Với cuộc sống bận rộn và áp lực hàng ngày, tâm trạng của chúng ta thường trở nên căng thẳng và mệt mỏi. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại hương thơm đã được chứng minh là có khả năng làm dịu đi cảm xúc và cải thiện tinh thần được tốt hơn. Vậy vì sao hương thơm cải thiện tâm trạng hiệu quả?
1. Mùi hương cải thiện tâm trạng như thế nào?
Hương thơm có thể có tác động đáng kể đến tâm trí và thần kinh thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Khứu giác và vị giác có mối liên hệ chặt chẽ với hệ thống limbic của não, có liên quan đến việc xử lý cảm xúc, ký ức và hành vi. Dưới đây là tổng quan chi tiết về cách hương thơm và hương vị ảnh hưởng đến tâm trí và thần kinh:
1.1 Hệ thống khứu giác và não
Hệ thống khứu giác được kết nối trực tiếp với khứu giác trong não, là một phần của hệ thống limbic. Các phân tử mùi được phát hiện bởi các thụ thể khứu giác trong khoang mũi và thông tin này sau đó được truyền đến khứu giác và các khu vực khác của não, bao gồm amygdala (liên quan đến xử lý cảm xúc) và vùng hải mã (liên quan đến hình thành trí nhớ).
Một số loại nước hoa có thể gợi lên phản ứng cảm xúc, kích hoạt ký ức hoặc ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi do mối liên hệ trực tiếp giữa hệ thống khứu giác và hệ thống limbic.

1.2 Hệ thống vị giác và não
Hệ thống vị giác cũng được kết nối với hệ thống limbic của não, đặc biệt là hạch hạnh nhân và vỏ não thùy đảo.
Các cơ quan thụ cảm vị giác trên lưỡi và các khu vực khác của khoang miệng phát hiện các hương vị khác nhau và thông tin này được truyền đến vỏ não vị giác trong não. Vỏ não vị giác tương tác với các vùng não khác, bao gồm hạch hạnh nhân và vỏ khứu giác, cho phép tích hợp thông tin về vị giác và khứu giác. Hương thơm có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, cảm xúc và ký ức thông qua những kết nối này, cũng như gợi ra những phản ứng thích thú hoặc ác cảm.
1.3 Điều chế chất dẫn truyền thần kinh
Một số mùi hương nhất định có thể ảnh hưởng đến việc giải phóng và điều hòa các chất dẫn truyền thần kinh trong não, vốn đóng vai trò quan trọng trong tâm trạng, nhận thức và hành vi.
Ví dụ, một số loại nước hoa như hoa oải hương và hoa cúc được cho là có tác dụng thúc đẩy giải phóng axit gamma-aminobutyric (GABA), một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến thư giãn và giảm căng thẳng. Hương thơm từ các loại thực phẩm như sô cô la và một số loại gia vị có thể kích thích giải phóng endorphin và các chất dẫn truyền thần kinh khác có liên quan đến niềm vui.
1.4 Giảm căng thẳng, lo âu
Hương thơm cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng, lo âu. Một số loại nước hoa, chẳng hạn như hoa oải hương, cam bergamot và hoa cúc, đã được chứng minh là có tác dụng làm dịu và giảm căng thẳng, có thể bằng cách điều chỉnh hoạt động của hệ thần kinh tự trị và giảm mức cortisol (một loại hormone liên quan đến căng thẳng).
Những mùi hương này cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của sóng não, thúc đẩy trạng thái thư giãn hơn và có khả năng cải thiện chất lượng giấc ngủ.
1.5 Hoạt động nhận thức và cảm xúc
Hương thơm cải thiện tâm trạng và nhận thức. Hương thơm có thể ảnh hưởng đến các quá trình nhận thức như sự chú ý, trí nhớ và học tập bằng cách điều chỉnh hoạt động ở các vùng não khác nhau, bao gồm vùng hải mã và vỏ não trước trán.
Một số mùi hương và hương vị có thể nâng cao tâm trạng, sự tỉnh táo và tập trung, trong khi những mùi khác có thể thúc đẩy sự thư giãn hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý cảm xúc.
Điều quan trọng cần lưu ý là phản ứng của mỗi cá nhân đối với mùi thơm có thể khác nhau đáng kể do sở thích cá nhân, mối liên hệ văn hóa và các yếu tố di truyền tiềm ẩn. Ngoài ra, tác động của nước hoa lên tâm trí và thần kinh thường rất tinh tế và có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố bối cảnh khác nhau, chẳng hạn như môi trường và trạng thái tâm trạng cá nhân.
2. Một số hương thơm cải thiện tâm trạng hiệu quả
Khi nói đến nước hoa và mùi hương giúp cải thiện tâm trạng một cách hiệu quả, có một số lựa chọn cần cân nhắc. Dưới đây là một số loại mùi hương cải thiện tâm trạng mà bạn nên tham khảo:
2.1 Hoa oải hương – Lavender
Hoa oải hương là một trong những hương thơm cải thiện tâm trạng được nghiên cứu rộng rãi nhất vì tác dụng cải thiện tâm trạng hiệu quả. Loại hoa này đã được chứng minh là có tác dụng giúp thúc đẩy thư giãn, giảm lo lắng và căng thẳng đồng thời cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Đặc tính làm dịu của hoa oải hương là do khả năng điều chỉnh hoạt động của hệ thống axit gamma-aminobutyric (GABA) trong não, có liên quan đến việc điều chỉnh sự lo lắng và thúc đẩy cảm giác bình tĩnh. Tinh dầu hoa oải hương có thể được sử dụng trong máy khuếch tán, thêm vào nước tắm hoặc bôi tại chỗ (pha loãng với dầu vận chuyển).
