Để tăng cường sức khỏe toàn diện, thực hiện cung cấp chất dinh dưỡng tối ưu cho cơ thể việc giúp cơ thể đóng vai trò vô cùng quan trọng. Khi đó, mỗi người sẽ cần duy trì chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất xơ và protein, uống đủ nước và bổ sung enzyme tiêu hóa nếu cần thiết. Ngoài ra, chúng ta nên áp dụng những thói quen lành mạnh như ăn chậm, nhai kỹ, chăm sóc sức khỏe đường ruột, và tập thể dục thường xuyên cũng hỗ trợ quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng cho cơ thể đạt hiệu quả.
1. Giải thích tại sao cơ thể không hấp thụ chất dinh dưỡng tốt?
Hấp thụ chất dinh dưỡng là quá trình mà cơ thể tiếp nhận và sử dụng các chất dinh dưỡng từ thực phẩm mà chúng ta ăn vào. Quá trình này diễn ra chủ yếu ở ruột non, nơi mà các chất dinh dưỡng được phân giải thành dạng đơn giản hơn và được hấp thụ vào máu để cung cấp năng lượng, hỗ trợ các chức năng sinh lý và duy trì sức khỏe.
Quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng mang lại những lợi ích đáng kể cho cơ thể:
- Cung cấp năng lượng: Các chất dinh dưỡng như carbohydrate, protein, và chất béo được chuyển hóa thành năng lượng để duy trì hoạt động hàng ngày của cơ thể, từ các chức năng cơ bản như hô hấp và tuần hoàn đến hoạt động thể chất.
- Phát triển và sửa chữa mô: Protein và các khoáng chất như canxi và photpho là cần thiết cho sự phát triển của xương, cơ, và các mô khác trong cơ thể. Quá trình hấp thu dinh dưỡng đảm bảo cung cấp đủ các chất này để sửa chữa và tái tạo tế bào.
- Duy trì chức năng hệ miễn dịch: Vitamin, khoáng chất (như kẽm, sắt), và các dưỡng chất thiết yếu khác giúp cơ thể duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng và viêm nhiễm.
- Điều hòa chức năng cơ thể: Các chất dinh dưỡng như vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa các chức năng của cơ thể, bao gồm cân bằng hormone, hoạt động của hệ thần kinh, và duy trì sự cân bằng nước và điện giải.
- Ngăn ngừa bệnh tật: Hấp thu đủ các dưỡng chất cần thiết giúp ngăn ngừa các bệnh liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng như thiếu máu (do thiếu sắt), còi xương (do thiếu vitamin D và canxi), và các bệnh về tim mạch.
- Tăng cường sức khỏe tinh thần: Một số dưỡng chất như omega-3, vitamin B, và magiê có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tinh thần, giúp giảm stress, lo âu, và cải thiện chức năng nhận thức.
Bên cạnh đó, một số trường hợp gặp vấn đề tại sao cơ thể không hấp thụ chất dinh dưỡng. Lý do cơ thể không hấp thụ chất dinh dưỡng liên quan đến:
- Bệnh lý tiêu hóa:
- Hội chứng ruột kích thích (IBS): Gây ra triệu chứng khó chịu ở đường tiêu hóa, làm giảm khả năng hấp thụ.
- Bệnh celiac: Gây phản ứng miễn dịch với gluten, làm tổn thương niêm mạc ruột và giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.
- Viêm ruột: Các bệnh viêm như Crohn hoặc viêm loét đại tràng có thể làm giảm khả năng hấp thụ do tổn thương niêm mạc ruột.
- Thiếu enzyme tiêu hóa: Thiếu các enzyme cần thiết để phân giải thực phẩm có thể làm giảm khả năng hấp thụ. Khi đó cơ thể không hấp thụ chất dinh dưỡng để nuôi dưỡng cơ thể.
- Dạng tồn tại của dưỡng chất: Một số chất dinh dưỡng có thể tồn tại ở dạng không dễ hấp thụ. Ví dụ, một số vitamin và khoáng chất cần được chuyển đổi thành dạng dễ hấp thụ hơn trước khi cơ thể có thể sử dụng chúng.
- Chế độ ăn uống thiếu cân bằng: Thiếu vitamin, khoáng chất, hoặc các chất dinh dưỡng thiết yếu có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ và chuyển hóa.
- Tình trạng sức khỏe khác:
- Bệnh gan hoặc thận: Các vấn đề về gan và thận có thể làm giảm khả năng hấp thụ và chuyển hóa chất dinh dưỡng.
- Đái tháo đường: Có thể làm ảnh hưởng đến cách cơ thể xử lý carbohydrate và chất dinh dưỡng.
- Thói quen sinh hoạt: Stress, thiếu ngủ, hoặc lối sống ít vận động cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa.
Vậy, làm sao để cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng. Điều này sẽ phụ thuộc vào các yếu tố cá nhân cũng như việc thực hiện các thói quen lành mạnh trong ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.

2. Cách nào giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng tốt nhất để tăng cường sức khỏe toàn diện?
Một số cách giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng có thể áp dụng:
- Cân bằng chế độ ăn:
- Nhiều chất xơ: Chất xơ giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột. Hãy bổ sung nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, và các loại hạt.
- Protein đủ: Protein cần thiết cho sự phát triển và phục hồi tế bào. Hãy chọn các nguồn protein chất lượng như thịt nạc, cá, đậu, và sản phẩm từ sữa.
- Uống đủ nước: Nước giúp duy trì chức năng tiêu hóa và giúp hòa tan các chất dinh dưỡng, tạo điều kiện cho quá trình hấp thụ diễn ra thuận lợi.
