Giải thích về liều dùng Saxenda: dạng thuốc, lịch trình, hàm lượng, cách sử dụng và những điều cần chú ý

Saxenda là một loại thuốc giảm cân có chứa liraglutide, một chất chủ vận thụ thể GLP-1 (glucagon-like peptide-1 receptor agonist). Thuốc được tiêm mỗi ngày một lần, với liều lượng tăng dần cho đến tối đa 3 mg/ngày. Các tác dụng phụ phổ biến bao gồm buồn nôn, tiêu chảy và táo bón. 

Saxenda không được khuyến nghị cho những người có tiền sử ung thư tuyến giáp thể tủy (medullary thyroid carcinoma – MTC). Điều quan trọng là cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn về liều dùng phù hợp, theo dõi sức khỏe, cũng như thảo luận về lợi ích và rủi ro khi sử dụng thuốc.

Tổng quan về Saxenda và liều dùng

Đối với những người đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát cân nặng, tìm ra một phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả có thể là một hành trình gian nan. Trong số các lựa chọn điều trị hiện có, Saxenda đã trở thành một loại thuốc đáng chú ý, thường được kê đơn để hỗ trợ đạt được mục tiêu kiểm soát cân nặng.

Dù bạn là người trưởng thành đang muốn có một trọng lượng cơ thể phù hợp để khỏe mạnh hơn hay một phụ huynh muốn giúp con mình kiểm soát một tình trạng y tế liên quan đến cân nặng đang muốn tham khảo Saxenda thì việc hiểu rõ cơ chế hoạt động, lịch trình liều dùng và tác dụng phụ của loại thuốc này là rất quan trọng. Hướng dẫn toàn diện này sẽ giúp bạn hiểu rõ về liều dùng Saxenda, cách tiêm và các yếu tố quan trọng khác. Bài viết này được dịch từ website Driphydration.vn (Mỹ).

Cách sử dụng Saxenda và liều dùng

Saxenda là một loại thuốc có chứa liraglutide, thuộc nhóm chất chủ vận thụ thể GLP-1. Khác với nhiều liệu pháp kiểm soát cân nặng truyền thống, Saxenda mô phỏng hoạt động của một loại hormone tự nhiên trong cơ thể, giúp điều chỉnh cảm giác thèm ăn. Nhờ đó, thuốc làm giảm cảm giác đói, giúp bạn dễ dàng tuân theo kế hoạch giảm cân.

Cũng như bất kỳ loại thuốc kê đơn nào, chìa khóa để tối ưu hóa lợi ích của Saxenda nằm ở việc sử dụng đúng liều và được giám sát y tế chặt chẽ.

Dạng thuốc và hàm lượng của Saxenda

Saxenda được bào chế dưới dạng bút tiêm (injection pen) đã được nạp sẵn dung dịch, với nồng độ 6 mg/mL liraglutide trong mỗi bút tiêm. Vì liraglutide là một chất chủ vận thụ thể GLP-1, thuốc được tiêm dưới da (subcutaneous injection), tức là thuốc sẽ được tiêm vào lớp mỡ dưới da, giúp cơ thể hấp thụ một cách chậm rãi và ổn định.

Mặc dù mỗi bút tiêm Saxenda có cùng một nồng độ 6 mg/mL, nhưng lượng thuốc mà bạn tiêm mỗi ngày sẽ thay đổi tùy theo giai đoạn điều trị. Bút tiêm có nút điều chỉnh liều, cho phép bạn tăng hoặc giảm liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Liều lượng điển hình và lịch trình sử dụng

Liều dùng phù hợp của Saxenda là một quá trình tăng dần và được xác định trước. Các bác sĩ thường bắt đầu với liều thấp và sau đó tăng dần, một quá trình gọi là tăng liều (dose escalation). Cách này giúp cơ thể thích nghi với thuốc mà giảm nguy cơ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng.

Trước khi bắt đầu điều trị, bác sĩ sẽ kiểm tra các chống chỉ định, chẳng hạn như các bệnh lý nền hoặc các loại thuốc khác có thể tương tác với Saxenda. Việc theo dõi chặt chẽ trong giai đoạn đầu là rất quan trọng, vì một số ít bệnh nhân có thể gặp tác dụng phụ nghiêm trọng và cần điều chỉnh liều lượng.

• Liều khởi đầu của Saxenda: 0,6 mg/ngày trong tuần đầu tiên của quá trình điều trị.
• Liều duy trì của Saxenda: Tăng dần mỗi tuần, đến liều tối đa 3 mg/ngày – đây là liều tối đa khuyến nghị của Saxenda.
• Lịch trình tiêm: Tiêm mỗi ngày một lần, vào cùng một thời điểm trong ngày để duy trì hiệu quả ổn định.

