Mất ngủ có thể do nhiều nguyên nhân ở nhiều bộ phận trong cơ thể gây nên. Do đó, xác định xem bị mất ngủ nên khám khoa nào không phải việc dễ dàng với người bệnh. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chọn khoa khám khi bị mất ngủ, đi kèm các triệu chứng và nguyên nhân tương ứng.
Những khoa nào có thể liên quan đến mất ngủ? Bị mất ngủ nên đi khám khoa nào
Mất ngủ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, do đó việc xác định mất ngủ nên khám khoa nào phù hợp là rất quan trọng:
1. Người bị mất ngủ nên khám khoa Nội tiết
Mất ngủ và nội tiết có liên quan gì đến nhau?
Các hormone như melatonin, cortisol, estrogen và testosterone trong cơ thể con người đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa giấc ngủ. Khi mất cân bằng, chúng có thể gây rối loạn giấc ngủ, khó ngủ, hoặc thức giấc nhiều lần trong đêm.
Khi nào nên khám mất ngủ ở khoa Nội tiết?
- Mất ngủ kèm theo tim đập nhanh, sụt cân không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi ban đêm
- Ngủ không sâu giấc, hay mệt mỏi, da khô, tăng cân
- Mất ngủ xuất hiện trong thời kỳ tiền mãn kinh, sau sinh, giảm ham muốn tình dục
- Ngủ không ngon, thường xuyên tỉnh giấc, mệt mỏi do căng thẳng kéo dài
2. Người bị mất ngủ nên khám Chuyên khoa Thần kinh
Vai trò của hệ thần kinh đối với giấc ngủ
Hệ thần kinh đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhịp sinh học, kiểm soát các giai đoạn ngủ và duy trì chất lượng giấc ngủ. Một số rối loạn thần kinh có thể gây mất ngủ như Parkinson (rối loạn vận động), Alzheimer (rối loạn trí nhớ), hoặc rối loạn tuần hoàn não.
Khi nào nên khám mất ngủ ở khoa Thần kinh?
- Mất ngủ đi kèm đau đầu, chóng mặt, rối loạn trí nhớ hoặc tê bì chân tay.
- Cảm giác như có gì đó bò dưới da ở chân khi ngủ, gây khó chịu và mất ngủ (hội chứng chân không yên – RLS).
- Căng thẳng, suy nhược thần kinh, giấc ngủ chập chờn và hay mộng mị.
3. Người bị mất ngủ nên khám Chuyên khoa Tâm thần
Mất ngủ và sức khỏe tâm thần
Căng thẳng kéo dài, rối loạn lo âu và trầm cảm đều có thể gây mất ngủ. Khi tâm lý bất ổn, não bộ tiết ra quá nhiều cortisol (một loại hormone giúp cơ thể đối phó với stress) làm bạn tỉnh táo vào ban đêm, khó đi vào giấc ngủ.
Khi nào nên khám mất ngủ ở khoa Tâm thần?
- Mất ngủ kèm theo lo âu, suy nghĩ quá mức, dễ cáu gắt, căng thẳng kéo dài.
- Buồn bã, chán ăn, mất hứng thú với cuộc sống, giấc ngủ không sâu
- Giấc ngủ bị xáo trộn, rối loạn giấc ngủ kèm theo ác mộng, hoảng loạn.
- Từng gặp sang chấn tâm lý hoặc mắc rối loạn stress sau sang chấn (PTSD)
4. Người bị mất ngủ nên khám Chuyên khoa Hô hấp
Mất ngủ và các vấn đề về hô hấp
Chứng ngưng thở khi ngủ có thể khiến bạn thức giấc nhiều lần trong đêm do thiếu oxy. Tình trạng này phổ biến ở những người bị béo phì, mắc bệnh lý về hô hấp hoặc viêm mũi dị ứng mãn tính.
Khi nào nên khám mất ngủ ở khoa Hô hấp?
- Ngáy to, thức giấc đột ngột do cảm giác ngạt thở, buồn ngủ ban ngày.
- Khô miệng, đau họng sau khi ngủ dậy, cảm giác mệt mỏi vào buổi sáng.
- Thường xuyên hít thở khó khăn khi ngủ, ngủ không sâu giấc.
5. Người bị mất ngủ nên khám Chuyên khoa Tiêu hóa
Vì sao bệnh về đường tiêu hóa lại gây mất ngủ?
Một trong những bệnh về đường tiêu hóa gây mất ngủ nhiều nhất là bệnh trào ngược dạ dày. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) không chỉ gây khó chịu vào ban ngày mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ. Khi nằm ngủ, dịch vị dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, gây nóng rát, khó thở và khiến người bệnh dễ thức giấc giữa đêm.
Khi nào nên khám mất ngủ ở khoa Tiêu hóa?
- Thức dậy vào ban đêm do cảm giác nóng rát ở cổ họng, ợ hơi, ợ nóng.
- Khó ngủ, cảm giác nặng bụng sau khi ăn tối, khó tiêu.
- Đã có tiền sử viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
6. Người bị mất ngủ nên khám Chuyên khoa Cơ xương khớp
Đau nhức cơ thể ảnh hưởng đến giấc ngủ thế nào?
Những bệnh lý về xương khớp có thể khiến bạn khó tìm được tư thế ngủ thoải mái, thường xuyên thức giấc vì đau nhức.
Khi nào nên khám mất ngủ Cơ xương khớp?
- Thức giấc do đau nhức lưng, khớp gối, vai gáy hoặc đau cơ xương mãn tính.
- Có tiền sử viêm khớp dạng thấp, thoát vị đĩa đệm hoặc loãng xương.
- Bị hội chứng đau mãn tính như đau cơ xơ hóa (Fibromyalgia), đau thần kinh tọa.
7. Người bị mất ngủ nên khám Chuyên khoa Y học Giấc ngủ
Y học giấc ngủ là gì?
Đây là chuyên khoa chuyên sâu về các rối loạn giấc ngủ, giúp phân tích và điều trị các vấn đề như mất ngủ mãn tính, rối loạn nhịp sinh học, hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Tuy nhiên hiện tại số lượng chuyên khoa Y học Giấc ngủ chuyên sâu tại các bệnh viện ở Việt Nam còn hạn chế. Bệnh nhân hoàn toàn có thể khám bệnh ở mất ngủ ở khác khoa khác dựa vào triệu chứng đi kèm.
Khi nào nên khám Y học Giấc ngủ?
- Mất ngủ kéo dài trên 1 tháng mà không rõ nguyên nhân.
- Dùng nhiều phương pháp nhưng vẫn không cải thiện giấc ngủ.
- Cần kiểm tra giấc ngủ chuyên sâu bằng phương pháp đo đa ký giấc ngủ (Polysomnography).
Trước khi đi khám mất ngủ thì chuẩn bị gì?
Những người bị mất ngủ, có ý định thăm khám mất ngủ ở khoa nào cũng cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước đi khám để giúp bác sĩ chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn:
- Ghi chép nhật ký giấc ngủ: Trong 1-2 tuần trước khi khám, ghi lại thời gian đi ngủ, thức dậy, số lần thức giấc trong đêm, và các hoạt động trước khi ngủ. Điều này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về tình trạng giấc ngủ của bạn.
- Liệt kê các triệu chứng và thuốc đang sử dụng: Ghi lại các triệu chứng liên quan đến mất ngủ và danh sách các loại thuốc, bao gồm cả thực phẩm chức năng, bạn đang dùng.
- Chuẩn bị câu hỏi cho bác sĩ: Liệt kê những thắc mắc về tình trạng của bạn, các lựa chọn điều trị và những điều bạn có thể làm để cải thiện giấc ngủ.
- Tránh caffeine và rượu trước khi thăm khám: Trong 1-2 tuần trước đi khám, bạn nên hạn chế tiêu thụ các sản phẩm này để tránh ảnh hưởng tới việc theo dõi tình trạng giấc ngủ. Đặc biệt cần tránh tiêu thụ caffeine và rượu vào buổi chiều và tối trước ngày khám để đảm bảo kết quả thăm khám được chính xác.
- Mang theo tài liệu y tế liên quan: Nếu bạn đã từng khám hoặc điều trị về các vấn đề liên quan, hãy mang theo hồ sơ y tế để bác sĩ có cái nhìn tổng quan về tình trạng của bạn.
- Tìm hiểu địa chỉ thăm khám uy tín và những bác sĩ có chuyên môn, suy xét lựa chọn khám mất ngủ ở khoa nào để đảm bảo hiệu quả. Nên đặt lịch thăm khám trước để tiết kiệm thời gian hơn.
Việc xác định mất ngủ nên khám khoa nào phù hợp là rất quan trọng bởi đúng chuyên khoa giúp bạn điều trị hiệu quả hơn. Nếu bạn đang băn khoăn bị mất ngủ nên khám khoa nào, hãy xác định triệu chứng của mình và đặt lịch khám sớm để cải thiện sức khỏe giấc ngủ. Chuẩn bị đầy đủ và lựa chọn chuyên khoa phù hợp sẽ giúp bạn nhận được chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị thích hợp cho tình trạng mất ngủ.
Ngoài việc thăm khám y tế, bạn cũng có thể thực hiện những thay đổi trong lối sống để cải thiện chất lượng giấc ngủ, chẳng hạn như thiết lập thói quen ngủ khoa học, hạn chế caffeine vào buổi tối, và thư giãn trước khi ngủ. Đừng để mất ngủ trở thành gánh nặng lâu dài – hãy chủ động tìm hiểu nguyên nhân và điều trị sớm để lấy lại giấc ngủ chất lượng, từ đó nâng cao sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Phòng khám Drip Hydration cung cấp các dịch vụ khám, đánh giá và chẩn đoán các vấn đề liên quan đến rối loạn giấc ngủ – đặc biệt là rối loạn giấc ngủ do nội tiết tố suy giảm. Drip Hydration đồng thời còn cung cấp giải pháp truyền N.A.D 360 (N.A.D: Never Age with Drip Hydration) với các vitamin và khoáng chất giúp tăng cường hàm lượng nội tiết tố trong cơ thể, giảm mệt mỏi, mất ngủ và tăng năng lượng hiệu quả. Liên hệ với Drip Hydration để đặt hẹn và tư vấn chuyên sâu về giải pháp giúp cải thiện tình trạng mất ngủ.
Tài liệu tham khảo
- https://www.sleepfoundation.org/sleep-studies/how-to-talk-to-your-doctor-about-sleep
- https://www.yalemedicine.org/news/women-are-your-hormones-keeping-you-up-at-night
- https://www.webmd.com/sleep-disorders/insomnia-when-to-go-to-doctor
- https://www.sleepfoundation.org/sleep-studies/how-to-talk-to-your-doctor-about-sleep
- https://www.uclahealth.org/medical-services/sleep-medicine/patient-resources/patient-education/preparing-sleep-study
Đọc thêm:
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration