Quetiapine trị mất ngủ: Hiệu quả, rủi ro và những điều cần lưu ý

Việc sử dụng quetiapine trị mất ngủ đang ngày càng phổ biến nhờ tác động an thần và hỗ trợ giấc ngủ. Tuy nhiên, đây vốn là thuốc kê đơn cho rối loạn tâm thần, trầm cảm hoặc lo âu, nên việc lạm dụng có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe. 

Giới thiệu về quetiapine và vai trò trong điều trị mất ngủ

Quetiapine là một loại thuốc thuộc nhóm thuốc chống loạn thần không điển hình, thường được kê đơn để điều trị các bệnh lý như tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực và trầm cảm nặng. Thuốc hoạt động bằng cách điều chỉnh các chất dẫn truyền thần kinh trong não, giúp ổn định tâm trạng, giảm lo âu và cải thiện giấc ngủ ở một số bệnh nhân. Dù không phải là thuốc ngủ chuyên biệt, quetiapine vẫn được bác sĩ cân nhắc trong một số trường hợp khó ngủ kéo dài kèm theo rối loạn tâm thần hoặc trầm cảm.

Trong thực tế, việc dùng quetiapine trị mất ngủ được nhiều người quan tâm bởi thuốc có tác dụng an thần, giúp dễ đi vào giấc ngủ và kéo dài thời gian ngủ sâu. Một số nghiên cứu cũng ghi nhận quetiapine liều thấp có thể hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ ở bệnh nhân rối loạn lo âu hoặc trầm cảm. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng đây không phải lựa chọn an toàn cho mọi trường hợp mất ngủ thông thường, bởi thuốc vẫn tiềm ẩn nguy cơ tác dụng phụ như buồn ngủ ban ngày, tăng cân, rối loạn chuyển hóa hay ảnh hưởng tim mạch.

Quetiapine có hiệu quả trong điều trị mất ngủ không?

Quetiapine vốn là thuốc chống loạn thần không điển hình, được phát triển nhằm điều trị các bệnh lý như tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực hay trầm cảm. Tuy nhiên, nhờ đặc tính gây an thần, thuốc này đôi khi được bác sĩ chỉ định ngoài nhãn (off-label) để hỗ trợ giấc ngủ.

Khi dùng ở liều thấp, quetiapine có thể giúp bệnh nhân dễ đi vào giấc ngủ, hạn chế tình trạng trằn trọc và kéo dài thời gian ngủ sâu. Một số nghiên cứu cho thấy thuốc có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ ở những người mắc rối loạn tâm thần kèm mất ngủ, từ đó giảm triệu chứng lo âu, căng thẳng và cải thiện sức khỏe tinh thần.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiệu quả của quetiapine đối với mất ngủ đơn thuần chưa được chứng minh rõ ràng. Việc dùng thuốc cho người không mắc các bệnh lý tâm thần có thể dẫn đến nhiều rủi ro. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm buồn ngủ quá mức vào ban ngày, khô miệng, táo bón, tăng cân, rối loạn chuyển hóa hoặc ảnh hưởng tim mạch. Nếu dùng kéo dài mà không có chỉ định cụ thể, người bệnh có nguy cơ phụ thuộc vào thuốc, khó ngủ tự nhiên và thậm chí đối mặt với các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Chính vì vậy, mặc dù quetiapine trị mất ngủ có thể mang lại hiệu quả trong một số trường hợp đặc biệt, nhưng đây không phải là giải pháp phổ biến cho tất cả những người khó ngủ. Người bệnh cần thăm khám, trao đổi kỹ với bác sĩ để được cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ, thay vì tự ý sử dụng. Trong nhiều trường hợp mất ngủ nhẹ hoặc do căng thẳng, việc thay đổi thói quen sinh hoạt, giảm stress, duy trì lối sống lành mạnh và dùng các biện pháp hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên vẫn được khuyến khích hơn.

Liều dùng và cách sử dụng quetiapine cho người mất ngủ

Trong thực tế, quetiapine trị mất ngủ thường được kê với liều thấp hơn nhiều so với liều điều trị bệnh lý tâm thần. Với mục đích hỗ trợ giấc ngủ, bác sĩ có thể chỉ định liều từ 25mg đến 100mg trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, liều lượng cụ thể phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe, nguyên nhân gây mất ngủ cũng như việc bệnh nhân có kèm theo rối loạn tâm lý hay không.

Thuốc nên được uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút, nuốt nguyên viên cùng nước, không bẻ hoặc nghiền nát để tránh làm thay đổi cơ chế giải phóng dược chất. Khi bắt đầu, bác sĩ thường chỉ định liều thấp nhất có hiệu quả, sau đó mới cân nhắc điều chỉnh nếu cần thiết. Trong suốt quá trình sử dụng, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ để phát hiện kịp thời các tác dụng phụ như buồn ngủ quá mức, mệt mỏi vào ban ngày, tăng cân hay thay đổi nhịp tim.

Điều quan trọng là quetiapine trị mất ngủ không nên được coi là biện pháp lâu dài cho chứng khó ngủ thông thường. Thuốc chỉ phù hợp trong những trường hợp mất ngủ liên quan đến rối loạn tâm thần hoặc khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. 

Một vài tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng quetiapine

Mặc dù quetiapine trị mất ngủ có thể mang lại tác dụng an thần và cải thiện giấc ngủ ở một số trường hợp, nhưng thuốc cũng tiềm ẩn không ít rủi ro nếu dùng sai cách hoặc kéo dài. Những tác dụng phụ thường gặp nhất bao gồm buồn ngủ quá mức vào ban ngày, chóng mặt, khô miệng, táo bón và cảm giác mệt mỏi. Những triệu chứng này có thể khiến người bệnh khó tập trung, ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt hằng ngày.

Quetiapine trị mất ngủ không nên được coi là biện pháp lâu dài cho chứng khó ngủ thông thường (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Ngoài ra, quetiapine còn liên quan đến các tác động lâu dài nghiêm trọng hơn như tăng cân, rối loạn chuyển hóa (tăng đường huyết, rối loạn mỡ máu), và nguy cơ hội chứng chuyển hóa. Thuốc cũng có thể gây rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp tư thế hoặc làm nặng thêm tình trạng ngưng thở khi ngủ. Ở một số bệnh nhân, việc dùng quetiapine trong thời gian dài còn làm tăng nguy cơ hội chứng ngoại tháp (run, cứng cơ, vận động bất thường).

Một rủi ro đáng lưu ý khác là nguy cơ phụ thuộc tâm lý. Khi đã quen dùng quetiapine trị mất ngủ, nhiều người có thể khó ngủ tự nhiên nếu ngưng thuốc đột ngột, dẫn đến tình trạng lệ thuộc. Ngoài ra, việc tự ý tăng liều để có tác dụng mạnh hơn có thể làm gia tăng nguy cơ ngộ độc thuốc và biến chứng nguy hiểm.

Do đó, quetiapine chỉ nên được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ, với liều thấp và trong khoảng thời gian phù hợp. Người bệnh tuyệt đối không nên coi đây là giải pháp lâu dài cho chứng mất ngủ thông thường, mà cần kết hợp với các biện pháp cải thiện giấc ngủ an toàn và bền vững hơn

Cải thiện giấc ngủ với phương pháp truyền hồi phục sinh lực Recovery IV mới lạ

Hiện nay có nhiều cách để cải thiện giấc ngủ, trong đó Recovery IV – Truyền hồi phục sinh lực của Drip Hydration được xem là lựa chọn nổi bật. Liệu pháp này truyền trực tiếp vitamin, khoáng chất, axit amin và chất chống oxy hóa vào tĩnh mạch, giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi, giảm mệt mỏi và hỗ trợ ngủ sâu hơn một cách tự nhiên. Chỉ với khoảng 60 phút, người bệnh có thể cảm nhận sự thư giãn rõ rệt. Đây là giải pháp an toàn, không gây lệ thuộc và còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.

Có thể thấy, Recovery IV mang lại sự cải thiện giấc ngủ tự nhiên, ít tác dụng phụ và giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Ngược lại, quetiapine chỉ phù hợp với tình huống đặc thù và không nên lạm dụng cho mất ngủ thông thường.

Nhìn chung, việc sử dụng quetiapine trị mất ngủ chỉ nên được cân nhắc trong những trường hợp đặc biệt và luôn cần sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Dù có tác dụng an thần giúp dễ ngủ, thuốc vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro và không phải là giải pháp an toàn cho tất cả mọi người. Vì vậy, để cải thiện giấc ngủ lâu dài, bạn nên ưu tiên các phương pháp lành mạnh, an toàn hơn và chỉ dùng quetiapine khi thật sự cần thiết theo đúng chỉ định y khoa.