng thái nghỉ ngơi sau khi stress qua đi, nhưng stress kéo dài sẽ khiến hệ thống tim mạch tiếp xúc với lượng hormone căng thẳng cao hơn. Hậu quả là làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như huyết áp cao, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

1.3 Hệ tiêu hóa

Stress cũng có thể gây ra các vấn đề về dạ dày và tiêu hóa. Khi stress trong thời gian ngắn, bạn có thể cảm thấy dạ dày khó chịu, nhưng khi tình trạng stress kéo dài có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa bao gồm đau dạ dày và đầy hơi.

Các nhà nghiên cứu cũng tin rằng vi khuẩn trong ruột của một người có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, do đó sự gián đoạn của vi khuẩn đường ruột cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và các hệ thống cơ quan khác trong cơ thể. 

Nghiên cứu cho thấy những thay đổi trong tương tác não-ruột do stress gây ra có thể góp phần gây ra một loạt bệnh bao gồm bệnh viêm ruột, hội chứng ruột kích thích, loét dạ dày tá tràng và bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

1.4 Hệ thống cơ xương khớp

Khi bạn cảm thấy stress, bạn có thể nhận thấy cơ bắp của mình căng lên. Khi tình trạng stress kéo dài thì sự căng cơ này sẽ diễn ra trong một thời gian dài. Kết quả là bạn có thể bị đau nửa đầu hoặc đau đầu do các cơ ở vùng đầu, cổ và vai bị căng cứng.

1.5 Hệ hô hấp

Stress kéo dài cũng có thể cản trở quá trình hô hấp của cơ thể. Căng thẳng tâm lý có thể khiến việc thở trở nên khó khăn hơn, dẫn đến thở nhanh và khó thở. Những người đã mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm phế quản mãn tính, hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có thể thấy các triệu chứng của họ trở nên trầm trọng hơn do hậu quả của stress kéo dài.

1.6 Béo phì

Stress được cho là đóng vai trò chính trong bệnh béo phì. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng mức cortisol cao hơn do căng thẳng mãn tính có thể ảnh hưởng đến một số yếu tố góp phần tăng cân, bao gồm cả giấc ngủ kém, tăng mức cortisol của bạn hơn nữa và dẫn đến tăng mỡ bụng. Stress kéo dài cũng góp phần gây ra tình trạng tăng tiêu thụ những thực phẩm không lành mạnh do làm tăng cảm giác thèm đồ ngọt và carbohydrate tinh chế.

1.7 Trầm cảm

Một số nghiên cứu đã chứng minh có mối liên hệ giữa tình trạng stress kéo dài với trầm cảm. Căng thẳng khiến một số hóa chất trong não của bạn mất cân bằng, bao gồm serotonin, dopamine và norepinephrine. Stress kéo dài cũng làm tăng mức cortisol trong máu của bạn. Khi những sự mất cân bằng hóa học này xảy ra, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trạng, kiểu ngủ, sự thèm ăn và ham muốn tình dục của bạn. Hậu quả của những ảnh hưởng tiêu cực này là dẫn đến bệnh trầm cảm.

2. Vì sao người bị stress dễ ốm? 

Tình trạng stress kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống miễn dịch, khiến hệ thống miễn dịch suy yếu. Hậu quả là làm giảm khả năng chống lại nhiễm trùng và bệnh tật của cơ thể. Đây là lý do khiến người bị stress dễ ốm.

Stress kéo dài sẽ tác động đến hệ thống miễn dịch trong cơ thể như sau:

