Tuổi thọ trung bình của người Mỹ: Xu hướng, yếu tố tác động và dự báo tương lai

Mặc dù tuổi thọ trung bình của người Mỹ đã biến động theo thời gian, nhưng nhìn chung đã tăng trong 160 năm qua. Hiện nay, tuổi thọ trung bình của người Mỹ là khoảng 77,5 năm cho cả nam và nữ. Chúng tôi sẽ thảo luận về các xu hướng theo thời gian, những người có khả năng sống thọ nhất, cùng các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của mỗi cá nhân.

Tuổi thọ là một thuật ngữ thường được nhắc đến trong các cuộc trò chuyện, phương tiện truyền thông và nghiên cứu. Tuy nhiên, không phải tất cả các tài liệu tham khảo về tuổi thọ đều bao gồm bối cảnh phức tạp và năng động bao quanh tuổi thọ trung bình của chúng ta.

Nhiều yếu tố khác nhau – bao gồm tình trạng kinh tế xã hội, vị trí, khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe và lựa chọn lối sống – quyết định chúng ta sống được bao lâu. Để hiểu được ảnh hưởng của tuổi thọ, chúng ta cần xem xét cả cách riêng lẻ và cách kết hợp mà các yếu tố này có thể tác động đến sức khỏe của chúng ta.

Tuổi thọ là một số liệu rất quan trọng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình. Phân tích các yếu tố quyết định khác nhau của sức khỏe và các xu hướng có thể hỗ trợ chúng ta thực hiện các thay đổi để kéo dài tuổi thọ. Y học và công nghệ đều không ngừng cải thiện các lĩnh vực của cuộc sống và do đó, chúng ta cũng hiểu rõ hơn về cách cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Những tiến bộ trong y học đã góp phần tăng tuổi thọ qua nhiều thế kỷ, nhưng nghiên cứu gần đây cho thấy những thay đổi và thiếu hụt đang cản trở sự phát triển này. Thực tế, tuổi thọ của người Mỹ đang trở thành mối lo ngại khi xu hướng suy giảm, bất chấp những thành tựu y tế trên toàn cầu.

Hiện tại, tuổi thọ trung bình của người Mỹ là 77,5 năm và được dự báo sẽ tiếp tục tăng. Tuy nhiên, sự sụt giảm gần đây là vấn đề đáng chú ý, chủ yếu do chênh lệch trong chăm sóc sức khỏe. Các chính sách y tế đang trở thành tâm điểm nhằm giải quyết những bất cập này và cải thiện tuổi thọ.

1. Xu hướng lịch sử về tuổi thọ trung bình của người Mỹ

1.1. Tuổi thọ thay đổi trong thế kỷ qua

Để đánh giá tuổi thọ như một phép đo chăm sóc sức khỏe toàn diện, trước tiên chúng ta phải khám phá nhiều cách mà nó đã thay đổi trong thế kỷ qua. Điều này đòi hỏi phải so sánh trực tiếp tuổi thọ mà mọi người được dự đoán sẽ sống trước các sự kiện lịch sử lớn để đánh giá các tác động chính xác.

Trong thế kỷ qua, tuổi thọ của người Mỹ đã thay đổi đáng kể. Cách đây khoảng 100 năm, tuổi thọ trung bình chỉ là 56,4 năm. Hiện nay, con số này đã tăng hơn 20 năm, với tuổi thọ trung bình đạt 79,3 năm.

Dù không hoàn toàn tuyến tính, các xu hướng lịch sử cho thấy tuổi thọ đã tăng đáng kể trong thế kỷ qua. Từ năm 1860 đến nay, tuổi thọ trung bình đã gần như tăng gấp đôi, mang lại viễn cảnh người Mỹ ngày nay có thể sống lâu gấp đôi so với 160 năm trước.

1.2. Tuổi thọ luôn tăng theo thời gian phải không?

Mặc dù tuổi thọ đã tăng theo lịch sử, nhưng không phải lúc nào cũng đạt được sự cải thiện liên tục. Trong 150 năm qua, có ba giai đoạn quan trọng đã dẫn đến xu hướng giảm tuổi thọ: trong và sau Nội chiến Hoa Kỳ (1865-1870), Chiến tranh thế giới thứ nhất (1915-1923), và giai đoạn giảm kéo dài từ năm 2014-2021.

Mặc dù xu hướng tuổi thọ đã có sự cải thiện, tốc độ tăng vẫn chưa mạnh mẽ như trước. Điều này đặt ra câu hỏi cho các nhà nghiên cứu y tế công cộng và chính sách về những sự kiện và yếu tố sức khỏe nào đang ảnh hưởng đến xu hướng lịch sử gần đây liên quan đến tuổi thọ.

2. Thống kê và so sánh hiện tại

2.1. Tuổi thọ trung bình của nam giới và nữ giới Mỹ

Trong khi mọi người thường nói một cách thoải mái rằng “phụ nữ luôn sống lâu hơn” thì dữ liệu cho thấy điều này đúng – ở một mức độ nào đó.

Trong thế kỷ qua, những người được chỉ định là nữ khi sinh (AFAB) có tuổi thọ cao hơn những người được chỉ định là nam khi sinh (AMAB) và dữ liệu hiện tại cho thấy điều này sẽ không sớm thay đổi. Phân tích mới nhất  của CDC về tuổi thọ cho thấy tuổi thọ của phụ nữ Mỹ là 80,2 năm trong khi tuổi thọ của nam giới Mỹ là 74,8 năm.

2.2. Tuổi thọ trung bình của người Mỹ có giống nhau đối với mọi người không?

Tuổi thọ trung bình của người Mỹ được báo cáo là con số trung bình từ tất cả các nhóm sống tại Hoa Kỳ. Điều này có nghĩa là những cá nhân được chỉ định là nam và nữ khi sinh ra, cũng như các nhóm dân tộc và chủng tộc khác nhau sống tại Hoa Kỳ, đều được tính trung bình để tạo nên tuổi thọ trung bình.

Điều này cũng cho thấy rằng không phải tất cả mọi người ở Hoa Kỳ đều có tuổi thọ giống nhau. Trong khi đàn ông gốc Tây Ban Nha hoặc Latinh có tuổi thọ cao nhất trong số những người AMAB, thì phụ nữ da trắng không phải gốc Tây Ban Nha, phụ nữ châu Á và phụ nữ dân đảo Thái Bình Dương dẫn đầu về tuổi thọ trong số những người AFAB. Lịch sử và hiện tại cho thấy rằng người Mỹ da đen không phải gốc Tây Ban Nha có tuổi thọ thấp nhất, bất kể giới tính.

2.3. Tuổi thọ của người dân ở các nước khác

Tuổi thọ trung bình có sự khác biệt giữa các cá nhân ở các quốc gia khác nhau. Mặc dù chênh lệch về chủng tộc và dân tộc cùng tác động của chúng đến tuổi thọ ít được hiểu rõ ở nhiều quốc gia, nhưng rõ ràng rằng tuổi thọ trung bình của người Mỹ vẫn tiếp tục giảm so với phần còn lại của thế giới.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng, so với các quốc gia dân chủ có thu nhập cao khác, tuổi thọ trung bình của người Mỹ giảm nhiều hơn trong những năm đỉnh điểm của COVID so với bất kỳ quốc gia nào tương đương. Hơn nữa, tuổi thọ trung bình của người Mỹ được xếp hạng 40 trong số 45 quốc gia có tuổi thọ cao nhất toàn cầu. Thú vị thay, nghiên cứu còn chỉ ra rằng những cá nhân sinh ra ở nước ngoài cư trú tại Hoa Kỳ có tuổi thọ trung bình cao nhất, bất kể chủng tộc, dân tộc hay giới tính.

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của người Mỹ

3.1. Mối quan hệ giữa sức khỏe và tuổi thọ của bạn

Sự gia tăng đáng kể về kết quả cuộc sống chủ yếu nhờ những tiến bộ y tế như phát triển vắc-xin, hiểu biết về khử trùng và nhiễm trùng, cùng với các kỹ thuật phẫu thuật cải thiện. Dù những tiến bộ này đã giảm hoặc loại bỏ nhiều bệnh từng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, nhiều người vẫn phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hàng ngày.

Một số lựa chọn hành vi được biết đến là tác nhân gây ra các bệnh mãn tính và tử vong sớm. Ví dụ, bệnh tim vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu và nhiều trường hợp bệnh tim bắt nguồn từ các lựa chọn lối sống như sử dụng nhiều rượu và ma túy.

