Hẳn nhiều người đã nghe thấy ATP nhưng không nhiều người biết ATP có vai trò cung cấp năng lượng để làm gì và cách thức ATP hoạt động ra sao. ATP là một loại năng lượng ở dạng phân tử có chức năng vận chuyển năng lượng đến các nơi tế bào cần cần sử dụng. Qua đó, ATP thể hiện vai trò là phân tử cung cấp năng lượng cho tế bào hoạt động. Bên cạnh đó, ATP cũng có chức năng như một chất phục hồi và làm dịu da và là một thành phần chống lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn và phục hồi sau tổn thương cho làn da.
1. ATP có vai trò cung cấp năng lượng như thế nào cho tế bào?
Câu hỏi đặt ra là ATP có vai trò cung cấp năng lượng để làm gì? Như tất cả chúng ta đã biết thì mọi sinh vật sống trên trái Đất đều cần năng lượng để hoạt động cũng như thúc đẩy quá trình trao đổi chất diễn ra trong cơ thể sống. ATP là viết tắt của cụm từ Adenosine 5′-triphosphate là phân tử chính để lưu trữ và truyền năng lượng trong tế bào. Trong quá trình hô hấp tế bào, năng lượng được thu thập khi một phosphate được thêm vào ADP (adenosine diphosphate) để tạo ra ATP; quá trình phân cắt phosphate đó giải phóng năng lượng để cung cấp năng lượng cho hầu hết các loại chức năng của tế bào. ATP chính là nguồn cung cấp năng lượng sinh học cho các tế bào hoạt động. Hiểu một cách đơn giản thì ATP có vai trò cung cấp năng lượng và vận chuyển năng lượng đến những nơi tế bào cần sử dụng.
Nhiều người có suy nghĩ là các chất dinh dưỡng được nạp vào cơ thể qua các loại thực phẩm chính là năng lượng mà cơ thể sử dụng. Tuy nhiên, sau khi tiêu hóa các loại thực phẩm thì cơ thể sẽ dự trữ các chất dinh dưỡng dưới dạng chất dinh dưỡng từ thức ăn chính là năng lượng sống mà cơ thể cần sử dụng. Thực tế thì sau khi thực hiện quá trình tiêu hóa thức ăn, cơ thể sẽ tích trữ lại các chất dinh dưỡng dưới dạng carbohydrates (tinh bột), chất béo và protein (chất đạm). Các chất dinh dưỡng này sau đó lại được chuyển hóa thành hợp chất đơn giản hơn bao gồm glucose, acid amin, acid béo và theo đường máu vận chuyển nhanh chóng đến mỗi tế bào khác nhau trong cơ thể.
Tuy nhiên, các tế bào này không có khả năng trực tiếp lấy năng lượng từ những các chất dinh dưỡng như đã liệt kê ở trên. Chính điều này dẫn đến cơ thể cần có các hệ năng lượng để chuyển hóa các chất dinh dưỡng như đã kể trên thành ATP cung cấp năng lượng cho tế bào hoạt động. Những ATP có vai trò cung cấp năng lượng và dự trữ năng lượng để tế bào sử dụng khi cần thiết. Quá trình này diễn ra ở tất cả các vật thể sống bao gồm động vật, thực vật, vi khuẩn và virus khi chúng đang di chuyển trong các vật chủ.
2. Cách ATP cung cấp năng lượng cho tế bào?
Cấu tạo của một ATP cơ bản bao gồm các thành phần cụ thể như sau:
- Adenine: Một cấu trúc vòng bao gồm các nguyên tử cacbon, hydro và nitro.
- Ribose: Một phân tử đường bao gồm 5 nguyên tử carbon.
- Phần đuôi có gắn 3 phân tử phosphat vô cơ (Pi): Liên kết giữa 2 Pi cuối cùng cung cấp rất nhiều năng lượng. Do đó, quá trình phân tách các thành phần này chính là điểm quan trọng của quá trình giải phóng năng lượng.
ATP có vai trò cung cấp năng lượng do ATP có thể được tạo ra từ đường đơn và đường phức tạp và lipid thông qua phản ứng oxy hóa khử. Để điều này xảy ra, trước tiên phải có phản ứng phân hủy carbohydrate thành đường đơn, trong khi chất béo có phản ứng phân hủy thành axit béo và glycerol.
Trong môi trường nghiên cứu thì khi một phân tử glucose sẽ thủy phân tạo thành cacbon hydroxyd và nước đồng thời sẽ giải phóng ra ngoài tương đương khoảng 686 kcal/mol. Năng lượng này sau đó sẽ được giải phóng dưới dạng nhiệt năng.
Nhờ có hoạt động của các ATP mà nguồn năng lượng vừa tạo thành sẽ được lưu trữ trong các tế bào. Đến thời điểm khi các tế bào cần năng lượng thì ATP sẽ được thủy phân bằng cách làm đứt gãy liên kết giữa nguyên tử oxi với nguyên tử photphat cuối cùng. Kết quả quá trình này sẽ tạo ra một phân tử photphat vô cơ (Pi), một ADP (Adenozin Diphosphat) cùng với đó là khoảng 7 kcal/mol năng lượng. Đây là thời điểm mà ADP sẽ ngay lập tức được phản ứng trở lại thành ATP nhờ có xúc tác là enzyme ATP synthase nằm trong màng ti thể của tế bào.
3. Các điểm cần lưu ý khi bổ sung ATP
ATP có vai trò cung cấp năng lượng và có công dụng đối với quá trình sinh hoá của hầu hết các loại tế bào của cơ thể. Tác dụng của ATP là hỗ trợ giấc ngủ ngon và cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm tình trạng ngủ không ngon giấc. Ngoài ra, ATP cũng đã và đang được nghiên cứu ứng dụng trong nhiều trong lĩnh vực y hoc. Adenosine hay còn gọi là ADP có thể được sử dụng trong điều trị và chẩn đoán chứng loạn nhịp, rối loạn nhịp tim. Do khả năng điều tiết tế bào tốt, ATP cũng có công dụng làm giảm đau đớn đối với những trường hợp sau phẫu thuật, tác dụng trong việc điều trị bệnh đau dây thần kinh.
Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng ATP cũng cần lưu ý adenosine chỉ là một thành phần phụ trong các mỹ phẩm, với số lượng rất nhỏ, nồng độ thường dưới 0,1%. Nguyên nhân là do nồng độ lớn hơn có thể gây ra các tác dụng không Tóm lại, bài viết đã trả lời câu hỏi ATP có vai trò cung cấp năng lượng để làm gì và cách thức để ATP cung cấp năng lượng cho tế bào nói riêng và cho cơ thể nói chung. Việc bổ sung năng lượng cho cơ thể thông qua bổ sung ATP là điều cần thiết. Tại Drip Hydration, các chuyên gia sức khỏe đã và đang nghiên cứu phương pháp bổ sung ATP. Thông qua việc bổ sung ATP, tế bào mới sử dụng được thế năng hóa học ở trong cấu trúc của từng phân tử hữu cơ. Vì vậy, việc tăng cường bổ sung ATP để cơ thể có thêm năng lượng sống dồi dào và tràn trề.
Nguồn tham khảo: nature.com
Bài viết của: Ngô Thị Thảo Hiền