Đau dây thần kinh cổ vai gáy là một tình trạng phổ biến, có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của đau dây thần kinh cổ sẽ giúp bạn xác định các phương pháp điều trị phù hợp. Vậy, khi gặp phải tình trạng đau dây thần kinh cổ vai gáy, chúng ta cần phải làm gì để giảm đau và phục hồi nhanh chóng?
1. Vì sao bị đau dây thần kinh cổ vai gáy?
Đau dây thần kinh cổ vai gáy là một tình trạng phổ biến gây ra sự khó chịu và đau đớn ở vùng cổ, vai và gáy. Đây là một vấn đề sức khỏe thường gặp ở nhiều độ tuổi khác nhau, từ người trẻ đến người cao tuổi. Đau có thể là đau dây thần kinh cổ bên phải hay đau dây thần kinh cổ bên trái, xuất hiện đột ngột hoặc phát triển dần dần, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến đau dây thần kinh cổ vai gáy, bao gồm:
- Căng thẳng cơ bắp: Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là căng thẳng cơ bắp do tư thế không đúng khi làm việc hoặc ngủ. Ngồi quá lâu trước máy tính hoặc sử dụng điện thoại di động trong thời gian dài có thể gây căng thẳng lên vùng cổ và vai.
- Thoái hóa cột sống cổ: Thoái hóa cột sống cổ là quá trình tự nhiên xảy ra khi chúng ta già đi. Sự thoái hóa này có thể gây ra sự mài mòn của đĩa đệm và xương, dẫn đến đau và cứng cổ.
- Chấn thương: Chấn thương do tai nạn giao thông, tai nạn thể thao hoặc ngã có thể gây tổn thương cho vùng cổ và vai, dẫn đến đau dây thần kinh.
- Thoát vị đĩa đệm: Khi đĩa đệm giữa các đốt sống cổ bị thoát ra ngoài, nó có thể chèn ép lên các dây thần kinh xung quanh, gây ra đau và khó chịu.
- Viêm khớp: Viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp, có thể ảnh hưởng đến vùng cổ, gây sưng, đau và cứng khớp.
- Bệnh lý khác: Một số bệnh lý như viêm màng não, ung thư hoặc nhiễm trùng cũng có thể gây ra triệu chứng đau cổ vai gáy.
Triệu chứng của đau dây thần kinh cổ vai gáy có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp:
- Đau cổ: Đau có thể xuất hiện ở một bên như đau dây thần kinh cổ bên phải hay đau dây thần kinh cổ bên trái hoặc cả hai bên cổ. Cơn đau có thể là đau âm ỉ hoặc nhói buốt, và thường tệ hơn khi cử động cổ.
- Cứng cổ: Cứng cổ là triệu chứng phổ biến, khiến việc quay đầu hoặc cúi hay ngửa đầu trở nên khó khăn.
- Đau lan xuống vai và cánh tay: Cơn đau có thể lan từ cổ xuống vai và cánh tay, đôi khi đến cả ngón tay. Đây thường là dấu hiệu của thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép dây thần kinh.
- Tê bì hoặc ngứa rát: Một số người có thể cảm thấy tê bì hoặc ngứa rát ở vùng cổ, vai, hoặc cánh tay, do chèn ép dây thần kinh.
- Yếu cơ: Yếu cơ ở vai hoặc cánh tay có thể xảy ra nếu dây thần kinh bị chèn ép trong thời gian dài.
- Đau đầu: Đau đầu, đặc biệt là đau đầu phía sau hoặc hai bên thái dương, có thể đi kèm với đau cổ vai gáy.
- Giảm phạm vi cử động: Khả năng cử động cổ bị hạn chế, có thể ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày như lái xe hoặc làm việc.
Đau dây thần kinh cổ vai gáy là một tình trạng phức tạp với nhiều nguyên nhân và triệu chứng khác nhau. Việc hiểu rõ về tình trạng này có thể giúp người bệnh nhận biết sớm để tìm kiếm sự trợ giúp y tế khi cần thiết. Điều quan trọng là duy trì tư thế đúng và lối sống lành mạnh để giảm nguy cơ mắc phải tình trạng này.
2. Phải làm gì khi bị đau dây thần kinh cổ vai gáy?
Hiện nay có rất nhiều cách giúp điều trị hay dự phòng tình trạng đau dây thần kinh cổ vai gáy, bạn có thể tham khảo một số chiến lược dưới đây.
2.1. Điều trị không dùng thuốc
Vật lý trị liệu
- Bài tập cổ và vai: Các bài tập kéo giãn và tăng cường sức mạnh cho vùng cổ và vai giúp giảm đau và cải thiện linh hoạt.
- Massage: Giúp thư giãn cơ bắp, giảm căng thẳng và cải thiện tuần hoàn máu.
Châm cứu
- Kỹ thuật châm cứu: Có thể giúp giảm đau và thư giãn bằng cách kích thích các điểm huyệt trên cơ thể.
