BS Bạch Thị Thu Huyền giải đáp: Tuổi trung niên thiếu chất dinh dưỡng gây ra bệnh gì?

Tuổi trung niên (khoảng 40–65 tuổi) là giai đoạn cơ thể bắt đầu suy giảm chức năng sinh lý và trao đổi chất. Nếu không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất, nguy cơ mắc các bệnh mãn tính và suy giảm sức khỏe tổng thể sẽ gia tăng đáng kể. Vậy, thiếu chất dinh dưỡng gây ra bệnh gì ở tuổi trung niên? 

Dưới đây là phân tích chi tiết của Ths. BS Bạch Thị Thu Huyền – chuyên gia về Nội tiết & Dinh dưỡng tại phòng khám Drip Hydration Hà Nội về các nhóm chất dinh dưỡng dễ bị thiếu ở tuổi trung niên và hậu quả tương ứng.

1. Tuổi trung niên thiếu vitamin D và canxi: Nguy cơ loãng xương và gãy xương

Vitamin D và canxi là hai dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe xương. Ở tuổi trung niên, khả năng hấp thụ vitamin D từ ánh nắng mặt trời giảm, dẫn đến thiếu hụt vitamin D. Điều này làm giảm hấp thu canxi, gây ra tình trạng loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương. Theo Harvard Health, thiếu vitamin D có thể gây mệt mỏi, đau xương, thay đổi tâm trạng và yếu cơ.

Nguồn thực phẩm bổ sung vitamin D và canxi: Cá béo (cá hồi, cá thu), lòng đỏ trứng, sữa tăng cường vitamin D, nấm.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Tắm nắng sáng 15–30 phút mỗi ngày (trước 9h sáng hoặc sau 4h chiều).
• Uống sữa giàu canxi hoặc sữa hạt bổ sung vitamin D.
• Bổ sung trực tiếp qua viên uống chứa 600-1000 IU vitamin D/ngày nếu thiếu hụt hoặc bổ sung qua đường tiêm/ truyền tĩnh mạch (IV Therapy)
  

Lưu ý: Kiểm tra nồng độ vitamin D định kỳ để tránh thừa.

2. Tuổi trung niên thiếu magie: Liên quan đến bệnh thoái hóa thần kinh và tim mạch

Magie đóng vai trò quan trọng trong chức năng thần kinh, cơ bắp và chuyển hóa năng lượng. Thiếu magie có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson, tiểu đường loại 2 và một số loại ung thư . Một nghiên cứu năm 2024 cho thấy, người trung niên thiếu magie có mức homocysteine cao hơn, làm tăng nguy cơ tổn thương DNA và các bệnh liên quan.

Nguồn thực phẩm giàu magie: Rau xanh (rau bina, cải xoăn), hạt bí, hạnh nhân, ngũ cốc nguyên cám.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Ăn 1–2 phần rau xanh đậm mỗi ngày.
• Thêm các loại hạt vào bữa phụ hoặc dùng bột ngũ cốc dinh dưỡng.
• Viên bổ sung 300–400 mg magie/ngày nếu cần (theo Mayo Clinic) hoặc bổ sung qua đường tiêm/ truyền tĩnh mạch (IV Therapy)
  

Lưu ý: Người bệnh thận nên tham khảo bác sĩ trước khi bổ sung.

3. Tuổi trung niên thiếu vitamin B12: Gây suy giảm nhận thức

Vitamin B12 cần thiết cho sự hình thành hồng cầu và chức năng thần kinh. Thiếu vitamin B12 có thể gây thiếu máu, mệt mỏi, yếu cơ, tê bì tay chân và suy giảm trí nhớ . Người trung niên, đặc biệt là phụ nữ, có nguy cơ thiếu vitamin B12 do giảm khả năng hấp thụ và chế độ ăn uống không cân đối.​

Nguồn thực phẩm giàu vitamin B12: Thịt bò, cá, trứng, sữa, ngũ cốc tăng cường.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Ăn 2–3 bữa/tuần chứa thực phẩm giàu B12.
• Người ăn chay nên dùng viên bổ sung hoặc tiêm B12 định kỳ (dưới chỉ định y tế).
• Liều khuyến nghị: 2.4 mcg/ngày.

4. Tuổi trung niên thiếu sắt: Nguy cơ thiếu máu và suy giảm miễn dịch

Sắt là thành phần chính của hemoglobin trong hồng cầu. Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu, gây mệt mỏi, da nhợt nhạt và giảm khả năng miễn dịch. Phụ nữ trung niên có nguy cơ thiếu sắt cao hơn do mất máu hàng tháng và nhu cầu sắt tăng cao.

Nguồn thực phẩm giàu sắt: Thịt đỏ, gan, hải sản, rau bina, đậu phụ.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Kết hợp thực phẩm giàu sắt với vitamin C (như uống nước cam khi ăn rau bó xôi) để tăng hấp thu.
• Tránh uống trà, cà phê gần bữa ăn chứa sắt.

Lưu ý: Không tự ý uống viên sắt nếu không được chẩn đoán thiếu máu.

5. Tuổi trung niên thiếu Axit béo Omega-3: Tăng nguy cơ bệnh tim mạch và viêm nhiễm

Omega-3 có tác dụng chống viêm, hỗ trợ chức năng não và tim mạch. Thiếu omega-3 có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim, viêm khớp và suy giảm chức năng não. Người trung niên thường thiếu omega-3 do chế độ ăn ít cá béo và thực phẩm giàu omega-3.​

Nguồn thực phẩm giàu Omega 3: Cá hồi, cá thu, hạt lanh, óc chó, dầu cá.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Ăn cá béo ít nhất 2 lần/tuần.
• Dùng dầu cá bổ sung chứa EPA/DHA theo hướng dẫn (khoảng 250–500 mg/ngày).

6. Tuổi trung niên thiếu kẽm và vitamin C: Suy giảm miễn dịch và chậm lành vết thương

Kẽm và vitamin C cần thiết cho hệ miễn dịch và quá trình lành vết thương. Thiếu kẽm có thể gây rụng tóc, tiêu chảy và suy giảm miễn dịch. Thiếu vitamin C dẫn đến chảy máu nướu, dễ bầm tím và chậm lành vết thương. Người trung niên có thể thiếu hai dưỡng chất này do chế độ ăn uống không cân đối và stress kéo dài.​

Nguồn thực phẩm giàu kẽm và vitamin C: Thịt, hải sản, hạt điều, ớt chuông, cam, bưởi, dâu tây.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Ăn trái cây tươi mỗi ngày.
• Uống viên tổng hợp có chứa vitamin C 500 mg và kẽm 8–11 mg/ngày hoặc bổ sung qua đường tiêm/ truyền tĩnh mạch (IV Therapy)

7. Tuổi trung niên thiếu iốt: Gây rối loạn chức năng tuyến giáp

Iốt là khoáng chất cần thiết cho chức năng tuyến giáp. Thiếu iốt có thể gây bướu cổ, mệt mỏi, tăng cân và suy giảm chức năng nhận thức. Người trung niên, đặc biệt là phụ nữ, có nguy cơ thiếu iốt nếu không sử dụng muối iốt hoặc ăn ít thực phẩm biển.​

Nguồn thực phẩm giàu iốt: Muối iốt, rong biển, cá biển.

Cách bổ sung hiệu quả:

• Sử dụng muối iốt trong nấu ăn.
• Ăn hải sản 2 lần/tuần.
• Phụ nữ trung niên nên chú ý bổ sung đúng liều (150 mcg/ngày theo WHO).

Như vậy, một số bệnh do thiếu chất dinh dưỡng ở tuổi trung niên có thể bao gồm loãng xương, bệnh tim mạch, suy giảm nhận thức và suy giảm miễn dịch. Tin mừng là bạn có thể dự phòng các vấn đề này nếu được khám, tư vấn và hướng dẫn cách chăm sóc/ bổ sung đầy đủ, khoa học.

Bác sĩ Bạch Thị Thu Huyền là chuyên gia hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nội khoa & Dinh dưỡng, điều trị các vấn đề nội tiết, dinh dưỡng, có thể cung cấp cho bạn những tư vấn phù hợp để tối ưu hóa sức khỏe.

Hiện nay, phòng khám Drip Hydration cung cấp giải pháp truyền N.A.D 360 (N.A.D: Never Age with Drip Hydration) với các vitamin và khoáng chất giúp bổ sung vi chất hiệu quả, tăng cường hàm lượng nội tiết tố trong cơ thể, giảm mệt mỏi, mất ngủ và tăng năng lượng nhanh chóng. 

Đặt hẹn với bác sĩ Bạch Thị Thu Huyền tại đây để được tư vấn cụ thể về tình trạng sức khỏe và cách điều trị phù hợp: 

Tài liệu tham khảo:

• https://www.health.harvard.edu/nutrition/the-truth-about-nutrient-deficiencies
• https://www.verywellhealth.com/low-level-of-magnesium-linked-to-chronic-diseases-11713500

Đọc thêm:

• Mất ngủ do suy giảm nội tiết tố nguy hiểm thế nào?
• DRIP N.A.D 360 – Thanh xuân trở lại