Nghiên cứu liên tục cho thấy hút thuốc và uống rượu có thể gây ra nhiều loại ung thư cùng với một số bệnh mãn tính. Bệnh mãn tính đề cập đến các vấn đề sức khỏe lâu dài có thể làm giảm chất lượng cuộc sống thông qua việc hạn chế khả năng thể chất, gia tăng chi phí chăm sóc sức khỏe và dẫn đến tâm trạng chán nản. Các bệnh mãn tính cũng bao gồm các rối loạn tự miễn dịch như lupus, tiểu đường loại 1 và bệnh vẩy nến. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng môi trường, hóa chất, căng thẳng và thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của các tình trạng tự miễn dịch.

Trong khi thời gian đã tạo ra những tiến bộ quan trọng để cải thiện cuộc sống, điều quan trọng là phải nhận ra rằng nhiều người sống chung với các tình trạng làm giảm tuổi thọ của họ. 

Sức khỏe của chúng ta là một khía cạnh phức tạp và tinh tế. Việc đánh giá thói quen và lựa chọn của bạn liên quan đến hoạt động thể chất, dinh dưỡng, sử dụng ma túy và rượu có thể giúp bạn tránh mắc bệnh mãn tính gây hại cho tuổi thọ.

3.2. Các yếu tố kinh tế xã hội tác động đến tuổi thọ

Kết quả sức khỏe là một lĩnh vực phức tạp, bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố liên quan đến giáo dục và khả năng tiếp cận nguồn lực của cá nhân. Tuổi thọ không chỉ đơn thuần là vấn đề “khỏe mạnh” và sống lâu. Các yếu tố xã hội quyết định sức khỏe là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tuổi thọ và còn tác động sâu sắc đến chất lượng cuộc sống.

Mặc dù tuổi thọ trung bình hiện tại là 79,3 năm, con số này không phải là phổ biến cho mọi người. Các yếu tố kinh tế xã hội và chất lượng chăm sóc sức khỏe đóng vai trò quyết định trong hồ sơ sức khỏe của mỗi cá nhân. Nơi bạn sống, khả năng tiếp cận giáo dục chất lượng và tình hình tài chính đều ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của bạn.

Ngoài ra, các yếu tố kinh tế xã hội và tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe có  mối liên hệ chặt chẽ với nhau, tình trạng kinh tế xã hội thấp dẫn đến chất lượng chăm sóc giảm sút. Điều này có nghĩa là những người có hoàn cảnh khó khăn ít có khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của họ.

Tuy nhiên, tài chính và giáo dục không phải là những yếu tố xã hội duy nhất ảnh hưởng đến tuổi thọ. Sự chênh lệch về sức khỏe giữa các chủng tộc và dân tộc đang trở thành rào cản ngày càng lớn đối với các cộng đồng thiểu số tại Hoa Kỳ. Người Mỹ da đen có tuổi thọ thấp nhất trong nước, điều này liên quan đến chất lượng chăm sóc sức khỏe kém, khả năng tiếp cận nguồn lực hạn chế và mức độ căng thẳng cao hơn.

Hơn nữa, sự khác biệt về tuổi thọ giữa các chủng tộc và dân tộc phản ánh chất lượng chăm sóc sức khỏe và tình trạng kinh tế xã hội thấp hơn. Bản sắc chủng tộc và tình trạng kinh tế xã hội có mối liên hệ chặt chẽ, tạo ra các tác động phức tạp dẫn đến sự chênh lệch lớn về sức khỏe và tuổi thọ thấp đối với một số nhóm nhất định ở Hoa Kỳ.

4. Cơ hội sống đến 90 tuổi và hơn thế nữa

Tuổi thọ hiện tại thấp hơn nhiều so với 90 tuổi, nghĩa là cần có một số con đường tiến triển để kéo dài tuổi thọ trung bình của chúng ta. Mặc dù xu hướng tuổi thọ trong lịch sử đã tăng lên, nhưng điều quan trọng là phải lưu ý đến lý do cho những thay đổi gần đây. Hai yếu tố chính là COVID-19 và sự chênh lệch sức khỏe hiện tại.

Đại dịch là thời điểm khó khăn trên toàn cầu và khiến nhiều quốc gia rơi vào thảm kịch thảm khốc. Những cá nhân có và không có hệ thống miễn dịch bị tổn hại, ở mọi lứa tuổi, chủng tộc và hoàn cảnh kinh tế xã hội đều nằm trong số những người đã mất trong đại dịch năm 2020.