Liệu pháp nhiệt
- Sử dụng túi chườm nóng hoặc lạnh: Thay đổi nhiệt độ vùng bị đau để giảm viêm và đau.
Liệu pháp ánh sáng
Liệu pháp Red IV Laser giúp trẻ hóa tế bào thần kinh, giúp hệ thần kinh hoạt động tốt hơn. Sản phẩm phù hợp với người trung niên (36-55 tuổi).
Công nghệ Red IV Laser với tia laser đỏ thông qua đường tĩnh mạch để đi vào tế bào trong cơ thể giúp tế bào hoạt động hiệu quả hơn (trong đó có tế bào thần kinh), giúp máu lưu thông tốt hơn và cung cấp nhiều oxy hơn đến các mô. Ánh sáng đỏ cũng giúp giảm viêm và giảm stress, oxy hóa, giống như việc giảm áp lực và bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương. Điều này giúp tế bào khỏe mạnh hơn và ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe. Từ đó giúp giảm các triệu chứng của đau đây thần kinh cổ vai gáy.
2.2. Điều trị đặc hiệu (dùng thuốc)
Thuốc giảm đau
- Paracetamol hoặc ibuprofen: Giúp giảm đau và viêm nhẹ.
- Thuốc giãn cơ: Sử dụng trong trường hợp cơ bị căng cứng.
Thuốc điều trị đặc hiệu
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm viêm nghiêm trọng hơn.
- Thuốc giảm đau thần kinh: Dùng trong trường hợp đau do thần kinh bị chèn ép.
2.3. Can thiệp sâu
Tiêm Corticosteroid
- Tiêm trực tiếp vào khu vực bị đau: Giúp giảm viêm và đau tạm thời.
Phẫu Thuật
- Phẫu thuật giải phóng chèn ép: Được chỉ định khi các biện pháp khác không hiệu quả và có nguy cơ tổn thương thần kinh nghiêm trọng.
2.4. Dự phòng
Duy trì tư thế đúng
- Khi ngồi làm việc
- Ghế và bàn làm việc phù hợp: Điều chỉnh ghế sao cho lưng được hỗ trợ và màn hình máy tính ngang tầm mắt.
- Nghỉ giải lao thường xuyên: Đứng dậy và di chuyển ít nhất mỗi giờ để tránh căng thẳng liên tục lên cổ.
- Khi Ngủ
- Chọn gối phù hợp: Gối không quá cao hoặc quá thấp để giữ cổ ở tư thế tự nhiên.
- Nằm ngửa hoặc nghiêng: Giúp giảm áp lực lên cột sống cổ.
Tập luyện thể thao đều đặn
- Bài tập kéo giãn
- Kéo giãn cơ cổ: Giúp cải thiện linh hoạt và giảm căng cơ.
- Yoga và Pilates: Các bài tập này giúp tăng cường sức mạnh và cải thiện tư thế.
- Tăng cường sức mạnh cơ bắp
- Tập luyện với tạ nhẹ: Giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp ở cổ và vai, hỗ trợ cột sống tốt hơn.
Quản lý Stress
- Kỹ thuật thư giãn
- Thiền và hít thở sâu: Giúp giảm căng thẳng và thư giãn cơ bắp.
- Liệu pháp tâm lý: Đối với những người gặp khó khăn trong việc quản lý stress, tham gia các liệu pháp tâm lý có thể hữu ích.
- Cân bằng công việc và cuộc sống
- Dành thời gian cho sở thích cá nhân: Giúp giảm stress và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
- Khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến cột sống và dây thần kinh.
- Điều trị sớm các bệnh lý tiềm ẩn: Như viêm khớp hoặc thoái hóa đốt sống.
Sử dụng thiết bị hỗ trợ
- Đai cổ: Sử dụng trong các tình huống cần thiết để giảm áp lực lên cột sống cổ.
Đau dây thần kinh cổ vai gáy là một tình trạng phổ biến nhưng có thể được quản lý hiệu quả thông qua việc điều trị đúng cách và các biện pháp dự phòng. Việc duy trì lối sống lành mạnh, tập luyện đều đặn và quản lý stress sẽ giúp giảm nguy cơ tái phát. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp. Chăm sóc sức khỏe từ sớm sẽ giúp bạn duy trì một cuộc sống thoải mái và không bị gián đoạn bởi cơn đau.
Đau dây thần kinh cổ có thể gây ra nhiều phiền toái, nhưng với các biện pháp điều trị và phòng ngừa đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát tình trạng này. Việc duy trì lối sống lành mạnh, kết hợp với các phương pháp như tập luyện thể dục, điều chỉnh tư thế và áp dụng các liệu pháp điều trị sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ tái phát. Nếu triệu chứng không thuyên giảm, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và chăm sóc sức khỏe một cách chủ động. Cuối cùng, việc kiên trì và thực hiện đúng phương pháp sẽ mang lại kết quả tốt nhất trong quá trình phục hồi.
Bài viết của: Đặng Phước Bảo