Khi bị sốt cao, nhiều người thường hoang mang không biết bị sốt cao nên làm gì để giảm thân nhiệt và tránh nguy hiểm. Bài viết này sẽ chỉ ra các biện pháp chăm sóc tại nhà an toàn, cách dùng thuốc hạ sốt hiệu quả, đồng thời nhận biết dấu hiệu cảnh báo cần đi khám bác sĩ kịp thời.
Nguyên nhân khiến bạn bị sốt cao
Sốt cao là tình trạng cơ thể tăng nhiệt độ trên 38°C, thường là dấu hiệu cơ thể đang phản ứng với một vấn đề sức khỏe. Một số nguyên nhân khiến bạn bị sốt cao gồm:
- Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus: Nguyên nhân phổ biến nhất gây sốt cao là các bệnh nhiễm trùng, như: Cảm cúm, viêm họng, viêm phổi, hoặc nhiễm khuẩn đường tiểu. Cơ thể tăng thân nhiệt nhằm tiêu diệt vi khuẩn hoặc virus xâm nhập.
- Bệnh lý mãn tính hoặc tự miễn: Một số bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, lupus, hoặc các bệnh tự miễn khác cũng có thể khiến cơ thể sốt kéo dài. Trong trường hợp này, bạn cần theo dõi triệu chứng và khám bác sĩ chuyên khoa.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc chống co giật, hoặc thuốc hóa trị cũng có thể gây sốt. Nếu bạn nghi ngờ thuốc là nguyên nhân, cần thông báo ngay với bác sĩ để được điều chỉnh liều hoặc thay thuốc.
- Nhiệt độ môi trường hoặc kiệt sức: Sốt cao đôi khi không đến từ bệnh lý mà do sốc nhiệt, say nắng hoặc cơ thể mất nước nghiêm trọng. Trong trường hợp này, bạn cần bù nước, hạ nhiệt bằng các biện pháp vật lý và nghỉ ngơi hợp lý.
- Nguyên nhân hiếm gặp: Một số nguyên nhân ít gặp nhưng nghiêm trọng có thể bao gồm các bệnh ung thư, nhiễm trùng huyết, hoặc các tình trạng nội khoa cấp cứu. Khi sốt cao kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường, bạn cần đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Bị sốt cao nên làm gì tại nhà?
Nghiên cứu của Yuniati, F. và cộng sự (2025) từ Department of Epidemiology Surveillance, Health Polytechnic of Palembang, Indonesia, cho thấy việc xử lý sốt cao đúng cách tại nhà không chỉ giúp hạ nhiệt nhanh chóng mà còn giảm mệt mỏi và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm. Các biện pháp hiệu quả bao gồm theo dõi thân nhiệt thường xuyên, bù nước và bổ sung điện giải, nghỉ ngơi trong môi trường mát mẻ, mặc quần áo nhẹ nhàng và sử dụng các biện pháp vật lý như lau người bằng khăn ấm hoặc chườm trán, nách, bẹn để giảm nhiệt.
Ngoài ra, khi bị sốt cao bạn nên:
Theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên
Đo thân nhiệt 2–3 lần mỗi ngày để nắm rõ mức độ sốt và đánh giá hiệu quả các biện pháp hạ sốt. Nếu thân nhiệt vượt quá 39°C hoặc sốt kéo dài hơn 3 ngày, bạn nên đến cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời. Nghiên cứu của McIntyre và cộng sự (2020) chỉ ra rằng theo dõi thân nhiệt thường xuyên giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, từ đó giảm nguy cơ biến chứng.
Uống nhiều nước và bổ sung điện giải
Sốt cao làm cơ thể mất nước nhanh chóng. Uống đủ nước lọc, nước trái cây hoặc dung dịch điện giải sẽ bù nước và khoáng chất, hỗ trợ cơ thể phục hồi. Đây là biện pháp đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng giúp giảm mệt mỏi và cải thiện chức năng tim mạch trong thời gian sốt.
Nghỉ ngơi và giữ cơ thể thoải mái
Khi sốt, bạn nên hạn chế các hoạt động nặng, nghỉ ngơi trong môi trường mát mẻ, thoáng khí. Mặc quần áo rộng rãi, nhẹ nhàng giúp cơ thể tản nhiệt hiệu quả hơn và giảm cảm giác khó chịu.
