Đau đầu vận mạch là gì và vì sao nhiều phụ nữ mắc?

Đau đầu vận mạch là một tình trạng y khoa phổ biến, ảnh hưởng đến một phần của đầu và thường gây ra cơn đau dữ dội. Tình trạng này thường xảy ra ở phụ nữ, với tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới. Hãy cùng tìm hiểu đau đầu vận mạch là gì và vì sao nhiều phụ nữ mắc phải tình trạng này?

1. Đau đầu vận mạch là gì?

Đau đầu vận mạch là một loại đau đầu được cho là có liên quan đến các mạch máu trong đầu. Chúng được đặc trưng bởi sự thay đổi đường kính của mạch máu, dẫn đến đau và các triệu chứng khác. Loại này bao gồm một số loại đau đầu, trong đó đau nửa đầu và đau đầu từng cơn là nổi bật nhất. Hiểu biết về chứng đau đầu do mạch máu bao gồm việc khám phá nguyên nhân, triệu chứng và cơ chế cơ bản góp phần gây ra sự xuất hiện của chúng.

1.1. Nguyên nhân gây đau đầu vận mạch

Đau đầu Migraine – đau nửa đầu

Đau nửa đầu có lẽ là loại đau đầu vận mạch được biết đến nhiều nhất. Chúng được cho là do sự kết hợp của các yếu tố di truyền, môi trường và thần kinh. Nguyên nhân chính xác của chứng đau nửa đầu chưa được hiểu đầy đủ, nhưng một số cơ chế được cho là góp phần:

• Khuynh hướng di truyền: Chứng đau nửa đầu thường xảy ra trong gia đình, cho thấy có yếu tố di truyền
• Yếu tố thần kinh: Những thay đổi trong hóa học não, đặc biệt liên quan đến chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, được cho là đóng vai trò chính trong chứng đau nửa đầu.
• Thay đổi mạch máu: Trong cơn đau nửa đầu, các mạch máu trong não có thể co lại (hẹp) rồi giãn ra (mở rộng), gây đau và các triệu chứng khác
• Tác nhân: Nhiều tác nhân khác nhau có thể gây ra chứng đau nửa đầu, bao gồm căng thẳng, một số loại thực phẩm (như phô mai già và thịt chế biến sẵn), rượu, thay đổi nội tiết tố (chẳng hạn như những yếu tố liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt), kích thích giác quan (như ánh sáng chói và mùi nồng) và những thay đổi trong các kiểu ngủ.

Đau đầu cụm

Đau đầu từng cụm là một loại đau đầu do mạch máu khác, đặc trưng bởi cơn đau dữ dội, một bên (một bên). Nguyên nhân chính xác của chứng đau đầu từng cơn vẫn chưa rõ ràng, nhưng một số yếu tố được cho là góp phần:

• Rối loạn chức năng vùng dưới đồi: Vùng dưới đồi – một vùng nhỏ ở đáy não, được cho là có vai trò gây ra chứng đau đầu từng cơn.
• Thay đổi mạch máu: Tương tự như chứng đau nửa đầu, những thay đổi về đường kính mạch máu có thể xảy ra khi bị đau đầu từng cơn.
• Yếu tố di truyền: Có bằng chứng cho thấy khuynh hướng di truyền đối với chứng đau đầu từng cơn (cụm).
• Tác nhân: Các tác nhân phổ biến gây đau đầu từng cơn bao gồm uống rượu, mùi nồng và độ cao.

Đau đầu do tăng huyết áp

Huyết áp tăng cao có thể dẫn đến đau đầu, đặc biệt nếu huyết áp tăng đột ngột hoặc cực kỳ cao.

Đau đầu do viêm động mạch thái dương

Đây là tình trạng các động mạch thái dương cung cấp máu cho đầu và não bị viêm. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến người lớn tuổi và có thể dẫn đến đau đầu dữ dội, đau hàm và các vấn đề về thị lực.

1.2. Triệu chứng đau đầu vận mạch

Đau đầu Migraine – đau nửa đầu

Chứng đau nửa đầu được đặc trưng bởi một loạt các triệu chứng có thể khác nhau về cường độ và thời gian. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau nhói hoặc đau theo mạch. Cơn đau thường có cường độ từ trung bình đến nặng và có thể ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày.
• Buồn nôn và nôn mửa
• Chứng sợ ánh sáng (nhạy cảm với ánh sáng) và chứng sợ âm thanh (nhạy cảm với âm thanh) là phổ biến
• Một số người trải qua hào quang trước giai đoạn đau đầu. Hào quang là những rối loạn cảm giác có thể bao gồm những thay đổi về thị giác (chẳng hạn như nhìn thấy đèn nhấp nháy hoặc đường ngoằn ngoèo), cảm giác ngứa ran và khó nói.
• Thay đổi tâm trạng, thèm ăn, mệt mỏi và khó tập trung có thể xảy ra.

Đau đầu cụm

Đau đầu từng cụm có một loạt các triệu chứng riêng biệt giúp phân biệt chúng với các loại đau đầu khác:

• Cơn đau đầu từng cơn thường dữ dội và nằm ở một bên đầu, thường quanh mắt hoặc thái dương.
• Các cơn đau đầu từng cơn tương đối ngắn, kéo dài từ 15 phút đến 3 giờ.
• Bồn chồn và kích động, đi đi lại lại hoặc lắc lư.
• Triệu chứng thần kinh tự chủ ở cùng phía với cơn đau, bao gồm đỏ mắt, chảy nước mắt, nghẹt mũi, sổ mũi và sụp mí mắt (ptosis).
• Nhức đầu từng cơn thường diễn ra theo mô hình theo mùa, xảy ra vào cùng một thời điểm mỗi năm, chẳng hạn như vào mùa xuân hoặc mùa thu.

Đau đầu vận mạch bao gồm nhiều loại đau đầu khác nhau, mỗi loại có nguyên nhân và triệu chứng riêng. Đau nửa đầu và đau đầu từng cơn là những loại nổi bật nhất, nhưng đau đầu do tăng huyết áp và viêm động mạch thái dương cũng thuộc loại này. Hiểu nguyên nhân và triệu chứng của những cơn đau đầu này là rất quan trọng để chẩn đoán và quản lý hiệu quả.

2. Vì sao nhiều phụ nữ mắc bệnh đau đầu do rối loạn vận mạch?

Nhức đầu là một căn bệnh phổ biến ảnh hưởng đến mọi người thuộc mọi giới tính, nhưng phụ nữ bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi một số loại đau đầu, đặc biệt là những bệnh liên quan đến rối loạn mạch máu như chứng đau đầu vận mạch. Dưới đây là câu trả lời cho câu hỏi vì sao nhiều phụ nữ mắc bệnh đau đầu do rối loạn vận mạch?

2.1.Chu kỳ kinh nguyệt và sự dao động của nội tiết tố nữ 

Một trong những lý do chính khiến phụ nữ bị đau đầu do mạch máu nhiều hơn là sự dao động của nồng độ estrogen trong suốt chu kỳ kinh nguyệt.

• Nhiều phụ nữ gặp phải bệnh đau đầu do rối loạn vận mạch có liên quan chặt chẽ đến chu kỳ kinh nguyệt của họ. Chúng được gọi là chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt và chúng thường xảy ra ngay trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt khi nồng độ estrogen giảm mạnh. Sự suy giảm estrogen có thể gây ra những thay đổi trong mạch máu và hóa học trong não, dẫn đến chứng đau nửa đầu.
• Nồng độ estrogen thấp có thể dẫn đến giảm serotonin, nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu. Sự dao động nội tiết tố này cũng có thể ảnh hưởng đến sự giãn nở và co thắt của mạch máu, góp phần gây ra chứng đau đầu do mạch máu.

2.2.Thời kỳ mang thai và sau sinh

Sự thay đổi nội tiết tố khi mang thai và thời kỳ hậu sản cũng có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ đau đầu ở phụ nữ.

• Khi mang thai, nồng độ estrogen tăng lên đáng kể, điều này có thể gây ra những tác động khác nhau đối với chứng đau đầu. Một số phụ nữ có thể giảm bớt chứng đau nửa đầu khi mang thai, trong khi những người khác có thể thấy cơn đau đầu của họ trở nên trầm trọng hơn.
• Sau khi sinh con, nồng độ estrogen giảm nhanh chóng, điều này có thể dẫn đến tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau đầu.
• Thời kỳ hậu sản cũng liên quan đến căng thẳng đáng kể về thể chất và tinh thần, điều này có thể góp phần gây ra chứng rối loạn đau đầu.

2.3.Mãn kinh

Thời kỳ mãn kinh, giai đoạn đánh dấu sự kết thúc những năm sinh sản của phụ nữ, mang lại những thay đổi nội tiết tố đáng kể có thể ảnh hưởng đến các cơn đau đầu.

• Quá trình chuyển sang thời kỳ mãn kinh (tiền mãn kinh) được đặc trưng bởi sự dao động nồng độ hormone, bao gồm cả estrogen. Những biến động này có thể dẫn đến sự gia tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của chứng đau nửa đầu đối với một số phụ nữ.
• Sau khi mãn kinh, khi nồng độ estrogen ổn định ở mức thấp hơn, một số phụ nữ có thể giảm chứng đau nửa đầu.

