Cholecalciferol là gì? Dưỡng chất giúp hấp thu canxi tối ưu

Cholecalciferol chính là dạng vitamin D3 tự nhiên mà cơ thể có thể tổng hợp khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Cholecalciferol đóng vai trò thiết yếu trong việc hấp thu canxi, duy trì sức khỏe xương khớp, miễn dịch và hệ thần kinh. Việc hiểu rõ cholecalciferol là gì giúp bạn bổ sung đúng cách và ngăn ngừa thiếu hụt vitamin D hiệu quả.

Cholecalciferol là gì?

Cholecalciferol  hay còn gọi là vitamin D3, là một dạng vitamin D tan trong chất béo, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hệ miễn dịch, cũng như điều hòa các quá trình sinh học khác trong cơ thể. 

Vitamin D3 có thể được cơ thể tổng hợp tự nhiên khi da tiếp xúc với tia UVB từ ánh sáng mặt trời. Ngoài ra, cơ thể cũng có thể nhận cholecalciferol từ một số thực phẩm như cá béo (cá hồi, cá thu), gan động vật, trứng, hoặc thông qua các sản phẩm bổ sung vitamin D.

Khi được hấp thu, cholecalciferol trải qua hai bước chuyển hóa chính. Đầu tiên, tại gan, cholecalciferol được hydroxyl hóa thành 25-hydroxyvitamin D3 (25(OH)D3) – đây là dạng lưu trữ chính trong máu và thường được sử dụng để đánh giá nồng độ vitamin D trong cơ thể. 

Tiếp theo, tại thận, 25(OH)D3 tiếp tục được hydroxyl hóa thành 1,25-dihydroxyvitamin D3 (calcitriol) – dạng hoạt động sinh học, chịu trách nhiệm cho hầu hết các tác dụng của vitamin D3. 

Calcitriol gắn kết với thụ thể vitamin D (VDR) trên nhiều loại tế bào, từ tế bào xương đến tế bào miễn dịch, để điều hòa hấp thu canxi, photpho và nhiều gen liên quan đến miễn dịch và tăng trưởng tế bào.

Cholecalciferol có tác dụng gì với cơ thể?

Sau khi hiểu Cholecalciferol là gì, chắc hẳn nhiều người sẽ đặt câu hỏi: “Vì sao dưỡng chất này lại được xem là chìa khóa giúp cơ thể hấp thu canxi tối ưu?” Câu trả lời nằm ở hàng loạt vai trò sinh học quan trọng mà Cholecalciferol đảm nhận trong cơ thể – từ xương khớp, cơ bắp đến hệ miễn dịch và tim mạch. 

Hỗ trợ hấp thu và sử dụng canxi hiệu quả

Cholecalciferol giúp ruột hấp thu canxi và photpho, từ đó duy trì mật độ xương khỏe mạnh. Khi nồng độ vitamin D3 đủ trong máu, cơ thể dễ dàng chuyển canxi từ thực phẩm vào xương, giảm nguy cơ loãng xương và gãy xương. Một nghiên cứu của Bischoff-Ferrari et al. (2005, The New England Journal of Medicine) cho thấy, việc bổ sung vitamin D3 cùng canxi làm giảm đáng kể nguy cơ gãy xương hông ở người lớn tuổi thiếu hụt vitamin D.

Hỗ trợ sức khỏe ngoài xương

Mặc dù chức năng chính của Cholecalciferol là duy trì xương chắc khỏe nhưng nhiều nghiên cứu quan sát cho thấy vitamin D3 còn ảnh hưởng tích cực đến các hệ khác:

• Hệ miễn dịch: Calcitriol – dạng hoạt động của vitamin D3 – có thể điều hòa hoạt động của tế bào miễn dịch, giúp cơ thể chống nhiễm trùng hiệu quả. 
• Cơ bắp: Vitamin D3 liên quan tới chức năng co cơ và giảm nguy cơ té ngã ở người cao tuổi. 
• Tim mạch: Nghiên cứu của Pilz et al., 2011 (Circulation) chỉ ra mối liên hệ giữa nồng độ vitamin D thấp và tăng nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch, từ tăng huyết áp đến suy tim.

Cách bổ sung Cholecalciferol an toàn

Để bổ sung Cholecalciferol một cách hiệu quả và an toàn, bạn có thể cân nhắc một vài phương pháp sau đây:

• Nguồn tự nhiên: Tiếp xúc ánh nắng mặt trời khoảng 10-30 phút mỗi ngày (tùy độ sáng, màu da, vùng địa lý) giúp sản xuất vitamin D3 tự nhiên.
• Thực phẩm: Cá béo (cá hồi, cá thu), lòng đỏ trứng, gan động vật… có chứa vitamin D3.
• Thực phẩm bổ sung: Khi chế độ ăn và ánh nắng không đủ, bạn có thể dùng các sản phẩm chứa Cholecalciferol dưới dạng viên hoặc giọt. Theo ODS, dạng D3 hiệu quả hơn D2. 
• Liều dùng: Liều khuyến nghị thay đổi theo độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Ví dụ, ODS ghi nhận rằng mức serum 25(OH)D dưới 30 nmol/L (<12 ng/mL) là thiếu hụt.
• Giám sát và tư vấn y tế: Trước khi bổ sung liều cao, nên kiểm tra nồng độ vitamin D trong máu và tư vấn bác sĩ để tránh dư thừa.

Một số tác dụng phụ có thể gặp phải trong quá trình bổ sung Cholecalciferol

Cholecalciferol nói chung an toàn nếu dùng đúng liều. Tuy nhiên vẫn có một số rủi ro khi dùng quá liều hoặc không đúng cách:

• Thừa vitamin D có thể dẫn tới tăng canxi trong máu (hypercalcemia) ảnh hưởng tới thận, hình thành sỏi thận.
• Các nghiên cứu lưu ý rằng nồng độ 25(OH)D quá cao (>125 nmol/L, ~50 ng/mL) có thể liên quan tới nguy cơ tiêu cực.
• Trong một số trường hợp, bổ sung D3 khi người yếu chức năng thận, bệnh lý chuyển hóa mỡ hoặc đang uống thuốc ảnh hưởng hấp thu có thể cần theo dõi đặc biệt.

Những đối tượng nào cần cần bổ sung Cholecalciferol

Một số nhóm đối tượng nên đặc biệt xem xét việc bổ sung Cholecalciferol vì nguy cơ thiếu hụt cao hoặc nhu cầu tăng gồm:

• Người lớn tuổi, đặc biệt trên 70 tuổi, da giảm khả năng tổng hợp vitamin D qua ánh nắng.
• Người ít tiếp xúc ánh nắng, sống trong vùng ít ánh nắng hoặc thường xuyên dùng kem chống nắng, che kín da.
• Người có da sẫm màu, da dày hơn hoặc sống ở vĩ độ cao — vì sản xuất vitamin D3 từ da giảm.
• Người có bệnh lý ảnh hưởng hấp thu mỡ hoặc ruột (như bệnh Crohn, cắt dạ dày), vì vitamin D3 là chất tan trong dầu và cần hấp thu qua ruột. 
• Người bị loãng xương, có tiền sử gãy xương hoặc đang dùng thuốc ảnh hưởng đến canxi/ vitamin D nên tham khảo bác sĩ để bổ sung Cholecalciferol.

Xem thêm: Gói tiêm bổ sung vitamin D3 hỗ trợ sức khoẻ xương khớp.

Có thể thấy rằng, Cholecalciferol giữ vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe xương, miễn dịch và chuyển hóa của cơ thể. Việc hiểu rõ Cholecalciferol là gì, cũng như cách bổ sung đúng liều lượng, sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa tình trạng thiếu vitamin D3 và duy trì một hệ xương chắc khỏe, cơ thể dẻo dai mỗi ngày.

Nguồn tham khảo

• ODS – Vitamin D: Health Professional Fact Sheet 
• Bouillon et al., “The health effects of vitamin D supplementation: evidence…” Nature Reviews Endocrinology, 2022 
• Giustina et al., “Consensus Statement on Vitamin D Status Assessment…” Endocrine Reviews, 2024. 
• Mayo Clinic – Vitamin D https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-d/