Tình trạng mệt mỏi, uể oải và thiếu năng lượng kéo dài sẽ khiến hệ miễn dịch suy yếu, tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính và suy giảm chức năng nhiều cơ quan. Không chỉ vậy, tình trạng này còn làm tăng nguy cơ khiến người bệnh bị rối loạn lo âu và trầm cảm. Cùng tìm hiểu rõ hơn về những điều xảy ra với người thiếu năng lượng, mệt mỏi thông qua bài viết dưới đây.
1. Bị mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng kéo dài gây ảnh hưởng gì đến tinh thần và sức khỏe?
1.1 Sức khỏe thể chất
Người mệt mỏi thiếu năng lượng kéo dài sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất, bao gồm:
- Suy yếu hệ thống miễn dịch: Khi cơ thể bị mệt mỏi liên tục, hệ miễn dịch suy yếu, khiến bạn dễ bị nhiễm bệnh hơn, chẳng hạn như cảm cúm, viêm nhiễm và các bệnh truyền nhiễm khác.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính: Mệt mỏi kéo dài có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường và cao huyết áp. Ngoài ra, cơ thể không có đủ năng lượng để duy trì các chức năng cơ bản sẽ dẫn đến suy giảm sức khỏe tổng thể.
- Rối loạn giấc ngủ: Mệt mỏi thường dẫn đến giấc ngủ không đủ hoặc không sâu, tạo nên một vòng luẩn quẩn của mệt mỏi và mất ngủ. Giấc ngủ kém chất lượng làm giảm khả năng phục hồi của cơ thể, gây ra cảm giác mệt mỏi và uể oải vào ngày hôm sau.
- Suy giảm chức năng não bộ: Tình trạng mệt mỏi kéo dài có thể khiến chức năng não bộ suy giảm, làm giảm khả năng tập trung, ghi nhớ và sự nhạy bén trong xử lý thông tin. Điều này có thể làm giảm hiệu suất làm việc và học tập, cũng như tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tâm lý như lo âu và trầm cảm.
- Suy giảm chức năng tiêu hóa: Thiếu năng lượng có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, dẫn đến các vấn đề như khó tiêu, táo bón và thậm chí là rối loạn tiêu hóa mãn tính. Điều này cũng có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ chất dinh dưỡng, khiến cơ thể suy nhược hơn.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch: Mệt mỏi kéo dài có thể dẫn đến tình trạng căng thẳng liên tục, làm tăng huyết áp và nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, chẳng hạn như đau tim hoặc đột quỵ.
- Suy giảm cân bằng nội tiết: Cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng có thể ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết, gây rối loạn hormone và dẫn đến các vấn đề như tăng cân, mất cân bằng đường huyết và rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ.
1.2 Sức khỏe tinh thần
Người uể oải thiếu năng lượng kéo dài sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, bao gồm:
- Trầm cảm: Người mệt mỏi thiếu năng lượng nếu kéo dài sẽ khiến người bệnh có cảm giác chán nản, mất hứng thú với các hoạt động từng yêu thích. Nếu không được quản lý, tình trạng này có thể phát triển thành trầm cảm, với các triệu chứng như buồn bã kéo dài, cảm giác vô vọng và thậm chí là suy nghĩ tiêu cực về bản thân hoặc cuộc sống.
- Rối loạn lo âu: Người uể oải thiếu năng lượng sẽ khiến người bệnh dễ cảm thấy căng thẳng và lo lắng hơn, ngay cả trong những tình huống bình thường. Rối loạn lo âu có thể biểu hiện qua cảm giác sợ hãi vô cớ, bồn chồn và khó khăn trong việc tập trung vào công việc hay học tập.
- Suy giảm khả năng quản lý căng thẳng: Khi cơ thể và tinh thần mệt mỏi, bạn dễ trở nên nhạy cảm hơn với căng thẳng tinh thần. Những tình huống mà bình thường bạn có thể dễ dàng xử lý nay có thể trở thành gánh nặng lớn. Điều này dẫn đến tình trạng stress kéo dài, làm gia tăng các vấn đề tâm lý khác như lo âu và trầm cảm.
- Giảm động lực và mất hứng thú: Thiếu năng lượng làm giảm động lực để tham gia các hoạt động hàng ngày, kể cả những việc bạn từng yêu thích. Bạn có thể cảm thấy không còn hứng thú với công việc, học tập, hoặc thậm chí là các mối quan hệ xã hội. Sự mất hứng thú này có thể dẫn đến cảm giác cô đơn và cô lập.
- Ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ xã hội: Mệt mỏi kéo dài có thể khiến bạn trở nên xa cách, ít giao tiếp hơn và dễ bị kích động hoặc cáu gắt. Điều này lâu dần làm tổn hại đến các mối quan hệ cá nhân và gia đình, gây ra sự hiểu lầm, xung đột và cảm giác cô đơn.