Bảng liều dùng Saxenda khuyến nghị

Dưới đây là bảng liều dùng đơn giản mà bác sĩ có thể áp dụng để quản lý cân nặng ở người lớn:

• Tuần 1: 0,6 mg mỗi ngày một lần
• Tuần 2: 1,2 mg mỗi ngày một lần
• Tuần 3: 1,8 mg mỗi ngày một lần
• Tuần 4: 2,4 mg mỗi ngày một lần
• Tuần 5 trở đi: 3 mg mỗi ngày một lần (liều duy trì mục tiêu)

Lịch trình trên cung cấp hướng dẫn chung, nhưng bác sĩ có thể điều chỉnh cá nhân hóa tùy vào khả năng dung nạp thuốc của từng bệnh nhân. Nếu các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa trở nên nghiêm trọng, bác sĩ có thể làm chậm quá trình tăng liều để giảm thiểu khó chịu.

Liều dùng Saxenda cho trẻ em

Mặc dù Saxenda chủ yếu được sử dụng ở người lớn, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên mắc bệnh lý liên quan đến cân nặng. Tuy nhiên, hướng dẫn liều lượng cho trẻ em có thể khác so với người lớn. Thông thường, bệnh nhân nhi khoa cũng trải qua quá trình tăng liều từ từ, bắt đầu với liều thấp và tăng dần lên mức tối đa.

Liều dùng Saxenda cho trẻ em là bao nhiêu?

Bác sĩ sẽ xác định liều khởi đầu dựa trên độ tuổi, cân nặng và hồ sơ y tế của trẻ. Cũng như ở người lớn, liều lượng sẽ được tăng dần cho đến khi đạt mức duy trì lâu dài – có thể lên đến 3 mg/ngày. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ em đều có thể dung nạp hoặc phản ứng tốt với liều tối đa 3 mg, do đó bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng nếu trẻ gặp phải buồn nôn hoặc khó chịu vùng bụng.

Trong suốt quá trình điều trị, trẻ cần được theo dõi chặt chẽ để phát hiện các phản ứng bất lợi. Kiểm tra định kỳ giúp bác sĩ quyết định có cần điều chỉnh liều lượng hay không hoặc có nên kéo dài thời gian tăng liều để giảm tác dụng phụ. Vì cơ thể trẻ vẫn đang phát triển, các cuộc kiểm tra này rất quan trọng để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của thuốc.

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến liều dùng

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến cách bác sĩ xác định liều tối ưu cho bạn hoặc con bạn. Các yếu tố phổ biến bao gồm:

• Tuổi tác
• Cân nặng
• Tình trạng bệnh lý hiện có như tiểu đường, bệnh thận hoặc bệnh gan
• Chế độ ăn uống, mức độ vận động và căng thẳng

Một số người có thể phản ứng nhanh với tác dụng ức chế thèm ăn của thuốc và gặp các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy trong giai đoạn tăng liều. Trong những trường hợp như vậy, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng hoặc làm chậm tốc độ tăng liều để giảm các tác dụng phụ này.

Luôn thông báo cho bác sĩ về bất kỳ phản ứng bất lợi nào để họ có thể tinh chỉnh phác đồ điều trị sao cho phù hợp nhất với tình trạng của bạn. Cuối cùng, kết hợp phản hồi của bệnh nhân, quan sát lâm sàng và kết quả xét nghiệm sẽ giúp bác sĩ kê đơn liều Saxenda phù hợp nhất.

Điều chỉnh liều lượng

Nếu bạn hoặc con bạn gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng, từ khó chịu nhẹ trên hệ tiêu hóa đến các vấn đề nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể đề xuất điều chỉnh liều.

Ví dụ: Nếu các tác dụng phụ như buồn nôn kéo dài hoặc tiêu chảy xuất hiện trong giai đoạn tăng liều, bác sĩ có thể giữ nguyên liều hiện tại một thời gian trước khi tiếp tục tăng. Trong một số trường hợp, họ có thể giảm liều xuống mức trước đó nếu triệu chứng trở nên không thể kiểm soát.

Các lý do khác để điều chỉnh liều có thể bao gồm:

• Tương tác thuốc với các loại thuốc khác
• Phản ứng dị ứng
• Phát hiện bệnh lý mới, chẳng hạn như suy thận hoặc suy gan tiến triển

Nếu bạn cần thay đổi thuốc khác hoặc xuất hiện triệu chứng mới, hãy trao đổi ngay với bác sĩ để xác định cách tiếp cận an toàn nhất. Mục tiêu cuối cùng là tìm được liều duy trì hiệu quả trong kiểm soát cân nặng mà không gây tác dụng phụ nghiêm trọng.

Cần làm gì nếu quên một liều?

Việc duy trì lịch tiêm hàng ngày có thể là một thách thức, và không hiếm khi quên tiêm một liều. Nếu bạn nhận ra rằng bạn đã bỏ lỡ một liều, bước tiếp theo phụ thuộc vào thời gian đã trôi qua kể từ liều quên.

Nếu quên một liều Saxenda thì phải làm gì?

Việc duy trì lịch tiêm hàng ngày có thể là một thách thức, và đôi khi bạn có thể quên một liều. Cách xử lý tùy thuộc vào thời gian đã trôi qua kể từ liều bị bỏ lỡ:

• Nếu chưa quá 3 ngày kể từ liều đã quên – Tiêm ngay khi bạn nhớ ra, sau đó tiếp tục theo lịch trình tiêm hàng ngày như bình thường.
• Nếu đã quá 3 ngày kể từ liều đã quên – Liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bạn bắt đầu lại với liều thấp hơn nếu đã bỏ lỡ thuốc trong một khoảng thời gian dài.

Không bao giờ bù liều bằng cách tiêm gấp đôi lượng thuốc. Việc này có thể làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng. Để tránh quên liều, hãy đặt báo thức trên điện thoại hoặc sử dụng ứng dụng nhắc nhở. Luôn đảm bảo rằng liều tiêm tiếp theo được thực hiện đúng thời gian quy định, và nếu liệu trình điều trị bị gián đoạn trong hơn 3 ngày, hãy trao đổi với bác sĩ về cách điều chỉnh liều lượng.

Có thể dùng quá liều Saxenda không?

Giống như bất kỳ loại thuốc nào, việc dùng quá liều Saxenda là có thể xảy ra, mặc dù hiếm gặp nếu bệnh nhân tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ. Quá liều thường xảy ra khi bệnh nhân tự ý điều chỉnh liều lượng, hiểu sai hướng dẫn sử dụng, hoặc vô tình tiêm nhiều liều trong thời gian ngắn.

Nếu bạn nghi ngờ mình đã dùng quá liều – ví dụ: tiêm quá liều quy định hoặc xuất hiện buồn nôn nghiêm trọng, nôn mửa, chóng mặt hoặc các tác dụng phụ nghiêm trọng khác, hãy liên hệ ngay với bác sĩ. Các chuyên gia y tế có thể yêu cầu theo dõi sát sao để đảm bảo tình trạng của bạn vẫn ổn định. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể cần nhập viện để xử lý các biến chứng như mất nước hoặc rối loạn điện giải nghiêm trọng.

Cách tiếp cận an toàn nhất là tuân theo hướng dẫn của bác sĩ và không bao giờ tự ý thay đổi liều lượng. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, hãy tư vấn với bác sĩ chuyên khoa trước khi điều chỉnh liệu trình.

Hướng dẫn sử dụng Saxenda

Saxenda có thể được tự tiêm tại nhà, miễn là bạn đã quen với các hướng dẫn từ bác sĩ. Dưới đây là quy trình cơ bản để tiêm đúng cách:

1. Chuẩn bị – Rửa tay kỹ bằng xà phòng. Kiểm tra nhãn trên bút tiêm để đảm bảo đó là Saxenda và xem hạn sử dụng.
2. Lắp bút tiêm – Tháo nắp bút tiêm. Một số bút tiêm yêu cầu gắn kim mới trước khi sử dụng. Hãy làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
3. Loại bỏ bọt khí (priming) – Trước khi sử dụng bút tiêm mới, bạn có thể cần xả một lượng thuốc nhỏ để đảm bảo dòng thuốc chảy đều qua kim tiêm.
4. Chọn liều – Xoay nút điều chỉnh để chọn đúng liều lượng bác sĩ đã kê đơn. Kiểm tra kỹ liều lượng trước khi tiêm.
5. Vị trí tiêm – Saxenda được tiêm dưới da (subcutaneous injection). Các vị trí tiêm phổ biến bao gồm vùng bụng, đùi hoặc cánh tay trên. Thay đổi vị trí tiêm mỗi ngày để tránh kích ứng da.
6. Tiêm thuốc – Nhẹ nhàng véo da, đưa kim vào ở góc độ được bác sĩ hướng dẫn. Nhấn nút tiêm và giữ vài giây để đảm bảo toàn bộ liều lượng được tiêm vào cơ thể.
7. Sau khi tiêm – Tháo kim và bỏ vào thùng chứa vật sắc nhọn chuyên dụng (như hộp đựng kim tiêm an toàn theo tiêu chuẩn FDA). Đậy nắp bút tiêm lại.
8. Bảo quản thuốc – Làm theo hướng dẫn bảo quản trên tờ hướng dẫn sử dụng. Thông thường, bút tiêm chưa mở cần được bảo quản trong tủ lạnh, còn bút đang sử dụng có thể để ở nhiệt độ phòng hoặc trong tủ lạnh tùy theo hướng dẫn cụ thể. Tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.

