Xét nghiệm albumin để làm gì? Cảnh báo nguy cơ bệnh lý tiềm ẩn

Xét nghiệm albumin là một trong những xét nghiệm máu cơ bản giúp đánh giá tình trạng dinh dưỡng và chức năng gan, thận của cơ thể. Việc hiểu xét nghiệm albumin để làm gì sẽ giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, từ suy dinh dưỡng, rối loạn protein đến bệnh lý về gan và thận, từ đó có hướng điều trị và chăm sóc phù hợp.

Tầm quan trọng của albumin với sức khỏe

Albumin là một loại protein quan trọng trong máu, được gan sản xuất. Nó chiếm khoảng 50–60% tổng lượng protein trong huyết thanh. Albumin giúp cơ thể duy trì cân bằng nước, vận chuyển nhiều chất quan trọng và đóng vai trò thiết yếu trong sức khỏe tổng thể, giúp:

• Duy trì cân bằng nước và áp lực máu: Albumin đóng vai trò quan trọng trong việc giữ nước trong mạch máu và duy trì áp lực thẩm thấu keo, nhờ đó ngăn chất lỏng rò rỉ ra ngoài các mô. Nghiên cứu của Levitt và Levitt (2016, Journal of Clinical Medicine) chỉ ra rằng khi nồng độ albumin giảm, nguy cơ phù nề ở chân, bụng hoặc mặt tăng rõ rệt. Do đó, việc duy trì mức albumin ổn định là cần thiết để cân bằng dịch cơ thể và hỗ trợ chức năng tuần hoàn hiệu quả.
• Vận chuyển chất dinh dưỡng và hormone: Albumin giống như “xe tải” trong máu, giúp vận chuyển hormone, vitamin, axit béo, thuốc và các chất dinh dưỡng khác đến các cơ quan. Thiếu albumin có thể làm giảm khả năng vận chuyển và hấp thụ các chất thiết yếu này.
• Hỗ trợ sức khỏe tổng thể và miễn dịch: Albumin không chỉ là nguồn dự trữ protein quan trọng của cơ thể, đặc biệt trong những tình trạng căng thẳng, bệnh nặng hoặc suy dinh dưỡng, mà còn góp phần vào quá trình lành vết thương và tăng cường chức năng miễn dịch. Nghiên cứu của Peters (1996, Physiological Reviews) cho thấy mức albumin thấp liên quan đến khả năng phục hồi chậm và nguy cơ nhiễm trùng cao hơn, nhấn mạnh vai trò thiết yếu của albumin trong việc bảo vệ sức khỏe toàn diện.
• Chỉ số sức khỏe quan trọng: Mức albumin trong máu thường được sử dụng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng, chức năng gan, thận và khả năng hồi phục của cơ thể. Người có mức albumin bình thường có sức khỏe tổng thể tốt hơn và ít biến chứng nguy hiểm so với người thiếu albumin.

Xét nghiệm albumin để làm gì?

Nồng độ albumin không chỉ phản ánh chức năng tổng hợp của gan mà còn gián tiếp đánh giá chức năng thận, tình trạng dinh dưỡng và mức độ viêm trong cơ thể. Xét nghiệm albumin giúp xác định mức albumin trong huyết tương, từ đó đánh giá chức năng gan, thận, tình trạng dinh dưỡng và phản ứng viêm của cơ thể. 

Trong cuộc sống, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm albumin để:

• Đánh giá chức năng gan: Gan là cơ quan duy nhất sản xuất albumin. Khi gan bị tổn thương do viêm gan virus hoặc tự miễn, xơ gan, gan nhiễm mỡ, hoặc các bệnh gan mạn tính, khả năng tổng hợp albumin suy giảm. Nghiên cứu của McPherson (2018, Harrison’s Principles of Internal Medicine) cho thấy, nồng độ albumin huyết thanh giảm là dấu hiệu nhạy cảm của tổn thương gan mạn, đồng thời liên quan đến tiên lượng xấu ở bệnh nhân xơ gan.
• Kiểm tra chức năng thận: Thận bình thường lọc máu nhưng giữ lại hầu hết protein, đặc biệt là albumin. Khi chức năng thận bị suy giảm, albumin bị thất thoát qua nước tiểu, đặc biệt trong hội chứng thận hư hoặc suy thận mạn. Theo nghiên cứu của Remuzzi và cộng sự (2017, The New England Journal of Medicine), sự giảm albumin huyết thanh thường đi kèm với protein niệu kéo dài và dự báo tiến triển suy thận.
• Theo dõi dinh dưỡng và bệnh lý mạn: Thận bình thường lọc máu nhưng giữ lại hầu hết protein, đặc biệt là albumin. Khi chức năng thận bị suy giảm, albumin bị thất thoát qua nước tiểu, đặc biệt trong hội chứng thận hư hoặc suy thận mạn. Sự giảm albumin huyết thanh thường đi kèm với protein niệu kéo dài và dự báo tiến triển suy thận.
• Theo dõi tình trạng dinh dưỡng và bệnh lý mạn tính: Albumin là chỉ số đánh giá dinh dưỡng quan trọng. Suy dinh dưỡng hoặc thiếu protein trong thời gian dài sẽ làm giảm albumin huyết thanh. Ngoài ra, các bệnh lý mạn tính, viêm mạn (như viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn, lupus) cũng có thể giảm albumin do phản ứng pha cấp. 
• Dấu hiệu tiên lượng bệnh: Nồng độ albumin không chỉ phản ánh tình trạng hiện tại mà còn là chỉ số tiên lượng. Giảm albumin liên tục thường báo hiệu diễn tiến xấu ở bệnh nhân nặng, tăng nguy cơ biến chứng, nhiễm trùng, suy đa cơ quan và kéo dài thời gian nằm viện.

Quy trình xét nghiệm albumin

Sau khi biết xét nghiệm albumin máu để làm gì thì bạn cũng cần hiểu thêm về quy trình thực hiện xét nghiệm này. Thường thì xét nghiệm albumin máu là một thủ tục đơn giản, thường thực hiện tại hầu hết các phòng xét nghiệm sinh hóa. Quá trình gồm các bước chính như sau:

• Lấy mẫu máu: Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch, thường là ở vùng cánh tay. Trước khi lấy máu, người bệnh cần nhịn ăn khoảng 4–6 giờ để kết quả không bị ảnh hưởng bởi thực phẩm hoặc đồ uống.
• Phân tích mẫu: Mẫu máu sau đó được đưa vào máy phân tích sinh hóa tự động. Các thuốc thử chuẩn quốc tế sẽ giúp xác định chính xác nồng độ albumin trong huyết tương. Đây là bước quan trọng để đảm bảo kết quả đáng tin cậy và phù hợp với các tiêu chuẩn y tế.
• Đánh giá kết quả: Bác sĩ sẽ so sánh kết quả xét nghiệm với giá trị bình thường của albumin trong máu. Dựa vào mức albumin, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng dinh dưỡng, chức năng gan, thận hoặc dấu hiệu viêm, từ đó tư vấn phương pháp điều trị hoặc chế độ dinh dưỡng phù hợp.
• Lưu ý thuốc ảnh hưởng: Một số loại thuốc như corticoid, estrogen hoặc lợi tiểu có thể làm thay đổi nồng độ albumin. Vì vậy, người bệnh cần thông báo đầy đủ về các thuốc đang sử dụng trước khi lấy mẫu máu để kết quả xét nghiệm phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe.

Giá trị bình thường của chỉ số albumin ở khoảng nào?

Ngưỡng bình thường của albumin thường được xác định như sau:

• Người lớn: 35 – 50 g/L
  Trẻ em: 38 – 54 g/L
• Người cao tuổi: 32 – 45 g/L.

Những giá trị này có thể dao động nhẹ tùy theo phương pháp xét nghiệm, máy móc và phòng xét nghiệm. Khi albumin thấp hơn mức bình thường, cơ thể có thể gặp các vấn đề như suy dinh dưỡng, rối loạn chức năng gan hoặc thận, mất protein do bệnh lý, hoặc phản ứng viêm mạn tính. Ngược lại, giá trị albumin quá cao ít gặp nhưng cũng cần đánh giá kỹ, vì có thể liên quan đến tình trạng mất nước hoặc các bệnh lý khác.

