Truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch có tốt không?

Truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch (Parenteral Nutrition – PN) là phương pháp cung cấp chất dinh dưỡng trực tiếp vào máu thông qua đường tĩnh mạch, thay vì qua đường tiêu hóa thông thường. Kỹ thuật này thường được áp dụng trong điều trị lâm sàng cho những bệnh nhân không thể ăn uống bằng miệng hoặc hấp thu dinh dưỡng qua ruột. Vậy truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch có tốt không? Ai nên sử dụng phương pháp này? Và nó có lợi thế gì so với các hình thức bổ sung dinh dưỡng khác? 

1. Truyền dinh dưỡng tĩnh mạch là gì?

Truyền dinh dưỡng tĩnh mạch là phương pháp cung cấp hỗn hợp dinh dưỡng bao gồm: carbohydrate, protein, chất béo, vitamin, khoáng chất và nước, qua đường tĩnh mạch trung tâm hoặc ngoại vi. Hỗn hợp này được điều chế đặc biệt để đảm bảo cơ thể người bệnh vẫn nhận đủ năng lượng và vi chất cần thiết dù không thể ăn qua đường tiêu hóa.

Theo tài liệu của National Institute for Health and Care Excellence (NICE) – Vương quốc Anh, truyền chất dinh dưỡng được chỉ định trong các tình huống như: tắc ruột, viêm tụy cấp nặng, hội chứng ruột ngắn, bệnh Crohn giai đoạn nặng, hoặc sau phẫu thuật lớn.

2. Truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch có tốt không?

Ưu điểm vượt trội

• Hiệu quả nhanh chóng: Vì chất dinh dưỡng được đưa trực tiếp vào máu, cơ thể hấp thụ tức thì, giúp bệnh nhân cải thiện tình trạng suy kiệt nhanh chóng.
• Không phụ thuộc vào chức năng ruột: Đây là ưu điểm lớn nhất, đặc biệt trong điều trị bệnh lý đường tiêu hóa hoặc sau phẫu thuật ổ bụng.
• Điều chỉnh linh hoạt thành phần: Bác sĩ có thể tính toán chính xác nhu cầu năng lượng, điều chỉnh lượng đường, đạm, chất béo, vi chất tùy theo tình trạng bệnh nhân.
  

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Clinical Nutrition (Elsevier, 2021) cho thấy truyền dinh dưỡng tĩnh mạch giúp cải thiện tỷ lệ sống sót và rút ngắn thời gian hồi phục ở bệnh nhân ICU thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng.

Hạn chế và rủi ro

Dù có lợi ích rõ ràng, truyền chất dinh dưỡng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu không được kiểm soát chặt chẽ:

• Nhiễm trùng máu: Do phải sử dụng catheter trung tâm, vi khuẩn có thể xâm nhập nếu không đảm bảo vô trùng.
• Rối loạn điện giải, chuyển hóa: Truyền sai tỷ lệ dinh dưỡng có thể dẫn đến tăng đường huyết, rối loạn chức năng gan, thiếu hụt hoặc dư thừa khoáng chất.
• Tăng gánh cho gan và thận: Nếu kéo dài không hợp lý, truyền dinh dưỡng có thể gây tổn thương gan mạn tính.

Tuy nhiên, hầu hết các biến chứng có thể được phòng ngừa nếu điều trị đúng chỉ định, theo dõi sát và thực hiện tại cơ sở y tế uy tín.

3.  So sánh truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch với các hình thức khác

Trong một tổng quan hệ thống của Cochrane (2020), so sánh giữa dinh dưỡng đường ruột và đường tĩnh mạch cho thấy: truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch giúp cải thiện tỷ lệ sống còn ở một số nhóm bệnh nhân nhưng không nên thay thế hoàn toàn dinh dưỡng đường tiêu hóa khi không cần thiết.

4. Ai nên sử dụng truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch?

Phương pháp truyền dinh dưỡng tĩnh mạch được chỉ định trong các tình huống sau:

• Bệnh nhân nặng nằm ICU, không thể ăn trong ≥5 ngày
• Sau phẫu thuật tiêu hóa, đặc biệt phẫu thuật cắt dạ dày, ruột
• Hội chứng ruột ngắn, suy ruột
• Viêm tụy cấp nặng
• Ung thư giai đoạn cuối gây tắc ruột
• Trẻ sơ sinh non tháng, cân nặng rất thấp
  

Cần nhấn mạnh: không nên lạm dụng truyền dinh dưỡng nếu đường tiêu hóa còn hoạt động, vì điều đó có thể dẫn đến teo niêm mạc ruột, giảm miễn dịch và các biến chứng khác.

Vậy truyền dinh dưỡng tĩnh mạch có tốt không? Câu trả lời là: CÓ, nhưng chỉ khi có chỉ định y khoa rõ ràng và được thực hiện dưới sự giám sát của đội ngũ chuyên môn. Đây là phương pháp cứu sống và duy trì dinh dưỡng tối ưu cho những bệnh nhân không thể tiếp nhận dinh dưỡng bằng miệng. Tuy nhiên, vì chi phí cao và rủi ro đi kèm, truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch không nên xem là lựa chọn ưu tiên cho người khỏe mạnh hay để “bồi bổ” một cách tuỳ tiện.

Phòng khám Drip Hydration Việt Nam hiện đang cung cấp dịch vụ truyền bổ sung dinh dưỡng bằng thuốc Tracutil 10ml qua đường tĩnh mạch với lợi ích vượt trội. Liên hệ hotline 0901885088 hoặc đặt lịch hẹn tư vấn ngay hôm nay tại đây:

Tài liệu tham khảo:

• NICE Clinical Guidelines: “Nutrition support for adults: oral nutrition support, enteral tube feeding and parenteral nutrition” (2006).
• Singer, P. et al. (2021). “ESPEN guideline on clinical nutrition in the intensive care unit.” Clinical Nutrition, Volume 40, Issue 3, Pages 1085-1103.
• Braunschweig, C.L. et al. (2020). “Parenteral versus enteral nutrition in critically ill patients: A Cochrane Systematic Review.” Cochrane Database of Systematic Reviews.

Đọc thêm:

• Kiến thức dinh dưỡng từ chuyên gia Drip Hydration