Nhiều người đã đạt được thành công trong việc giảm cân nhờ semaglutide, một loại thuốc mới được phát triển để kiểm soát bệnh tiểu đường type 2. Tuy nhiên, những ai có thói quen uống rượu có thể thắc mắc về sự tương tác giữa rượu và semaglutide. Khi sử dụng các loại thuốc chứa semaglutide như Ozempic hoặc Wegovy, việc tiêu thụ rượu có thể làm giảm đường huyết xuống mức nguy hiểm và làm trầm trọng thêm các tác dụng phụ như buồn nôn và ảnh hưởng đến gan. Do đó, việc kiểm soát lượng rượu tiêu thụ và tham khảo ý kiến bác sĩ là rất quan trọng để tránh các phản ứng có hại.
Semaglutide là gì?
Semaglutide thuộc nhóm thuốc chủ vận thụ thể GLP-1 (viết tắt của glucagon-like peptide-1 receptor agonists). Nhóm thuốc này chủ yếu được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường type 2 bằng cách mô phỏng hoạt động của hormone GLP-1 tự nhiên trong cơ thể, giúp điều chỉnh mức đường huyết. Khi ăn, GLP-1 được tiết ra từ ruột, kích thích tuyến tụy giải phóng insulin, từ đó làm giảm đường huyết. Bằng cách mô phỏng hormone này, semaglutide giúp ổn định đường huyết và cải thiện đáng kể khả năng kiểm soát bệnh tiểu đường.
Ngoài tác dụng đối với đường huyết, semaglutide còn được chỉ định để kiểm soát cân nặng do có khả năng ức chế cảm giác thèm ăn và làm chậm quá trình tiêu hóa, giúp người dùng cảm thấy no lâu hơn. Những lợi ích này đã tạo ra sự quan tâm lớn từ giới y khoa, bệnh nhân và công chúng. Hai thương hiệu phổ biến chứa hoạt chất semaglutide là Ozempic (thường dùng cho bệnh nhân tiểu đường type 2) và Wegovy (chỉ định cho kiểm soát cân nặng).
Khoa học đằng sau sự ảnh hưởng của rượu đối với đường huyết
Tác động của rượu đến mức đường huyết
Khi bạn uống rượu, gan sẽ ưu tiên chuyển hóa cồn hơn các chức năng khác. Một trong những chức năng quan trọng bị ảnh hưởng là tân tạo đường (gluconeogenesis) – quá trình gan sản xuất glucose mới để duy trì mức đường huyết ổn định. Nếu cơ thể bạn phụ thuộc vào quá trình này, đặc biệt sau nhiều giờ không ăn, việc uống rượu có thể làm đường huyết giảm xuống mức nguy hiểm, dẫn đến tình trạng hạ đường huyết.
Rượu và phản ứng của insulin
Rượu cũng có thể ảnh hưởng đến cách tuyến tụy tiết insulin. Ở những người mắc tiểu đường type 2, uống rượu ở mức độ vừa phải có thể tạm thời làm tăng độ nhạy insulin, khiến đường huyết giảm nhiều hơn so với bình thường. Tuy nhiên, việc uống rượu quá mức hoặc kéo dài có thể gây ra biến động lớn về mức đường huyết, làm suy giảm khả năng kiểm soát glucose của cơ thể trong dài hạn.
Ảnh hưởng lâu dài của rượu đối với đường huyết
Việc uống rượu trong thời gian dài có thể làm giảm độ nhạy insulin và ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình trao đổi chất tổng thể. Theo thời gian, uống rượu quá nhiều có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin, góp phần làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường type 2. Ngoài ra, tiêu thụ rượu thường xuyên có thể gây tổn thương gan và tuyến tụy – hai cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa đường huyết và tiết insulin.
Tương tác giữa Ozempic/Wegovy và rượu
Vì semaglutide giúp kiểm soát đường huyết, việc uống rượu có thể làm thay đổi đáng kể cách cơ thể duy trì mức đường huyết ổn định. Đối với nhiều bệnh nhân, semaglutide đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tình trạng đường huyết lên xuống thất thường. Tuy nhiên, tiêu thụ rượu có thể làm mất đi sự cân bằng này.
Có an toàn để uống rượu khi đang dùng Ozempic hoặc Wegovy không?
Câu trả lời phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và thói quen của từng cá nhân. Không có quy tắc tuyệt đối cấm uống rượu khi sử dụng Ozempic hoặc Wegovy, nhưng hầu hết các chuyên gia y tế khuyến nghị nên uống ở mức vừa phải hoặc thận trọng. Những người gặp các tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn hoặc hạ đường huyết có thể thấy rằng những triệu chứng này trở nên nghiêm trọng hơn sau khi uống rượu.
Cách Ozempic và rượu ảnh hưởng đến đường huyết và thuốc điều trị tiểu đường
Semaglutide làm giảm đường huyết bằng cách cải thiện độ nhạy insulin và làm chậm quá trình tiêu hóa. Trong khi đó, rượu có thể làm giảm khả năng giải phóng glucose dự trữ của gan, có thể dẫn đến tình trạng đường huyết giảm xuống mức nguy hiểm—đặc biệt đối với những người đang sử dụng các loại thuốc trị tiểu đường khác như insulin hoặc sulfonylureas.
Tác dụng phụ tiềm ẩn khi kết hợp Ozempic và rượu
Mặc dù semaglutide được coi là khá an toàn khi sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ, nhưng nếu kết hợp với rượu, bạn có thể gặp các tác dụng phụ sau:
Giảm chức năng gan hoặc tổn thương gan
Rượu là một trong những yếu tố gây hại cho gan, trong khi semaglutide đôi khi cũng có thể làm tăng áp lực lên cơ quan này. Khi kết hợp cả hai, gan có thể bị quá tải trong việc chuyển hóa độc tố, làm tăng nguy cơ suy giảm chức năng gan theo thời gian. Nếu bạn có bệnh lý gan từ trước, nguy cơ này sẽ cao hơn.
Làm trầm trọng thêm các vấn đề tiêu hóa
Một trong những tác dụng phụ phổ biến của semaglutide là rối loạn tiêu hóa—bao gồm buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón. Rượu có thể gây kích ứng niêm mạc đường tiêu hóa, làm cho các triệu chứng này trở nên nghiêm trọng hơn. Một số người có thể gặp tình trạng ợ nóng, khó tiêu hoặc đau bụng nhiều hơn khi uống rượu trong khi đang dùng thuốc.
Giảm hiệu quả giảm cân
Wegovy được kê đơn đặc biệt cho mục đích kiểm soát cân nặng, nhưng rượu lại là nguồn calo rỗng có thể làm gián đoạn quá trình giảm cân. Rượu cũng có thể làm chậm quá trình trao đổi chất và ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát chế độ ăn uống, khiến bạn dễ đưa ra những lựa chọn thực phẩm kém lành mạnh hơn.
Buồn nôn và nôn
Semaglutide đôi khi có thể gây cảm giác buồn nôn, và việc uống rượu—đặc biệt là với số lượng lớn—có thể làm tình trạng này nghiêm trọng hơn. Trong một số trường hợp, nó có thể dẫn đến tình trạng nôn liên tục, làm tăng nguy cơ mất nước và mất cân bằng điện giải.
Nhịp tim tăng cao
Rượu có thể làm tăng nhịp tim, và khi kết hợp với semaglutide, bạn có thể cảm thấy tim đập nhanh hơn hoặc có hiện tượng hồi hộp. Mặc dù điều này có thể không nguy hiểm đối với những người khỏe mạnh, nhưng nếu bạn có bệnh tim từ trước, nguy cơ sẽ cao hơn.
Hạ đường huyết
Như đã đề cập, việc kết hợp rượu (đặc biệt là khi bụng đói) với semaglutide có thể khiến đường huyết giảm xuống mức quá thấp. Các triệu chứng của hạ đường huyết bao gồm run rẩy, đổ mồ hôi, lú lẫn, chóng mặt, và trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến mất ý thức hoặc co giật.
Biến động huyết áp
Rượu đôi khi có thể gây thay đổi huyết áp đột ngột. Vì semaglutide cũng có thể ảnh hưởng đến các chỉ số tim mạch, nên việc kết hợp hai yếu tố này có thể dẫn đến các biến động huyết áp ngoài mong đợi.
Tăng nguy cơ mất nước
Rượu có tác dụng lợi tiểu, khiến cơ thể mất nước và điện giải qua nước tiểu. Semaglutide cũng có thể làm thay đổi nhu cầu hydrat hóa của cơ thể, đặc biệt nếu gây tiêu chảy hoặc nôn mửa. Kết quả có thể là mất nước, làm trầm trọng thêm các tác dụng phụ như chóng mặt hoặc huyết áp thấp.
Viêm tụy
Việc tiêu thụ rượu trong thời gian dài hoặc với số lượng lớn là một trong những yếu tố nguy cơ đã biết của viêm tụy. Vì semaglutide cũng ảnh hưởng đến chức năng tuyến tụy, việc kết hợp thuốc này với rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến tuyến tụy.