- Bổ sung enzyme tiêu hóa: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc tiêu hóa, hãy xem xét bổ sung enzyme tiêu hóa. Chúng có thể giúp phân giải thức ăn thành các dạng dễ hấp thụ hơn.
- Ăn chậm và nhai kỹ: Việc nhai kỹ và ăn từ từ giúp kích thích enzyme tiêu hóa và cải thiện khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.
- Chăm sóc đường ruột: Giữ cho hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh bằng cách tiêu thụ thực phẩm lên men (như sữa chua, kim chi) và prebiotics (như hành, tỏi, chuối). Những hoạt động này không chỉ tăng cường sức khoẻ đường ruột mà còn tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Thay đổi cách bổ sung dưỡng chất:
- Bổ sung qua tĩnh mạch: Thay vì chỉ sử dụng các hình thức bổ sung truyền thống, bạn có thể thử bổ sung dưỡng chất trực tiếp vào máu qua tĩnh mạch. Phương pháp này giúp tăng cường khả năng hấp thụ lên tới 100%, đặc biệt trong các tình huống cần cung cấp nhanh chóng các dưỡng chất thiết yếu, chẳng hạn như trong các liệu pháp y tế hoặc trong trường hợp cơ thể không hấp thụ tốt qua đường tiêu hóa.
- Tránh thực phẩm cản trở hấp thụ là cách hấp thụ chất dinh dưỡng tốt: Hạn chế các thực phẩm có thể làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, như caffeine, rượu, và thực phẩm chứa tannin (như trà).
- Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp cải thiện lưu thông máu và chức năng tiêu hóa, từ đó hỗ trợ hấp thụ chất dinh dưỡng.
- Kiểm soát stress: Stress có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và khả năng hấp thụ. Hãy tìm cách quản lý stress qua thiền, yoga, hoặc các hoạt động giải trí khác.
Bằng cách áp dụng những biện pháp này, bạn có thể cải thiện khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể và tăng cường sức khỏe toàn diện.

3. Các sai lầm cần tránh để có thể hấp thụ chất dinh dưỡng tốt nhất cho cơ thể
Để tránh tình trạng cơ thể bị thiếu chất dinh dưỡng đồng thời duy trì sức khỏe tốt, thì nên tránh một số thói quen không lành mạnh.
- Ăn nhanh, nhai không kỹ có thể làm cho thức ăn không được phân giải đầy đủ, khiến cơ thể khó hấp thụ chất dinh dưỡng. Điều này cũng làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu.
- Bỏ bữa đặc biệt là bữa sáng, làm gián đoạn quá trình cung cấp năng lượng và dinh dưỡng đều đặn cho cơ thể. Điều này có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, mệt mỏi, và làm giảm khả năng tập trung.
- Chế độ ăn kiêng cực đoan: Áp dụng các chế độ ăn kiêng quá mức, thiếu cân bằng, hoặc loại bỏ hoàn toàn một nhóm thực phẩm như carbohydrate hoặc chất béo có thể khiến cơ thể thiếu chất quan trọng như vitamin, khoáng chất và protein.
- Chỉ ăn thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều đường, muối, và chất bảo quản, nhưng lại ít vitamin và khoáng chất. Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, gây hại cho sức khỏe về lâu dài.
- Không uống đủ nước: Thiếu nước có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, gây ra táo bón và làm giảm khả năng chuyển hóa chất.
- Tiêu thụ quá nhiều caffeine và rượu: Caffeine và rượu có thể cản trở hấp thụ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các khoáng chất như sắt và canxi. Hạn chế những thức uống này để duy trì sự cân bằng dinh dưỡng.
- Không ăn đa dạng thực phẩm: Chế độ ăn quá đơn điệu có thể làm bạn thiếu hụt các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết. Hãy đảm bảo ăn đủ các nhóm thực phẩm như protein, carbohydrate, chất béo, vitamin, và khoáng chất từ nhiều nguồn khác nhau.
- Bỏ qua chất xơ: Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Nếu ăn ít chất xơ, bạn có thể gặp vấn đề về tiêu hóa và táo bón.
- Lạm dụng thực phẩm bổ sung mà không có hướng dẫn y tế có thể gây ra tác động ngược, thậm chí dẫn đến việc thừa chất hoặc cản trở quá trình cơ thể hấp thụ của các chất dinh dưỡng khác.
- Ăn vào những khung giờ không hợp lý: Ăn quá khuya hoặc ăn trước khi đi ngủ có thể làm cản trở quá trình tiêu hóa, gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tiêu hóa.
Ngoài việc duy trì lối sống lành mạnh, chúng ta cũng cần chú ý đến dạng tồn tại của dưỡng chất. Đôi khi, cơ thể khó hấp thụ do dạng dưỡng chất chưa thực sự tối ưu. Điều này dẫn đến sự phát triển của các phương pháp bổ sung dưỡng chất mới, chẳng hạn như dưỡng chất ở dạng lỏng được đưa trực tiếp vào tĩnh mạch. Phương pháp này có thể giúp tăng khả năng hấp thụ lên tới 100%, mang lại hiệu quả tối đa cho sức khỏe. Từ đó, chúng ta không chỉ cải thiện sức khỏe toàn diện mà còn đảm bảo cơ thể nhận được đầy đủ dưỡng chất cần thiết.
Tài liệu tham khảo: Nutritionsource.hsph.harvard.edu, Marquette.edu, Effectdoctors.com, Russellhavranekmd.com, Nourishiconsulting.com
Bài viết của: Vũ Thị Quỳnh Chi