Nếu bạn gặp bất kỳ vấn đề nào, chẳng hạn như thay đổi màu sắc hoặc độ trong suốt của dung dịch, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc dược sĩ để xác nhận độ an toàn của thuốc. Không bao giờ sử dụng thuốc đã hết hạn.

Saxenda có được sử dụng dài hạn không?

Saxenda có thể được sử dụng dài hạn trong điều trị béo phì hoặc các tình trạng thừa cân nghiêm trọng, miễn là bệnh nhân dung nạp thuốc tốt và đạt được hiệu quả giảm cân mong muốn.

Thông thường, bác sĩ sẽ đánh giá tiến triển của bệnh nhân sau mỗi vài tháng để xem liệu thuốc có mang lại lợi ích đáng kể hay không. Nếu Saxenda vẫn có hiệu quả, liệu trình điều trị có thể tiếp tục vô thời hạn. Nếu không, bác sĩ có thể đề xuất một phương pháp điều trị thay thế.

Mặc dù Saxenda có liên quan đến Victoza – một loại thuốc chứa liraglutide được sử dụng chủ yếu để điều trị tiểu đường type 2 – nhưng Saxenda được thiết kế đặc biệt cho quản lý cân nặng. Những người có tiền sử ung thư tuyến giáp thể tủy (MTC) hoặc hội chứng đa u nội tiết type 2 (MEN 2) cần trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng Saxenda, do thuốc có cảnh báo về nguy cơ liên quan đến các loại ung thư tuyến giáp nhất định.

Một yếu tố khác cần xem xét khi sử dụng Saxenda lâu dài là chi phí điều trị, có thể khá cao, đặc biệt là đối với những bệnh nhân không có bảo hiểm chi trả. Tuy nhiên, lợi ích của việc kiểm soát cân nặng và ngăn ngừa biến chứng sức khỏe thường lớn hơn chi phí khi xem xét tổng thể sức khỏe lâu dài.

Tác dụng phụ và độ an toàn của Saxenda

Cũng như bất kỳ loại thuốc nào khác, Saxenda có thể gây ra tác dụng phụ. Các tác dụng phổ biến nhất bao gồm khó chịu đường tiêu hóa nhẹ như buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón. Các phản ứng khác có thể bao gồm đau đầu, chóng mặt hoặc hạ đường huyết, đặc biệt ở những bệnh nhân đang sử dụng thuốc tiểu đường khác.

Nếu tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc kéo dài, hãy liên hệ với bác sĩ. Điều quan trọng là cân nhắc lợi ích của việc kiểm soát cân nặng so với nguy cơ tiềm ẩn của tác dụng phụ.

Cảnh báo về nguy cơ ung thư tuyến giáp

Saxenda đi kèm với cảnh báo trên nhãn hộp thuốc về nguy cơ tiềm ẩn gây ung thư tế bào C tuyến giáp trong các nghiên cứu trên động vật. Mặc dù chưa có bằng chứng chắc chắn trên người, nhưng rủi ro này không thể bị loại trừ hoàn toàn.

Những người có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc ung thư tuyến giáp thể tủy hoặc hội chứng đa u nội tiết type 2 cần thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ trước khi sử dụng Saxenda. Nếu bạn nhận thấy khối u ở cổ, khàn giọng hoặc khó nuốt, hãy liên hệ ngay với chuyên gia y tế.

Saxenda là một bước tiến quan trọng trong liệu pháp giảm cân bằng thuốc, đặc biệt dành cho những người gặp khó khăn trong việc kiểm soát cân nặng. Hãy trao đổi cùng bác sĩ chuyên khoa để lên một chiến lược giảm cân an toàn, hiệu quả và bền vững, phù hợp với tiền sử bệnh, lối sống và mục tiêu điều trị của mình.

Dù thuốc có thể hỗ trợ giảm cân đáng kể, chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và theo dõi y tế định kỳ vẫn là những yếu tố quan trọng nhất để duy trì kết quả lâu dài.

Dịch từ: https://driphydration.com/