Bệnh bụi phổi amiang: Triệu chứng & nguyên nhân

Bệnh bụi phổi atbet (amiăng) là một tình trạng phổi mãn tính do tiếp xúc lâu dài với nồng độ sợi amiăng cao trong không khí. Bệnh có thể gây nhiều triệu chứng ảnh hưởng khác nhau đối với sức khỏe. Cùng tìm hiểu xem bệnh bụi phổi amiang là gì qua bài viết sau.

1. Bệnh bụi phổi amiang là gì?

Bệnh bụi phổi amiăng nghề nghiệp là một bệnh phổi xảy ra ở những người hít phải sợi và bụi amiăng trong thời gian dài. Amiăng là một khoáng chất tạo thành các sợi nhỏ và bền lâu khi ở trong không khí. Những người làm việc trong một số ngành công nghiệp và nghề nghiệp nhất định như xây dựng, sản xuất, khai thác mỏ, xay xát, thợ máy và thợ điện (đặc biệt là những người làm việc trước những năm 1970) có nguy cơ mắc bệnh bụi phổi amiăng cao nhất. Những người loại bỏ các sản phẩm amiăng cũng như những người phục vụ trong hải quân trên các tàu có sử dụng amiăng cũng có nguy cơ mắc bệnh.

Khi sợi amiăng và bụi xâm nhập vào phổi, chúng có thể gây xơ hóa (phổi dày lên và hình thành sẹo). Amiăng cũng có thể làm cho màng bao quanh phổi (màng phổi) dày lên. Sẹo và hình thành sẹo ở mô phổi có thể khiến việc thở trở nên khó khăn.

Trong một số trường hợp, bệnh bụi phổi amiăng có thể dẫn đến các biến chứng sức khỏe đe dọa tính mạng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh bụi phổi amiăng có thể gây tử vong. Tiếp xúc thường xuyên với amiăng cũng có thể làm tăng nguy cơ bệnh lý ung thư phổi.

Amiăng là một nhóm gồm sáu sợi khoáng tự nhiên. Những sợi này được biết đến với độ bền và khả năng chống cháy và chống hóa chất. Do những đặc tính này, các ngành sản xuất và xây dựng sử dụng amiăng để:

• Tăng cường xi măng và nhựa.
• Cung cấp vật liệu cách nhiệt.
• Tòa nhà chống cháy, hàng dệt may và xe quân sự.
• Hấp thụ âm thanh.

Sợi amiăng có thể có màu trắng, xanh lam, nâu, xám hoặc xanh lục. Sợi amiăng trắng (gọi là chrysotile) là loại được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn thế giới.

2. Nguyên nhân bệnh bụi phổi amiang là gì?

Hít phải những sợi amiăng nhỏ hoặc bụi amiăng trong quá trình làm việc là nguyên nhân chính gây bệnh bụi phổi amiăng nghề nghiệp. Sợi amiăng không gây hại trừ khi chúng được giải phóng vào không khí. Khi chúng được giải phóng, các sợi amiăng phân hủy thành các hạt nhỏ. Các hạt này bay trong không khí và chúng ta hít vào. Sau đó, chúng tích tụ trong phổi, gây ra sẹo và viêm. Mô phổi bị sẹo cứng và không thể mở rộng, khiến việc thở trở nên khó khăn.

Hút thuốc dường như làm tăng lượng sợi amiăng lưu lại trong phổi và thường khiến bệnh tiến triển nhanh hơn.

Tiếp xúc với amiăng càng lâu và mức độ tiếp xúc càng nghiêm trọng thì nguy cơ mắc bệnh bụi phổi amiăng càng cao. Ngành xây dựng và sản xuất sử dụng amiăng rộng rãi trong quá khứ. Những người làm việc trong các ngành này và hít phải các hạt amiăng nhiều lần có nguy cơ mắc bệnh bụi phổi atbet (amiăng) cao nhất. Amiăng nguyên dạng – chẳng hạn như trong vật liệu cách nhiệt hoặc gạch lát – không làm tăng nguy cơ mắc bệnh của bạn.

