Mất nước là nguy hiểm bất kể bạn ở độ tuổi nào, tuy nhiên, người cao tuổi có nguy cơ mất nước cao hơn các nhóm tuổi khác. Mất nước ở người cao tuổi có thể xảy ra nhanh hơn bạn nghĩ và có thể gây ra thiệt hại trước khi bạn có cơ hội bù nước. Tìm hiểu các dấu hiệu mất nước ở người cao tuổi và cách bạn có thể ngăn ngừa tình trạng này xảy ra với mình.
1. Vì sao người cao tuổi dễ mất nước?
Người cao tuổi dễ bị mất nước hơn do nhiều yếu tố liên quan đến tuổi tác có thể ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh cân bằng chất lỏng một cách hiệu quả của cơ thể. Sau đây là một số lý do tại sao người cao tuổi bị mất nước một cách dễ dàng so với khi bạn còn trẻ:
1.1. Giảm cảm thấy khát
Cơ thể có cơ chế phòng vệ tự nhiên chống lại tình trạng mất nước chính là cảm giác khát. Mặc dù có những hướng dẫn cho bạn biết lượng nước cần uống mỗi ngày, nhưng thông thường bạn có thể uống theo cơn khát.
Cơ thể cho bạn biết lượng nước cần thiết bằng cách tạo cho bạn cảm giác cần uống thứ gì đó. Khi bạn già đi, tín hiệu khát của cơ thể bạn sẽ giảm dần. Khi cơ thể bạn cần nước, bạn thậm chí có thể không nhận ra vì bạn không cảm thấy khát như trước đây khiến việc mất nước ở người cao tuổi rất hay xảy ra.
1.2. Chức năng cơ thể
Thận của bạn có thể không hoạt động hiệu quả theo tuổi tác, dẫn đến mất cân bằng chất lỏng trong cơ thể. Vì cơ thể bạn có ít thành phần nước hơn khi bạn già đi, nên bạn bị mất nước nhanh hơn nhiều so với khi bạn còn trẻ.
1.3. Thuốc
Thuốc lợi tiểu, một trong các loại thuốc dùng để ngừa tăng huyết áp được rất nhiều người lớn tuổi sử dụng, đặc biệt dễ gây mất nước. Nếu dùng kết hợp nhiều loại thuốc trong đó có thuốc lợi tiểu, nguy cơ mất nước ở người cao tuổi rất dễ xảy ra.
1.4. Suy giảm nhận thức
Chứng mắc chứng mất trí nhớ hoặc bệnh Alzheimer ở người cao tuổi có nguy cơ dẫn đến tình trạng mất nước cao hơn vì bạn có thể không nhớ uống khi cần. Ngay cả khi cơ thể bạn gửi tín hiệu khát, khả năng nhận thức giảm sút có thể khiến não bạn không hiểu được các tín hiệu hoặc có thể bỏ lỡ chúng hoàn toàn.
2. Dấu hiệu mất nước ở người cao tuổi?
Trong trường hợp người cao tuổi bị mất nước, điều cần thiết là phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Tương tự như vậy, khi cha mẹ hoặc người thân lớn tuổi của bạn bị ốm, bạn nên để ý các dấu hiệu mất nước. Bởi chỉ cần một căn bệnh nhẹ cũng đủ khiến họ mất nước.
Biết được những dấu hiệu mất nước ở người cao tuổi sẽ giúp bạn phát hiện sớm và hỗ trợ họ kịp thời hơn.
Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất khi người cao tuổi bị mất nước chính là nước tiểu – chúng cho bạn biết rất nhiều về mức độ hydrat hóa, không chỉ về lượng nước mà còn về màu sắc. Một người được cung cấp đủ nước khi nước tiểu trong, trong khi nước tiểu sẫm màu hơn cho thấy tình trạng mất nước.
Một dấu hiệu mất nước ở người cao tuổi quan trọng khác chính là khát nước. Trong khi hầu hết người lớn đều quen với cảm giác khát nước thì một số người cao tuổi thường bỏ qua hoặc không nhận thấy triệu chứng ban đầu này.
Ngoài ra, cần phải để ý đến các triệu chứng khác, bao gồm:
- Yếu cơ: Trong quá trình mất nước, cơ thể mất chất điện giải, bao gồm natri, kali và clorua. Yếu cơ là một trong những triệu chứng bất ngờ của tình trạng này.
- Lờ đờ: Nếu bạn không được cung cấp đủ nước, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và không hoạt động bình thường.
- Khô miệng: Khi bạn không cung cấp đủ nước, cơ thể bạn sẽ bắt đầu tích trữ chất lỏng. Đó là lý do tại sao một trong những dấu hiệu đầu tiên của tình trạng mất nước là giảm tiết nước bọt.
- Đau đầu hoặc chóng mặt: Mất nước có thể tạm thời khiến não co lại; đau đầu và chóng mặt do mất nước là kết quả của việc não tách khỏi hộp sọ.
- Không thể đổ mồ hôi: Bạn không thể đổ mồ hôi khi bị mất nước, do đó bạn không nhận được lợi ích của mồ hôi. Sốc nhiệt và các vấn đề nghiêm trọng khác có thể xảy ra nếu bạn không thể đổ mồ hôi.
- Huyết áp thấp: Huyết áp của bạn giảm khi lượng nước trong máu giảm. Do đó, huyết áp sẽ giảm nhanh trong trường hợp mất nước cấp tính.
- Nhịp tim nhanh: Nhịp tim tăng và/hoặc hồi hộp thường là triệu chứng của tình trạng mất nước, dẫn đến mức điện giải giảm mạnh.
- Mệt mỏi: Không uống đủ nước sẽ khiến bạn không có nhiều năng lượng để vượt qua ngày mới.
- Lú lẫn: Mất nước dẫn đến những thay đổi nhẹ về tinh thần, trở nên tồi tệ hơn theo từng giai đoạn.
3. Làm gì khi có các dấu hiệu mất nước ở người cao tuổi?
Cách tốt nhất để ngăn ngừa mất nước là uống nhiều nước. Hãy nhớ rằng uống soda và cà phê có thể làm tăng tác động của tình trạng mất nước ở người cao tuổi, khiến tình trạng của bạn trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, hãy cố gắng uống nước, sữa hoặc nước trái cây.
Nếu bạn không thường xuyên cảm thấy khát, hãy đặt lời nhắc trên điện thoại hoặc sử dụng bộ hẹn giờ. Đảm bảo bạn uống một lượng nước nhất định mỗi khi lời nhắc tắt. Bằng cách uống nước đều đặn trong suốt cả ngày, bạn có thể dễ dàng ngăn ngừa tình trạng mất nước ở người cao tuổi.
Khi bạn đã hình thành thói quen uống nhiều nước hơn, bạn sẽ dễ duy trì hơn. Hãy nhớ rằng bạn cần uống nhiều hơn bình thường nếu bạn hoạt động thể chất hoặc nếu trời đặc biệt nóng.
Nhiều loại trái cây và rau quả có hàm lượng nước cao và góp phần giúp duy trì đủ nước. Nếu bạn thấy khó uống nhiều nước hơn, hãy thử kết hợp nhiều loại trái cây và rau quả hơn vào chế độ ăn uống của bạn. Các loại thực phẩm khác thúc đẩy quá trình hydrat hóa bao gồm:
- Sữa chua
- Thạch
- Súp
- Nước dùng
Nếu bạn cảm thấy chán khi chỉ uống nước lọc cả ngày, hãy thử pha thêm trái cây vào nước. Thêm chanh, chanh xanh hoặc cam vào nước để nước có vị ngon hơn. Bạn cũng có thể thêm các loại thảo mộc như bạc hà hoặc húng quế nếu bạn thích hương vị đậm đà hơn so với hương vị của trái cây.
Nếu bạn đã thử những mẹo này và vẫn bị mất nước, hãy trao đổi với bác sĩ. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể hỏi về chế độ ăn uống, thói quen và thuốc của bạn để xác định nguyên nhân gây mất nước.
Ngoài ra, hãy cố gắng đưa các loại thực phẩm có hàm lượng nước cao hơn vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp hạn chế nguy cơ người cao tuổi bị mất nước. Một số ví dụ bao gồm dưa hấu, dưa chuột, cần tây, dâu tây và nước dùng hoặc súp ít natri.
Tóm lại, người lớn tuổi dễ bị mất nước hơn. Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, bao gồm lượng chất lỏng trong cơ thể thấp hơn, phản ứng khát giảm và thuốc men hoặc các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn.
Nhận biết các dấu hiệu mất nước ở người cao tuổi là điều quan trọng để bạn có thể thay thế lượng chất lỏng đã mất. Hãy chú ý đến các triệu chứng như khô miệng, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu và chóng mặt.
Điều trị mất nước bao gồm việc thay thế lượng chất lỏng đã mất. Bạn có thể ngăn ngừa tình trạng mất nước bằng cách đảm bảo uống đủ chất lỏng trong ngày. Có thể bao gồm nước lọc, nước trái cây, nước dùng hoặc thực phẩm có hàm lượng nước cao. Nếu bạn không chắc chắn về nhu cầu bù nước của mình, hãy trao đổi với bác sĩ để tìm hiểu lượng nước bạn nên uống mỗi ngày.
Nguồn tham khảo: webmd.com, healthline.com, seniorservicesofamerica.com
Bài viết của: Nguyễn Thị Thanh Thuý