Ngày nay với quá nhiều áp lực của cuộc sống, nhiều người thường tìm đến các loại thuốc trầm cảm như một liệu pháp để cải thiện tình trạng mệt mỏi. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết nên uống thuốc trầm cảm trong bao lâu và khi nào nên ngừng thuốc trầm cảm. Việc sử dụng thuốc chống trầm cảm trong thời gian kéo dài có thể gây ra tác dụng phụ ảnh hưởng về tinh thần lẫn thể chất.
1. Khi nào nên ngừng thuốc trầm cảm và thuốc trầm cảm có cần uống suốt đời không?
Nhiều người đặt ra câu hỏi thuốc trầm cảm có cần uống suốt đời không? Để trả lời cho câu hỏi này chúng ta cần nắm được cơ chế hoạt động của thuốc chống trầm cảm.
Thuốc trầm cảm hoạt động dựa trên sự thay đổi mức độ chất dẫn truyền thần kinh – chất truyền tin hóa học gắn vào các thụ thể trên tế bào thần kinh khắp cơ thể và ảnh hưởng đến hoạt động của chúng. Các tế bào thần kinh cuối cùng sẽ thích ứng với mức độ chất dẫn truyền thần kinh hiện tại. Tuy nhiên, các triệu chứng từ nhẹ đến khó chịu có thể xuất hiện nếu mức độ thay đổi quá nhanh, cụ thể do việc đột ngột ngừng dùng thuốc chống trầm cảm. Vậy câu trả lời cho câu hỏi thuốc trầm cảm có cần uống suốt đời không là không.
Việc uống thuốc trầm cảm chỉ nên theo đợt, theo chỉ định của bác sĩ điều trị và việc ngừng thuốc trầm cảm cần diễn ra từ từ.
2. Khi nào nên ngừng thuốc trầm cảm?
Nhiều người đặt ra câu hỏi khi nào nên ngừng thuốc trầm cảm hay nên uống thuốc trầm cảm trong bao lâu? Để có câu trả lời cho câu hỏi này bạn cần thảo luận với bác sĩ điều trị. Bạn không nên tự ý thay đổi thuốc cũng như thay đổi liều dùng thuốc mà không có lời khuyên từ các bác sĩ có chuyên môn. Các bác sĩ sẽ xem xét đánh giá những lợi ích và bất lợi của việc ngừng điều trị bằng thuốc trầm cảm. Các bác sĩ có thể kê đơn một loại thuốc chống trầm cảm khác hoặc các liệu pháp khác nhằm giúp kiểm soát một số tác dụng phụ của việc sử dụng thuốc chống trầm cảm.
Đồng thời, các bác sĩ cũng cần cân nhắc xem thuốc chống trầm cảm có cần thêm thời gian để phát huy tác dụng hay không, có thể kéo dài từ 4 đến 12 tuần để thấy phản ứng với việc điều trị. Trong các nghiên cứu trên người lớn bị trầm cảm ở mức độ trung bình hoặc nặng, 40–60% báo cáo sự cải thiện trong thời gian kéo dài từ 6 đến 8 tuần.
Đối với những người muốn ngừng dùng thuốc chống trầm cảm vì cảm thấy tốt hơn nên đợi ít nhất 6 đến 9 tháng sau khi thuyên giảm hoàn toàn các dấu hiệu triệu chứng trước khi ngừng dùng thuốc.
Đối với những người có triệu chứng trầm cảm mãn tính hoặc có tiền sử nhiều giai đoạn trầm cảm, các bác sĩ khuyên mọi người nên tiếp tục điều trị, thậm chí, một số người có thể cần sử dụng thuốc trầm cảm vô thời hạn.
3. Cách ngừng thuốc trầm cảm để giảm tác dụng phụ của việc cai thuốc
Nếu bạn đang nghĩ đến việc ngừng dùng thuốc chống trầm cảm thì sau đây là cách ngừng thuốc chống trầm cảm bạn có thể tham khảo:
- Dành thời gian cho bản thân: Thông thường, các bác sĩ lâm sàng khuyên rằng nên dùng thuốc từ sáu đến chín tháng trước khi cân nhắc việc ngưng dùng thuốc chống trầm cảm. Nếu bạn đã có ba lần tái phát trầm cảm trở lên, hãy duy trì sử dụng thuốc trong tối thiểu là hai năm.
- Sử dụng thuốc để kiểm soát các triệu chứng ngừng thuốc: Ngay sau khi các triệu chứng thuyên giảm nhiều người đã đặt ra câu hỏi khi nào nên ngừng thuốc trầm cảm và muốn ngừng sử dụng thuốc luôn. Trong trường hợp này bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị buồn nôn, khó ngủ hoặc các vấn đề khác liên quan đến cai thuốc.
- Tạm thời chuyển sang thuốc chống trầm cảm khác: Đôi khi việc chuyển sang một loại thuốc tương tự có thời gian bán hủy dài hơn có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh.
- Kiểm tra thường xuyên với các chuyên gia y tế: Kiểm tra thường xuyên với bác sĩ sẽ giúp quản lý quá trình cai thuốc và kiểm tra các dấu hiệu trầm cảm tái phát.
- Sử dụng các liệu pháp tâm lý: Nghiên cứu chỉ ra rằng các liệu pháp cụ thể như liệu pháp hành vi nhận thức hoặc liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm có thể giúp ngưng thuốc chống trầm cảm mà không làm tăng nguy cơ tái phát hoặc tái phát.
- Lựa chọn lối sống lành mạnh: Tập thể dục, chế độ ăn uống cân bằng, kiểm soát căng thẳng và ngủ đủ giấc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng trầm cảm và một số tác dụng của việc ngừng thuốc chống trầm cảm.
Tóm lại, bài viết đã trả lời cho câu hỏi khi nào nên ngừng thuốc trầm cảm, nên uống thuốc trầm cảm trong bao lâu và cách ngừng thuốc chống trầm cảm. Trước khi có ý định ngừng sử dụng thuốc trầm cảm bạn cần thảo luận với bác sĩ điều trị. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng sau khi ngừng dùng thuốc nên đi khám lại để có cách điều trị trầm cảm kịp thời. Khi bạn quyết định bỏ thuốc, bạn và bác sĩ điều trị nên thực hiện các bước để giảm thiểu hoặc hạn chế tối đa các triệu chứng ngừng thuốc có thể xảy ra nếu ngừng thuốc quá nhanh.
Nguồn: health.harvard.edu – medicalnewstoday.com
Bài viết của: Ngô Thị Thảo Hiền