Bạn có nguy cơ mắc bệnh bụi phổi amiăng nghề nghiệp cao hơn nếu bạn tiếp xúc lâu dài với amiăng. Điều này đúng nếu công việc của bạn liên quan đến việc xử lý vật liệu có chứa amiăng. Các loại công việc này bao gồm:

• Thợ mỏ amiăng
• Máy bay và cơ khí ô tô
• Người vận hành nồi hơi
• Công nhân xây dựng
• Thợ điện
• Công nhân đường sắt
• Công nhân nhà máy lọc dầu và nhà máy xay xát
• Công nhân đóng tàu
• Công nhân đang tháo bỏ lớp cách nhiệt amiăng xung quanh đường ống hơi nước trong các tòa nhà cũ

Nguy cơ mắc bệnh bụi phổi amiăng thường liên quan đến lượng và thời gian tiếp xúc với amiăng. Tiếp xúc càng nhiều thì nguy cơ tổn thương phổi càng cao.

Các thành viên trong gia đình của những đối tượng bị phơi nhiễm amiang trong quá trình làm việc có thể bị phơi nhiễm amiang gián tiếp thông qua những bộ quần áo có dính sợi amiang khi mang về nhà. Những người sống gần mỏ cũng có thể bị phơi nhiễm với sợi amiăng thải vào không khí.

3. Triệu chứng bệnh bụi phổi amiang là gì?

Các triệu chứng của bệnh bụi phổi amiăng nghề nghiệp thay đổi tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và có thể không xuất hiện trong vòng 20 đến 30 năm hoặc lâu hơn sau khi tiếp xúc với amiăng. Sẹo trên phổi do bệnh bụi phổi amiăng thường trở nên tồi tệ hơn từ từ. Do đó, bạn có thể không nhận thấy các triệu chứng của mình ngay lập tức.

Triệu chứng đầu tiên của bệnh bụi phổi amiăng nghề nghiệp là khó thở, đặc biệt là khi bạn làm việc nặng hoặc tập thể dục. Các dấu hiệu và triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Đau và tức ngực.
• Móng tay của bạn cong lên và có kích thước lớn hơn bình thường gọi là ngón tay dùi trống.
• Ho
• Tiếng kêu lạo xạo khi hít vào.
• Mệt mỏi, không có sức vận động hay tập thể dục 
• Giảm cân không rõ nguyên nhân

Nhiều người mắc bệnh bụi phổi amiăng gặp vấn đề về hô hấp và ho không khỏi. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, các biến chứng có thể đe dọa tính mạng.

Các biến chứng của bệnh bụi phổi atbet (amiăng) có thể bao gồm:

• Ung thư phổi: Những người mắc bệnh bụi phổi amiăng và hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư phổi thậm chí còn cao hơn.
• U trung biểu mô
• Suy hô hấp, suy tim phải.

4. Có cách nào thải độc cho bệnh nhân mắc bệnh bụi phổi atbet (amiăng) không?

Trước khi tìm hiểu về cách thải độc cho bệnh nhân mắc bệnh bụi phổi amiang, chúng ta cùng tìm hiểu sơ lược về cách điều trị bệnh bụi phổi atbet (amiăng) như thế nào?

Mục đích điều trị bệnh bụi phổi amiăng là kiểm soát các triệu chứng và bảo tồn chức năng phổi. Việc điều trị không thể đảo ngược tổn thương phổi do amiăng. Việc điều trị các bệnh liên quan đến amiăng nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng, điều trị các biến chứng liên quan đến bệnh và làm chậm tiến triển của bệnh.

Phương pháp điều trị bệnh bụi phổi atbet (amiăng) phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, bao gồm:

• Liệu pháp oxy: Nhận thêm oxy qua mặt nạ hoặc ống thông qua lỗ mũi giúp bạn thở thoải mái hơn.
• Phục hồi chức năng phổi: Các bài tập tăng cường và thay đổi hành vi có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
• Phẫu thuật ghép phổi: Trong một số trường hợp hiếm gặp, một lá phổi mới khỏe mạnh từ ca ghép phổi có thể làm giảm các triệu chứng và kéo dài sự sống.
• Thuốc chống xơ hóa giúp làm chậm quá trình xơ hoá phổi và sẹo phổi nhưng không thể chữa lành những sẹo đã có. Bác sĩ có thể thảo luận về các rủi ro và lợi ích của các loại thuốc này và giúp bạn quyết định loại thuốc nào tốt nhất cho sức khỏe của bạn.

Như vậy, bệnh bụi phổi amiang là một bệnh mãn tính có thể diễn biến sau vài chục năm kể từ khi tiếp xúc với amiăng. Bệnh có thể gây nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp và sức khỏe. Vì vậy, việc đảm bảo an toàn cho cơ thể trong quá trình lao động và thải độc cho cơ thể thường xuyên là điều cần thiết để phòng bệnh.

Tài liệu tham khảo: mayoclinic.or, my.clevelandclinic.org, lung.org