Vitamin C không chỉ là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, mà còn được ví như “siêu nhân” giúp xua tan mệt mỏi. Khi cơ thể được cung cấp đủ lượng Vitamin C, tâm trạng trở nên sảng khoái, năng lượng tăng cao và tinh thần tỉnh táo hơn. Hãy cùng tìm hiểu để biết vitamin C giảm mệt mỏi và cải thiện tâm trạng như thế nào?
Bổ sung Vitamin C có tác dụng gì?
Vitamin C còn được gọi là axit ascorbic, là một loại vitamin tan trong nước, đóng vai trò quan trọng trong các quá trình sinh lý khác nhau trong cơ thể con người. Nó là một chất dinh dưỡng thiết yếu, có nghĩa là cơ thể không thể tổng hợp được và phải được cung cấp thông qua các nguồn thực phẩm hoặc thực phẩm bổ sung.
Dưới đây là giải đáp cho thắc mắc bổ sung Vitamin C có tác dụng gì:
- Chống oxy hóa: Vitamin C là một chất chống oxy hóa hòa tan trong nước mạnh, giúp trung hòa các gốc tự do có hại và các loại oxy phản ứng (ROS) trong cơ thể. Các gốc tự do là những phân tử không ổn định có thể làm hỏng tế bào, protein và DNA, góp phần gây ra lão hóa và các bệnh mãn tính khác nhau, chẳng hạn như ung thư, bệnh tim mạch và rối loạn thoái hóa thần kinh. Vitamin C có thể trực tiếp loại bỏ và vô hiệu hóa các gốc tự do này, ngăn ngừa stress oxy hóa và tổn thương tế bào.
- Tổng hợp collagen: Vitamin C rất quan trọng cho việc tổng hợp và duy trì collagen, loại protein có nhiều nhất trong cơ thể. Mức Vitamin C đầy đủ là điều cần thiết để chữa lành vết thương vì nó hỗ trợ hình thành các mô liên kết và mạch máu mới.
- Chức năng miễn dịch: Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động bình thường của hệ thống miễn dịch. Nó tăng cường hoạt động và chức năng của các tế bào miễn dịch khác nhau, bao gồm thực bào (tế bào nhấn chìm và tiêu diệt mầm bệnh), tế bào lympho (tế bào bạch cầu chịu trách nhiệm cho các phản ứng miễn dịch cụ thể) và tế bào tiêu diệt tự nhiên (tế bào loại bỏ tế bào bị nhiễm virus và ung thư). Vitamin C cũng thúc đẩy sản xuất interferon, là các protein truyền tín hiệu giúp điều chỉnh phản ứng miễn dịch.
- Hấp thụ sắt: Vitamin C giúp tăng cường hấp thu sắt non-heme (dạng sắt có trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật) trong ruột. Nó giúp chuyển đổi sắt sắt (Fe3+) thành dạng sắt có khả năng sinh học cao hơn (Fe2+), tạo điều kiện cho sự hấp thụ của nó. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người theo chế độ ăn thuần thực vật hoặc những người có nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt.
- Tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh: Vitamin C tham gia vào quá trình tổng hợp các chất dẫn truyền thần kinh khác nhau, bao gồm norepinephrine, có vai trò điều chỉnh tâm trạng, sự chú ý và phản ứng với căng thẳng. Nó cũng hỗ trợ tổng hợp serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh tâm trạng, giấc ngủ và sự thèm ăn.
- Sức khỏe tim mạch: Vitamin C có thể giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch bằng cách thúc đẩy sự thư giãn của mạch máu và cải thiện chức năng nội mô (lớp lót bên trong mạch máu). Nó cũng có thể giúp giảm viêm và stress oxy hóa, là những yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tim mạch.
- Ngăn ngừa ung thư: Do đặc tính chống oxy hóa, Vitamin C có thể đóng vai trò ngăn ngừa ung thư bằng cách bảo vệ tế bào khỏi tổn thương oxy hóa và có khả năng ức chế sự phát triển và di căn của khối u. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu đầy đủ lợi ích tiềm tàng của Vitamin C trong điều trị và phòng ngừa ung thư.
- Sức khỏe da: Vitamin C rất cần thiết cho việc sản xuất và duy trì collagen. Nó cũng có đặc tính bảo vệ khỏi ánh sáng, giúp bảo vệ da khỏi tác hại do tia cực tím gây ra và hỗ trợ chữa lành vết thương.
