Ngưng thở khi ngủ là một rối loạn giấc ngủ nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của nhiều người. Để cải thiện tình trạng này, nhiều biện pháp đơn giản và hiệu quả có thể được áp dụng ngay tại nhà. Hãy cùng tìm hiểu về những cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản và từ đó áp dụng cho bản thân.
1. Bị ngưng thở khi ngủ có chữa được không?
Hội chứng ngưng thở khi ngủ là một rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng, đặc trưng bởi các đợt ngừng thở lặp đi lặp lại trong khi ngủ. Những lần ngừng thở này, được gọi là ngưng thở, có thể kéo dài vài giây đến vài phút và xảy ra nhiều lần trong suốt đêm.
Loại ngưng thở khi ngủ phổ biến nhất là ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, trong đó đường thở bị tắc nghẽn hoặc thu hẹp do cơ cổ họng giãn ra trong khi ngủ. Sự tắc nghẽn này có thể dẫn đến ngáy, thở hổn hển và làm gián đoạn giấc ngủ. Nếu không được điều trị, chứng ngưng thở khi ngủ có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm huyết áp cao, bệnh tim, đột quỵ và mệt mỏi quá mức vào ban ngày, có thể làm giảm chức năng nhận thức và chất lượng cuộc sống nói chung.
Vậy hội chứng ngưng thở khi ngủ có điều trị khỏi không? Hội chứng ngưng thở khi ngủ là một tình trạng mãn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả để giảm bớt các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Mặc dù không có cách chữa trị dứt điểm nhưng có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau để giúp những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ đạt được chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể tốt hơn.

2. Cách điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ
Điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện nhằm giải quyết các nguyên nhân cơ bản và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Mục tiêu của việc điều trị là khôi phục nhịp thở đều đặn trong khi ngủ, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm bớt các triệu chứng liên quan cũng như nguy cơ sức khỏe. Dưới đây là các cách điều trị ngưng thở khi ngủ hiệu quả:
2.1 Liệu pháp áp lực đường thở dương liên tục (CPAP)
CPAP được coi là phương pháp điều trị tiêu chuẩn vàng cho chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn từ trung bình đến nặng. Đây là một trong những cách trị ngưng thở khi ngủ hiệu quả nhất hiện nay.
CPAP làm giảm hoặc loại bỏ các cơn ngưng thở một cách hiệu quả, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm bớt cơn buồn ngủ ban ngày cũng như các triệu chứng khác. Việc lắp mặt nạ thích hợp, điều chỉnh áp suất và sử dụng thường xuyên là rất quan trọng để đạt được hiệu quả của liệu pháp CPAP.
2.2 Áp lực đường thở dương hai cấp độ (BiPAP) hoặc thông khí phụ trợ thích ứng (ASV)
Đây là những biến thể của liệu pháp CPAP cung cấp các mức áp suất không khí khác nhau khi hít vào và thở ra. Do đó, đây cũng là một cách điều trị ngưng thở khi ngủ được áp dụng thường xuyên.
Áp lực đường thở dương hai cấp độ (BiPAP) hoặc thông khí phụ trợ thích ứng (ASV) có thể được khuyến nghị cho những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ phức tạp hoặc những người không đáp ứng tốt với CPAP.
2.3 Dụng cụ miệng
Các dụng cụ miệng được xem là một cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản. Thiết bị nâng cao hàm dưới (MAD) hoặc thiết bị giữ lưỡi là các thiết bị miệng được chế tạo riêng nhằm định vị lại hàm và lưỡi để giữ cho đường thở luôn thông thoáng trong khi ngủ.
Những thiết bị này thường được khuyên dùng cho chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn ở mức độ nhẹ đến trung bình hoặc là giải pháp thay thế cho những người không thể dung nạp CPAP.
2.4 Giảm cân và điều chỉnh lối sống
Đối với những người thừa cân hoặc béo phì mắc chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, giảm cân có thể làm giảm đáng kể mức độ nghiêm trọng của tình trạng này bằng cách giảm lượng mô dư thừa xung quanh đường thở. Do đó, đây được xem là một cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản và dễ áp dụng nhất.
2.5 Liệu pháp tư thế
Liệu pháp tư thế là một trong những cách trị ngưng thở khi ngủ hiệu quả. Đối với những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ chủ yếu liên quan đến việc ngủ ngửa các thiết bị hoặc kỹ thuật trị liệu theo tư thế có thể được sử dụng để khuyến khích ngủ nghiêng.
Những thiết bị này bao gồm gối đặc biệt, cảm biến đeo được hoặc thiết bị rung nhẹ nhàng nhắc người bệnh thay đổi tư thế ngủ.
2.6 Phẫu thuật
Trong một số trường hợp đặc biệt, can thiệp phẫu thuật có thể được khuyến nghị cho những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ. Đây cũng được biết đến là một cách trị chứng ngưng thở khi ngủ tương đối dứt điểm và hiệu quả.
Các lựa chọn phẫu thuật bao gồm phẫu thuật tạo hình hầu họng lưỡi gà (UPPP), nâng cao hàm trên (MMA) hoặc kích thích dây thần kinh hạ thiệt (HNS).
Phẫu thuật thường được dành riêng cho những trường hợp ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn nghiêm trọng khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc không được dung nạp.
2.7 Liệu pháp oxy bổ sung
Đối với những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ trung ương hoặc ngưng thở khi ngủ phức tạp, liệu pháp oxy bổ sung có thể được khuyến nghị để cải thiện nồng độ oxy trong khi ngủ.
Phương pháp điều trị này thường được sử dụng kết hợp với các liệu pháp khác, chẳng hạn như CPAP hoặc BiPAP.
2.8 Thuốc
Điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ có thể thông qua một số loại thuốc. Mặc dù không phải là phương pháp điều trị chính nhưng một số loại thuốc có thể được kê đơn cho các loại chứng ngưng thở khi ngủ cụ thể hoặc các tình trạng liên quan.
Ví dụ, các chất kích thích hô hấp như acetazolamide hoặc theophylline có thể được sử dụng để điều trị chứng ngưng thở khi ngủ trung ương trong một số trường hợp.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm loại và mức độ nghiêm trọng của chứng ngưng thở khi ngủ, tình trạng bệnh lý tiềm ẩn, sở thích của bệnh nhân và việc tuân thủ điều trị. Trong nhiều trường hợp, có thể cần kết hợp các phương pháp điều trị để kiểm soát tối ưu hội chứng ngưng thở khi ngủ.
3. Các lưu ý khi điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ
Khi điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ, điều cần thiết là phải ghi nhớ những lưu ý sau:
- Chẩn đoán đúng là rất quan trọng: Điều quan trọng là phải trải qua một buổi thăm khám toàn diện về giấc ngủ để chẩn đoán chính xác loại ngưng thở khi ngủ (tắc nghẽn, trung ương hoặc hỗn hợp) và xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh. Thông tin này hướng dẫn lựa chọn các phương án điều trị thích hợp.
- Tuân thủ điều trị là chìa khóa: Việc sử dụng nhất quán và hợp lý các phương pháp điều trị theo quy định, chẳng hạn như liệu pháp CPAP hoặc dụng cụ uống, là điều cần thiết để đạt được kết quả tối ưu và kiểm soát lâu dài chứng ngưng thở khi ngủ.
- Theo dõi và giám sát: Cần phải tái khám thường xuyên với chuyên gia về giấc ngủ để theo dõi hiệu quả điều trị, điều chỉnh nếu cần và giải quyết mọi vấn đề đang diễn ra hoặc mới liên quan đến giấc ngủ.
- Theo dõi và điều chỉnh liên tục: Ngưng thở khi ngủ là một tình trạng mãn tính và việc điều trị có thể cần được điều chỉnh theo thời gian khi hoàn cảnh thay đổi, chẳng hạn như biến động về cân nặng hoặc thay đổi tình trạng sức khỏe tổng thể.
Điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ thường đòi hỏi một phương pháp tiếp cận đa ngành liên quan đến các chuyên gia về giấc ngủ, bác sĩ chăm sóc ban đầu, nha sĩ và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác. Giao tiếp, giám sát và điều chỉnh liên tục hiệu quả là rất quan trọng để quản lý thành công tình trạng mãn tính này và cải thiện chất lượng cuộc sống nói chung.
Tóm lại, ngưng thở khi ngủ là một vấn đề có thể được cải thiện đáng kể bằng những biện pháp đơn giản như thay đổi lối sống, tư thế ngủ và duy trì cân nặng hợp lý. Việc thực hiện các phương pháp này không chỉ giúp giảm triệu chứng ngưng thở mà còn nâng cao chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể. Bằng sự kiên trì và chăm sóc bản thân, mọi người có thể tìm lại giấc ngủ ngon và an lành mỗi đêm.
Nguồn: my.clevelandclinic.org – mayoclinic.org
Bài viết của: Đặng Phước Bảo