2.2 Cam Bergamot
Bergamot là một loại hương thơm có nguồn gốc từ quả cam bergamot. Chúng có liên quan đến việc giảm các triệu chứng lo âu và trầm cảm, cũng như thúc đẩy cảm giác hạnh phúc tổng thể.
Tác dụng cải thiện tâm trạng của Bergamot có thể là do khả năng kích thích giải phóng dopamine và serotonin, các chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến việc điều chỉnh tâm trạng và cảm xúc. Tinh dầu Bergamot có thể được sử dụng trong máy khuếch tán, thêm vào sữa dưỡng thể hoặc sản phẩm tắm, hay kết hợp vào hỗn hợp hương liệu.
2.3 Ylang-ylang
Ylang-ylang là một loại hương hoa có nguồn gốc từ cây ylang-ylang. Theo truyền thống thường được sử dụng trong liệu pháp mùi hương vì đặc tính làm dịu và nâng cao tinh thần.
Các nghiên cứu cho thấy ylang-ylang có thể giúp giảm căng thẳng, lo lắng và các triệu chứng trầm cảm khá hiệu quả.
2.4 Hoa hồng
Hương thơm của hoa hồng có liên quan đến việc giảm cảm giác lo lắng và thúc đẩy cảm giác thư giãn và hạnh phúc. Tinh dầu hoa hồng được cho là có tác dụng cân bằng cảm xúc và có thể giúp giảm bớt các triệu chứng căng thẳng, trầm cảm.
Tinh dầu hoa hồng có thể được sử dụng trong máy khuếch tán, thêm vào các sản phẩm tắm hoặc kết hợp vào hỗn hợp hương liệu.
2.5 Hương cam quýt (chanh, cam, bưởi)
Mùi hương cam quýt, chẳng hạn như chanh, cam và bưởi, được biết đến với đặc tính nâng cao tinh thần và cung cấp năng lượng.
Những loại nước hoa này có liên quan đến việc tăng giải phóng dopamine, có thể cải thiện tâm trạng, thúc đẩy cảm giác tích cực và tỉnh táo. Tinh dầu cam quýt có thể được sử dụng trong máy khuếch tán, thêm vào các sản phẩm tẩy rửa hoặc kết hợp vào hỗn hợp hương liệu.

2.6 Hoa cúc
Hoa cúc có mùi hương thảo mộc ngọt ngào và nổi tiếng với đặc tính làm dịu và thư giãn cũng như thúc đẩy giấc ngủ và giảm lo lắng, căng thẳng.
Tinh dầu hoa cúc có thể được sử dụng trong máy khuếch tán, thêm vào nước tắm hoặc kết hợp vào hỗn hợp hương liệu.
Khi sử dụng tinh dầu hoặc nước hoa để cải thiện tâm trạng, bạn nên bắt đầu với một lượng nhỏ và pha loãng khi cần thiết. Để đảm bảo an toàn có thể tư vấn với chuyên gia trị liệu bằng hương thơm hoặc các bác sĩ có trình độ cũng có thể giúp đảm bảo sử dụng an toàn và hiệu quả.
3. Cách dùng hương liệu cải thiện tâm trạng
Sử dụng nước hoa và mùi hương để cải thiện tâm trạng có thể là một cách hiệu quả. Dưới đây là một số phương pháp và mẹo chi tiết sử dụng nước hoa và mùi hương để cải thiện tâm trạng của bạn:
3.1 Khuếch tán tinh dầu vào không khí
Khuếch tán tinh dầu là một trong những cách phổ biến và thuận tiện nhất để tận hưởng những lợi ích cải thiện tâm trạng của nước hoa. Sử dụng máy hơi nước hoặc máy khuếch tán phun sương để phân tán các phân tử tinh dầu vào không khí giúp bạn hít thở hương thơm.
Các loại tinh dầu được khuyên dùng để cải thiện tâm trạng bao gồm: hoa oải hương, cam bergamot, ylang-ylang, cây xô thơm và các loại dầu cam quýt như chanh hoặc cam.
3.2 Hít hương thơm
Hít tinh dầu trực tiếp từ chai hoặc sử dụng ống hít trị liệu bằng hương liệu có thể mang lại một lượng hương thơm đậm đặc. Để hít trực tiếp, hãy mở chai tinh dầu và hít thở sâu vài hơi, để hương thơm đi vào mũi bạn.
Ngoài ra, hãy sử dụng ống hít hương liệu bằng cách thêm một vài giọt tinh dầu vào bấc hoặc miếng đệm bên trong ống hít.
3.3 Tắm hương thơm
Thêm tinh dầu vào bồn nước ấm có thể tạo ra trải nghiệm thư giãn và trị liệu, thúc đẩy tâm trạng bình tĩnh và phấn chấn. Thêm 5-10 giọt tinh dầu bồn tắm và cách đơn giản nhất nhưng lại mang đến hiệu quả trong việc giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi.
3.4 Đồ trang sức hoặc phụ kiện trị liệu bằng hương thơm
Đeo đồ trang sức hoặc phụ kiện trị liệu bằng tinh dầu có thể là một cách thuận tiện để tận hưởng những lợi ích cải thiện tâm trạng của nước hoa suốt cả ngày.
Hãy tìm những chiếc vòng tay, dây chuyền hoặc móc khóa khuếch tán có chứa vật liệu xốp như hạt dung nham hoặc đất sét, có thể hấp thụ và giải phóng tinh dầu từ từ.
Nguồn: verywellmind.com – creedfragrances.co.uk
Bài viết của: Đặng Phước Bảo