Vitamin C được tìm thấy tự nhiên trong nhiều loại trái cây và rau quả, đặc biệt là các loại trái cây họ cam quýt như cam, chanh hoặc các loại rau lá xanh, dâu tây, kiwi và ớt chuông.
Các phương pháp nấu nướng, bảo quản và chế biến thực phẩm có thể ảnh hưởng đến hàm lượng Vitamin C trong thực phẩm vì nó nhạy cảm với nhiệt, ánh sáng và tiếp xúc với không khí. Vì vậy, nên tiêu thụ trái cây và rau quả tươi hoặc bảo quản và chế biến đúng cách để bảo quản hàm lượng Vitamin C. Ngoài ra, việc bổ sung Vitamin C thông qua các dược chất cũng được đề nghị dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ.
Vì sao vitamin C giảm mệt mỏi? Lý do thiếu Vitamin C khiến cơ thể bị mệt, năng lượng tụt thấp, tâm trạng bất ổn
Nhiều người thắc mắc rằng vì sao thiếu Vitamin C lại khiến cơ thể mệt mỏi, năng lượng tụt thấp, tâm trạng bất ổn? Thực tế, Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc giảm mệt mỏi và cải thiện tâm trạng, mức năng lượng và sức khỏe tổng thể thông qua các cơ chế khác nhau. Dưới đây là lời giải thích chi tiết tại sao Vitamin C cải thiện tâm trạng hay Vitamin C giảm mệt mỏi:
Vitamin C giảm mệt mỏi bằng cách
Vitamin C rất cần thiết cho hoạt động bình thường của tuyến thượng thận, cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất các hormone như cortisol và adrenaline. Những hormone này rất quan trọng để điều chỉnh phản ứng căng thẳng và mức năng lượng của cơ thể.
Vitamin C giúp hỗ trợ tuyến thượng thận và đảm bảo chúng có thể sản xuất các hormone này một cách hiệu quả, điều này có thể giúp ngăn ngừa sự mệt mỏi của tuyến thượng thận và cảm giác kiệt sức liên quan.
Ngoài ra, Vitamin C còn tham gia vào quá trình chuyển hóa protein, chất béo và carbohydrate, những chất cần thiết để sản xuất năng lượng trong cơ thể.
Vitamin C cải thiện tâm trạng bằng cách
Vitamin C đóng vai trò trong quá trình tổng hợp và chuyển hóa các chất dẫn truyền thần kinh, là chất truyền tin hóa học trong não giúp điều chỉnh tâm trạng, cảm xúc và chức năng nhận thức. Nó tham gia vào việc sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh tâm trạng, giấc ngủ và sự thèm ăn. Mức serotonin thấp có liên quan đến trầm cảm, lo lắng và rối loạn tâm trạng.
Vitamin C cũng hỗ trợ tổng hợp norepinephrine và dopamine, những chất dẫn truyền thần kinh góp phần điều chỉnh tâm trạng và cảm giác vui vẻ, thỏa mãn. Đây cũng được xem là những cơ chế giải thích cho việc Vitamin C cải thiện tâm trạng hay Vitamin C giảm mệt mỏi.
Vitamin C giúp tăng cường năng lượng
Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh giúp trung hòa các gốc tự do có hại và stress oxy hóa trong cơ thể. Căng thẳng oxy hóa có thể dẫn đến tổn thương tế bào và suy giảm chức năng của ty thể, dẫn đến mệt mỏi và giảm mức năng lượng. Bằng cách chống lại stress oxy hóa, Vitamin C giúp duy trì tính toàn vẹn và hiệu quả của ty thể, nguồn năng lượng của các tế bào chịu trách nhiệm sản xuất năng lượng.
Ngoài ra, Vitamin C hỗ trợ quá trình hấp thụ và sử dụng sắt hợp lý, rất cần thiết cho việc sản xuất hồng cầu và vận chuyển oxy đi khắp cơ thể, góp phần cải thiện mức năng lượng.
