Cách nào điều trị dư axit dạ dày

Dư axit dạ dày là tình trạng gia tăng quá mức lượng axit tiết ra từ dạ dày, gây ra nhiều phiền toái về sức khỏe. Việc điều trị hiệu quả tình trạng này là rất cần thiết để cải thiện triệu chứng và tránh các biến chứng nghiêm trọng. Hiện nay, có nhiều cách điều trị dư axit dạ dày khác nhau, từ việc thay đổi chế độ ăn uống và lối sống đến việc sử dụng các loại thuốc điều trị.

1. Điều trị bằng thuốc

1.1. Thuốc kháng Axit

Sử dụng thuốc kháng axit là cách điều trị dư axit dạ dày, đây là một loại thuốc không kê đơn có tác dụng trung hòa axit dạ dày. Chúng chứa các ion kiềm có tác dụng trung hòa axit dạ dày về mặt hóa học, giúp giảm các triệu chứng ợ nóng và khó tiêu.

Thuốc kháng axit hoạt động bằng cách trung hòa axit có trong dạ dày, từ đó làm tăng độ pH và giảm độ axit. Điều này giúp giảm nhanh các triệu chứng liên quan đến axit dạ dày dư thừa.

Một số điểm cần lưu ý:

• Giảm đau nhanh: Thuốc kháng axit giúp giảm đau nhanh chóng nhưng không phải là giải pháp lâu dài.
• Liều dùng: Nên dùng theo chỉ dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ dẫn của các bác sĩ.
• Tác dụng phụ: Sử dụng quá mức có thể dẫn đến táo bón hoặc tiêu chảy, tùy thuộc vào hoạt chất.

1.2. Thuốc chặn thụ thể H2

Thuốc ức chế thụ thể H2 làm giảm lượng axit do các tế bào trong niêm mạc dạ dày sản xuất, do đó nó cũng được xem là một cách chữa dư axit dạ dày. Các ví dụ phổ biến bao gồm ranitidine (Zantac) và famotidine (Pepcid). Những loại thuốc này ngăn chặn histamine, chất kích thích sản xuất axit. Bằng cách ức chế histamine, thuốc chẹn H2 làm giảm quá trình sản xuất axit dạ dày.

Một số điểm cần lưu ý:

• Thời lượng: Mang lại hiệu quả giảm đau lâu hơn so với thuốc kháng axit, thường lên đến 12 giờ.
• Công dụng: Thường dùng cho chứng trào ngược axit nhẹ đến trung bình.
• Tác dụng phụ: Có thể bao gồm đau đầu, chóng mặt và các vấn đề về đường tiêu hóa.
• Thuốc ức chế thụ thể H2 hiện nay ít được sử dụng do lo ngại về an toàn.

1.3. Thuốc ức chế bơm proton (PPI)

PPI, chẳng hạn như omeprazole (Prilosec) và esomeprazole (Nexium), ngăn chặn enzyme tạo ra axit trong niêm mạc dạ dày, dẫn đến giảm sản xuất axit đáng kể, do đó được xem là một cách điều trị dư axit dạ dày.

Bằng cách ức chế bơm proton, PPI làm giảm hiệu quả quá trình sản xuất axit của dạ dày, giúp giảm các triệu chứng lâu hơn và cho phép thực quản lành lại trong trường hợp trào ngược axit nặng.

Một số điểm cần lưu ý:

• Hiệu quả: Hiệu quả nhất khi uống trước bữa ăn.
• Thời lượng: Có thể cung cấp cứu trợ lên đến 24 giờ.
• Sử dụng lâu dài: Sử dụng kéo dài có thể dẫn đến thiếu vitamin B12, thiếu canxi và tăng nguy cơ gãy xương.

2. Thay đổi lối sống

Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống có thể tác động đáng kể đến việc sản xuất axit dạ dày và giảm các triệu chứng trào ngược axit. Một số loại thực phẩm và hành vi có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược. Bằng cách điều chỉnh các yếu tố này, người ta có thể giảm thiểu sự xuất hiện của trào ngược axit. Một số phương pháp bao gồm:

• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Tránh thực phẩm nhiều gia vị, cam quýt, sô cô la, caffeine và rượu. Ăn các bữa ăn nhỏ hơn, thường xuyên hơn cũng có thể giúp ích.
• Kiểm soát cân nặng: Cân nặng quá mức có thể gây áp lực lên dạ dày, dẫn đến trào ngược axit.
• Ngừng hút thuốc: Hút thuốc có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới, làm tăng khả năng trào ngược axit.
• Tránh ăn muộn: Ăn gần giờ đi ngủ có thể làm tăng nguy cơ trào ngược vào ban đêm.

3. Sửa tư thế ngủ

Nâng đầu giường khi ngủ là một cách điều trị dư axit dạ dày. Nâng đầu giường lên từ 6 đến 8 inch có thể giúp ngăn axit chảy ngược vào thực quản khi ngủ. Trọng lực giúp giữ axit dạ dày trong dạ dày, giảm nguy cơ trào ngược dạ dày vào ban đêm.

