Loãng xương là một bệnh lý chuyển hóa xương mạn tính, phổ biến ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh. Khi việc điều trị bằng thuốc uống không mang lại hiệu quả hoặc không phù hợp, thuốc loãng xương truyền tĩnh mạch trở thành lựa chọn thay thế đáng tin cậy. Vậy, chỉ định truyền loãng xương là gì? Đối tượng nào cần đến liệu pháp này và vì sao phụ nữ sau mãn kinh lại là nhóm ưu tiên?
1. Tổng quan về truyền loãng xương
Thuốc loãng xương truyền tĩnh mạch thường thuộc nhóm bisphosphonates, trong đó phổ biến nhất là Zoledronic Acid (Aclasta). Thuốc được truyền qua đường tĩnh mạch, thường mỗi năm một lần, giúp ức chế quá trình hủy xương và làm tăng mật độ khoáng xương.
Theo Hướng dẫn của American College of Physicians (ACP) – một tổ chức y khoa hàng đầu tại Hoa Kỳ, chuyên dành cho bác sĩ nội khoa: Bisphosphonates truyền tĩnh mạch được khuyến cáo cho những bệnh nhân không dung nạp thuốc uống hoặc có nguy cơ gãy xương cao (Qaseem et al., Annals of Internal Medicine, 2017).
2. Phân tích khoa học về chỉ định truyền loãng xương
2.1. Phụ nữ sau mãn kinh: Nhóm nguy cơ cao
Sau mãn kinh, nồng độ estrogen suy giảm đột ngột gây ra sự mất cân bằng giữa quá trình tạo xương và hủy xương. Kết quả là mật độ xương giảm nhanh chóng và nguy cơ gãy xương tăng cao. Một nghiên cứu của National Osteoporosis Foundation (NOF) cho biết: phụ nữ trên 50 tuổi có đến 50% nguy cơ gãy xương do loãng xương (NOF Clinician’s Guide, 2022).
Do đó, phụ nữ sau mãn kinh có T-score ≤ -2.5 hoặc có tiền sử gãy xương do chấn thương nhẹ được xem là ứng viên ưu tiên cho điều trị bằng thuốc loãng xương truyền tĩnh mạch.
2.2. Khi nào cần chỉ định truyền loãng xương?
Theo Endocrine Society Clinical Practice Guidelines (2019) và International Osteoporosis Foundation (IOF), các chỉ định truyền loãng xương bao gồm:
- Loãng xương nặng (T-score ≤ -2.5) kèm theo gãy xương lâm sàng.
- Bệnh nhân không dung nạp hoặc không tuân thủ được thuốc uống hàng ngày (thường do kích ứng tiêu hóa).
- Người có nguy cơ cao gãy xương nhưng bị rối loạn hấp thu (như viêm ruột mạn tính, sau phẫu thuật dạ dày).
- Bệnh nhân đang sử dụng corticosteroid dài hạn (glucocorticoid-induced osteoporosis).
- Phụ nữ sau mãn kinh không đáp ứng với liệu pháp ban đầu sau 1–2 năm điều trị.
Một thử nghiệm lâm sàng lớn (Black et al., New England Journal of Medicine, 2007) cho thấy, Zoledronic Acid giảm 70% nguy cơ gãy xương đốt sống và 41% gãy xương hông trong 3 năm điều trị ở phụ nữ sau mãn kinh.
3. Ưu điểm của thuốc loãng xương truyền tĩnh mạch
- Hiệu quả mạnh và lâu dài: Zoledronate chỉ cần truyền mỗi năm một lần nhưng vẫn duy trì hiệu quả ức chế hủy xương trong nhiều tháng.
- Không gây kích ứng tiêu hóa: So với alendronate đường uống, thuốc truyền không gây trào ngược hoặc viêm loét thực quản.
- Tăng tuân thủ điều trị: Bệnh nhân chỉ cần đến bệnh viện 1–2 lần/năm.
4. Lưu ý khi chỉ định truyền loãng xương
4.1. Kiểm tra chức năng thận
Bisphosphonates truyền tĩnh mạch có thể ảnh hưởng đến chức năng thận. Do đó, cần kiểm tra eGFR ≥ 35 mL/min/1.73m² trước khi truyền (FDA Drug Label for Reclast, 2023).
4.2. Bổ sung vitamin D và Canxi
Trước và sau truyền thuốc, bệnh nhân cần đảm bảo vitamin D ≥ 30 ng/mL và canxi máu trong giới hạn bình thường để giảm nguy cơ hạ canxi máu sau truyền.
Chỉ định truyền loãng xương là quyết định mang tính chiến lược trong quản lý bệnh loãng xương, đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ gãy xương cao hoặc không đáp ứng điều trị bằng thuốc uống. Với cơ sở khoa học vững chắc và hiệu quả đã được kiểm chứng qua nhiều nghiên cứu lớn, thuốc loãng xương truyền tĩnh mạch là lựa chọn điều trị an toàn, hiệu quả và thuận tiện cho người bệnh.
Phòng khám Drip Hydration Việt Nam hiện đang cung cấp dịch vụ truyền thuốc Aclasta điều trị và phòng ngừa loãng xương. Liên hệ hotline 0901885088 hoặc đặt lịch hẹn tư vấn ngay hôm nay tại đây:
Tài liệu tham khảo:
- Qaseem A, et al. (2017). Treatment of Low Bone Density or Osteoporosis to Prevent Fractures in Men and Women. Annals of Internal Medicine.
- Black DM, et al. (2007). Once-Yearly Zoledronic Acid for Treatment of Postmenopausal Osteoporosis. New England Journal of Medicine.
- National Osteoporosis Foundation. (2022). Clinician’s Guide to Prevention and Treatment of Osteoporosis.
- Eastell R, et al. (2019). Management of Osteoporosis in Postmenopausal Women: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab.
- FDA. (2023). Reclast (Zoledronic Acid) Drug Label.
Đọc thêm:
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration