Bị mất ngủ có phải dấu hiệu trầm cảm không?

Mất ngủ đang ngày càng phổ biến không chỉ ở người lớn tuổi mà còn xảy ra ở một bộ phận giới trẻ hiện nay. Thậm chí học sinh sinh viên cũng rơi vào trạng thái khó đi vào ngủ, trằn trọc không yên giấc. Vậy khi một người bị mất ngủ có phải dấu hiệu trầm cảm không?

1. Mất ngủ có phải dấu hiệu trầm cảm không? Vì sao?

Trầm cảm là một rối loạn tâm trạng được đặc trưng bởi nỗi buồn. Gần như tất cả mọi người đều thỉnh thoảng cảm thấy buồn hoặc thất vọng. Tuy nhiên, đôi khi cảm giác buồn bã trở nên mãnh liệt, kéo dài trong thời gian dài, khiến một người không thể có cuộc sống bình thường, mất ngủ, thèm ăn…

Các triệu chứng trầm cảm bao gồm:

• Cảm thấy vô cùng buồn bã hoặc trống rỗng
• Cảm thấy vô vọng, vô giá trị hoặc tội lỗi
• Cảm thấy rất mệt mỏi và chậm chạp hoặc lo lắng và cáu kỉnh
• Mất đi sự thích thú với những thứ từng là niềm vui
• Thiếu năng lượng
• Khó tập trung, suy nghĩ hoặc đưa ra quyết định
• Thay đổi khẩu vị dẫn đến thay đổi về cân nặng
• Tăng hoặc giảm nhu cầu ngủ
• Suy nghĩ về cái chết, suy nghĩ về tự tử hoặc cố gắng tự tử

Trầm cảm được phân loại là “trầm cảm nặng” nếu người đó có ít nhất 05 triệu chứng trên trong 2 tuần trở lên. Những người có ít hơn 05 triệu chứng này nhưng gặp khó khăn trong hoạt động hàng ngày vẫn nên tìm cách điều trị các triệu chứng của mình. 

Vậy một người mất ngủ có bị trầm cảm không? “Không thể ngủ” hoặc “mất ngủ”, có thể là một trong những dấu hiệu của bệnh trầm cảm (tuy nhiên vẫn có một tỷ lệ nhỏ người bị trầm cảm, khoảng 15% bệnh nhân có triệu chứng ngủ quá nhiều). 

Việc một người thiếu ngủ không thể gây trầm cảm nhưng thiếu ngủ cũng có vai trò nhất định. Thiếu ngủ do một căn bệnh khác hoặc do các vấn đề cá nhân gây ra có thể làm cho trầm cảm trở nên tồi tệ hơn. Tình trạng không thể ngủ kéo dài trong thời gian dài cũng là dấu hiệu quan trọng cho thấy ai đó có khả năng bị trầm cảm cao.

Rõ ràng là các vấn đề về giấc ngủ thường xuất hiện trước các triệu chứng trầm cảm khác, và chất lượng giấc ngủ sẽ trở nên tồi tệ hơn ở bệnh nhân trước khi bắt đầu một giai đoạn tái phát trầm cảm. 

2. Khi bị mất ngủ trầm cảm phải làm sao?

Mối liên hệ giữa giấc ngủ và trầm cảm rất mạnh mẽ. Khoảng 3/4 số bệnh nhân trầm cảm có triệu chứng mất ngủ, và chứng mất ngủ xuất hiện ở khoảng 40% người trẻ bị trầm cảm và 10% bệnh nhân lớn tuổi, chiếm ưu thế ở nữ giới. Vậy  khi bị mất ngủ trầm cảm phải làm sao?

Nếu bạn bị mất ngủ và trầm cảm, đừng cho rằng việc điều trị bằng thuốc sẽ tự động chữa khỏi bệnh. Các phương pháp điều trị trầm cảm, chẳng hạn như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc và các loại thuốc khác, có thể cải thiện tâm trạng và triển vọng sống của bạn, nhưng chúng có thể không đủ để cải thiện giấc ngủ của bạn.

Có một số bằng chứng cho thấy vấn đề mất ngủ kéo dài ở những người đang điều trị trầm cảm sẽ làm tăng nguy cơ tái phát trầm cảm. Do đó liệu pháp hành vi nhận thức điều trị chứng mất ngủ (song hành với điều trị trầm cảm) sẽ cải thiện giấc ngủ ở những người bị trầm cảm và có thể làm tăng cơ hội thuyên giảm trầm cảm.

3. Cách nào dự phòng và cải thiện tình trạng mất ngủ?

Ngoài việc dùng thuốc, sau đây là một số mẹo để cải thiện giấc ngủ:

• Học các kỹ thuật thư giãn hoặc thiền dựa trên chánh niệm và kỹ thuật thở sâu.
• Thử bật tiếng ồn trắng trong phòng ngủ
• Xóa tan những lo lắng trong đầu bằng cách viết ra danh sách các hoạt động cần hoàn thành vào ngày hôm sau và tự nhủ rằng bạn sẽ nghĩ về nó vào ngày mai.
• Tập thể dục thường xuyên, kết thúc vài giờ trước khi đến giờ đi ngủ.
• Không sử dụng caffeine, rượu hoặc nicotin vào buổi tối.
• Đừng nằm trằn trọc trên giường, hãy ra khỏi giường và làm việc gì đó khi bạn không thể ngủ được và quay lại giường khi bạn cảm thấy buồn ngủ.
• Chỉ sử dụng giường để ngủ. Đừng nằm trên giường để xem TIVI hoặc đọc sách. Bằng cách này, chiếc giường của bạn sẽ trở thành tín hiệu để bạn đi ngủ chứ không phải để bạn nằm thức.

Bên cạnh các phương pháp thông thường, hiện nay chúng ta có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng NAD+. Theo các chuyên gia, mỗi tế bào sống trong cơ thể chúng ta đều chứa một phân tử quan trọng gọi là NAD+ với vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và chuyển hóa chất dinh dưỡng thành năng lượng. 

Không chỉ vậy, NAD+ còn được chứng minh là rất cần thiết cho quá trình điều chỉnh chu kỳ ngủ – thức và cải thiện chất lượng giấc ngủ của con người. Khi chúng ta già đi, nồng độ NAD+ sẽ giảm xuống, và điều này có thể góp phần gây rối loạn giấc ngủ và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác. 

NAD+ không chỉ cải thiện chất lượng giấc ngủ mà còn đảm bảo cho bạn có một giấc ngủ trọn vẹn. Những người bị mất ngủ có thể được hưởng lợi từ việc tăng nồng độ NAD+. Nồng độ NAD+ có thể được bổ sung thêm thông qua các sản phẩm bổ sung hoặc can thiệp lối sống, chẳng hạn như tập thể dục và nhịn ăn, và hệ quả cuối cùng là giúp cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ.