Nếu bạn dự định thực hiện một chuyến đi đến khu vực có độ cao lớn, bạn có thể đã nghe đến chứng sợ độ cao. Đây là một tình trạng tạm thời có thể ảnh hưởng đến chuyến đi công tác hoặc du lịch của bạn ở những nơi có độ cao lớn. Hãy cùng tìm hiểu về chứng say độ cao và cách phòng tránh nó.
1. Tìm hiểu chứng say độ cao là gì?
Say độ cao, hay còn gọi là sợ độ cao hoặc say núi cấp tính, là tình trạng tạm thời xảy ra khi bạn di chuyển đến khu vực có độ cao lớn hơn mức bạn đã quen thuộc. Tình trạng này thường xảy ra khi cơ thể chưa kịp thích nghi với môi trường mới.
Tại sao độ cao lại ảnh hưởng đến cơ thể? Ở độ cao lớn, mức oxy và áp suất không khí đều giảm. Dù cơ thể bạn cố gắng điều chỉnh bằng cách tăng nhịp thở và nhịp tim để cung cấp đủ oxy cho máu, nhưng vẫn thiếu oxy so với bình thường. Khi nồng độ oxy trong máu trở nên quá thấp, bạn có thể gặp chứng say độ cao.
Yếu tố rủi ro chính liên quan đến chứng say độ cao là tốc độ lên cao của bạn so với tổng độ cao. Những người đã từng bị say độ cao có nguy cơ mắc phải tình trạng này cao hơn, và những người sống ở độ cao thấp cũng có nguy cơ cao hơn.
2. Dấu hiệu đầu tiên của chứng sợ độ cao là gì?
Chứng sợ độ cao thường xảy ra khi bạn lên cao quá nhanh. Khi nhận thấy các triệu chứng, điều quan trọng là ngừng leo lên và cho cơ thể thời gian để điều chỉnh, giúp hệ thống tim mạch thích nghi với môi trường thiếu oxy.
Vậy dấu hiệu đầu tiên của chứng sợ độ cao là gì?
- Say độ cao nhẹ thường có các triệu chứng như buồn nôn và/hoặc nôn, nhức đầu, mệt mỏi, chán ăn, suy nhược, và mất ngủ. Những triệu chứng này thường tự giảm dần trong vài ngày.
- Say độ cao vừa phải có thể bao gồm các triệu chứng tương tự nhưng mức độ nhẹ hơn, tuy nhiên, chúng có thể không cải thiện dù bạn dùng thuốc. Các triệu chứng bổ sung có thể là mất phương hướng và khó phối hợp.
- Chứng sợ độ cao nghiêm trọng bao gồm các tình trạng như phù phổi do độ cao (chất lỏng tích tụ trong phổi) và phù não do độ cao (chất lỏng tích tụ trong não). Cả hai tình trạng này đều cần chăm sóc y tế ngay lập tức và được đặc trưng bởi khó thở khi nghỉ ngơi, ho, da tái xanh, đờm có bọt hoặc có máu, và lú lẫn hoặc mất ý thức.
Hầu hết các triệu chứng của chứng sợ độ cao bắt đầu ở mức độ nhẹ, vì vậy nếu bạn cảm thấy buồn nôn, khó thở, đau đầu, hoặc mệt mỏi bất thường, hãy dừng lại và cho cơ thể nghỉ ngơi. Chứng say độ cao nhẹ thường tự khỏi trong vài ngày.
Nếu triệu chứng nghiêm trọng, bạn cần phải hạ xuống ngay lập tức. Ngay cả khi triệu chứng nhẹ không cải thiện khi nghỉ ngơi, bạn cũng nên giảm độ cao để tránh các vấn đề nghiêm trọng hơn.
3. Điều trị chứng sợ độ cao
Phương pháp hiệu quả nhất để điều trị chứng sợ độ cao là dừng lại mọi hoạt động và nghỉ ngơi. Các triệu chứng thường sẽ giảm dần sau một thời gian. Tuy nhiên, nghỉ ngơi không phải là cách duy nhất để điều trị chứng say độ cao. Dưới đây là một số lời khuyên giúp bạn hồi phục nhanh hơn:
- Đừng cố gắng quá sức khi bạn đang phục hồi, vì điều này có thể làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài thời gian hồi phục.
- Sử dụng thuốc chống say độ cao không kê đơn, như Diamox, có thể giúp cải thiện triệu chứng. Nếu không có loại thuốc này, thuốc giảm đau và thuốc chống buồn nôn có thể làm giảm triệu chứng khi bạn nghỉ ngơi.
- Nếu triệu chứng của bạn nghiêm trọng, hãy xuống độ cao ngay lập tức và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời. Nếu triệu chứng nhẹ nhưng không cải thiện với việc nghỉ ngơi, bạn cũng nên hạ xuống độ cao thấp hơn.
Để phòng ngừa chứng sợ độ cao, cách tốt nhất là lên kế hoạch cho chuyến đi với đủ thời gian để thích nghi với môi trường. Các chất bổ sung như Ginkgo Biloba có thể làm giảm nguy cơ phát triển chứng say độ cao cấp tính, nhưng bằng chứng về hiệu quả của chúng vẫn chưa thuyết phục.
Nguồn tham khảo: Driphydration.com
Bài viết của: Đinh Thị Hải Yến