Các dấu hiệu da lão hóa điển hình

Từ sau tuổi 25, những dấu hiệu da lão hóa đầu tiên bắt đầu lộ rõ. Biểu hiện da lão hóa đầu tiên có thể là xuất hiện các nếp nhăn, mất thể tích và mất độ đàn hồi trở nên rõ rệt theo thời gian. Tình trạng da lão hóa là hoàn toàn tự nhiên và không thể thay đổi được. Tuy nhiên, chúng ta có thể áp dụng những thay đổi về lối sống và cách thức chăm sóc da để giảm các dấu hiệu da lão hóa và ngăn ngừa tình trạng lão hóa da xảy ra sớm. 

1. Da lão hóa là như thế nào?

1.1. Da lão hóa là như thế nào? 

Câu hỏi da lão hóa là như thế nào? Lão hóa da là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, cả bên trong và bên ngoài. Việc xác định được những yếu tố này giúp chúng ta có phương án chăm sóc làn da khi có tuổi, giảm các dấu hiệu da lão hóa rõ rệt và dự phòng tình trạng lão hóa da sớm.

Theo thời gian, chúng ta dần xuất hiện những biểu hiện da lão hóa do nhiều lý do khác nhau. Nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng lão hóa da là hoàn toàn tự nhiên và không thể thay đổi được. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể khiến các dấu hiệu da lão hóa xảy ra sớm và những yếu tố này có thể bị ảnh hưởng. Việc xác định được cách các yếu tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của da có thể giúp đưa ra các lựa chọn về điều trị cũng như cách chăm sóc da hiệu quả.

Độ tuổi của làn da sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm thói quen, lối sống, chế độ dinh dưỡng hàng ngày, yếu tố di truyền và các thói quen cá nhân khác. Cụ thể, việc thường xuyên hút thuốc có thể tạo ra các gốc tự do, các phân tử oxy từng khỏe mạnh nhưng hiện hoạt động quá mức và không ổn định. Các gốc tự là nguyên nhân làm tổn thương tế bào, dẫn đến hình thành các nếp nhăn sớm- dấu hiệu lão hóa da.

Ngoài ra còn có những lý do khác dẫn đến hình thành biểu hiện lão hóa da sớm. Các yếu tố chính góp phần tạo nên biểu hiện lão hóa da bao gồm quá trình lão hóa bình thường, việc thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và ô nhiễm, cũng như mất đi sự hỗ trợ dưới da (sự liên kết mô mỡ giữa da và cơ). Ngoài ra, có nhiều yếu tố khác góp phần hình thành các dấu hiệu da lão hóa bao gồm trọng lực cơ thể, các thói quen liên quan đến điệu bộ, cử động trên khuôn mặt hàng ngày, tình trạng thừa cân béo phì, tình trạng căng thẳng kéo dài và thậm chí cả tư thế ngủ.

1.2. Quá trình lão hóa da diễn ra như thế nào?

Quá trình lão hóa da diễn ra ở mọi lớp da và tình trạng da lão hóa dấu hiệu thể hiện rõ trên bề mặt.

• Lớp biểu bì: Việc mất hàm lượng axit hyaluronic, tốc độ quá trình tái tạo tế bào chậm hơn và giảm sản xuất bã nhờn trên bề mặt da là nguyên nhân làm cho da dễ bị thô ráp và khô hơn. Theo thời gian khi lớp biểu bì ngày càng già đi thì làn da có xu hướng trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Da kém hiệu quả hơn trong việc tự chữa lành và chức năng miễn dịch giảm có thể dẫn đến sự gia tăng nhiễm trùng da cùng với việc làm chậm quá trình làm lành các vết thương.
• Lớp da: Từ sau tuổi 25 thì collagen – một trong những thành phần cấu tạo nên da, giảm đi 1% mỗi năm. Cùng với sự suy giảm chức năng của đàn hồi, điều này dẫn đến tình trạng mất tổ chức của mô da. Cấu trúc da bị tổn hại và nếp nhăn xuất hiện nhiều hơn. Khi da trưởng thành, độ đàn hồi tiếp tục giảm và hình thành nếp nhăn sâu hơn. Quá trình sản xuất ra axit hyaluronic ( thành phần dồi dào ở làn da trẻ trung) có xu hướng bị chậm lại, do đó tế bào da kém hiệu quả trong việc liên kết với nước và da dễ bị khô. Điều này dẫn đến da có xu hướng trở nên yếu hơn, dễ bị tổn thương và vỡ mao mạch hơn. Giảm lưu thông vi mô đồng nghĩa với việc cung cấp dinh dưỡng và oxy lên bề mặt kém hiệu quả hơn, dẫn đến giảm độ rạng rỡ cho làn da trẻ trung.
• Lớp dưới da: Ở những lớp da sâu hơn, những thay đổi đáng chú ý nhất liên quan đến sự giảm kích thước và số lượng tế bào lưu trữ lipid ở lớp mỡ. Điều này dẫn đến hình thành các dấu hiệu da lão hóa bao gồm da chùng nhão, nhăn nheo, da bị chảy xệ, giảm thể tích và có thể xuất hiện các nếp nhăn sâu ở vùng thái dương và hai má hóp lại.