2.4.Một số nguyên nhân khác

• Liên kết nhiễm sắc thể X: Một số nghiên cứu cho thấy các gen liên kết với nhiễm sắc thể X có thể đóng vai trò trong sự phát triển của chứng đau nửa đầu. Vì phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X nên họ có nhiều khả năng thừa hưởng các gen liên quan đến chứng đau nửa đầu này.
• Yếu tố căng thẳng và cảm xúc: Phụ nữ thường phải đối mặt với những căng thẳng đặc biệt và những thách thức về cảm xúc có thể góp phần làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau đầu.
• Vấn đề nội tiết: Phụ nữ bị rối loạn nội tiết tố như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hoặc rối loạn chức năng tuyến giáp có thể dễ bị đau đầu hơn.
• Tăng huyết áp: Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ gây đau đầu và phụ nữ bị tăng huyết áp có thể bị đau đầu thường xuyên và dữ dội hơn.

Tỷ lệ đau đầu do mạch máu cao hơn ở phụ nữ là sự tương tác phức tạp của các yếu tố nội tiết tố, di truyền, môi trường và lối sống. Sự dao động nội tiết tố liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, mang thai, thời kỳ hậu sản và mãn kinh đóng một vai trò quan trọng trong việc gây ra chứng đau nửa đầu và các chứng đau đầu do mạch máu khác. Khuynh hướng di truyền và các yếu tố di truyền đặc trưng cho giới tính góp phần thêm vào sự chênh lệch này. Ngoài ra, căng thẳng, thói quen ăn kiêng và một số tình trạng bệnh lý có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đau đầu ở phụ nữ.

3. Phải làm gì khi bị bệnh đau đầu do rối loạn vận mạch?

Dưới đây là một số cách giúp bạn cải thiện tình trạng bệnh đau đầu do rối loạn vận mạch:

• Nghỉ ngơi trong căn phòng tối, yên tĩnh: Giảm tiếp xúc với ánh sáng và tiếng ồn có thể giúp giảm bớt các triệu chứng đau đầu. Nằm xuống và nhắm mắt lại để thư giãn.
• Chườm lạnh hoặc ấm: 

• Chườm lạnh: Chườm túi lạnh lên trán hoặc sau gáy để giảm đau và viêm.
• Chườm ấm: Ngoài ra, chườm ấm có thể giúp thư giãn các cơ đang căng thẳng.

• Giữ đủ nước: Mất nước có thể khiến cơn đau đầu trở nên trầm trọng hơn, vì vậy hãy uống nhiều nước suốt cả ngày.
• Thuốc:

• Thuốc giảm đau không kê đơn: Các loại thuốc như ibuprofen, acetaminophen hoặc aspirin có thể giúp giảm đau.
• Thuốc kê đơn: Đối với những cơn đau đầu dữ dội hoặc tái phát, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để biết các lựa chọn kê đơn như triptans hoặc các loại thuốc trị đau nửa đầu cụ thể khác.

• Tránh các yếu tố kích hoạt đau đầu đã biết: Xác định và tránh các tác nhân gây ra như một số loại thực phẩm, rượu, caffeine và căng thẳng.
• Thực hành kỹ thuật thư giãn: Các kỹ thuật như thở sâu, thiền hoặc yoga có thể giúp giảm căng thẳng và căng thẳng, từ đó làm giảm các triệu chứng đau đầu.
• Duy trì lịch ngủ đều đặn: Đảm bảo bạn ngủ đủ giấc và duy trì chế độ ngủ phù hợp để giúp ngăn ngừa đau đầu.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo giải pháp toàn diện và lâu dài hơn như IV Therapy – Đây là liệu pháp truyền dịch nhằm đưa trực tiếp các dưỡng chất cần thiết vào máu thông qua tĩnh mạch, giúp trẻ hóa thần kinh và giúp giảm đau đầu, duy trì một ttinh thần thoải mái.

Tại Drip Hydration, các liệu pháp IV Therapy được thực hiện bởi đội ngũ y tế chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm. Mỗi liệu pháp đều được cá nhân hóa dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể và nhu cầu của bệnh nhân. Trước khi bắt đầu liệu trình, bạn sẽ được thăm khám và tư vấn kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối đa.

Mặc dù đau đầu vận mạch là một tình trạng phổ biến, nhưng với sự hiểu biết và chẩn đoán sớm, các phương pháp điều trị hiệu quả có thể được áp dụng để giúp phụ nữ kiểm soát và giảm nhẹ cơn đau. Việc tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa, điều trị phù hợp sẽ giúp những người phụ nữ mắc bệnh có thể quản lý tốt hơn tình trạng sức khỏe của mình và nâng cao chất lượng cuộc sống. Với sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế, đau đầu vận mạch ở phụ nữ có thể được kiểm soát một cách hiệu quả.

Nguồn tham khảo: healthline.com, news-medical.net,.pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, onlinelibrary.wiley.com