- Tăng cảm giác thất bại và tự ti: Người thiếu năng lượng kéo dài có thể khiến bạn cảm thấy mình không đủ khả năng để hoàn thành công việc hoặc đạt được mục tiêu, từ đó dẫn đến cảm giác thất bại và tự ti. Điều này làm giảm lòng tự trọng và tạo ra một vòng luẩn quẩn, làm tăng thêm tình trạng mệt mỏi và uể oải.
2. Phải làm gì khi cơ thể bị mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng kéo dài?
Người thiếu năng lượng kéo dài không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần mà còn tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.
Một số biện pháp giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi, uể oải và thiếu năng lượng kéo dài, bao gồm:
2.1 Xác định nguyên nhân
Đôi khi, mệt mỏi, uể oải và thiếu năng lượng kéo dài có thể do lối sống không lành mạnh, chẳng hạn như thiếu ngủ, chế độ ăn uống kém, ít vận động, hoặc stress quá mức. Xác định và điều chỉnh các yếu tố này có thể giúp cải thiện tình trạng trên.
Tuy nhiên, nếu thường xuyên cảm giác thiếu năng lượng và mệt mỏi kéo dài nhưng không rõ nguyên nhân, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ để loại trừ các vấn đề y tế như thiếu máu, rối loạn tuyến giáp hoặc các bệnh mãn tính khác.
2.2 Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Giấc ngủ đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phục hồi năng lượng cho cơ thể và tâm trí. Trong khi ngủ, não bộ sẽ hoạt động để loại bỏ các chất độc tích tụ và cơ thể sẽ có thời gian để phục hồi, tái tạo và sửa chữa các tổn thương.
Một số biện pháp giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ tốt hơn bao gồm:
- Thiết lập thói quen ngủ lành mạnh: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả vào cuối tuần. Đảm bảo bạn có một môi trường ngủ thoải mái, yên tĩnh, và tối.
- Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh: Tránh sử dụng máy tính, điện thoại hoặc xem TV ít nhất 1 giờ trước khi đi ngủ, vì ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
2.3 Chế độ ăn uống cân bằng
Một chế độ ăn uống cân bằng sẽ giúp cải thiện tình trạng người thiếu năng lượng bằng cách cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để cơ thể duy trì hoạt động.
Một số cách ăn uống có thể giúp người mệt mỏi thiếu năng lượng khắc phục tình trạng này, bao gồm:
- Ăn thực phẩm giàu năng lượng: Các thực phẩm giàu carbohydrate phức tạp như ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang và các loại đậu, sẽ cung cấp cho cơ thể năng lượng lâu dài và ổn định. Đồng thời, những thực phẩm này cũng giúp duy trì mức đường huyết ổn định và ngăn ngừa cảm giác mệt mỏi.
- Bổ sung protein: Protein từ các nguồn như thịt nạc, cá, trứng, đậu và các sản phẩm từ sữa giúp sửa chữa mô cơ và duy trì sức mạnh. Một chế độ ăn uống có đủ protein giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và duy trì năng lượng.
- Chất béo lành mạnh: Các chất béo không bão hòa có trong cá hồi, quả bơ và các loại hạt, giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ chức năng não bộ. Đồng thời, người thiếu năng lượng cũng nên tránh xa chất béo bão hòa vì chúng có thể gây mệt mỏi và giảm năng lượng.
- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Các vitamin và khoáng chất như vitamin B12, vitamin D, sắt, magie và kẽm rất quan trọng để duy trì mức năng lượng và giảm cảm giác mệt mỏi. Các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây và các loại hạt là nguồn cung cấp cho cơ thể những dưỡng chất này.
- Uống đủ nước: Mất nước có thể gây ra cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng. Uống đủ nước giúp cơ thể duy trì sự cân bằng điện giải và hỗ trợ các chức năng cơ thể.
- Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày: Thay vì ăn ba bữa lớn, hãy thử ăn từ năm đến sáu bữa nhỏ hơn trong ngày. Điều này sẽ giúp duy trì mức đường huyết ổn định trong máu và cung cấp năng lượng đều đặn cho cơ thể.
- Tránh thực phẩm và đồ uống gây mệt mỏi: Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có nhiều đường tinh luyện, caffeine và rượu bia. Những thực phẩm này có thể gây ra sự tăng giảm đột ngột trong mức đường huyết và làm giảm năng lượng.
- Ăn đủ chất xơ: Chất xơ từ trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh và cải thiện cảm giác no từ đó giúp cơ thể có năng lượng ổn định.
2.4 Tập thể dục đều đặn
Tập thể dục thường xuyên sẽ giúp cải thiện lưu thông máu, từ đó cung cấp nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn đến các cơ và mô. Điều này sẽ giúp bạn giảm cảm giác mệt mỏi và cảm thấy năng động hơn.
Ngoài ra, tập thể dục sẽ kích thích cơ thể sản xuất endorphin, được biết đến là các hormone hạnh phúc giúp nâng cao tâm trạng và giảm cảm giác căng thẳng.
Không chỉ vậy, hoạt động thể lực còn giúp tăng cường quá trình trao đổi chất và giúp cơ thể sử dụng năng lượng hiệu quả hơn.
2.5 Quản lý căng thẳng
Tình trạng căng thẳng tinh thần sẽ làm tăng nồng độ cortisol, một hormone liên quan đến phản ứng căng thẳng. Mức cortisol trong máu cao có thể gây ra cảm giác mệt mỏi và làm giảm năng lượng.
Quản lý căng thẳng giúp cải thiện tâm trạng và tinh thần, làm cho bạn cảm thấy ít mệt mỏi hơn. Ngoài ra, các phương pháp quản lý căng thẳng giúp làm giảm tình trạng phân tâm và cải thiện khả năng tập trung, từ đó nâng cao năng suất học tập và làm việc.
Một số phương pháp giúp quản lý căng thẳng bao gồm:
- Kỹ thuật thư giãn: Ngồi thiền, tập yoga và các bài tập thở sâu.
- Tập thể dục: Các hoạt động thể chất giúp giải tỏa căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
- Lên kế hoạch và tổ chức: Sắp xếp công việc và thiết lập mục tiêu có thể giảm bớt cảm giác quá tải.
- Giao tiếp xã hội: Kết nối với bạn bè và gia đình để giảm bớt căng thẳng.
- Thực hành tự chăm sóc: Dành thời gian cho các sở thích và hoạt động yêu thích để giảm căng thẳng.
2.6 Thúc đẩy quá trình sản xuất ATP
Tăng cường năng lượng cho cơ thể đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng mệt mỏi, uể oải và thiếu năng lượng. Có nhiều cách để tăng cường năng lượng cho cơ thể, trong đó việc thúc đẩy sản xuất ATP đóng vai trò then chốt.
ATP là phân tử mang năng lượng, có chức năng vận chuyển năng lượng đến các nơi cần thiết để tế bào trong cơ thể sử dụng. Chỉ có thông qua ATP, tế bào mới sử dụng được thế năng hóa học cất giấu trong cấu trúc phân tử hữu cơ. Do đó, cần tăng cường ATP để cơ thể có thêm năng lượng sống tràn trề.
3. Các điểm cần lưu ý
Bên cạnh việc áp dụng những biện pháp giúp cải thiện vấn đề người mệt mỏi thiếu năng lượng kéo dài, bạn cũng cần tìm hiểu những nguyên nhân gây ra tình trạng này. Biết được nguyên nhân khiến người uể oải thiếu năng lượng sẽ giúp tìm ra phương pháp khắc phục phù hợp với bản thân.
Một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng mệt mỏi, uể oải và thiếu năng lượng kéo dài bao gồm:
- Thiếu ngủ hoặc giấc ngủ kém: Ngủ không đủ hoặc giấc ngủ bị gián đoạn có thể làm giảm khả năng phục hồi của cơ thể và gây ra cảm giác mệt mỏi.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Thiếu hụt dinh dưỡng, ăn uống không cân đối hoặc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể ảnh hưởng đến mức năng lượng.
- Thiếu hoạt động thể chất: Lười vận động hoặc thiếu tập thể dục có thể dẫn đến tình trạng cơ thể không được kích thích đủ để duy trì năng lượng.
- Căng thẳng và rối loạn lo âu: Căng thẳng liên tục và rối loạn lo âu sẽ làm giảm mức năng lượng và làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi.
- Vấn đề sức khỏe: Một số bệnh lý như thiếu máu, bệnh tuyến giáp, tiểu đường hoặc các vấn đề về tim mạch có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi kéo dài.
- Sử dụng thuốc hoặc chất kích thích: Một số loại thuốc hoặc chất kích thích đều gây ra tác dụng phụ như mệt mỏi và thiếu năng lượng.
- Mất nước: Cơ thể thiếu nước có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi và uể oải.
Có thể thấy tình trạng người mệt mỏi thiếu năng lượng kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả sức khỏe thể chất và tinh thần. Để khắc phục vấn đề này bạn cần xác định nguyên nhân, cải thiện chất lượng giấc ngủ, duy trì chế độ ăn uống cân bằng và quản lý căng thẳng. Đặc biệt, tăng cường năng lượng cho cơ thể bằng cách thúc đẩy quá trình sản xuất ATP đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cải thiện vấn đề người mệt mỏi thiếu năng lượng kéo dài.
Nguồn: webmd.com – healthline.com – medicalnewstoday.com
Bài viết của: Chu Yến Nhi