Mất ngủ là một vấn đề phổ biến ở tuổi trung niên, đặc biệt ở những người có vấn đề về tuyến giáp. Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm cả giấc ngủ. Suy yếu tuyến giáp có thể làm rối loạn nội tiết tố, gây ra mất ngủ kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.
Vai trò của tuyến giáp và nội tiết tố trong cơ thể
Tuyến giáp sản xuất các hormone chính như thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh:
- Quá trình trao đổi chất: Điều tiết năng lượng cho cơ thể.
- Hệ thần kinh: Ảnh hưởng đến tâm trạng, cảm xúc và chất lượng giấc ngủ.
- Nhịp tim và nhiệt độ cơ thể: Giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng sinh lý.
Khi tuyến giáp suy yếu (suy giáp), cơ thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến rối loạn giấc ngủ và các vấn đề sức khỏe khác.
Vì sao bệnh tuyến giáp gây mất ngủ?
1. Mất ngủ do suy giáp
Suy giáp là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, làm chậm quá trình trao đổi chất. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như:
- Mệt mỏi kéo dài, cảm giác uể oải cả ngày.
- Trầm cảm và lo âu, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
- Giấc ngủ bị gián đoạn, khó vào giấc hoặc tỉnh giấc giữa đêm.
- Giảm thân nhiệt, khiến cơ thể lạnh hơn vào ban đêm, gây khó ngủ.
Nghiên cứu của Sleep Foundation cho thấy rằng suy giáp có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ và gây ra tình trạng mất ngủ kéo dài.
2. Mất ngủ do cường giáp
Ngược lại với suy giáp, cường giáp xảy ra khi tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone, khiến cơ thể hoạt động quá mức. Điều này dẫn đến:
- Tim đập nhanh, hồi hộp, khó thư giãn trước khi ngủ.
- Cảm giác lo lắng, bồn chồn, gây mất ngủ.
- Đổ mồ hôi ban đêm, làm giấc ngủ bị gián đoạn.
- Giấc ngủ bị rút ngắn, thường tỉnh giấc sớm và không ngủ lại được.
Theo nghiên cứu đăng trên Medical News Today, cường giáp có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ do làm tăng sự tỉnh táo vào ban đêm.
3. Mất ngủ sau mổ tuyến giáp
Sau khi phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, nhiều bệnh nhân gặp phải tình trạng mất ngủ do:
- Rối loạn hormone: Mất cân bằng T3, T4 làm ảnh hưởng đến nhịp sinh học.
- Lo âu và stress sau phẫu thuật: Gây rối loạn giấc ngủ.
- Tác dụng phụ của thuốc thay thế hormone tuyến giáp: Một số bệnh nhân có thể bị mất ngủ khi sử dụng levothyroxine nếu không được điều chỉnh liều lượng phù hợp.
Theo một nghiên cứu trên PubMed Central (PMC8423342), hơn 30% bệnh nhân sau mổ tuyến giáp gặp vấn đề về giấc ngủ kéo dài đến vài tháng.
Mối liên hệ giữa bệnh tuyến giáp, nội tiết tố và giấc ngủ
Hormon tuyến giáp có mối quan hệ chặt chẽ với các hormone nội tiết khác như estrogen, progesterone và cortisol. Ở tuổi trung niên, đặc biệt là phụ nữ, sự suy giảm estrogen và progesterone trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh có thể:
- Làm trầm trọng thêm tình trạng suy giáp.
- Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, làm tăng nguy cơ mất ngủ do tuyến giáp.
- Gây mất cân bằng hormone melatonin – hormone quan trọng giúp điều hòa giấc ngủ.
Theo WebMD, phụ nữ trên 40 tuổi có nguy cơ mất ngủ cao hơn do sự kết hợp của suy giáp và thay đổi nội tiết tố.
Cách cải thiện giấc ngủ khi bị mất ngủ do bệnh tuyến giáp
1. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng
- Bổ sung thực phẩm giàu i-ốt, selen, kẽm để hỗ trợ tuyến giáp.
- Hạn chế thực phẩm có thể ảnh hưởng đến hormone tuyến giáp như đậu nành, gluten, đường tinh luyện.
2. Kiểm soát căng thẳng và thư giãn trước khi ngủ
- Áp dụng thiền, yoga, bài tập thở sâu để giảm căng thẳng.
- Tránh sử dụng điện thoại, TV trước khi ngủ.
3. Tuân thủ điều trị
- Sử dụng thuốc tuyến giáp theo chỉ định của bác sĩ.
- Kiểm tra định kỳ nồng độ hormone để điều chỉnh liều lượng phù hợp.
4. Xây dựng thói quen ngủ lành mạnh
- Duy trì giờ ngủ cố định: Đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày.
- Tạo không gian ngủ lý tưởng: Phòng ngủ yên tĩnh, mát mẻ, tránh ánh sáng xanh từ điện thoại.
5. Tập luyện thể dục đều đặn
- Tập yoga nhẹ nhàng, đi bộ giúp điều hòa hormone và cải thiện giấc ngủ.
- Tránh tập thể dục quá muộn vì có thể gây kích thích hệ thần kinh.
6. Giải pháp y khoa
- Liệu pháp hormone thay thế (HRT): Dành cho phụ nữ mãn kinh có mất ngủ do suy giảm nội tiết tố.
- Thuốc hỗ trợ giấc ngủ: Một số trường hợp có thể cần sử dụng thuốc ngủ theo chỉ định bác sĩ.
- Can thiệp điều trị tuyến giáp: Điều chỉnh liều thuốc levothyroxine hoặc sử dụng thuốc chẹn beta để kiểm soát nhịp tim khi bị cường giáp.
- Tư vấn tâm lý: Điều trị lo âu và trầm cảm liên quan đến rối loạn tuyến giáp để cải thiện giấc ngủ.
Mất ngủ do tuyến giáp suy yếu không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hiểu rõ mối liên hệ giữa bệnh tuyến giáp, nội tiết tố và giấc ngủ sẽ giúp người bệnh tìm ra giải pháp hiệu quả để cải thiện tình trạng này. Nếu bạn đang gặp vấn đề mất ngủ kéo dài liên quan đến tuyến giáp, hãy đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Phòng khám Drip Hydration cung cấp các dịch vụ khám, đánh giá và chẩn đoán các vấn đề liên quan đến giấc ngủ, đồng thời cung cấp giải pháp truyền N.A.D 360 (N.A.D: Never Age with Drip Hydration) giúp tăngcường hàm lượng nội tiết tố trong cơ thể, giảm mệt mỏi, mất ngủ và tăng năng lượng hiệu quả. Liên hệ với Drip Hydration để đặt hẹn và tư vấn chuyên sâu về giải pháp N.A.D 360.
Tài liệu tham khảo:
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8423342/
- https://www.webmd.com/sleep-disorders/thyroid-and-insomnia
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11285688/
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/hypothyroidism-and-insomnia
- https://www.sleepfoundation.org/physical-health/thyroid-issues-and-sleep
Đọc thêm:
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration