Các nguyên nhân thiếu vitamin B12 ở tuổi trung niên

Vitamin B12 là vi chất thiết yếu cho hoạt động của hệ thần kinh, quá trình tạo máu và tổng hợp DNA. Tuy nhiên, ở tuổi trung niên – thường bắt đầu từ khoảng 40-65 tuổi – nhiều người bắt đầu gặp phải tình trạng thiếu hụt vitamin B12 mà không hề nhận biết. Hiểu rõ nguyên nhân thiếu vitamin B12 ở nhóm tuổi này là bước đầu tiên để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

1. Thiếu vitamin B12 do suy giảm khả năng hấp thu do teo niêm mạc dạ dày (Atrophic gastritis)

Một trong những nguyên nhân thiếu vitamin B12 phổ biến nhất ở tuổi trung niên là do teo niêm mạc dạ dày, dẫn đến giảm tiết axit dịch vị và yếu tố nội tại (intrinsic factor). Yếu tố nội tại là protein do tế bào thành của dạ dày tiết ra, giúp vitamin B12 gắn kết và được hấp thu tại hồi tràng.

Cơ chế: Khi dạ dày không sản xuất đủ acid hydrochloric, các protein gắn vitamin B12 trong thức ăn không được phân tách hiệu quả, khiến B12 không được giải phóng để hấp thu. Đồng thời, cơ thể thiếu các yếu tố nội tại làm vitamin B12 không thể vận chuyển qua ruột.

2. Thiếu vitamin B12 do viêm teo dạ dày tự miễn (Pernicious anemia)

Một rối loạn tự miễn phổ biến ở tuổi trung niên là thiếu máu ác tính (pernicious anemia) – khi cơ thể sản xuất kháng thể tấn công chính yếu tố nội tại hoặc tế bào thành dạ dày. Hệ quả là vitamin B12 không được hấp thu mặc dù chế độ ăn vẫn đủ.

Cơ chế: Không có yếu tố nội tại khiến vitamin B12 không được hấp thu ở hồi tràng, dẫn đến thiếu máu đại hồng cầu (macrocytic anemia) và tổn thương thần kinh.

3. Thiếu vitamin B12 do dùng thuốc kéo dài ảnh hưởng đến hấp thu vitamin B12

Một số loại thuốc mà người trung niên thường sử dụng cũng gây cản trở hấp thu vitamin B12. Ví dụ:

• Metformin (thuốc điều trị tiểu đường type 2): làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột và giảm hấp thu B12 tại ruột non.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI) và kháng histamine H2 (điều trị trào ngược dạ dày): ức chế tiết axit dạ dày, ảnh hưởng đến quá trình giải phóng B12 từ thực phẩm.

Cơ chế: Giảm acid dạ dày hoặc thay đổi chức năng ruột làm vitamin B12 không được hấp thu đầy đủ.

4. Thiếu vitamin B12 do chế độ ăn thiếu

Dù ít phổ biến hơn, chế độ ăn uống vẫn là một nguyên nhân thiếu vitamin B12 đáng chú ý, nhất là ở người ăn chay trường hoặc có chế độ ăn thiếu đạm động vật (nguồn chính của B12 như thịt, trứng, sữa, cá).

Cơ chế: Cơ thể không thể tổng hợp vitamin B12 mà phải lấy từ thực phẩm có nguồn gốc động vật. Thiếu nguồn cung → thiếu vitamin B12 trong máu.

5. Thiếu vitamin B12 do rối loạn đường ruột và phẫu thuật tiêu hóa

Các bệnh lý tiêu hóa như bệnh Crohn, Celiac, hoặc đã từng phẫu thuật cắt dạ dày/ruột non có thể làm giảm hấp thu vitamin B12 đáng kể.

Cơ chế: Vitamin B12 được hấp thu chủ yếu ở hồi tràng – phần cuối ruột non. Khi bị viêm, tổn thương hoặc cắt bỏ, khả năng hấp thu sẽ giảm mạnh.

6. Thiếu vitamin B12 do tăng nhu cầu B12 do lão hóa và stress oxy hóa

Ở tuổi trung niên, cơ thể thường xuyên đối mặt với stress oxy hóa, viêm mạn tính, và suy giảm chức năng tế bào, khiến nhu cầu vitamin B12 cao hơn so với trước đó. Nếu không tăng cường bổ sung, sẽ xảy ra tình trạng thiếu hụt dù không có bệnh lý rõ ràng.

Cơ chế: Vitamin B12 là coenzym trong quá trình methyl hóa và chuyển hóa homocysteine – nếu thiếu, dễ dẫn đến tổn thương thần kinh và tim mạch.

Như vậy, có rất nhiều nguyên nhân thiếu vitamin B12 ở tuổi trung niên, từ các bệnh lý tự miễn, suy giảm hấp thu, dùng thuốc dài ngày, đến chế độ ăn không hợp lý. Hiểu rõ tại sao lại thiếu vitamin B12 giúp chúng ta chủ động tầm soát và bổ sung sớm, phòng ngừa các biến chứng thần kinh và huyết học nguy hiểm.

Việc xét nghiệm định kỳ, kết hợp bổ sung vitamin B12 qua đường uống hoặc tiêm, là chiến lược cần thiết cho sức khỏe lâu dài ở tuổi trung niên.

Hiện phòng khám Drip Hydration cung cấp dịch vụ khám, xét nghiệm đánh giá tình trạng thiếu vitamin B12 và có các sản phẩm bổ sung vitamin dạng truyền (tĩnh mạch – IV vitamin). Để được hướng dẫn khám và truyền vitamin B12 tăng cường sức khỏe cho cơ thể, hãy đặt hẹn với chuyên gia của Drip Hydration qua hotline 0901885088 hoặc đăng ký tư vấn miễn phí tại đây: 

Drip Hydration Việt Nam thiết kế sản phẩm thẻ truyền Vitamin Drip Membership giúp khách hàng thuận lợi và tối ưu khi sử dụng dịch vụ bổ sung vitamin qua đường truyền (tĩnh mạch). Tham khảo thông tin về thẻ truyền Vitamin Drip Membership TẠI ĐÂY.

Tài liệu tham khảo:

• • Harvard Health Publishing – Vitamin B12 deficiency can be sneaky, harmful
  • Mayo Clinic – Pernicious anemia
  • Nutrients Journal, “Vitamin B12 in Health and Disease” (O’Leary & Samman, 2010)
  • Cleveland Clinic – “Vitamin B12 deficiency”

• American Journal of Medicine, “Metformin-induced vitamin B12 deficiency” (de Jager et al., 2010)

Đọc thêm: Các sản phẩm truyền vitamin của Drip Hydration