2. Các dấu hiệu da lão hóa

Trong khi một số yếu tố liên quan đến da có thể được kiểm soát bằng cách lựa chọn lối sống lành mạnh và chế độ chăm sóc da tốt, thì nhiều đặc điểm của lão hóa lại là vấn đề di truyền. Lão hóa da có biểu hiện gì? Một số dấu hiệu da lão hóa chính bao gồm: 

• Xuất hiện những đường nhăn và nếp nhăn: Đường nhăn, vết chân chim và nếp nhăn là những biểu hiện da lão hóa rõ ràng nhất và thường gây lo ngại nhất đối với cả nam giới và phụ nữ. Nếp nhăn là kết quả của các sợi đàn hồi và collagen giữ cho làn da săn chắc, căng mịn hoạt động yếu đi. Những nếp nhăn nhỏ, nông được gọi là đường cười hay vết chân chim có xu hướng trở nên rõ ràng ở góc ngoài của mắt. Sau đó, các dấu hiệu da lão hóa tiếp theo có thể là xuất hiện các nếp nhăn trên trán. Trong thời gian đầu, những nếp nhăn này chỉ hiện rõ trên da khi chúng ra di chuyển thay đổi nét mặt nên được gọi là nếp nhăn động. Theo thời gian, khi chúng ta già đi thì những nếp nhăn này trở nên nổi bật hơn và phát triển thành các nếp nhăn vĩnh viễn có thể nhìn thấy ngay cả khi khuôn mặt của chúng ta không hoạt động. Việc thường xuyên cau mày có thể tạo ra những đường thẳng đứng giữa hai lông mày.
• Giảm độ căng trên da mặt: Chúng ta có thể khó xác định tình trạng mất khối lượng và đường nét trên khuôn mặt. Biểu hiện da lão hóa liên quan đến tình trạng mất độ căng ở môi là khi son môi bắt đầu chảy máu. Việc giảm độ căng trên khuôn mặt dẫn đến làn da nhăn nheo kèm theo chảy xệ, má phẳng và xuất hiện hình dáng “cổ gà tây” làm thay đổi diện mạo tổng thể của khuôn mặt. Tình trạng này khiến khuôn mặt có cảm giác tiêu cực, buồn bã hoặc mệt mỏi. Các nếp gấp phát triển giữa mũi và miệng, được gọi là nếp gấp mũi, cũng có liên quan đến tình trạng da chảy xệ và mất thể tích.
• Da xỉn màu: Làn da sáng mịn như sương mai của tuổi trẻ dần phai nhạt theo tuổi tác. Kết quả là làn da xỉn màu do độ ẩm ở lớp trên cùng của da bị suy giảm, điều này xảy ra một cách tự nhiên theo tuổi tác. Trong khi làn da trẻ tự tái tạo sau mỗi ba đến bốn tuần, thì làn da già sẽ quá trình tự tái tạo diễn ra chậm hơn sau mỗi bốn đến sáu tuần.

• Da không đều màu: Quá trình lão hóa khiến làn da trở nên không đồng đều ở một số nơi. Điều này có thể là do các bộ phận của da chứa nhiều melanin hơn những bộ phận khác hoặc do chức năng của mức độ nội tiết tố ở phụ nữ. Sự không đồng đều này có thể khiến làn da trông già hơn so với tuổi.
• Da khô: Làn da trẻ, khỏe có độ ẩm cao, mang lại vẻ ngoài tươi trẻ, ẩm mượt và rạng rỡ. Qua quá trình lão hóa, chất này sẽ cạn kiệt khi da mất khả năng giữ ẩm. Da lão hóa dấu hiệu thường có là khô và mất nước.
• Vết thâm và đốm đồi mồi: Da mỏng đi liên quan đến lão hóa dẫn đến sự xuất hiện của các mạch máu săn chắc tăng lên. Đốm đồi mồi hoặc đốm gan có màu đỏ hoặc nâu, chủ yếu là do tiếp xúc quá nhiều với tia UV và trở nên rõ ràng hơn ở làn da lão hóa. Tình trạng này tạo ra vẻ ngoài lấm lem góp phần tạo nên vẻ ngoài già nua.
• Kết cấu da thô ráp: Khi da trưởng thành, những thay đổi về kết cấu sẽ trở nên đáng chú ý. Làn da trước đó từng mềm mại và mịn màng trở nên không đồng đều và gồ ghề trên bề mặt do các lớp tế bào chết và quá trình luân chuyển tế bào chậm lại.
• Lỗ chân lông nhìn thấy được: Một dấu hiệu da lão hóa đặc trưng khác là lỗ chân lông trở nên to hơn hoặc lộ rõ ​​hơn theo tuổi tác. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do da mất đi độ đàn hồi và da bị trọng lực kéo xuống.
• Mất độ đàn hồi và xuất hiện các nếp nhăn sâu: Khi làn da trưởng thành, cấu trúc của nó yếu đi và mất đi độ đàn hồi và săn chắc. Da cũng trở nên khô hơn, xuất hiện nếp nhăn nhiều hơn và mất đi vẻ rạng rỡ mà chúng ta thường thấy ở làn da trẻ trung. Mỗi làn da đều có tính chất riêng biệt nên những thay đổi này có thể thấy rõ ở các độ tuổi khác nhau nhưng thường gặp nhất ở những người trên 50 tuổi.

3. Làm gì khi có các dấu hiệu da lão hóa?

Việc hiểu được da lão hóa là như thế nào và quá trình lão hóa của da sẽ giúp bạn đưa ra những cách chăm sóc da tốt nhất. Một số những thay đổi về lối sống và cách thức chăm sóc da có thể giúp ngăn ngừa tình trạng lão hóa da sớm và giảm các biểu hiện da lão hóa rõ rệt.

3.1. Thay đổi lối sống

Quá trình stress oxy hóa là nguyên nhân chính bên ngoài gây lão hóa da nên việc thay đổi lối sống nên tập trung vào việc giảm thiểu tác động của quá trình này đến bề mặt da.

3.2. Dinh dưỡng

Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh là quan trọng để hạn chế tác hại của các gốc tự do đến bề mặt da, qua đó giảm xuất hiện các dấu hiệu da lão hóa. Chế độ dinh dưỡng hàng ngày nên ăn càng đa dạng các loại thực phẩm càng tốt, trong đó bao gồm một số loại thực phẩm được biết là đặc biệt giàu chất chống oxy hóa và thậm chí có thể có tác dụng bảo vệ da. Một số các loại thực phẩm để chống lại quá trình oxy hóa bao gồm: các loại trái cây và rau quả có màu cam hoặc vàng như cam, chanh, cà rốt; các loại đậu, đỗ; các loại cá béo như cá hồi và các loại hạt.

3.3. Hạn chế hút thuốc

Hút thuốc làm tăng tốc độ lão hóa rõ rệt, làm giảm độ đàn hồi và gây xỉn màu. Ngừng hút thuốc là cách để cải thiện vẻ ngoài của làn da, hạn chế các biểu hiện da lão hóa sớm.

3.4. Chăm sóc da

Một thói quen chăm sóc da tốt là một phần thiết yếu của phương pháp tiếp cận toàn diện để điều trị mọi dấu hiệu da lão hóa bao gồm nếp nhăn, mất thể tích, mất độ đàn hồi và các tình trạng liên quan như khô da do tuổi tác hoặc da lão hóa nhạy cảm. Nếu làn da khỏe mạnh, việc chăm sóc tốt sẽ đảm bảo nó luôn trong tình trạng tốt. Một quy trình chăm sóc da cơ bản nên bao gồm ba bước là làm sạch, chăm sóc và chống nắng.

• Làm sạch da: Tác dụng của bước làm sạch là để loại bỏ lớp trang điểm, bụi bẩn và hóa chất trên da. Điều này rất quan trọng vì các hóa chất trên bề mặt do ô nhiễm có thể gây ra quá trình stress oxy hóa.

• Chăm sóc bổ sung và dưỡng ẩm cho làn da: Đối với bước này bạn có thể sử dụng các sản phẩm nhằm giải quyết những dấu hiệu lão hóa da.
• Bảo vệ: Bảo vệ da khỏi tia nắng, ngay cả trong những ngày nhiều mây, là bước quan trọng nhất để ngăn ngừa da lão hóa dấu hiệu sớm. Bạn có thể lựa chọn một loại kem ban ngày có chỉ số SPF và bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời hoặc nếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời thời gian kéo dài hơn thì điều cần thiết là sử dụng các sản phẩm chống nắng chuyên dụng. Các loại kem có sắc tố màu cũng có thể được sử dụng để làm đều màu da và chỉnh sửa làn da.

Bài viết đã trả lời cho câu hỏi da lão hóa là như thế nào và lão hóa da có biểu hiện gì, đồng thời bài viết cũng đưa ra những việc cần làm khi có dấu hiệu lão hóa da. 

Nguồn tham khảo: int.eucerin.com, platinumdermatology.com.au, int.eucerin.com