• Tăng sản xuất cortisol: Stress kéo dài làm tăng sản xuất hormone cortisol. Mặc dù cortisol có tác dụng kháng viêm ngắn hạn, nhưng khi ở mức cao trong thời gian dài, cortisol có thể làm suy giảm chức năng miễn dịch bằng cách giảm khả năng phản ứng của hệ miễn dịch và ức chế sản xuất các tế bào miễn dịch.
• Giảm số lượng tế bào miễn dịch: Stress kéo dài có thể làm giảm số lượng và hoạt động của các tế bào bạch cầu, bao gồm các tế bào T và B, là những tế bào chủ chốt trong việc chống lại các tác nhân gây bệnh.
• Ảnh hưởng đến cytokine: Stress ảnh hưởng đến sự cân bằng của các cytokine, các phân tử tín hiệu trong hệ miễn dịch. Stress kéo dài có thể làm tăng các cytokine gây viêm như interleukin-6 (IL-6) và giảm các cytokine kháng viêm, dẫn đến tình trạng viêm mãn tính.
• Làm suy giảm chức năng hàng rào miễn dịch: Stress kéo dài có thể làm suy yếu các hàng rào bảo vệ của cơ thể như da và niêm mạc, làm tăng khả năng xâm nhập của vi khuẩn và virus.
• Tăng nguy cơ viêm nhiễm: Stress kéo dài làm gia tăng nguy cơ viêm nhiễm trong cơ thể, làm tăng khả năng mắc các bệnh mãn tính như bệnh tiểu đường, tim mạch và các bệnh tự miễn.
• Làm giảm khả năng hồi phục: Khi cơ thể bị tổn thương hoặc nhiễm trùng, stress kéo dài có thể làm chậm quá trình hồi phục do hệ miễn dịch bị suy giảm.
• Tác động đến sự phân chia tế bào: Stress kéo dài có thể ảnh hưởng đến quá trình phân chia và sản xuất các tế bào miễn dịch. Hậu quả là làm giảm khả năng tái tạo và duy trì một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh.

3. Cách nào cải thiện hậu quả của stress?

Stress kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất của chúng ta. Một số biện pháp giúp cải thiện hậu quả của stress kéo dài và hậu quả của stress trong công việc, bao gồm:

3.1 Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn giúp cải thiện tâm trạng và tăng cường sức khỏe thể chất.

Bạn có thể lựa chọn các hoạt động phù hợp với bản thân như đi bộ, chạy bộ, yoga, bơi lội hoặc các bài tập aerobic.

3.2 Thực hành kỹ thuật thư giãn

Một số kỹ thuật thư giãn bạn có thể thực hiện để cải thiện hậu quả của việc bị stress hay hậu quả của stress trong công việc, bao gồm:

• Thiền: Giúp tĩnh tâm và giảm lo âu. Có thể bắt đầu với 5-10 phút mỗi ngày.
• Yoga: Kết hợp giữa vận động và hít thở sâu giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện.
• Hít thở sâu: Hít vào sâu qua mũi, giữ hơi thở vài giây rồi thở ra từ từ qua miệng. Thực hiện vài lần để cảm thấy thư giãn.

3.3 Đảm bảo ngủ đủ giấc

Chất lượng giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta. Ngủ là thời gian để các cơ quan trong cơ thể được phục hồi, nghỉ ngơi và tái tạo các tế bào hư tổn. Vì vậy, bạn cần đảm bảo ngủ đủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm để xoa dịu những cảm xúc tiêu cực, mang lại cảm giác sảng khoái, đồng thời giúp cơ thể luôn tràn đầy năng lượng.

3.4 Chế độ ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn uống lành mạnh với các thực phẩm như trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và chất béo lành mạnh sẽ cung cấp cho cơ thể những chất dinh dưỡng thiết yếu.

Ngoài ra, bạn cũng cần hạn chế tiêu thụ caffeine, rượu, đường và thức ăn nhanh để đảm bảo sức khỏe.

Bài viết đã cho chúng ta biết được những hậu quả của stress kéo dài cũng như hậu quả của stress trong công việc. Tình trạng stress kéo dài sẽ tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần, hệ tim mạch, hệ hô hấp và hệ cơ xương khớp. Đồng thời, stress còn làm suy yếu hệ thống miễn dịch khiến bạn dễ bị ốm. Để cải thiện hậu quả của việc bị stress bạn cần tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, chế độ ăn uống lành mạnh và thư giãn tinh thần. Đặc biệt, bạn có thể kết hợp với phác đồ truyền miễn dịch tối ưu để tăng cường chức năng hệ thống miễn dịch và nâng cao sức khỏe tổng thể.