Trong bối cảnh thiên tai, đặc biệt là những trận lũ lụt, sức khỏe của người dân tại các vùng bị ảnh hưởng thường bị đe dọa nghiêm trọng. Nước lũ không chỉ cuốn trôi tài sản mà còn mang theo nhiều nguy cơ về bệnh tật, vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm. Để đối phó với những thách thức này, việc bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng trở thành ưu tiên hàng đầu. Vậy, người dân vùng lũ cần làm gì để đảm bảo sức khỏe và hạn chế những rủi ro từ môi trường sau lũ?
1. Cẩm nang sinh tồn cho người dân vùng lũ
1.1 Chuẩn bị trước khi lũ đến
Theo dõi thông tin thời tiết và cảnh báo lũ lụt
- Cập nhật tin tức từ đài truyền hình, đài phát thanh, hoặc các ứng dụng thời tiết.
- Nắm bắt thông tin về các khu vực có nguy cơ ngập lụt và các biện pháp ứng phó.
Chuẩn bị nhu yếu phẩm
- Nước uống sạch: Dự trữ nước đóng chai đủ dùng cho vài ngày.
- Thực phẩm khô và dễ bảo quản: Gạo, mì, đồ hộp, thức ăn nhanh.
- Đèn pin, pin dự phòng, nến và diêm.
- Thuốc men cần thiết: Thuốc điều trị bệnh mạn tính, dụng cụ sơ cứu.
- Quần áo ấm, áo mưa, ủng chống nước, và chăn mền.
Lên kế hoạch sơ tán
- Xác định nơi trú ẩn an toàn: Trường học, nhà văn hóa, nhà người thân ở vùng cao.
- Sẵn sàng sơ tán khi có thông báo khẩn cấp từ cơ quan chức năng.
- Chuẩn bị phương tiện và tuyến đường để rời khỏi vùng nguy hiểm.
1.2. Trong thời gian lũ lụt
Đảm bảo an toàn cá nhân
- Tránh tiếp xúc với nước lũ: Không bơi lội hay lội qua nước lũ vì có nguy cơ nhiễm trùng và điện giật.
- Không di chuyển qua dòng nước chảy xiết, dù bằng phương tiện.
- Giữ trẻ em và người già an toàn, tránh để họ ra khỏi nhà hoặc nơi trú ẩn một mình.
Đảm bảo thực phẩm và nước uống sạch
- Sử dụng nước đã đun sôi hoặc nước đóng chai để uống và nấu ăn.
- Không sử dụng nước lũ để rửa thức ăn hoặc vệ sinh cá nhân.
- Thực phẩm phải được bảo quản đúng cách, tránh để thực phẩm tiếp xúc với nước lũ.
Giữ liên lạc và theo dõi tình hình
- Sử dụng điện thoại di động và sạc dự phòng để giữ liên lạc với cơ quan cứu trợ hoặc người thân.
- Tiếp tục theo dõi thông tin từ các nguồn tin chính thức để biết tình hình lũ và các hướng dẫn.
1.3. Sau lũ lụt
Kiểm tra an toàn khi trở về nhà
- Đợi sự cho phép từ chính quyền địa phương trước khi trở về nhà.
- Kiểm tra nhà cửa có an toàn hay không trước khi vào bên trong, tránh các khu vực bị sập đổ hoặc ngập nước.
- Kiểm tra hệ thống điện, gas và nước trước khi sử dụng để tránh nguy cơ cháy nổ hoặc nhiễm độc.
Dọn dẹp và khử trùng
- Sử dụng găng tay và khẩu trang khi dọn dẹp nhà cửa sau lũ.
- Khử trùng nước uống và vệ sinh môi trường sống để phòng tránh bệnh tật.
- Vứt bỏ thực phẩm bị ngâm nước hoặc có dấu hiệu hư hỏng.
Chăm sóc sức khỏe
- Theo dõi sức khỏe cá nhân và gia đình, đặc biệt là các triệu chứng như sốt, tiêu chảy, và nhiễm trùng da.
- Đến các cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu bệnh để được tư vấn và điều trị.
- Thực hiện tiêm phòng và kiểm tra sức khỏe định kỳ sau thiên tai.
Lũ lụt là thiên tai nguy hiểm, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và các biện pháp phòng ngừa đúng cách, người dân có thể bảo vệ được bản thân và gia đình. Tăng cường ý thức cộng đồng và phối hợp với các tổ chức cứu trợ là yếu tố quan trọng để vượt qua khó khăn trong và sau thời gian lũ lụt.
2. Làm gì để bảo vệ sức khỏe khi bị ngập lụt?
Khi bị ngập lụt, việc bảo vệ sức khỏe là vô cùng quan trọng để tránh các nguy cơ bệnh tật.
- Sau khi ngập lụt, tuyệt đối không sử dụng nước và thực phẩm đã tiếp xúc với nước lũ. Nước uống cần được đun sôi hoặc dùng nước đóng chai để tránh ngộ độc.
- Vệ sinh cá nhân, đặc biệt là rửa tay thường xuyên với xà phòng, rất quan trọng để ngăn ngừa các bệnh lây nhiễm.
- Môi trường sống cần được khử trùng và dọn dẹp rác thải để tránh dịch bệnh bùng phát.
- Đồng thời, cần chú trọng phòng chống các bệnh truyền nhiễm như sốt rét, tiêu chảy, và bệnh về da bằng cách giữ gìn vệ sinh, tránh muỗi đốt và theo dõi sức khỏe định kỳ.
- Không chỉ sức khỏe thể chất, mà sức khỏe tinh thần cũng cần được quan tâm, bằng cách giao lưu, tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và cộng đồng để giảm bớt căng thẳng sau thiên tai.
Nhờ vào những biện pháp này, người dân có thể bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi các nguy cơ bệnh tật trong và sau lũ lụt.
Tóm lại, bảo vệ sức khỏe trong và sau lũ lụt là nhiệm vụ vô cùng quan trọng, giúp người dân vùng lũ giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm và giữ vững thể trạng để phục hồi cuộc sống. Việc chuẩn bị nguồn nước sạch, thực phẩm an toàn, giữ vệ sinh cá nhân và môi trường, cùng với phòng ngừa bệnh tật là những biện pháp thiết yếu. Bên cạnh đó, sức khỏe tinh thần cũng cần được quan tâm để giúp người dân vượt qua khó khăn sau thiên tai.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, người dân không chỉ bảo vệ được sức khỏe của chính mình mà còn góp phần duy trì sự an toàn và ổn định cho cả cộng đồng trong thời kỳ khó khăn.
Bài viết của: Nguyễn Thị Thu Uyên