Hạ sốt bằng biện pháp vật lý
- Lau người bằng khăn ấm, ẩm.
- Chườm trán, nách hoặc bẹn để giảm nhiệt độ cơ thể.
- Tránh tắm nước quá lạnh vì có thể làm nhiệt độ cơ thể tăng cao do co mạch.
Dùng thuốc hạ sốt nếu cần
Nếu thân nhiệt quá cao hoặc cơ thể mệt mỏi, bạn có thể sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc quá liều hoặc kết hợp nhiều loại.Một nghiên cứu quan trọng là “Ibuprofen versus paracetamol for treating fever in preschool children in Nigeria: a randomized clinical trial of effectiveness and safety” của Ekaete Olajide Alaje và cộng sự (2020) đã so sánh 70 trẻ dùng ibuprofen 10 mg/kg và 70 trẻ dùng paracetamol 15 mg/kg.
Kết quả cho thấy ibuprofen hạ sốt nhanh hơn — trong khoảng 1,5‑2,5 giờ, tỷ lệ trẻ hạ sốt (afebrile) trong nhóm ibuprofen cao hơn đáng kể so với nhóm paracetamol. Việc nắm rõ bị sốt cao nên làm gì tại nhà sẽ giúp bạn xử lý kịp thời, giảm khó chịu và bảo vệ sức khỏe an toàn.
Khi nào cần uống thuốc hạ sốt?
Sốt cao là cơ chế bảo vệ tự nhiên của cơ thể trước vi khuẩn, virus hoặc các tình trạng sức khỏe khác. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, việc dùng thuốc hạ sốt là cần thiết để giảm nhiệt độ cơ thể, cải thiện sự thoải mái và phòng ngừa biến chứng. Bạn nên dùng thuốc hạ sốt khi:
- Khi thân nhiệt vượt quá 38,5°C: Nếu bạn hoặc người thân có nhiệt độ cơ thể trên 38,5°C kèm theo mệt mỏi, nhức đầu hoặc khó chịu, đây là lúc nên cân nhắc dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ.
- Khi sốt gây khó chịu nghiêm trọng: Đôi khi sốt không quá cao nhưng khiến cơ thể mệt mỏi, chán ăn, đau cơ, nhức đầu hoặc khó ngủ. Trong trường hợp này, thuốc hạ sốt có thể giúp bạn dễ chịu hơn và nghỉ ngơi hiệu quả.
- Khi có nguy cơ biến chứng: Trẻ nhỏ, người già hoặc người có bệnh lý mãn tính dễ gặp biến chứng khi sốt cao. Trong trường hợp này bạn nên dùng thuốc hạ sốt kèm theo theo dõi sát sao, uống nhiều nước và nghỉ ngơi hợp lý.
Lưu ý khi dùng thuốc hạ sốt:
- Không kết hợp nhiều loại thuốc hạ sốt cùng lúc trừ khi được bác sĩ chỉ định.
- Theo dõi các phản ứng phụ như dị ứng, phát ban hoặc buồn nôn.
- Dùng biện pháp vật lý như chườm ấm, lau người bằng khăn ấm.
Những việc không nên làm khi bị sốt cao
Trong lúc cơ thể sốt, nếu làm những việc sai cách, tình trạng sốt có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Những việc không nên làm khi bị sốt cao gồm:
- Không tự ý dùng thuốc kháng sinh: Sốt cao không phải lúc nào cũng do vi khuẩn gây ra. Tự ý dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ vừa không hiệu quả, vừa gây hại cho sức khỏe và có thể làm vi khuẩn kháng thuốc.
- Tránh mặc quần áo quá dày hoặc đắp quá nhiều chăn: Mặc quá nhiều lớp áo hoặc đắp chăn dày khi sốt có thể khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn, gây mệt mỏi hoặc mất nước. Sốt cao cần làm gì là giữ cơ thể thoáng mát, mặc đồ rộng rãi, dễ thấm mồ hôi.
- Không bỏ qua việc bù nước: Khi sốt, cơ thể mất nhiều nước qua mồ hôi. Nếu không uống đủ nước, bạn có thể bị mất nước, chóng mặt hoặc tụt huyết áp.
- Tránh vận động mạnh: Tập luyện hoặc làm việc nặng khi sốt sẽ làm cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng, khiến tình trạng sốt kéo dài và cơ thể mệt mỏi hơn.
Dấu hiệu cảnh báo sốt cao nguy hiểm cần đi khám ngay
Dấu hiệu sốt cao cảnh báo nguy hiểm cần đi khám ngay chính là:
- Sốt kéo dài trên 3 ngày: Nếu cơ thể sốt liên tục hơn 3 ngày dù đã áp dụng các biện pháp hạ sốt tại nhà, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc bệnh lý nền, cần được chẩn đoán chuyên sâu.
- Sốt kèm co giật hoặc lú lẫn: Đặc biệt ở trẻ nhỏ và người già, nếu sốt cao đi kèm co giật hoặc lú lẫn, hãy đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức.
- Khó thở hoặc đau ngực: Sốt cao kèm khó thở, tức ngực hoặc thở nhanh có thể liên quan đến bệnh tim, phổi hoặc nhiễm trùng huyết, cần can thiệp y tế ngay.
- Nôn mửa hoặc mất nước nghiêm trọng: Sốt cao làm cơ thể mất nước nhanh. Khi xuất hiện nôn mửa nhiều, khô môi, tiểu ít hoặc chóng mặt, bạn nên bổ sung nước và đi khám bác sĩ để tránh sốc do mất nước.
- Phát ban bất thường hoặc xuất huyết: Nếu sốt kèm phát ban, chảy máu dưới da hoặc chảy máu cam, cần khám ngay vì có thể là dấu hiệu của bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hoặc rối loạn đông máu.
Buffet Vitamins giúp bù nước, điện giải và tăng sức đề kháng sau sốt
Sau cơn sốt, cơ thể thường mất đi một lượng lớn nước, điện giải và dưỡng chất quan trọng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, uể oải, kém tập trung và giảm sức đề kháng. Buffet Vitamins được thiết kế để hỗ trợ phục hồi toàn diện sau sốt.
- Bù nước và điện giải: Khi sốt cao, cơ thể mất nhiều nước và muối khoáng qua mồ hôi. Buffet Vitamins giúp bổ sung kịp thời nước và các điện giải cần thiết như natri, kali, magie, giúp duy trì cân bằng nước – điện giải, giảm nguy cơ mất nước và suy nhược.
- Cung cấp vitamin và khoáng chất: Dịch truyền chứa các vitamin nhóm B, vitamin C, kẽm, sắt và các vi chất quan trọng khác, giúp tái tạo năng lượng, hỗ trợ chuyển hóa và tăng sức đề kháng.
- Tăng cường miễn dịch: Nhờ bổ sung các dưỡng chất thiết yếu, Buffet Vitamins giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn, giảm nguy cơ nhiễm trùng sau sốt và rút ngắn thời gian hồi phục.
- Phục hồi nhanh chóng: Kết hợp bù nước, điện giải và vi chất, cơ thể được phục hồi toàn diện, giảm mệt mỏi, cải thiện tinh thần và sức khỏe chung, giúp người bệnh trở lại sinh hoạt bình thường nhanh hơn.
Sử dụng dịch truyền vi chất Buffet Vitamins sau sốt là cách thông minh để cơ thể nhanh hồi phục, bù nước, cân bằng điện giải và nâng cao sức đề kháng. Khi biết rõ sốt cao cần làm gì, bạn sẽ chủ động chăm sóc bản thân hiệu quả và an toàn.
Tóm lại, việc bổ sung nước, điện giải, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi các triệu chứng là những bước quan trọng để giúp cơ thể nhanh hồi phục. Hãy ghi nhớ những hướng dẫn ở trên, bạn sẽ biết bị sốt cao nên làm gì để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người thân xung quanh.
Nguồn tham khảo:
Bài viết của: Trần Huỳnh Khánh Nhàn
Chia sẻ bài viết:
- On Facebook
- On LinkedIn
- On Twitter
- On Pinterest
