Uống rượu bia nhiều bị gì? 6+ hậu quả khủng khiếp cần biết

Thói quen tiêu thụ rượu bia quá mức không chỉ gây mệt mỏi, giảm hiệu suất làm việc mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng như gan nhiễm mỡ, cao huyết áp, tim mạch và rối loạn tiêu hóa. Việc hiểu rõ hậu quả uống rượu bia nhiều bị gì sẽ giúp bạn điều chỉnh thói quen và bảo vệ cơ thể một cách hiệu quả.

Uống rượu bia nhiều bị gì?

Uống rượu bia nhiều bị gì là thắc mắc được nhiều người quan tâm? Thực tế, rượu bia dẫn đến hàng loạt rối loạn sinh lý và tổn thương cơ quan vì ethanol và chất chuyển hóa của nó tác động trực tiếp lên tế bào. 

Các hậu quả của uống nhiều rượu bia phải kể đến như:

• Tổn thương gan do tích tụ acetaldehyde: Sau khi vào cơ thể, ethanol được chuyển hóa thành acetaldehyde- chất độc gây viêm tế bào gan. Acetaldehyde vào nhóm chất gây ung thư ở người. Uống nhiều rượu khiến gan phải hoạt động quá mức, dẫn đến gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu và nguy cơ xơ gan theo nghiên cứu  Acetaldehyde adducts in alcoholic liver disease (2010)
• Rối loạn chuyển hóa và tăng gánh cho tụy: Ethanol làm thay đổi hoạt động của tụy, gây rối loạn enzym và tăng nguy cơ viêm tụy cấp/mạn. Rượu là yếu tố nguy cơ hàng đầu của viêm tụy cấp ở người trưởng thành.
• Tăng nguy cơ bệnh tim mạch: CDC ghi nhận rằng uống nhiều rượu làm tăng huyết áp, rối loạn nhịp và đẩy nhanh quá trình xơ vữa mạch. Cồn còn làm giảm chức năng nội mô mạch máu, gây giảm khả năng giãn mạch và tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.
• Rối loạn giấc ngủ và suy giảm hệ thần kinh trung ương: Ethanol ức chế GABA và làm rối loạn chu kỳ REM, khiến giấc ngủ bị gián đoạn dù người uống có thể ngủ sâu lúc đầu. Điều này dẫn đến mệt mỏi kéo dài, thiếu tập trung và giảm hiệu suất làm việc.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Rượu làm giảm hoạt động của bạch cầu trung tính và đại thực bào, khiến cơ thể dễ mắc bệnh, đặc biệt là viêm phổi, cúm và nhiễm khuẩn đường hô hấp.
• Tăng nguy cơ ung thư: Ethanol và acetaldehyde làm tổn thương DNA và giảm khả năng sửa chữa tế bào, làm tăng nguy cơ các loại ung thư như: ung thư gan, đại trực tràng, vòm họng, miệng và thực quản.
• Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: Rượu làm tổn thương niêm mạc dạ dày, giảm sản xuất chất nhầy bảo vệ, từ đó gây viêm loét dạ dày – tá tràng và tăng acid dịch vị. Người uống nhiều rượu dễ bị đầy hơi, buồn nôn, khó tiêu.

Hậu quả lâu dài tới não bộ khi uống rượu bia nhiều

“Uống rượu bia có tốt cho sức khỏe không” câu trả lời là KHÔNG. Rượu bia tác động lên não bộ không chỉ xảy ra tức thời mà còn tích lũy âm thầm, gây biến đổi cấu trúc và chức năng thần kinh như sau:

• Teo não và giảm thể tích chất xám: Rượu tác động trực tiếp lên tế bào thần kinh, làm tăng tốc độ thoái hóa neuron. 
• Suy giảm trí nhớ và rối loạn khả năng học tập: Ethanol ức chế quá trình trưởng thành của tế bào thần kinh mới tại hồi hải mã (hippocampus). Đây là trung tâm xử lý thông tin và lưu trữ ký ức, khiến người uống lâu dài dễ quên, khó ghi nhớ thông tin mới và giảm khả năng tập trung.
• Thay đổi hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh: Rượu làm mất cân bằng dopamine, glutamate và GABA – những chất kiểm soát cảm xúc, động lực và khả năng phản ứng. Khi tình trạng này kéo dài, não bộ phải tự điều chỉnh lại hoạt động, dẫn đến giảm cảm giác vui vẻ tự nhiên và tăng nguy cơ lệ thuộc.
• Tổn thương thần kinh ngoại biên: Thiếu hụt vitamin B1 do rượu gây ra làm tăng nguy cơ bệnh lý thần kinh ngoại biên. Người uống nhiều rượu thường gặp tê bì, yếu cơ hoặc giảm cảm giác ở chân tay, do các dây thần kinh bị thoái hóa dần.
• Nguy cơ cao phát triển hội chứng Wernicke–Korsakoff: Đây là rối loạn nghiêm trọng liên quan đến thiếu vitamin B1, dẫn đến lú lẫn, mất điều phối vận động và suy giảm trí nhớ không hồi phục. 
• Tăng nguy cơ sa sút trí tuệ sớm: Nghiên cứu “Alcohol use disorders are the most important preventable risk factors for the onset of all types of dementia, especially early‑onset dementia”- trên > 1 triệu hồ sơ người lớn tại Pháp, công bố năm 2018 trên The Lancet Public Health  cho thấy người lạm dụng rượu có nguy cơ sa sút trí tuệ cao gấp đôi so với người không uống. Sự suy giảm này có thể xuất hiện ở độ tuổi sớm hơn nhiều so với Alzheimer điển hình.
• Rối loạn cảm xúc và tăng nguy cơ trầm cảm: Uống rượu khiến hệ thống thần kinh điều tiết cảm xúc bị quá tải, làm giảm khả năng đối phó với stress. Người uống rượu kéo dài dễ rơi vào trầm cảm, lo âu, bùng nổ cảm xúc hoặc cáu gắt bất thường.

Cách hạn chế tác hại của rượu bia

Giảm tác hại của rượu bia đòi hỏi sự kết hợp giữa chiến lược dinh dưỡng, kiểm soát hành vi và hiểu rõ cách cơ thể chuyển hóa ethanol. Những biện pháp có hiệu quả nhất gồm:

• Giảm tốc độ hấp thu cồn bằng cách ăn trước khi uống: Thức ăn – đặc biệt là chất béo và protein- làm chậm quá trình rượu đi qua dạ dày, giúp hạn chế tăng nhanh nồng độ cồn trong máu. 
• Bổ sung nước và điện giải theo từng giai đoạn: Ethanol là chất lợi tiểu nên dễ gây mất nước và giảm kali, natri. Bổ sung nước xen kẽ từng ly rượu giúp giảm nhức đầu và mệt mỏi..
• Giới hạn số lượng và tốc độ uống: Gan chỉ có thể chuyển hóa trung bình ~1 đơn vị cồn/giờ. Nếu uống nhanh hơn, acetaldehyde tích tụ gây đỏ mặt, buồn nôn và đau đầu. 
• Không trộn nhiều loại đồ uống có cồn: Việc trộn bia- rượu – cocktail làm khó kiểm soát nồng độ cồn nạp vào. Một phân tích trên Alcohol Research: Current Reviews cho thấy trộn nhiều loại cồn làm tăng nguy cơ say nhanh gấp 2 lần so với uống 1 loại duy nhất.
• Bổ sung vitamin nhóm B và chất chống oxy hóa: Rượu làm giảm hấp thu vitamin B1, B6, B12, khiến cơ thể dễ mệt mỏi và suy giảm thần kinh. Bổ sung các vitamin này có thể hỗ trợ chuyển hóa acetaldehyde và cải thiện năng lượng.
• Theo dõi phản ứng của cơ thể và biết điểm dừng: Người có bệnh gan, dạ dày, tim mạch hoặc đang dùng thuốc cần đặc biệt hạn chế hoặc tránh uống. 
• Ngủ đủ và phục hồi sau khi uống: Dù nhiều người ngủ say sau khi uống rượu, chất lượng giấc ngủ thường kém do rối loạn chu kỳ REM. Ngủ đủ sau uống và nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ thể xử lý phần cồn còn lại và ổn định nhịp sinh học.

Dịch truyền vi chất Buffet Vitamins – Giải pháp hỗ trợ phục hồi sức khỏe sau khi uống rượu bia

Khi cơ thể phải chuyển hóa nhiều ethanol từ rượu, nó dễ dẫn đến mất nước và thiếu hụt các vi chất thiết yếu. Các liệu pháp truyền tĩnh mạch (IV) như Buffet Vitamins được thiết kế để nhanh chóng bổ sung các vitamin nhóm B (B1, B6, B12…), vitamin C, điện giải và các chất chống oxy hóa, giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

Đặc biệt, các điện giải và khoáng chất như magie, kẽm, selenium, mangan… cũng thường được bổ sung để bù lượng mất do tác dụng lợi tiểu của rượu, giúp tế bào phục hồi nhanh hơn và giảm mệt mỏi, chuột rút.

Bổ sung vi chất qua đường tĩnh mạch có ưu điểm lớn là hấp thụ trực tiếp vào máu, vượt qua hệ tiêu hóa, điều quan trọng với những người uống nhiều rượu và thường hấp thu dinh dưỡng kém.

Tuy nhiên, việc truyền vi chất cần được thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, dưới giám sát bác sĩ. Liều lượng và thành phần vitamin, khoáng chất cần được cá nhân hóa để tránh nguy cơ thừa, đặc biệt ở những người có bệnh nền.

Thắc mắc uống rượu bia nhiều bị gì đã có lời giải bên trên. Hậu quả không chỉ gây mất nước, thiếu hụt vitamin và khoáng chất, mà còn làm tăng nguy cơ tổn thương gan, tim mạch, não bộ và ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa. Chính vì vậy, bạn cần hạn chế hoặc kiểm soát lượng rượu bia tiêu thụ hàng ngày là cách tốt nhất để duy trì cơ thể khỏe mạnh và phòng tránh những hệ lụy lâu dài.

Nguồn tham khảo: 

• https://www.niaaa.nih.gov/alcohols-effects-health/alcohols-effects-body
• https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-advice/the-risks-of-drinking-too-much/
• https://www.niaaa.nih.gov/publications/alcohol-and-brain-overview
• https://www.sciencedaily.com/releases/2018/02/180220183954.htm
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2952076/