Estradiol là một hormon steroid được sản xuất chủ yếu ở buồng trứng của phụ nữ. Nó là loại estrogen mạnh nhất trong cơ thể và đóng vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản nữ. Estradiol cũng được sản xuất ở lượng nhỏ ở tuyến thượng thận và nhau thai.
1. Estradiol là gì?
Estradiol là một loại hormone estrogen mạnh nhất trong cơ thể con người, được sản xuất chủ yếu bởi buồng trứng ở nữ giới và tế bào Sertoli của tinh hoàn ở nam giới. Nó có vai trò quan trọng trong sự phát triển và duy trì các cơ quan sinh sản như tử cung, nội mạc tử cung, ống dẫn trứng và âm đạo. Estradiol cũng giúp phát triển lớp cơ của tử cung và duy trì tế bào trứng trong buồng trứng, cùng với việc kích thích quá trình rụng trứng.
Ngoài ra, estradiol làm thay đổi cơ thể trong giai đoạn dậy thì, đặc biệt là trong những năm sinh sản. Sự giảm nồng độ estradiol sau mãn kinh có thể làm giảm rõ rệt những thay đổi này. Estradiol còn cần thiết cho sự phát triển vú bình thường, sự thay đổi hình dáng cơ thể, và sự phân bố mỡ đặc trưng ở phụ nữ.
Trong chu kỳ kinh nguyệt, estradiol được sản xuất bởi các nang trứng trên buồng trứng, góp phần vào quá trình rụng trứng. Trong thai kỳ, nồng độ estradiol tăng lên do sự sản xuất từ nhau thai, và nó cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong duy trì thai nghén. Estradiol cũng cần thiết cho sự phát triển xương và duy trì sức khỏe của xương và khớp, cũng như ảnh hưởng đến cấu trúc xương và nguy cơ loãng xương sau mãn kinh.
Ngoài các vai trò sinh lý, estradiol cũng được sản xuất trong não và có tác dụng bảo vệ thần kinh. Nó còn liên quan đến một số tình trạng không ung thư như lạc nội mạc tử cung, chảy máu tử cung và u xơ tử cung. Các nghiên cứu cũng đề cập đến vai trò của estrogen trong việc bắt đầu chuyển dạ và sự tác động của nó đến mạch máu, giúp cải thiện lưu lượng máu trong động mạch vành.
2. Mức độ Estradiol bình thường trong cơ thể
Mức độ Estradiol bình thường trong cơ thể nam giới dao động từ 10 đến 50 picogram trên mỗi mililit (pg/mL). Đối với phụ nữ, mức độ này khác nhau theo độ tuổi. Ví dụ, estradiol bình thường ở phụ nữ tiền mãn kinh thường là từ 30 đến 400 pg/mL, trong khi ở phụ nữ sau mãn kinh là từ 0 đến 30 pg/mL.
3. Vấn đề về Estradiol
3.1. Nồng độ cao của Estradiol
Ở phụ nữ, mức estradiol cao có thể gây ra các vấn đề như mụn trứng cá, táo bón, trầm cảm, và giảm ham muốn tình dục. Ngoài ra, nồng độ estradiol quá cao có nguy cơ gây ung thư tử cung và vú, tăng cân, và mắc bệnh tim mạch. Ở nam giới, estradiol cao có thể dẫn đến phát triển đặc tính nữ và giảm chức năng tình dục.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tăng nồng độ estrogen, như uống rượu nhiều, mắc bệnh tiểu đường, rối loạn sinh học/estrobolome, tiếp xúc với estrogen môi trường, sử dụng bổ sung estrogen, hoặc có nồng độ cao của testosterone. Các vấn đề y tế khác như u nang buồng trứng, thừa cân/béo phì, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), tiền mãn kinh, gan kém chức năng, và sử dụng thuốc steroid cũng có thể gây tăng estrogen.
3.2. Nồng độ thấp của Estradiol
Nồng độ estrogen bắt đầu giảm từ giai đoạn tiền mãn kinh đến đầu mãn kinh. Ở phụ nữ, những tình trạng bệnh lý liên quan đến buồng trứng có thể làm giảm nồng độ estrogen và estradiol. Ở nam giới, các vấn đề liên quan đến giảm lượng testosterone cũng có thể dẫn đến giảm nồng độ estrogen.
Ví dụ về các yếu tố gây ra nồng độ estrogen thấp bao gồm việc cho con bú, điều trị hóa trị, các bệnh bẩm sinh như hội chứng Turner, thể trạng nhẹ cân, tuyến yên hoạt động kém, PCOS, suy buồng trứng nguyên phát, gần đây sinh con, và các rối loạn liên quan đến tuyến giáp.
4. Các triệu chứng thường gặp của Estradiol thấp ở nam và nữ
Dưới đây là các triệu chứng thường gặp của estradiol thấp ở nam và nữ.
