Kích hoạt đúng huyệt giảm đau bụng kinh có thể giúp cơ thể thư giãn, giảm co thắt tử cung và làm dịu cảm giác khó chịu trong kỳ kinh. Phương pháp này đơn giản, an toàn và có thể áp dụng ngay tại nhà, hỗ trợ chị em nhẹ nhàng lấy lại sự thoải mái mà không cần phụ thuộc quá nhiều vào thuốc.
Vì sao bấm huyệt giúp giảm đau bụng kinh?
Bấm huyệt giảm đau bụng kinh là phương pháp dùng lực ngón tay tác động lên các huyệt đạo liên quan đến tử cung, hệ thần kinh và tuần hoàn máu nhằm làm giảm co thắt và đau vùng bụng dưới trong kỳ kinh.
Khi ấn đúng huyệt, cơ thể sẽ được kích thích tăng lưu thông máu, thư giãn cơ, giảm căng thẳng và giải phóng endorphin – chất giảm đau tự nhiên. Đây là cách hỗ trợ giảm đau không dùng thuốc, an toàn, dễ thực hiện và có thể áp dụng ngay tại nhà.
Nghiên cứu của Mirbagher-Ajorpaz (2011) cho thấy, bấm huyệt SP6 giúp giảm mức đau từ 5 xuống 3,5 ngay sau khi thực hiện và giảm sâu hơn sau 3 giờ, hiệu quả vượt hẳn nhóm giả bấm huyệt. Taylor (2002) cũng ghi nhận 90% phụ nữ giảm được ít nhất 25% cơn đau và giảm nhu cầu dùng thuốc. Những kết quả này chứng minh bấm huyệt có tác dụng giảm đau thật sự.
Về cơ chế, bấm huyệt dựa trên nguyên lý “kiểm soát cổng đau”. Khi ấn huyệt, các sợi thần kinh cảm giác lớn được kích hoạt và làm “đóng cổng” dẫn truyền tín hiệu đau tại tủy sống, giúp giảm cảm giác đau vùng bụng dưới. Đồng thời, cơ thể tăng tiết β-endorphin và enkephalin – các chất giảm đau nội sinh – nên cơn đau dịu đi nhanh chóng.

Các huyệt giảm đau bụng kinh hiệu quả
Đau bụng kinh có thể khiến bạn mệt mỏi, khó tập trung và ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày. Bấm huyệt là cách giảm đau tự nhiên, an toàn, dễ thực hiện và được cả y học cổ truyền lẫn nghiên cứu hiện đại ghi nhận hiệu quả. Dưới đây là những huyệt giúp giảm đau bụng kinh tốt nhất.
Huyệt SP6 (Tam Âm Giao)
- Vị trí: Mặt trong cẳng chân, cách mắt cá chân trong khoảng 4 ngón tay, gần bờ sau xương chày.
- Cách bấm: Dùng ngón cái day ấn nhẹ 1–2 phút mỗi bên chân, áp dụng trước và trong kỳ kinh.
- Tác dụng: Điều hòa khí huyết, giảm co thắt tử cung, cải thiện tuần hoàn vùng chậu.
- Lợi ích: Giảm đau bụng kinh, hỗ trợ ổn định chu kỳ và sức khỏe sinh sản.
Huyệt CV4 (Quan Nguyên)
- Vị trí: Nằm ở bụng dưới, cách rốn khoảng 3–4 ngón tay.
Cách bấm: Ấn nhẹ và massage tròn 1–2 phút. - Tác dụng: Bổ Thận, điều hòa hoạt động tử cung, giảm co thắt.
- Lợi ích: Giảm đau bụng kinh, hỗ trợ cân bằng nội tiết và tăng sinh lực.
Huyệt ST36 (Túc Tam Lý)
- Vị trí: Dưới đầu gối, lệch ra ngoài xương chày khoảng 4 ngón tay.
- Cách bấm: Day ấn bằng ngón cái 1–2 phút mỗi bên.
- Tác dụng: Tăng tuần hoàn máu, giảm co thắt tử cung, thúc đẩy cơ thể sản sinh endorphin.
- Lợi ích: Giảm đau bụng kinh, tăng sức bền và miễn dịch.
Huyệt LI4 (Hợp Cốc)
- Vị trí: Giữa ngón cái và ngón trỏ, tại điểm nhô cao nhất khi khép hai ngón lại.
- Cách bấm: Day ấn 1–2 phút; có thể kết hợp SP6 để tăng hiệu quả.
- Tác dụng: Kích hoạt hệ thần kinh trung ương giúp giảm cảm giác đau.
- Lợi ích: Giảm đau nhanh, giảm căng thẳng trong những ngày hành kinh.

Kỹ thuật và cách xác định vị trí huyệt giảm đau bụng kinh
Để bấm huyệt giảm đau bụng kinh hiệu quả tại nhà, người thực hiện cần xác định rõ đau bụng kinh ấn huyệt nào và dùng lực phù hợp. Việc bấm sai vị trí không chỉ giảm tác dụng mà còn có thể gây đau hoặc khó chịu. Dưới đây là hướng dẫn cơ bản để xác định các huyệt thường dùng và kỹ thuật bấm đúng cách:
Cách xác định vị trí huyệt như sau:
- Dựa vào mốc giải phẫu: Mỗi huyệt đều được định vị bằng những điểm chuẩn trên cơ thể như xương, gân, hoặc khoảng cách tính bằng chiều rộng ngón tay (thốn).
- Dùng thốn để đo: Một thốn được tính bằng chiều rộng ngón tay út của chính bạn. Các huyệt như SP6 hay ST36 thường được xác định bằng khoảng cách 3–4 thốn từ mắt cá hoặc đầu gối.
- Kiểm tra cảm giác: Khi ấn đúng huyệt, bạn thường cảm nhận được cảm giác tức nhẹ, lan hoặc hơi căng – đây là tín hiệu cho thấy bạn đã tìm đúng vị trí.
Sau khi đã xác định được vị trí thì thực hiện kỹ thuật bằng cách:
- Dùng đầu ngón cái hoặc ngón giữa: Tác động lực vừa phải, không ấn quá mạnh để tránh gây bầm hoặc đau sâu.
- Day ấn theo vòng tròn: Mỗi huyệt nên được day từ 1–2 phút, lặp lại 2–3 lần tùy mức độ đau.
- Kết hợp thở sâu: Hít thở chậm giúp cơ thể thư giãn, tăng hiệu quả giảm co thắt tử cung.
- Thực hiện đều đặn: Nên bấm huyệt 1–2 ngày trước kỳ kinh và duy trì trong những ngày đau nhiều.
Không nên bấm huyệt giảm đau bụng kinh trong trường hợp:
- Vùng da đang viêm, trầy xước hoặc có tổn thương.
- Người bị bệnh tim mạch nặng.
- Phụ nữ đang mang thai (đặc biệt tránh huyệt SP6 và LI4 vì có thể gây co tử cung).
Áp dụng đúng kỹ thuật và xác định chính xác huyệt đạo sẽ giúp giảm đau bụng kinh tự nhiên, an toàn và hiệu quả hơn.

Những sai lầm phổ biến cần tránh khi bấm huyệt tại nhà
Để bấm huyệt an toàn và đạt hiệu quả tại nhà, bạn cần tránh những sai lầm thường gặp liên quan đến kỹ thuật thực hiện, thời điểm áp dụng và tình trạng sức khỏe cá nhân. Cụ thể:
Sai lầm về kỹ thuật
Nhiều người bấm huyệt không hiệu quả vì xác định sai vị trí huyệt, chỉ cần lệch vài milimet cũng làm giảm tác dụng. Bạn nên dùng “thốn” để đo và tìm đúng điểm có cảm giác tức nặng đặc trưng.
Bên cạnh đó, việc dùng lực không phù hợp cũng là lỗi phổ biến. Lực quá nhẹ sẽ không đủ kích thích, còn lực quá mạnh có thể gây đau, bầm tím. Hãy ấn vuông góc, lực đều và dừng ở cảm giác tê – tức. Ngoài ra, bấm quá nhanh chỉ trong vài giây sẽ không tạo đủ phản ứng sinh học. Mỗi huyệt cần được giữ hoặc day nhẹ 1–3 phút để phát huy tác dụng.
Sai lầm về thời điểm thực hiện
Nhiều người chỉ bấm huyệt khi cơn đau bụng kinh trở nên dữ dội, trong khi hiệu quả tốt nhất đạt được khi thực hiện đều đặn 3–5 ngày trước kỳ kinh để cơ thể được điều hòa trước. Một sai lầm khác là không duy trì liên tục, khiến tác dụng tích lũy bị gián đoạn.
Bạn nên thực hiện đều đặn ít nhất 3 chu kỳ để nhận thấy sự cải thiện rõ rệt. Đồng thời tránh bấm huyệt khi cơ thể đang quá đói, quá no, mệt mỏi, sốt hoặc vừa dùng chất kích thích vì dễ gây choáng và khó chịu.

Sai lầm liên quan đến tình trạng sức khỏe
Phụ nữ mang thai tuyệt đối không bấm một số huyệt mạnh như Tam Âm Giao (SP6) và Hợp Cốc (LI4) vì có thể kích thích co bóp tử cung, gây nguy cơ sảy thai hoặc sinh non.
Ngoài ra, nếu đau bụng kinh ngày càng dữ dội, kéo dài, ra máu nhiều bất thường hoặc kèm sốt, bạn không nên chỉ dựa vào bấm huyệt. Đây có thể là dấu hiệu của các bệnh phụ khoa như lạc nội mạc tử cung hoặc u xơ tử cung, cần được bác sĩ thăm khám kịp thời.
Việc hiểu đúng và áp dụng các huyệt giảm đau bụng kinh có thể giúp bạn chủ động kiểm soát cơn đau mỗi tháng một cách tự nhiên và an toàn. Khi biết cách bấm huyệt đúng thời điểm, đúng kỹ thuật, bạn không chỉ giảm khó chịu mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể.
Tài liệu tham khảo:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16393878/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40631483/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6448339
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0965229925001487
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/41114388/
Bài viết của: Trần Huỳnh Khánh Nhàn






