Rối loạn giấc ngủ sau tuổi 40: Những con số đáng báo động

Nếu bạn đang ở tuổi 40, có các biểu hiện của rối loạn giấc ngủ như trằn trọc hàng giờ trước khi chìm vào giấc ngủ, hay thức giấc lúc nửa đêm, tim đập nhanh, người đẫm mồ hôi – đó có thể là dấu hiệu của một rối loạn sâu hơn từ bên trong: Suy giảm nội tiết tố.

Từ tuổi 40 bắt đầu ghi nhận các xáo trộn về nội tiết, gây ra nhiều vấn đề trong đó có rối loạn giấc ngủ. Mất ngủ có liên quan đến béo phì, tiểu đường, suy giảm trí nhớ,…

Các thống kê gần đây cho thấy: Có đến 40% phụ nữ trên 40 tuổi gặp các rối loạn giấc ngủ có liên quan đến nội tiết tố. Điều này có nghĩa là trung bình cứ 10 người thì 4 người không thể có được một giấc ngủ trọn vẹn, và nguyên nhân không nằm ở môi trường hay stress – mà nằm ngay bên trong cơ thể họ.

Một nghiên cứu tại Việt Nam (Tạp chí Phụ Sản Việt Nam, 2013) cũng đưa ra con số còn đáng báo động hơn: 81,1% phụ nữ quanh tuổi mãn kinh rơi vào tình trạng mất ngủ – và hầu hết các chị em đều không nhận ra/ không có hiểu biết về tình trạng này của mình.

Đây cũng là xu hướng chung với các nước khác trên thế giới. Theo khảo sát của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) năm 2015: Có đến 56% phụ nữ tiền mãn kinh ở Hoa Kỳ ngủ ít hơn 7 giờ/đêm; 27,1% gặp khó ngủ ít nhất 4 ngày mỗi tuần, và 35,9% không duy trì được giấc ngủ sâu.

Các nghiên cứu khác từ PMC và Frontiers in Sleep (2023–2024), 40–60% phụ nữ tiền mãn kinh báo cáo có các vấn đề nghiêm trọng về giấc ngủ (bao gồm khó ngủ, thức giấc giữa đêm hoặc ngủ không sâu). Nhiều người trong số đó không biết mình đang bị rối loạn nội tiết.

Sự sụt giảm nội tiết tố và rối loạn giấc ngủ

Theo nghiên cứu từ trường Y Harvard (Mỹ): Từ cuối tuổi 30, phụ nữ bắt đầu giảm sản xuất progesterone. Đến tuổi 40, chu kỳ kinh nguyệt trở nên không đều do estrogen có thể giảm đột ngột hoặc tăng đột biến. Điều này dẫn đến rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng và các triệu chứng khác của tiền mãn kinh.

Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Đào Thị Mỹ Vân – Giám đốc chuyên môn Phòng khám Drip Hydration Việt Nam: Estrogen và progesterone – hai hormone sinh dục nữ – không chỉ ảnh hưởng đến sinh sản mà còn tham gia điều hòa nhịp sinh học, thân nhiệt, cảm xúc và giấc ngủ. Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh (thường bắt đầu từ 38–45 tuổi), lượng hormone này bắt đầu giảm không đều, gây ra sự xáo trộn toàn bộ hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là vùng dưới đồi – trung tâm điều khiển giấc ngủ. 

Điều này gây ra các triệu chứng rối loạn giấc ngủ như:

• Khó ngủ, ngủ không sâu, dễ tỉnh giấc.
• Bốc hỏa về đêm, toát mồ hôi, tim đập nhanh.
• Dậy sớm bất thường, kèm cảm giác mệt mỏi kéo dài cả ngày

Nếu tình trạng rối loạn giấc ngủ này kéo dài trên 3 tháng, bạn có nguy cơ đối mặt với mất ngủ mạn tính. Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Đào Thị Mỹ Vân – Giám đốc chuyên môn Phòng khám Drip Hydration Việt Nam, hậu quả của việc này không chỉ là thiếu năng lượng, bởi các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng:

• Mất ngủ liên quan đến tăng nguy cơ béo phì, trầm cảm, tăng huyết áp và Alzheimer.
• Phụ nữ mất ngủ có nguy cơ suy giảm trí nhớ sớm gấp 2 lần so với người ngủ đủ.
• Nội tiết tố giảm kết hợp mất ngủ kéo dài sẽ rút ngắn tuổi thọ tế bào não và tim mạch.

Thạc sĩ, Bác sĩ Đào Thị Mỹ Vân – Giám đốc chuyên môn Phòng khám Drip Hydration Việt Nam

Cần làm gì để cải thiện rối loạn mất ngủ tuổi trung niên?

Giấc ngủ là một chỉ dấu tinh vi cho sức khỏe nội tiết của phụ nữ sau tuổi 40. Nếu bạn đang mất ngủ kéo dài, đừng lặng lẽ chịu đựng – hãy coi đó là một biểu hiện cần được thăm khám. 

• Lắng nghe cơ thể: Đừng coi mất ngủ là điều bình thường khi bước sang tuổi trung niên. Cần chú ý quan sát những thay đổi của cơ thể và sức khỏe để sớm nhận diện vấn đề.
• Thăm khám nội tiết: Việc kiểm tra nồng độ hormone định kỳ sẽ giúp bạn biết nguyên nhân thực sự.
• Can thiệp sớm: Có thể bằng chế độ ăn, vận động, thiền định, hoặc liệu pháp thay thế hormone – dưới sự hướng dẫn y khoa.

Tài liệu tham khảo:

• CDC (Mỹ)

• Harvard Health

• Tạp chí Phụ Sản Việt Nam