Lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, bắt đầu từ khi chúng ta sinh ra và tiếp diễn suốt cuộc đời. Tuy nhiên, dấu hiệu lão hóa không xuất hiện đồng đều ở mọi người và thường bắt đầu rõ rệt hơn từ độ tuổi nhất định. Vậy, tuổi nào bắt đầu lão hóa? Điều gì khiến quá trình này diễn ra nhanh chóng hơn ở một số người? Liệu chúng ta có thể ngăn chặn lão hóa sớm, duy trì vẻ ngoài tươi trẻ và sức khỏe tốt?

1. Tuổi nào bắt đầu lão hóa?

Lão hóa là một quá trình phức tạp và diễn ra từ từ, bắt đầu ở cấp độ tế bào kể từ thời điểm chúng ta được sinh ra. Tuy nhiên, các dấu hiệu lão hóa rõ ràng và chức năng thường bắt đầu trở nên đáng chú ý ở các giai đoạn khác nhau của cuộc đời. Lão hóa tế bào bắt đầu sớm trong đời, nhưng những ảnh hưởng sẽ tích lũy theo thời gian.

Muốn biết tuổi nào bắt đầu lão hóa thì cần căn cứ vào các dấu hiệu lão hóa tinh tế, chúng có thể bắt đầu ngay từ khi cuối tuổi thiếu niên và đầu tuổi đôi mươi khi giai đoạn tăng trưởng và phát triển của cơ thể kết thúc.

Khoảng giữa độ tuổi 20 là lúc tuổi bắt đầu lão hóa khi quá trình sản xuất collagen bắt đầu suy giảm và những dấu hiệu lão hóa đầu tiên xuất hiện, chẳng hạn như nếp nhăn.

Tốc độ cơ thể thay đổi đáng kể giữa các cá nhân do tuổi di truyền, lối sống và các yếu tố môi trường. Tuy nhiên, một số giai đoạn nhất định có thể có tốc độ lão hóa nhanh hơn, dẫn đến những thay đổi đáng kể đối với ngoại hình, sức khỏe và tâm trạng của nhiều người. Tùy vào cơ quan mà tuổi bị lão hóa nhanh nhất có thể khác nhau.

Từ giữa tuổi 30 đến đầu tuổi 40

Thay đổi làn da: Da có thể bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu lão hóa rõ rệt hơn, chẳng hạn như nếp nhăn, đốm đồi mồi và mất độ đàn hồi.
Thay đổi trao đổi chất: Tốc độ trao đổi chất có xu hướng chậm lại, khiến bạn dễ tăng cân và khó giảm cân.
Khối lượng cơ bắp: Có thể bắt đầu mất dần khối lượng cơ bắp, dẫn đến giảm sức mạnh và khả năng vận động.

Cuối tuổi 40 đến đầu 50

Mãn kinh và mãn kinh: Những thay đổi nội tiết liên quan đến mãn kinh ở phụ nữ và mãn kinh ở nam giới có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa, ảnh hưởng đến da, khối lượng cơ, mật độ xương và mức năng lượng tổng thể.
Sức khỏe tim mạch: Lúc này, tuổi bắt đầu lão hóa hệ thống tim mạch diễn ra mạnh mẽ nhất làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch do mạch máu mất tính đàn hồi và mức cholesterol có thể tăng cao.

Giữa thập niên 60 và xa hơn

Suy giảm nhận thức: Khi một người bước qua độ tuổi U60 thì nguy cơ suy giảm nhận thức và các bệnh thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như bệnh Alzheimer, tăng lên.
Mật độ xương: Người 60 trở lên là tuổi bị lão hóa hệ thống cơ xương khớp. Lúc này, mật độ xương giảm đáng kể có thể dẫn đến loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương.
Chức năng miễn dịch: Hệ thống miễn dịch trở nên kém hiệu quả, tăng khả năng bị nhiễm trùng và bệnh tật.

Trong khi quá trình lão hóa bắt đầu ở cấp độ tế bào ngay từ đầu đời, những dấu hiệu đáng chú ý nhất và tuổi bắt đầu lão hóa nhanh hơn có xu hướng xảy ra ở độ tuổi trung niên, đặc biệt là từ giữa độ tuổi 30 đến đầu 50.

*Hiện nay, tuổi nào bắt đầu lão hóa là mối quan tâm của nhiều người*

2. Có cách gì ngăn lão hóa sớm không?

Ngăn ngừa lão hóa sớm bao gồm việc áp dụng lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp chủ động để bảo vệ làn da và sức khỏe tổng thể của bạn.

Mặc dù lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể dừng lại hoàn toàn nhưng một số thói quen và thực hành nhất định có thể giúp làm chậm quá trình này và duy trì vẻ ngoài trẻ trung cũng như sức sống lâu hơn. Dưới đây là một số phương pháp làm chậm quá trình lão hóa để giúp ngăn ngừa lão hóa sớm:

Bảo vệ làn da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời

Sử dụng kem chống nắng: Nếu đã biết lão hóa bao nhiêu tuổi bắt đầu thì bạn cần những biện pháp bảo vệ cơ thể càng sớm càng tốt, đặc biệt là sử dụng kem chống nắng. Thoa kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF ít nhất là 30 mỗi ngày, ngay cả trong những ngày nhiều mây .
Mặc quần áo bảo hộ: Sử dụng mũ, kính râm và quần áo che phủ làn da của bạn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Tìm bóng râm: Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là trong giờ cao điểm (10 giờ sáng đến 4 giờ chiều).

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh

Ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Thực phẩm lành mạnh có ảnh hưởng đáng kể đến tuổi bị lão hóa của bạn. Hãy ưu tiên nhiều trái cây, rau, quả hạch và hạt có nhiều chất chống oxy hóa, giúp chống lại stress oxy hóa trong chế độ ăn uống hàng ngày của bạn.
Giữ đủ nước: Uống nhiều nước để giữ cho làn da và cơ thể bạn đủ nước.
Hạn chế đường và thực phẩm chế biến sẵn: Quá nhiều đường và thực phẩm chế biến sẵn có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa thông qua quá trình glycation, làm tổn thương collagen và đàn hồi trên da.

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục tim mạch: Các hoạt động như chạy, bơi lội và đạp xe giúp cải thiện lưu thông máu và sức khỏe tổng thể cũng như ngăn ngừa tuổi bắt đầu lão hóa và tình trạng lão hóa sớm của bạn.
Rèn luyện sức mạnh: Giúp duy trì khối lượng cơ và mật độ xương, có thể giảm theo tuổi tác.
Các bài tập về tính linh hoạt và thăng bằng: Các hoạt động như yoga và thái cực quyền giúp cải thiện tính linh hoạt, thăng bằng và giảm nguy cơ té ngã.

Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ chất lượng: Hãy nhắm đến giấc ngủ chất lượng 7-9 giờ mỗi đêm để cơ thể bạn có thể phục hồi và tái tạo. Điều này có thể giúp bạn bớt lo lắng về vấn đề tuổi nào bắt đầu lão hóa?
Thói quen ngủ: Thiết lập thói quen ngủ đều đặn và tạo ra một môi trường yên tĩnh.

Quản lý căng thẳng

Kỹ thuật giảm căng thẳng: Một trong những phương pháp làm chậm quá trình lão hóa là thực hành chánh niệm, thiền, thở sâu hoặc các kỹ thuật giảm căng thẳng khác.
Lối sống cân bằng: Đảm bảo cân bằng giữa công việc và cuộc sống lành mạnh để giảm căng thẳng mãn tính và có được sức khỏe, sức bền một cách tốt nhất.

Tránh những thói quen có hại

Bỏ thuốc lá: Hút thuốc làm tăng tốc độ lão hóa da và làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính.
Hạn chế uống rượu: Uống quá nhiều rượu có thể làm da mất nước và gây tổn hại chức năng gan.

Khám sức khỏe định kỳ

Chăm sóc phòng ngừa: Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện và quản lý sớm các vấn đề sức khỏe.
Tiêm chủng: Luôn cập nhật các mũi tiêm chủng để bảo vệ khỏi bệnh tật.

Luôn năng động về mặt tinh thần

Hoạt động nhận thức: Tham gia vào các hoạt động thử thách trí não của bạn, chẳng hạn như câu đố, đọc và học các kỹ năng mới.
Kết nối xã hội: Duy trì kết nối xã hội mạnh mẽ để hỗ trợ sức khỏe tinh thần và cảm xúc.

Mặc dù bạn không thể ngăn chặn tuổi bị lão hóa cũng như quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể nhưng việc áp dụng những thói quen trên có thể giúp ích cho bạn. Ngăn ngừa lão hóa sớm cũng là một cách để giúp bạn nâng cao sức khỏe tổng thể. Bằng cách bảo vệ làn da, duy trì lối sống lành mạnh và chăm sóc sức khỏe tinh thần và thể chất, bạn có thể tận hưởng một cuộc sống trẻ trung và sôi động hơn.

3. Một số điểm cần lưu ý

Biết được lão hóa bao nhiêu tuổi và ngăn ngừa lão hóa sớm là điều mà nhiều người đang tìm kiếm. Tuy nhiên, trong quá trình cố gắng làm chậm quá trình lão hóa, có một số điều bạn cần chú ý.

Tiếp cận toàn diện: Lão hóa là một quá trình đa yếu tố, chịu ảnh hưởng của di truyền, lối sống, các yếu tố môi trường và cơ chế tế bào. Ngăn ngừa lão hóa sớm nói riêng và làm chậm quá trình lão hóa nói chung đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện nhằm vào các khía cạnh khác nhau của sức khỏe và thể chất.
Ngăn lão hóa sớm là quá trình bắt đầu sớm và diễn ra lâu dài: Bạn đã biết rằng tuổi bị lão hóa có thể bắt đầu từ rất sớm, ngay cả khi còn ở độ tuổi đôi mươi. Vì vậy, muốn ngăn lão hóa sớm thì bạn cần bắt đầu quá trình bảo vệ sớm hơn cũng như cần một cam kết dài hạn. Sự nhất quán và kiên nhẫn là chìa khóa để đảm bảo bạn thấy được kết quả có ý nghĩa.
Kỳ vọng đúng mực: Mặc dù các phương pháp làm chậm quá trình lão hóa hiệu quả có thể mang lại lợi ích thì quá trình thực tế cơ thể bạn vẫn đang tiếp tục già đi. Vì thế, điều quan trọng là bạn phải đặt ra những kỳ vọng một cách thực tế. Lão hóa là một quá trình tự nhiên và khó có thể đảo ngược hoàn toàn.
Cá nhân hóa cách tiếp cận của bạn: Lão hóa là một quá trình mang tính cá nhân hóa và không ai giống ai khi cơ thể già đi. Vì thế, cách tiếp cận và phương pháp làm chậm quá trình lão hóa của mỗi người sẽ không hoàn toàn giống nhau. Hãy tham khảo ý kiến các chuyên gia chăm sóc sức khỏe để có được các chiến lược chống lão hóa dựa trên các yếu tố di truyền, môi trường và lối sống của bạn.

Tài liệu tham khảo: Thorne.com, Nbcnews.com, Aad.org, My.clevelandclinic.org, Health.harvard.edu, Age.mpg.de