Mặc dù các lựa chọn lối sống có thể giống như những quyết định nhỏ không có tác động ngay lập tức, nhưng các quyết định tích cực hàng ngày có thể bảo vệ sức khỏe của bạn trong dài hạn. Tăng cường hoạt động thể chất, lựa chọn thực phẩm nguyên chất trong chế độ dinh dưỡng của bạn và giảm các thói quen có hại như lạm dụng ma túy và rượu là những ví dụ về lối sống lành mạnh. Việc đưa ra những lựa chọn tập trung vào sức khỏe này cho những ảnh hưởng mà chúng ta có thể kiểm soát sẽ tăng khả năng sống đến 90 tuổi và thậm chí là hơn.

5. Dự đoán cho tương lai

Các nghiên cứu mới nhất cho thấy rằng trong 36 năm nữa, tuổi thọ trung bình của người Mỹ sẽ tăng thêm ~6 năm, đạt khoảng 85 tuổi. Các dự báo về tuổi thọ có tính đến các xu hướng lịch sử, tiến bộ y tế hiện tại và hiểu biết khoa học về tình trạng sức khỏe toàn cầu.

Thật không may, dù những dự đoán này cố gắng ước tính khả năng sống lâu hơn một độ tuổi nhất định, các sự kiện lớn không lường trước như thiên tai và dịch bệnh có thể tạo ra tác động nhanh chóng và có ý nghĩa. Chẳng hạn, các dự đoán về tương lai có thể trở nên vô hiệu nếu xảy ra thảm họa gây ra số lượng lớn ca tử vong sớm. Ngược lại, các tiến bộ y tế có thể ảnh hưởng tích cực đến tương lai của tuổi thọ người Mỹ.

Tiêm chủng và phát triển các quy trình vô trùng đã bảo vệ dân số khỏi nhiều loại vi-rút và bệnh truyền nhiễm vốn từng là nguyên nhân chính gây tử vong. Nghiên cứu chuyên sâu và công nghệ phát triển là những khả năng thực sự có thể dẫn đến sự gia tăng lớn hơn về tuổi thọ vượt xa những gì hiện đang được dự đoán.

Tất cả các nhóm nhân khẩu học ở Mỹ đều được kỳ vọng sẽ thấy tuổi thọ tăng lên. Mặc dù nam giới da đen có tuổi thọ thấp nhất hiện nay, họ dự đoán sẽ có mức tăng tuổi thọ lớn nhất so với các nhóm khác. Các dự đoán này cũng bao gồm ước tính về khả năng chênh lệch sức khỏe tiếp tục trong vài thập kỷ tới, cho thấy rằng những khác biệt và thiếu hụt trong chăm sóc sức khỏe đang cản trở tuổi thọ của người Mỹ.

Nghiên cứu gần đây ước tính vị thế toàn cầu của chúng ta là một trong những quốc gia có tuổi thọ cao nhất sẽ tiếp tục giảm vào năm 2060. Các chính sách y tế tập trung vào việc thu hẹp khoảng cách về kinh tế xã hội cũng như chênh lệch về chủng tộc và sắc tộc là điều cần thiết để tạo ra một tương lai công bằng hơn cho tất cả người Mỹ.

6. Cải thiện tuổi thọ: Khuyến nghị và chiến lược

6.1. Chiến lược cá nhân để cải thiện tuổi thọ

Cải thiện những thiếu hụt ảnh hưởng đến tuổi thọ đòi hỏi một kế hoạch đa diện. Tuổi thọ là chỉ số về sức khỏe, phản ánh những vấn đề sâu xa hơn cần được giải quyết để gia tăng tuổi thọ. Cả cá nhân lẫn tập thể cần tập trung vào việc nâng cao sức khỏe và thể chất tổng thể để giảm thiểu các vấn đề chính cản trở tuổi thọ. Các chiến lược sức khỏe cá nhân là phương pháp đầu tiên để bảo vệ sức khỏe và cải thiện khả năng sống lâu. Đặc biệt, với hai nguyên nhân gây tử vong hàng đầu là bệnh tim và ung thư, việc chú ý đến sức khỏe từ sớm là rất quan trọng.