Triệu chứng thấp estrogen ở nam giới
Các dấu hiệu phổ biến của nồng độ estrogen thấp ở nam giới gồm:
- Lo lắng và căng thẳng
- Mất xương và nguy cơ loãng xương
- Trầm cảm và tình trạng tinh thần không ổn định
- Tăng cân và tích tụ mỡ
- Mệt mỏi và khả năng suy giảm
- Đau đầu và khó tập trung
- Ngủ không ngon và mất kiểm soát giấc ngủ
- Cảm thấy cáu kỉnh và dễ nổi giận
- Rối loạn chức năng tình dục và giữ nước
Triệu chứng thấp estrogen ở phụ nữ
Các biểu hiện thường gặp của estradiol thấp ở phụ nữ bao gồm:
- Giảm ham muốn tình dục và cảm giác đau trong khi giao hợp
- Da khô và cảm giác mệt mỏi, khó ngủ
- Nhức đầu trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt
- Đổ mồ hôi và cảm thấy nóng bừng vào ban đêm
- Kinh nguyệt bất thường hoặc không có kinh (vô kinh)
- Tâm trạng không ổn định và dễ cáu gắt
- Ngực mềm và khó tập trung
- Âm đạo khô hoặc teo và xương yếu hoặc giòn
- Tăng cân đột ngột và mất kiểm soát về cân nặng.
5. Triệu chứng thường gặp khi estradiol ở mức cao
Đây là một số triệu chứng thường gặp khi estradiol ở mức cao:
Triệu chứng cao estrogen ở nam giới
Những biểu hiện phổ biến của nồng độ estrogen cao ở nam giới gồm:
- Phát triển vú hoặc sự mở rộng của vú
- Rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục và vô sinh
- Đổ mồ hôi quá mức
- Tăng huyết áp và khó ngủ
- Tâm trạng thay đổi và cảm thấy lo lắng hoặc trầm cảm
- Đổ mồ hôi vào ban đêm và cảm thấy mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng
- Giữ nước trong cơ thể
Triệu chứng cao estrogen ở phụ nữ
Các biểu hiện thường gặp của estradiol cao ở phụ nữ bao gồm:
- Căng thẳng và cảm giác hoảng loạn
- Đau đầu và cảm giác tay chân lạnh
- Giảm ham muốn tình dục
- Phát triển u xơ trong vùng ngực
- Rụng tóc và cảm thấy buồn nôn
- Gia tăng các dấu hiệu của hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)
- Kinh nguyệt không đều và vấn đề về trí nhớ
- Cảm giác mệt mỏi và khó ngủ
- Đau và sưng ở vùng ngực
- Tăng cân đột ngột
6. Điều trị Estradiol
Điều trị Estradiol có nhiều lựa chọn khác nhau, bao gồm liệu pháp hormone toàn thân và các sản phẩm âm đạo liều thấp.
Xét nghiệm Estradiol
Khi bạn cần xét nghiệm estradiol, quá trình này bao gồm việc lấy mẫu máu từ cánh tay hoặc bàn tay của bạn. Không cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm, nhưng bạn nên thông báo với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào đang sử dụng, bao gồm thuốc tránh thai hoặc điều trị bằng hormone, vì những loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Thời gian để có kết quả xét nghiệm thường mất vài ngày.
Liệu pháp hormone toàn thân
Liệu pháp hormone toàn thân có thể được cung cấp qua nhiều dạng như kem, gel, viên nén, nhẫn, miếng dán da và xịt nước. Đây là phương pháp thường chứa một liều estrogen cao hơn để giúp điều trị các triệu chứng thường gặp trong thời kỳ mãn kinh. Giá cả cho liệu pháp hormone toàn thân có thể dao động từ 10 USD mỗi tháng cho các loại viên nén estrogen cơ bản trong 90 ngày đến hơn 500 USD cho một vòng âm đạo trong 90 ngày.
Sản phẩm âm đạo liều thấp
Các sản phẩm estrogen liều thấp thường có dạng kem, viên nén hoặc vòng. Chúng được thiết kế để giảm thiểu lượng estrogen được hấp thụ vào cơ thể và thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng ảnh hưởng đến âm đạo và tiết niệu trong thời kỳ mãn kinh. Giá của các sản phẩm này dao động từ 34 USD đến 677 USD.
Việc kiểm soát nồng độ Estradiol trong cơ thể rất quan trọng, kiểm tra thường xuyên có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề và điều trị khi cần thiết. Bạn có thể làm xét nghiệm tại phòng khám hoặc sử dụng dịch vụ xét nghiệm tại nhà để thuận tiện hơn.
Nguồn: Driphydration.com
Bài viết của: Đinh Thị Hải Yến