Điểm cần lưu ý:

• Thực hiện: Sử dụng các miếng đệm hoặc khối xốp dưới thành giường thay vì dùng thêm gối, có thể dẫn đến đau cổ, lưng.
• Tính nhất quán: Để có kết quả tốt nhất, điều này nên được thực hiện mỗi tối.

4. Sử dụng các loại thảo dược

Một số loại thảo mộc, chẳng hạn như gừng, hoa cúc và rễ cam thảo, thường được sử dụng để làm giảm các triệu chứng dư thừa axit dạ dày. Các biện pháp thảo dược có thể giúp làm dịu và giảm viêm ở đường tiêu hóa, giúp kiểm soát độ axit.

Một số điểm cần lưu ý:

• Hiệu quả: Khác nhau ở mỗi người. Một số cá nhân có thể cảm thấy nhẹ nhõm đáng kể, trong khi những người khác thì không.
• Tư vấn: Luôn tham khảo ý kiến ​​của các bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ phương pháp điều trị bằng thảo dược nào, đặc biệt nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác.
• Tác dụng phụ: Một số loại thảo mộc có thể tương tác với thuốc hoặc có tác dụng phụ nếu dùng với số lượng lớn.

4. Quản lý căng thẳng

Căng thẳng mãn tính có thể dẫn đến tăng sản xuất axit dạ dày và làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược axit. Bằng cách quản lý căng thẳng thông qua các kỹ thuật như thiền, yoga, bài tập thở sâu hoặc trị liệu, người ta có thể làm giảm các phản ứng sinh lý góp phần làm tăng axit dạ dày.

Điểm cần lưu ý

• Tính nhất quán: Các kỹ thuật quản lý căng thẳng nên được thực hành thường xuyên để có kết quả tốt nhất.
• Phương pháp tiếp cận toàn diện: Thường hiệu quả nhất khi kết hợp với các phương pháp điều trị khác và thay đổi lối sống.

5. Tránh mặc quần áo bó sát

Mặc quần áo chật, đặc biệt là quanh eo, có thể gây áp lực lên dạ dày và khiến axit trào ngược lên thực quản. Giảm áp lực vật lý lên dạ dày có thể làm giảm khả năng trào ngược axit.

Điểm cần lưu ý

• Lựa chọn quần áo: Chọn quần áo rộng rãi, đặc biệt là sau bữa ăn.
• Nhận thức: Hãy chú ý đến độ vừa vặn và cảm giác của quần áo, đặc biệt nếu bạn nhận thấy mối tương quan với các triệu chứng trào ngược.

6. Nhai kẹo cao su

Nhai kẹo cao su làm tăng tiết nước bọt, giúp trung hòa axit dạ dày và đẩy axit trở lại dạ dày. Nước bọt có tính kiềm và có thể giúp trung hòa axit. Hành động nhai cũng kích thích sản xuất nhiều nước bọt hơn, có thể làm loãng và làm sạch axit từ thực quản.

Điểm cần lưu ý

• Loại kẹo cao su: Kẹo cao su không đường được khuyên dùng để tránh ăn thêm đường.
• Thời điểm: Nhai kẹo cao su khoảng 30 phút sau bữa ăn có thể đặc biệt hiệu quả.
• Hạn chế tiềm ẩn: Nhai kẹo cao su quá mức có thể dẫn đến khó chịu ở hàm hoặc các vấn đề về đường tiêu hóa đối với một số người.

7. Các phương pháp hiện đại

7.1. Alginate

Alginate, chẳng hạn như Gaviscon, tạo thành một hàng rào giống như gel nổi trên bề mặt dạ dày, ngăn axit trào ngược lên thực quản. Rào cản do alginate tạo ra có thể giúp giảm triệu chứng ngay lập tức bằng cách ngăn chặn axit trào ngược về mặt vật lý.

Điểm cần lưu ý

• Cách dùng: Thường uống sau bữa ăn và trước khi đi ngủ.
• Kết hợp: Có thể được sử dụng cùng với các loại thuốc khác như thuốc kháng axit để tăng cường giảm đau.

Điều trị axit dạ dày dư thừa bao gồm sự kết hợp của các loại thuốc, điều chỉnh lối sống và đôi khi là các biện pháp tự nhiên. Điều quan trọng là tìm ra sự cân bằng và cách tiếp cận phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng cá nhân và tham khảo ý kiến ​​của các bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để đảm bảo điều trị an toàn và hiệu quả.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng dư axit dạ dày hiệu quả. Với sự hướng dẫn và theo dõi từ bác sĩ, người bệnh có thể kết hợp các biện pháp như điều chỉnh chế độ ăn uống, luyện tập thể dục và sử dụng các loại thuốc để giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng. Áp dụng đúng cách các phương pháp điều trị sẽ giúp người bệnh sớm khôi phục sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nguồn tham khảo: health.harvard.edu, .medicalnewstoday.com, healthline.com