Các hành vi như hút thuốc và dinh dưỡng kém có thể góp phần gây ra nhiều bệnh. Tuy nhiên, còn nhiều cách khác để chủ động quản lý sức khỏe. Kiểm tra sức khỏe định kỳ, sàng lọc, tập thể dục và giảm lượng rượu tiêu thụ là những phương pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe. Chăm sóc phòng ngừa và can thiệp sớm là những cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính và bảo vệ chất lượng cuộc sống.

6.2. Tác động của Chính sách Y tế đến Tuổi thọ

Tăng tuổi thọ là mục tiêu trên toàn thế giới và  nhiều nguồn nghiên cứu được dành riêng cho mục tiêu này. Sự đồng thuận của những phát hiện gần đây là rõ ràng: cho đến khi giải quyết được sự chênh lệch về sức khỏe, chúng ta không bao giờ có thể chắc chắn về tương lai của tuổi thọ của người Mỹ.

Lịch sử phân biệt đối xử trong y khoa là một chủ đề đau đớn, và tác động của nó vẫn kéo dài. Chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính và các hình thức áp bức khác đã ảnh hưởng đến cấu trúc hệ thống chăm sóc sức khỏe, gây ra sự khác biệt lớn về kết quả sức khỏe của các nhóm thiểu số. Những tác hại hệ thống này đã trở thành những vấn đề nghiêm trọng trong lĩnh vực chăm sóc y tế, như tỷ lệ tử vong cao ở bà mẹ da đen, những định kiến về khả năng chịu đau của người da đen, và việc thiếu tiếp cận các phương án điều trị sinh sản chất lượng cho những người được chỉ định là con gái khi sinh ra. Các sáng kiến y tế công cộng nhằm giải quyết nguồn gốc và triệu chứng của sự chênh lệch sức khỏe là cần thiết để đảm bảo tuổi thọ bình đẳng cho mọi người.

7. Phần kết luận 

Chỉ 160 năm trước, tuổi thọ trung bình chỉ bằng một nửa so với mức trung bình hiện tại là ~77 tuổi. Trong suốt thế kỷ rưỡi qua, tuổi thọ trung bình đã tăng lên và sự gia tăng này được thúc đẩy bởi những tiến bộ trong cơ sở hạ tầng, y học và nghiên cứu.

Mặc dù có một số sự gia tăng đột biến, tuổi thọ đã có một số thay đổi trong thế kỷ qua. Tốc độ tăng trưởng tuổi thọ của người Mỹ không đồng đều hoặc liên tục. Trong thế kỷ qua, tuổi thọ đã giảm 3 lần và hiện tại tốc độ tăng đã chậm lại. Những sự sai lệch này với độ dốc mạnh có thể là do các giai đoạn chiến tranh lớn, đại dịch và chênh lệch về sức khỏe.

Chúng ta, với tư cách cá nhân, có ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ của mình. Ngoài các sự kiện toàn cầu và tình trạng bẩm sinh, những lựa chọn hàng ngày đóng góp nhiều vào tuổi thọ. Bằng cách tránh các hành vi có hại như hút thuốc và uống rượu quá mức, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh như ung thư. Thêm vào đó, các thói quen lành mạnh như dinh dưỡng tốt và duy trì hoạt động thể chất cũng giúp giảm nguy cơ mắc các rối loạn mãn tính.

Sự khác biệt lớn về tuổi thọ chủ yếu do chênh lệch về sức khỏe, đặc biệt là bất bình đẳng về chủng tộc và sắc tộc. Bối cảnh kinh tế xã hội và chủng tộc ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nguồn lực và chăm sóc sức khỏe, từ đó tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống và thời gian sống. Cần có chiến lược cấp độ cá nhân và chính sách để cung cấp các kế hoạch chăm sóc sức khỏe công bằng cho một quốc gia đa sắc tộc, đa giới tính và đa dạng về kinh tế xã hội.

Cải thiện kết quả sức khỏe cho tất cả mọi người nên là ưu tiên quốc gia vì nghiên cứu cho thấy dịch vụ chăm sóc sức khỏe của Hoa Kỳ đang làm thất bại nhiều nhóm thiểu số tại Hoa Kỳ. Việc tăng tuổi thọ hơn nữa và đảm bảo cuộc sống lâu dài chất lượng cho mọi người đòi hỏi các sáng kiến ​​giải quyết những mất cân bằng này.