Vitamin C giúp tăng cường sức khỏe và tinh thần tổng thể
Vai trò của Vitamin C trong việc hỗ trợ chức năng miễn dịch và giảm viêm có thể góp phần mang lại cảm giác khỏe mạnh tổng thể. Tình trạng viêm mãn tính và hệ thống miễn dịch bị tổn hại có thể dẫn đến mệt mỏi, tâm trạng thấp và cảm giác không khỏe nói chung. Bằng cách hỗ trợ chức năng miễn dịch và giảm viêm, Vitamin C có thể giúp giảm bớt những tác động tiêu cực này, góp phần mang lại cái nhìn tích cực hơn và cải thiện trạng thái tinh thần và thể chất.
Ngoài ra, đặc tính chống oxy hóa của Vitamin C có thể giúp bảo vệ não khỏi stress oxy hóa, có liên quan đến suy giảm nhận thức và rối loạn tâm trạng.
Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù Vitamin C có thể góp phần giảm mệt mỏi, cải thiện tâm trạng và tăng cường mức năng lượng nhưng nó chỉ là một yếu tố trong sự tương tác phức tạp của nhiều chất dinh dưỡng, yếu tố lối sống và tình trạng sức khỏe tổng thể. Duy trì chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng cũng rất quan trọng để có được sức khỏe tối ưu.
Nếu bạn nghi ngờ mình bị thiếu hụt hoặc lo ngại về lượng Vitamin C hấp thụ hoặc mức năng lượng, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có trình độ để được tư vấn và hướng dẫn cá nhân.
Cách nào bổ sung Vitamin C tốt nhất giúp tăng năng lượng, cải thiện tâm trạng?
Nếu cơ thể đang bị thiếu hụt vitamin C thì bạn có thể bổ sung thông qua những phương pháp sau:
Bổ sung vitamin C qua thức ăn
Lượng Vitamin C khuyến nghị hàng ngày (RDI) cho người lớn là 75-90 mg mỗi ngày. Tuy nhiên, liều cao hơn có thể có lợi cho một số cá nhân, chẳng hạn như người hút thuốc hoặc những người bị căng thẳng. Dưới đây là một số loại thực phẩm có chứa Vitamin C:
- Quả cam quýt: Trái cây họ cam quýt là một trong những nguồn cung cấp Vitamin C dồi dào và nổi tiếng nhất. Cam, bưởi, chanh, chanh và quýt là những lựa chọn tuyệt vời. Ví dụ, một quả cam cỡ trung bình cung cấp khoảng 70 mg Vitamin C, gần với lượng khuyến nghị hàng ngày (RDI) cho người lớn.
- Quả mọng: Các loại quả mọng bao gồm dâu tây, quả mâm xôi, quả việt quất và quả mâm xôi, rất bổ dưỡng và chứa nhiều Vitamin C. Ví dụ, một cốc dâu tây chứa khoảng 89 mg Vitamin C, vượt quá RDI.
- Trái cây nhiệt đới: Nhiều loại trái cây nhiệt đới là nguồn cung cấp Vitamin C tuyệt vời. Ví dụ như ổi, kiwi, đu đủ, xoài và dứa. Một quả ổi có thể cung cấp tới 280 mg Vitamin C, khiến nó trở thành một trong những nguồn vitamin tự nhiên phong phú nhất.
- Rau cải: Các loại rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ trắng, cải Brussels và cải xoăn không chỉ giàu Vitamin C mà còn chứa các hợp chất có lợi khác như glucosinolates và chất xơ. Một cốc bông cải xanh nấu chín cung cấp khoảng 135 mg Vitamin C, một phần đáng kể của RDI.
- Ớt chuông: Ớt chuông, đặc biệt là các loại ớt màu đỏ và vàng, là nguồn cung cấp Vitamin C tuyệt vời. Một quả ớt chuông đỏ có thể cung cấp tới 190 mg Vitamin C, khiến nó trở thành một trong những nguồn thực vật giàu chất dinh dưỡng này nhất.
- Rau lá xanh: Các loại rau lá xanh như cải xoăn, rau bina và củ cải Thụy Sĩ thường bị coi là nguồn cung cấp Vitamin C, nhưng chúng có thể đóng góp đáng kể vào lượng Vitamin C hàng ngày của bạn. Ví dụ, một cốc cải xoăn nấu chín chứa khoảng 53 mg Vitamin C.