Hướng dẫn và cảnh báo chính thức về việc uống rượu đối với người đang dùng Semaglutide
Các chuyên gia y tế thường khuyến nghị hạn chế uống rượu khi đang sử dụng semaglutide. Mặc dù không có lệnh cấm tuyệt đối, nhưng hướng dẫn chung vẫn ưu tiên sự điều độ. Uống từ một đến hai đơn vị rượu tiêu chuẩn mỗi ngày thường được xem là mức độ vừa phải. Tuy nhiên, uống quá nhiều trong một khoảng thời gian ngắn có thể đặc biệt nguy hiểm do nguy cơ hạ đường huyết và mất nước tăng cao.
Có thể uống bao nhiêu rượu khi dùng semaglutide?
Lượng rượu an toàn có thể khác nhau tùy theo từng cá nhân, phụ thuộc vào tốc độ chuyển hóa, tình trạng sức khỏe tổng thể và các yếu tố nguy cơ như bệnh gan hoặc tiền sử viêm tụy. Nhìn chung, càng ít càng tốt.
Bao lâu sau khi dùng Wegovy thì có thể uống rượu?
Semaglutide tồn tại trong máu khá lâu do có thời gian bán thải dài. Mặc dù không có quy tắc cố định về thời gian chờ, nhiều chuyên gia y tế khuyên nên đợi ít nhất vài tuần để theo dõi cách cơ thể phản ứng với thuốc trước khi cân nhắc uống rượu ở mức độ vừa phải. Ngay cả khi đó, vẫn nên tiếp cận một cách thận trọng và quan sát bất kỳ phản ứng phụ nào.
Ảnh hưởng của Ozempic đối với cơn thèm rượu
Điều thú vị là một số người dùng semaglutide cho biết họ không chỉ giảm cảm giác thèm ăn mà còn giảm cả nhu cầu uống rượu. Mặc dù các nghiên cứu về tác động trực tiếp của thuốc lên cơn thèm rượu còn hạn chế, nhưng bằng chứng từ kinh nghiệm cá nhân cho thấy đặc tính ức chế cảm giác thèm ăn của thuốc có thể mở rộng sang các loại ham muốn khác.
Nguyên tắc điều độ và mẹo an toàn
Nếu bạn quyết định uống rượu khi đang sử dụng semaglutide, tuân thủ các biện pháp an toàn sau có thể giúp giảm nguy cơ tác động tiêu cực:
- Uống chậm và kết hợp với thực phẩm: Ăn trước hoặc trong khi uống rượu sẽ làm chậm quá trình hấp thụ rượu vào máu. Hãy lựa chọn bữa ăn cân bằng với carbohydrate phức hợp, protein và chất béo lành mạnh để duy trì đường huyết ổn định.
- Giữ cơ thể đủ nước: Rượu có thể gây mất nước, vì vậy hãy uống nước xen kẽ giữa các ly rượu. Thói quen đơn giản này giúp giảm nguy cơ mất nước và giữ cơ thể cân bằng hơn.
- Cân nhắc các lựa chọn không cồn: Mocktail, nước có ga có hương vị hoặc các loại đồ uống không cồn khác có thể mang lại cảm giác tiệc tùng mà không làm tăng nguy cơ hoặc lượng calo từ rượu. Với sự phát triển của thị trường đồ uống không cồn, bạn có thể tìm thấy nhiều lựa chọn sáng tạo và ngon miệng phù hợp với các sự kiện xã hội mà vẫn đảm bảo sức khỏe.
Semaglutide và các xét nghiệm y khoa
Khi dùng semaglutide, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi tác động của thuốc đối với gan, thận và sức khỏe chuyển hóa tổng thể.
Wegovy
- Xét nghiệm lipid máu: Vì Wegovy có thể giúp giảm cân, nó đôi khi có tác động tích cực đến mức cholesterol. Bạn nên theo dõi xét nghiệm máu thường xuyên để đánh giá hiệu quả.
- Xét nghiệm A1C: Theo dõi mức đường huyết trung bình trong 3 tháng, đặc biệt quan trọng nếu bạn có vấn đề về cân nặng và nguy cơ tiểu đường.
Ozempic
- Xét nghiệm chức năng thận: Nếu bạn có dấu hiệu mất nước hoặc bệnh thận, bác sĩ có thể theo dõi mức creatinin và nitrogen urê máu (BUN).
- Xét nghiệm men tụy: Nếu xuất hiện đau bụng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kiểm tra mức amylase và lipase để loại trừ nguy cơ viêm tụy.
Khi sử dụng semaglutide, dù là Ozempic để điều trị tiểu đường type 2 hay Wegovy để kiểm soát cân nặng, việc uống rượu có thể làm tăng nguy cơ biến chứng. Nguy cơ hạ đường huyết, mất nước và tác dụng phụ nghiêm trọng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc uống có kiểm soát. Hãy luôn trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ để xây dựng kế hoạch sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả nhất.
Dịch từ: https://driphydration.com/blog/semaglutide-and-alcohol/
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration