Thuốc Ondansetron 8mg/4ml tiêm có tác dụng phụ gì cần lưu ý?

Thuốc Ondansetron 8mg/4ml tiêm thuộc nhóm đối kháng thụ thể serotonin (5-HT3 antagonist), giúp ngăn chặn phản xạ nôn hiệu quả và nhanh chóng. Cũng giống như nhiều loại thuốc chống nôn tiêm tĩnh mạch khác, Ondansetron có thể gây ra một số tác dụng phụ mà người bệnh cần lưu ý để sử dụng an toàn.

Ondansetron 8mg/4ml tiêm là gì?

Thuốc Ondansetron tiêm được bào chế dưới dạng dung dịch tiêm, thường đóng trong ống 4ml với hàm lượng 8mg. Thuốc được dùng qua đường tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp, cho hiệu quả nhanh hơn so với đường uống.

Thuốc được chỉ định trong các trường hợp:

• Phòng ngừa và điều trị buồn nôn, nôn do hóa trị liệu, xạ trị.
• Kiểm soát nôn ói sau phẫu thuật.
• Một số trường hợp cấp cứu, khi bệnh nhân nôn liên tục, không thể uống thuốc.

Khác với nhiều loại thuốc tiêm chống nôn khác, Ondansetron có ưu điểm ít gây an thần và ít ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.

Thuốc Ondansetron tiêm được bào chế dưới dạng dung dịch tiêm, thường đóng trong ống 4ml với hàm lượng 8mg (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Cơ chế tác dụng của thuốc chống nôn Ondansetron

Khi cơ thể tiếp xúc với hóa chất trị liệu, tia xạ hoặc tác động ngoại khoa, serotonin sẽ được giải phóng và kích hoạt thụ thể 5-HT3 trong đường tiêu hóa và trung khu nôn ở não.

Thuốc chống nôn Ondansetron hoạt động bằng cách ức chế chọn lọc các thụ thể này, từ đó ngăn tín hiệu truyền đến trung khu nôn. Điều này giúp cắt đứt phản xạ nôn, mang lại hiệu quả nhanh chóng, đặc biệt khi dùng qua đường tiêm.

So với tiêm chống nôn Metoclopramid – một thuốc khác có tác dụng trên dopamin và serotonin, Ondansetron ít gây tác dụng phụ trên thần kinh ngoại tháp (run, cứng cơ, rối loạn vận động), nên thường được ưu tiên cho bệnh nhân ung thư hoặc sau mổ.

 Tác dụng phụ thường gặp của tiêm Ondansetron 8mg/4ml

Tác dụng phụ của thuốc Ondansetron có thể chia thành nhiều mức độ, từ thường gặp đến hiếm gặp:

Tác dụng phụ hay gặp:

• Hệ tiêu hóa: Khó chịu bụng, rối loạn tiêu hóa.
• Hệ thần kinh trung ương: Đau đầu, buồn ngủ, sốt nhẹ.

Tác dụng phụ ít gặp:

• Thần kinh: Chóng mặt, hoa mắt.
• Cơ xương khớp: Cảm giác đau nhức, yếu mỏi.
• Tiêu hóa: Co cứng bụng, khô miệng.

Tác dụng phụ hiếm nhưng nghiêm trọng:

• Da: Nổi mẩn, dị ứng.
• Tim mạch: Tụt huyết áp, rối loạn nhịp, đau tức ngực.
• Thần kinh: Co giật, động kinh.
  Hô hấp: Khó thở, co thắt phế quản, thở khò khè.
• Gan: Tăng men gan, tăng bilirubin trong máu.

Tác dụng phụ của thuốc Ondansetron có thể chia thành nhiều mức độ (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Trong quá trình điều trị, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào nghi ngờ liên quan đến thuốc Ondansetron tiêm, bệnh nhân cần liên hệ ngay với bác sĩ hoặc dược sĩ để được xử trí kịp thời.

Tương tác thuốc có thể xảy ra với Ondansetron 8mg/4ml

Một số tương tác thuốc có thể xảy ra với Ondansetron 8mg/4ml gồm:

• Khi dùng cùng thuốc ức chế enzym cytochrom P450 (như alopurinol, cimetidin, disulfiram), quá trình chuyển hóa của Ondansetron có thể bị thay đổi, gây độc cho cơ thể.
• Dùng chung với các thuốc cảm ứng men gan như barbiturat, rifampin, carbamazepin có thể làm giảm thời gian tác dụng của thuốc.
• Nếu pha trộn không đúng dung dịch, Ondansetron có thể bị kết tủa hoặc biến đổi tính chất.

Vì vậy, người bệnh cần thông báo đầy đủ các loại thuốc, thực phẩm chức năng hoặc sản phẩm hỗ trợ sức khỏe đang dùng cho bác sĩ/dược sĩ để tránh nguy cơ tương tác thuốc ngoài ý muốn.

Những đối tượng cần thận trọng khi tiêm Ondansetron

Những đối tượng sau đây cần cẩn trọng khi tiêm Ondansetron:

• Người có bệnh tim mạch (nhồi máu cơ tim, loạn nhịp, hội chứng QT dài).
• Người đang dùng thuốc ảnh hưởng đến nhịp tim (kháng sinh nhóm macrolid, thuốc chống loạn nhịp).
• Phụ nữ có thai hoặc cho con bú: Chỉ dùng khi thật cần thiết.
• Trẻ em và người cao tuổi: Dễ nhạy cảm với tác dụng phụ.

Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể cân nhắc lựa chọn khác như tiêm chống nôn Metoclopramid hoặc giảm liều.

 Ondansetron ít gây tác dụng phụ trên thần kinh ngoại tháp (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Lời khuyên khi sử dụng thuốc chống nôn tiêm Ondansetron

Để đảm bảo an toàn khi dùng thuốc chống nôn Ondansetron, người bệnh cần lưu ý:

• Chỉ tiêm khi có chỉ định y khoa rõ ràng.
• Không tự ý sử dụng tại nhà, đặc biệt đường truyền tĩnh mạch.
• Báo ngay cho bác sĩ nếu có triệu chứng lạ như chóng mặt nặng, tim đập nhanh, đau ngực, khó thở.
  Người có bệnh tim cần làm điện tâm đồ để theo dõi.
• Kết hợp điều trị nguyên nhân gây nôn, không chỉ dựa vào thuốc.

Ondansetron 8mg/4ml tiêm là lựa chọn hiệu quả trong điều trị buồn nôn và nôn ói, đặc biệt sau hóa trị, xạ trị và phẫu thuật. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ, từ nhẹ như đau đầu, mệt mỏi đến nghiêm trọng như loạn nhịp tim hoặc sốc phản vệ. Người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc chống nôn tiêm tĩnh mạch này theo đúng chỉ định và dưới sự giám sát của nhân viên y tế.