Để tối đa hóa lượng Vitamin C hấp thụ từ nguồn thực phẩm, bạn nên tiêu thụ nhiều loại trái cây và rau quả tươi hàng ngày. Ngoài ra, việc kết hợp thực phẩm giàu Vitamin C vào bữa ăn chính và đồ ăn nhẹ của bạn có thể giúp đảm bảo đủ lượng Vitamin C trong ngày.
Bổ sung vitamin C thông qua dược chất
Bổ sung vitamin C dạng viên uống
Thuốc bổ sung Vitamin C có nhiều dạng khác nhau, bao gồm viên nén, viên nang, viên nhai, bột và dạng lỏng. Axit ascorbic là dạng Vitamin C phổ biến và phổ biến nhất trong các chất bổ sung, nhưng các dạng khác như natri ascorbate, canxi ascorbate và ascorbyl palmitate cũng có sẵn. Các dạng Vitamin C đệm, chẳng hạn như canxi ascorbate hoặc natri ascorbate, có thể được dung nạp tốt hơn bởi những người có dạ dày nhạy cảm, vì chúng ít axit hơn axit ascorbic.
Để duy trì mức tối ưu, nên bổ sung Vitamin C theo liều chia nhỏ trong ngày, thay vì dùng một liều lớn duy nhất. Ví dụ, uống 500-1000 mg Vitamin C chia làm 2 hoặc 3 lần có thể hiệu quả hơn việc uống toàn bộ lượng cùng một lúc. Uống bổ sung Vitamin C trong bữa ăn cũng có thể cải thiện sự hấp thụ và giảm bớt sự khó chịu ở đường tiêu hóa.
Bổ sung Vitamin C qua đường truyềndịch tĩnh mạch
Vitamin C truyền dịch tĩnh mạch là giải pháp Xua tan mệt mỏi (ENERGY BOOST), sử dụng công thức đặc biệt gồm các chất điện giải, vitamin C, chất chống oxy hóa và vi hoạt chất độc quyền giúp tăng cường năng lượng, bù nước, thải độc, cân bằng điện giải, tăng sinh collagen, chống lão hoá da cấp độ tế bào và phục hồi sức khỏe từ bên trong.
Vitamin C qua đường tĩnh mạch (IV) bỏ qua hệ thống tiêu hóa và cho phép nồng độ Vitamin C cao hơn được đưa trực tiếp vào máu. Phương pháp này có thể có lợi cho những người cần liều Vitamin C cao hơn, nhưng phải được sử dụng dưới sự giám sát y tế.
Kết hợp vitamin C với các chất dinh dưỡng khác
Vitamin C hoạt động phối hợp với các chất chống oxy hóa khác, chẳng hạn như vitamin E, các Vitamin nhóm B, bioflavonoid và các Exclusive Vitamin khác, để nâng cao hiệu quả và khả dụng sinh học của chúng.
Kết hợp bổ sung Vitamin C với các chất dinh dưỡng bổ sung này có thể mang lại nhiều lợi ích hơn. Ví dụ, uống Vitamin C cùng với chất bổ sung sắt có thể cải thiện sự hấp thụ sắt, đặc biệt đối với những người bị thiếu sắt.
Những cân nhắc đối với các đối tượng cụ thể khi dùng vitamin C
- Phụ nữ mang thai và cho con bú có nhu cầu Vitamin C cao hơn và có thể cần bổ sung để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của họ.
- Những người hút thuốc và những người tiếp xúc với khói thuốc thụ động có thể được hưởng lợi từ liều lượng Vitamin C cao hơn do căng thẳng oxy hóa tăng lên.
- Những người mắc một số bệnh lý nhất định, chẳng hạn như ung thư hoặc bệnh tự miễn, có thể cần liều Vitamin C cao hơn dưới sự giám sát y tế.
Vitamin C giảm mệt mỏi và tăng cường năng lượng, nó không chỉ là một loại dinh dưỡng mà còn là một biện pháp tự nhiên để cải thiện chất lượng cuộc sống của con người. Mặc dù Vitamin C thường được coi là an toàn nhưng việc bổ sung quá nhiều có thể dẫn đến các tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn và sỏi thận. Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ, để xác định liều lượng và hình thức bổ sung Vitamin C thích hợp dựa trên nhu cầu cá nhân và tình trạng sức khỏe.
Tài liệu tham khảo: Ivboost.uk, Healthline.com, Ncbi.nlm.nih.gov, Zooki.com, Mayoclinic.org
Bài viết của: Đặng Phước Bảo