7 nguyên nhân gây thiếu vitamin ở tuổi trung niên

Ở tuổi trung niên (từ 40–60 tuổi), cơ thể đối mặt với hàng loạt thay đổi sinh lý gây thiếu vitamin. Các nguyên nhân gây thiếu vitamin trong cơ thể ở tuổi trung niên trở nên phức tạp hơn so với tuổi trẻ. Việc hiểu rõ các yếu tố này là tiền đề quan trọng để phòng ngừa và điều chỉnh đúng cách.

Dưới đây là 7 nguyên nhân gây thiếu vitamin ở tuổi trung niên phổ biến nhất:

1. Thiếu vitamin bởi tuổi trung niên bị giảm khả năng hấp thu do thay đổi tiêu hóa và dạ dày

• Giảm tiết axit dạ dày và yếu tố nội tại (intrinsic factor) – là nguyên nhân chính dẫn đến thiếu vitamin B₁₂ ở người trung niên và cao tuổi. Khi lượng axit và yếu tố nội tại giảm, khả năng tách B₁₂ từ thức ăn giảm đáng kể, gây ra tình trạng rối loạn hấp thu vitamin B12 (cobalamin) từ thực phẩm, thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là tuổi trung niên trở lên.
• Thuốc ức chế tiết axit (PPIs, H2 blockers) cũng góp phần cản trở hấp thu vitamin B12.
• Tương tự, các bệnh lý tiêu hóa như viêm ruột, celiac, Crohn’s làm tổn thương niêm mạc ruột, gây khó khăn trong hấp thu vitamin D, vitamin A, muối khoáng.

Tại sao chỉ ở tuổi trung niên mới hay gặp tình trạng này? Vì theo thời gian, niêm mạc tiêu hóa lão hóa, bệnh lý mạn tính tăng lên, và bệnh tuổi già chưa thường gặp nhiều ở tuổi trẻ.

2. Tuổi trung niên dễ mập, thừa cân & tích mỡ

• Vitamin D là chất tan trong dầu, dễ bị “đóng băng” trong mô mỡ, khiến mức lưu hành thấp hơn dù người đó hấp thu đủ.
• Tăng chỉ số khối cơ thể (BMI) khiến nhu cầu bổ sung vitamin D tăng cao hơn bình thường (có thể cần gấp đôi).

Ở tuổi trung niên, mỡ tích tụ thường tăng hơn, dẫn đến tình trạng vitamin D không hiệu quả mặc dù lượng nạp đầy đủ.

3. Sử dụng thuốc dài hạn

• Thuốc như thuốc động kinh (phenytoin, phenobarbital, carbamazepine), thuốc giảm lipid (cholestyramine) và kháng acid dạ dày ảnh hưởng tiêu hóa và chuyển hóa các vitamin D, A, K, B12.
• Thuốc lợi tiểu, kháng sinh kéo dài gây mất magiê, canxi, vitamin K.

Người trẻ ít sử dụng các loại thuốc này, nhưng ở tuổi trung niên bệnh mạn tính tăng, càng dễ rơi vào vòng xoáy thiếu hụt.

4. Chế độ ăn và lối sống thay đổi

• Ít ăn động vật (B12), giảm ăn rau xanh (folate), ít cá/mỡ cá (D), ít thực phẩm giàu A, K… do bận rộn, sợ béo, hoặc chuyển sang ăn kiêng.
• Rượu bia, lối sống stress, ít hoạt động ngoài trời – làm giảm hấp thu và tổng hợp vitamin (đặc biệt là D).
• Người trẻ thường hoạt động nhiều và tiêu thụ thực phẩm đa dạng hơn.

5. Bệnh lý mạn tính, suy giảm chức năng gan và thận

• Gan & thận đảm nhận vai trò chuyển hóa vitamin D thành dạng hoạt động (25‑hydroxy, 1α‑hydroxy). Khi chức năng suy giảm, quá trình này bị gián đoạn.
• Các bệnh như tiểu đường, viêm gan, xơ gan, suy thận thường khởi phát vào tuổi trung niên.

6. Yếu tố di truyền và phản ứng thuốc

• Một số người mang đột biến gen VDR (Vitamin D receptor) làm giảm hiệu quả của vitamin dù mức độ xét nghiệm bình thường.
• Đột biến cũng có thể ảnh hưởng đến enzyme chuyển hóa B12, D hoặc folate.

7. Giảm tổng hợp tự nhiên và nhu cầu thay đổi theo tuổi

• Da giảm khả năng tổng hợp vitamin D khi tiếp xúc tia UV – đây chính là nguyên nhân gây thiếu vitamin rõ rệt ở trung niên và cao tuổi.
• Đồng thời, nhu cầu vitamin B₁₂ tăng do khả năng tái tạo tế bào máu kém, và nhu cầu folate cũng tăng để phòng ngừa bệnh tim mạch, thiếu máu.

Vì sao trung niên dễ thiếu hụt hơn thanh thiếu niên?

Làm thế nào để phòng ngừa thiếu vitamin tuổi trung niên?

1. Khám đánh giá vitamin định kỳ – xét nghiệm D, B12, folate, magiê…
2. Dinh dưỡng đủ đạm và rau quả – bổ sung cá béo, trứng, sữa, gan, rau xanh, nấm.
3. Giảm thuốc không cần thiết – trao đổi với bác sĩ để hạn chế thuốc ức chế axit, lợi tiểu.
4. Tăng cường vận động & ra nắng hợp lý – 20–30 phút/ngày.
5. Bổ sung thông minh khi cần – theo hướng dẫn y khoa, ưu tiên D3, B12 dạng uống/tiêm (truyền trực tiếp vào máu qua đường tĩnh mạch)

Hiện phòng khám Drip Hydration cung cấp dịch vụ khám, xét nghiệm đánh giá tình trạng thiếu vitamin và có các sản phẩm bổ sung vitamin dạng truyền (tĩnh mạch – IV vitamin). Để được hướng dẫn khám và truyền vitamin tăng cường sức khỏe cho cơ thể, hãy đặt hẹn với chuyên gia của Drip Hydration qua hotline hoặc đăng ký tư vấn miễn phí tại đây

Drip Hydration Việt Nam thiết kế sản phẩm thẻ truyền Vitamin Drip Membership giúp khách hàng thuận lợi và tối ưu khi sử dụng dịch vụ bổ sung vitamin qua đường truyền (tĩnh mạch). Tham khảo thông tin về thẻ truyền Vitamin Drip Membership TẠI ĐÂY.

Tài liệu tham khảo:

• Cleveland Clinic: “Vitamin D deficiency”

• Mayo Clinic: “Vitamin deficiency anemia”

• NCBI – StatPearls: “Vitamin D deficiency”
  NCBI PMC: “Vitamin B12 and older adults”

• Harvard Health: “The truth about nutrient deficiencies”

• Times of India (news): “5 reasons low vitamin D” & “B12 malabsorption”

Đọc thêm: Các sản phẩm truyền vitamin của Drip Hydration