Kiểm tra loãng xương bằng cách nào? Khi nào nên thực hiện?

Loãng xương là căn bệnh âm thầm, dễ dẫn đến gãy xương nếu không được phát hiện sớm. Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc kiểm tra loãng xương bằng cách nào, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe xương sớm nhất.

Loãng xương là gì? Vì sao cần chẩn đoán sớm?

Loãng xương là tình trạng mật độ xương giảm, khiến xương trở nên giòn và dễ gãy hơn. Bình thường, xương liên tục được tái tạo thông qua quá trình hủy xương và tạo xương. Khi quá trình này mất cân bằng, xương mất đi canxi và các khoáng chất quan trọng, dẫn đến suy yếu cấu trúc xương. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), loãng xương thường xảy ra ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh, nhưng nam giới cũng có nguy cơ cao nếu lối sống hoặc bệnh lý ảnh hưởng tới xương.

Loãng xương được gọi là “bệnh thầm lặng” vì thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xương gãy. Chẩn đoán sớm giúp phát hiện mật độ xương giảm trước khi xảy ra gãy xương, từ đó áp dụng các biện pháp can thiệp kịp thời như bổ sung canxi, vitamin D, thay đổi chế độ ăn uống, tập luyện và, nếu cần, dùng thuốc điều trị. 

Nghiên cứu cho thấy người được chẩn đoán sớm và can thiệp đúng cách có thể giảm nguy cơ gãy xương lên tới 50%, giúp duy trì chất lượng cuộc sống và giảm chi phí điều trị y tế.

Nguy cơ loãng xương tăng theo tuổi, chế độ ăn thiếu canxi, lối sống ít vận động, sử dụng thuốc corticosteroid dài ngày, hút thuốc lá hoặc uống rượu quá nhiều. Vì vậy, việc hiểu rõ bản thân có các yếu tố rủi ro và đi khám sớm là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe xương lâu dài.

Tiêu chuẩn đánh giá mật độ xương tốt

Mật độ xương phản ánh lượng khoáng chất, chủ yếu là canxi, có trong xương. Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá sức khỏe xương, giúp xác định nguy cơ loãng xương và gãy xương trong tương lai. Chỉ số này thường được đo bằng phương pháp DEXA (Dual-Energy X-ray Absorptiometry), được xem là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán loãng xương. 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mật độ xương được đánh giá dựa trên giá trị T-score:

• T-score ≥ -1: Mật độ xương bình thường, xương khỏe và chắc chắn.
• T-score từ -1 đến -2,5: Giảm mật độ xương (loãng xương nhẹ, còn gọi là osteopenia), cần chú ý chế độ dinh dưỡng và luyện tập.
• T-score ≤ -2,5: Loãng xương rõ rệt, có nguy cơ gãy xương cao, cần can thiệp y tế ngay.

Kiểm tra loãng xương bằng cách nào?

Nhiều người thắc mắc đo loãng xương bằng cách nào và làm thế nào để biết xương đang yếu hay khỏe? Hiện nay, phương pháp phổ biến nhất là đo mật độ xương bằng DEXA (Dual-Energy X-ray Absorptiometry). Đây là kỹ thuật chính xác, nhanh chóng, ít phơi nhiễm tia X và được coi là tiêu chuẩn vàng để đo loãng xương.

Ngoài ra, một số phương pháp khác như siêu âm xương gót chân hay chụp CT định lượng cũng có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng xương, nhưng thường ít phổ biến hơn do độ chính xác thấp hơn.

Nhóm đối tượng nào nên kiểm tra loãng xương?

Loãng xương thường diễn tiến âm thầm và có thể dẫn đến gãy xương chỉ sau những va chạm nhẹ. Vì vậy, không phải ai cũng cần kiểm tra mật độ xương ngay lập tức, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao nên chủ động đi kiểm tra định kỳ gồm:

• Phụ nữ sau mãn kinh và nam giới trên 50 tuổi: Khi tuổi tác tăng, quá trình hủy xương nhanh hơn tạo xương, dẫn đến giảm mật độ xương. Nghiên cứu cho thấy phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ loãng xương cao gấp nhiều lần so với người trẻ.
• Người có tiền sử gia đình bị loãng xương hoặc gãy xương: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng, làm tăng nguy cơ mắc bệnh sớm.
• Người có chế độ ăn thiếu canxi và vitamin D, lối sống ít vận động, hút thuốc lá hoặc uống rượu nhiều: Những yếu tố này làm xương suy yếu nhanh hơn và dễ dẫn đến gãy xương.
• Người đang dùng thuốc ảnh hưởng đến xương: Ví dụ như corticosteroid dài ngày, thuốc chống động kinh, thuốc điều trị ung thư,… đều có thể làm giảm mật độ xương.
• Người có bệnh mạn tính ảnh hưởng tới xương: Như suy thận, suy tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp hoặc rối loạn nội tiết.

Bổ sung Buffet vitamin cho những đối tượng loãng xương liệu có phải cứu cánh?

Buffet Vitamins là phương pháp bổ sung đa dạng vitamin và khoáng chất thiết yếu, được thiết kế để hỗ trợ sức khỏe toàn diện, đặc biệt là xương, da và hệ miễn dịch. Các thành phần thường bao gồm vitamin D, canxi, magie, kẽm, cùng nhiều vitamin nhóm B và các chất chống oxy hóa.

Buffet Vitamins phát huy hiệu quả tốt nhất khi người bệnh kết hợp với chế độ ăn giàu protein, canxi và vitamin D từ thực phẩm, cùng các bài tập chịu trọng lực như đi bộ, yoga, hoặc tập tạ nhẹ. Tùy thuộc vào nhu cầu từng người, bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể điều chỉnh công thức, giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt nhất và phòng ngừa thiếu hụt lâu dài.

Xem thêm: Bị loãng xương có nên đi bộ không? Lời khuyên để xương khỏe hơn

Việc duy trì xương chắc khỏe là một phần quan trọng để sống năng động và phòng ngừa các biến chứng do loãng xương. Hiểu rõ về các dấu hiệu nguy cơ và kiểm tra loãng xương bằng cách nào sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của chính mình.