Khi tủy xương sản xuất quá nhiều tiểu cầu, điều này dẫn đến tăng tiểu cầu trong máu. Tiểu cầu là những tế bào giúp máu đông lại khi cần thiết để ngăn chảy máu. Nhưng nếu có quá nhiều tiểu cầu, có thể gây ra những vấn đề nguy hiểm như đột quỵ hoặc đau tim. Nếu bạn có triệu chứng hoặc nghĩ rằng mình có nguy cơ, việc quan trọng là phải đi xét nghiệm để kiểm tra tiểu cầu tăng cao. Điều này giúp xác định nguyên nhân và tìm ra cách điều trị phù hợp.
1. Tiểu cầu tăng cao là gì?
Tăng tiểu cầu xảy ra khi bạn có quá nhiều tế bào máu này trong máu. Tiểu cầu là những tế bào đặc biệt giúp máu đông lại, giữ máu không chảy ra ngoài. Mặc dù cần thiết, nhưng nếu có quá nhiều tiểu cầu, điều này không tốt cho sức khỏe của bạn.
Để kiểm tra tăng tiểu cầu, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm máu đơn giản. Các xét nghiệm này bao gồm kiểm tra công thức máu và đo lường kích thước của tiểu cầu.
2. Triệu chứng cảnh báo tiểu cầu tăng cao
Thường thì tăng tiểu cầu không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Khi có, thường là do các vấn đề khác như đông máu hoặc chảy máu không bình thường trong cơ thể.
Ở trẻ em, tiểu cầu tăng cao thường liên quan đến các vấn đề như nhiễm trùng, viêm nhiễm hoặc thiếu máu do thiếu sắt. Số lượng tiểu cầu cao ở trẻ em có thể gây ra các triệu chứng như vết bầm tím trên da.
Ở người lớn, triệu chứng phổ biến của tăng tiểu cầu có thể bao gồm đau đầu, lú lẫn, thay đổi trong lời nói, đau ngực, hụt hơi, yếu đuối, cảm giác đốt cháy ở tay hoặc chân, cũng như chảy máu không bình thường như chảy máu mũi, vết bầm tím, máu trong phân hoặc chảy máu nướu răng.
3. Nguyên nhân tiểu cầu tăng cao là gì?
Có nhiều nguyên nhân tiểu cầu tăng cao, chúng được chia thành hai loại chính: Tăng tiểu cầu nguyên phát và tăng tiểu cầu thứ phát.
- Tăng tiểu cầu nguyên phát, hay còn gọi là tăng tiểu cầu thiết yếu, xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều tiểu cầu trong tủy xương. Điều này có thể do sản xuất tế bào máu không bình thường.
- Tăng tiểu cầu thứ phát xảy ra khi một nguyên nhân bên ngoài gây ra sự tăng tiểu cầu. Đây có thể là kết quả của bệnh lý, chấn thương, nhiễm trùng, phẫu thuật hoặc việc sử dụng thuốc. Một số loại thuốc có thể gây ra tăng tiểu cầu thứ phát, được gọi là tăng tiểu cầu do thuốc. Các loại thuốc này bao gồm heparin trọng lượng phân tử thấp, axit retinoic, một số loại kháng sinh, clozapine, epinephrine và gemcitabine.
4. Xét nghiệm chẩn đoán số lượng tiểu cầu tăng cao
Vì tăng tiểu cầu thường không có triệu chứng cho đến khi trở nên nghiêm trọng hơn, nên thường phát hiện thông qua xét nghiệm máu định kỳ. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
- Công thức máu toàn phần (CBC): Xét nghiệm này đánh giá sức khỏe bằng cách đo một số chỉ số máu như tế bào hồng cầu, tế bào bạch cầu, huyết sắc tố, hematocrit và tiểu cầu. CBC thường là một phần của xét nghiệm máu thường lệ.
- Xét nghiệm máu MPV: Đo kích thước trung bình của tiểu cầu để đánh giá sự khỏe mạnh của chúng.
- Chọc hút tủy xương và sinh thiết: Thu thập mẫu tủy xương để phát hiện bất thường trong quá trình sản xuất tế bào máu.
- Xét nghiệm di truyền: Xác định liệu di truyền có phải là nguyên nhân gây tăng tiểu cầu hay không.
Các phương pháp này giúp bác sĩ xác định chính xác tình trạng tăng tiểu cầu và đưa ra phương án điều trị phù hợp.
5. Số lượng tiểu cầu tăng cao phải làm sao?
Nếu tăng tiểu cầu không gây ra triệu chứng, việc kiểm tra định kỳ để theo dõi là đủ. Tuy nhiên, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị cụ thể, bao gồm sử dụng thuốc và quá trình lọc tiểu cầu.
- Điều trị bằng thuốc: Sử dụng các loại thuốc như hydroxyurea và anagrelide có thể giúp giảm số lượng tiểu cầu.
- Lọc tiểu cầu: Thực hiện quá trình lọc tiểu cầu để loại bỏ chúng khỏi máu, thường chỉ áp dụng khi mức độ tăng tiểu cầu đe dọa tính mạng.
Tóm lại, tăng tiểu cầu xảy ra khi mức độ tiểu cầu cao hơn mức cần thiết, có thể gây ra nguy cơ đông máu. Việc hiểu và theo dõi mức độ tiểu cầu là rất quan trọng để có thể tìm ra phương án điều trị phù hợp. Nguyên nhân của tăng tiểu cầu đa dạng, và tư vấn với chuyên gia y tế sẽ giúp xác định liệu bạn cần điều trị hay không và phương pháp nào là phù hợp nhất cho bạn.
Nguồn: Driphydration.com
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration