Mùa lũ lụt không chỉ gây ra thiệt hại về tài sản và cơ sở hạ tầng, mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe đối với cộng đồng. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm nghiêm trọng, tạo điều kiện cho các loại dịch bệnh và vi khuẩn phát triển. Việc hiểu rõ những vấn đề sức khỏe cần chú ý trong mùa lũ lụt là rất quan trọng để bảo vệ bản thân và gia đình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các nguy cơ tiềm ẩn cũng như các biện pháp phòng tránh bệnh tật trong mùa mưa lũ.
1. Các vấn đề sức khỏe cần chú ý vào mùa lũ
Trong mùa lũ, môi trường sống bị thay đổi đáng kể, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe mà người dân cần đặc biệt lưu ý. Một số vấn đề phổ biến bao gồm:
- Nhiễm trùng nước: Nước lũ thường bị ô nhiễm bởi các chất thải, vi khuẩn, và các loại ký sinh trùng, dễ dẫn đến các bệnh nhiễm khuẩn như tiêu chảy, viêm gan A, hay bệnh tả.
- Bệnh do côn trùng: Môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho muỗi sinh sôi, làm gia tăng nguy cơ lây lan các bệnh như sốt xuất huyết, sốt rét, hay virus Zika.
- Các bệnh về da: Tiếp xúc lâu với nước bẩn có thể gây ra các bệnh ngoài da như viêm da, nấm da, và nhiễm trùng da.
- Bệnh về đường hô hấp: Điều kiện ẩm ướt và lạnh giá trong mùa lũ có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp như cảm cúm, viêm phổi, hoặc hen suyễn.
- Ngộ độc thực phẩm: Do điều kiện bảo quản kém trong mùa lũ, thực phẩm dễ bị hỏng và nhiễm khuẩn, dẫn đến ngộ độc thực phẩm.
- Các bệnh về mắt: Nước lũ chứa nhiều vi khuẩn và chất bẩn có thể gây nhiễm trùng mắt, như viêm kết mạc (đau mắt đỏ), viêm giác mạc, hoặc các bệnh lý khác về mắt.
- Chấn thương và tai nạn: Nước lũ thường làm đường xá, cầu cống bị hư hỏng, gây nguy cơ chấn thương, đuối nước, hoặc tai nạn do điện giật.
Việc chủ động phòng tránh và nâng cao ý thức về những nguy cơ này sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng trong mùa lũ.
2. Cách dự phòng và xử lý khi bị mắc các bệnh mùa lũ
Để bảo vệ sức khỏe trong mùa lũ, việc phòng ngừa và xử lý kịp thời khi gặp các vấn đề về sức khỏe là rất quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp dự phòng và xử lý các bệnh thường gặp trong mùa lũ:
2.1 Phòng ngừa nhiễm trùng nước
- Dự phòng: Tránh tiếp xúc trực tiếp với nước lũ, đeo ủng hoặc găng tay khi bắt buộc phải tiếp xúc. Sử dụng nguồn nước sạch để uống và nấu ăn, đồng thời khử trùng nước bằng cách đun sôi hoặc dùng viên khử khuẩn.
- Xử lý: Nếu mắc các bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy hoặc bệnh tả, hãy uống nhiều nước để bù dịch và sử dụng các dung dịch bù điện giải. Đến ngay cơ sở y tế khi có triệu chứng nặng như sốt cao hoặc mất nước nghiêm trọng.
2.2 Phòng ngừa bệnh do côn trùng
- Dự phòng: Sử dụng màn chống muỗi khi ngủ, mặc quần áo dài tay, và thoa kem chống muỗi. Dọn dẹp nơi ở để không có nước đọng, tránh tạo điều kiện cho muỗi sinh sản.
- Xử lý: Khi có dấu hiệu sốt cao, đau nhức cơ thể hoặc phát ban, đến cơ sở y tế để kiểm tra và xét nghiệm các bệnh do muỗi gây ra như sốt xuất huyết hay sốt rét.
2.3 Phòng ngừa các bệnh về da
- Dự phòng: Tránh ngâm mình trong nước lũ lâu, giữ cơ thể khô ráo, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, và bôi kem dưỡng da để tránh khô và nứt nẻ.
- Xử lý: Khi bị viêm da hoặc nhiễm trùng da, rửa sạch vùng bị ảnh hưởng bằng nước sạch và xà phòng. Nếu có dấu hiệu viêm nhiễm nặng hoặc mưng mủ, đến bệnh viện để điều trị kháng sinh.
2.4 Phòng ngừa bệnh về đường hô hấp
- Dự phòng: Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vào ban đêm và khi trời lạnh. Tránh bị ướt mưa lâu và giữ nơi ở thông thoáng.
- Xử lý: Nếu có dấu hiệu cảm cúm, viêm họng, hoặc khó thở, uống nước ấm, sử dụng thuốc cảm theo chỉ dẫn, và đến cơ sở y tế nếu triệu chứng không thuyên giảm.
2.5 Phòng ngừa ngộ độc thực phẩm
- Dự phòng: Ăn chín uống sôi, đảm bảo thực phẩm được bảo quản đúng cách, tránh dùng thực phẩm bị hỏng hoặc ôi thiu. Không ăn thực phẩm bị ngập trong nước lũ.
- Xử lý: Khi bị ngộ độc thực phẩm, uống nhiều nước và đến ngay cơ sở y tế nếu có triệu chứng nặng như nôn mửa, đau bụng, hoặc tiêu chảy kéo dài.
2.6 Phòng ngừa chấn thương và tai nạn
- Dự phòng: Hạn chế di chuyển khi mực nước dâng cao, tránh xa các khu vực nguy hiểm như đường ngập, điện bị rò rỉ, hoặc các công trình không an toàn. Sử dụng đèn pin hoặc các thiết bị chiếu sáng nếu cần di chuyển vào ban đêm.
- Xử lý: Trong trường hợp chấn thương, sơ cứu ban đầu bằng cách rửa sạch vết thương và băng bó. Nếu bị thương nặng, cần gọi cấp cứu hoặc đến cơ sở y tế gần nhất.
2.7 Phòng ngừa các bệnh về mắt
- Dự phòng: Tránh để mắt tiếp xúc trực tiếp với nước bẩn hoặc bụi bặm. Rửa mắt sạch sẽ bằng nước muối sinh lý hàng ngày và đeo kính bảo hộ khi làm việc trong điều kiện không an toàn.
- Xử lý: Khi có các triệu chứng như mắt đỏ, ngứa, hoặc nhiễm trùng, sử dụng nước muối sinh lý để rửa mắt. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc trở nặng, đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt để được điều trị.
Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời các vấn đề sức khỏe trong mùa lũ sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.
Mùa lũ lụt mang theo nhiều nguy cơ về sức khỏe, từ các bệnh nhiễm trùng nước, bệnh do côn trùng, đến các vấn đề về da, hô hấp, mắt và nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Để bảo vệ bản thân và gia đình trong thời gian này, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời khi gặp phải các vấn đề về sức khỏe là rất cần thiết. Hiểu rõ những nguy cơ tiềm ẩn và chủ động ứng phó không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn góp phần duy trì sức khỏe cho cộng đồng giữa những thử thách mà mùa lũ lụt mang lại.
Bài viết của: Nguyễn Thị Thu Uyên