Một số biến chứng khi albumin bất thường

Khi nồng độ albumin bất thường – quá thấp hoặc quá cao thì cơ thể có thể gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng:

Khi Albumin thấp (hạ albumin):

• Suy dinh dưỡng và giảm miễn dịch: Thiếu albumin làm giảm khả năng cơ thể chống lại nhiễm trùng, khiến hồi phục sau bệnh lâu hơn.
• Phù và giữ nước trong mô: Albumin giúp giữ nước trong lòng mạch. Khi thiếu, nước chảy ra mô, gây phù, sưng bụng, sưng chân.
• Rối loạn chức năng gan – thận: Hạ albumin có thể là dấu hiệu gan suy giảm sản xuất protein hoặc thận bị tổn thương, làm mất albumin qua nước tiểu.
• Tăng nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật hoặc bệnh nặng: Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh nhân có albumin thấp dễ bị nhiễm trùng, chậm liền vết thương, biến chứng tim mạch.

Khi Albumin cao (tăng albumin):

• Mất nước hoặc dehydrat hóa: Khi cơ thể thiếu nước, nồng độ albumin trong máu có thể tăng, ảnh hưởng tới cân bằng điện giải.
• Một số bệnh lý hiếm gặp: Tăng albumin kéo dài có thể liên quan đến các rối loạn về máu như đa hồng cầu.

Giữ nồng độ albumin trong giới hạn bình thường rất quan trọng. Khi có dấu hiệu bất thường, cần xét nghiệm và đánh giá nguyên nhân kịp thời để phòng tránh biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở những người bệnh mạn tính, người cao tuổi hoặc đang hồi phục sau phẫu thuật.

Xét nghiệm albumin định kỳ có nên làm? Ai cần làm xét nghiệm này thường xuyên?

Xét nghiệm albumin giúp đánh giá chức năng gan, thận, tình trạng dinh dưỡng và phản ứng viêm của cơ thể. Với người khỏe mạnh, xét nghiệm định kỳ không bắt buộc hàng tháng, nhưng việc kiểm tra định kỳ theo hướng dẫn bác sĩ có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là khi có nguy cơ suy dinh dưỡng, bệnh lý gan – thận hoặc các bệnh mạn tính khác.

Xét nghiệm albumin nên được thực hiện thường xuyên với:

• Người mắc xơ gan, viêm gan, bệnh thận, tiểu đường, cao huyết áp.
• Người lớn tuổi hoặc bệnh nhân sau phẫu thuật, hóa trị, hoặc suy dinh dưỡng.
• Người làm việc trong môi trường căng thẳng, ít ngủ, ăn uống thất thường.

Buffet Vitamins và xét nghiệm albumin: Can thiệp dinh dưỡng để cải thiện chỉ số albumin

Buffet Vitamins là phương pháp bổ sung vi chất dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch, bao gồm vitamin, khoáng chất và amino acid thiết yếu. Khác với việc bổ sung qua ăn uống, phương pháp này giúp cơ thể hấp thụ trực tiếp và tối đa các dưỡng chất cần thiết, đặc biệt hiệu quả với những người suy dinh dưỡng, bệnh nhân nặng, người hấp thu kém hoặc đang phục hồi sau bệnh.

Để cải thiện chỉ số albumin, chỉ bổ sung qua ăn uống đôi khi không đủ, đặc biệt với những người suy dinh dưỡng hoặc hấp thu kém. Đây là lúc Buffet Vitamins phát huy vai trò:

• Cung cấp vi chất trực tiếp: Vitamin, khoáng chất và amino acid được truyền tĩnh mạch giúp cơ thể hấp thu tối đa, cung cấp nguyên liệu cần thiết cho gan tổng hợp albumin.
• Hỗ trợ tăng albumin hiệu quả: Việc cung cấp đầy đủ dưỡng chất giúp cải thiện nhanh chóng chỉ số albumin, đồng thời nâng cao sức đề kháng và khả năng phục hồi.
• Điều chỉnh linh hoạt theo xét nghiệm: Kết hợp với xét nghiệm albumin, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng và thành phần dinh dưỡng, đảm bảo cơ thể nhận đủ dưỡng chất cần thiết.
• Giải pháp cho người khó hấp thu: Với bệnh nhân mắc các bệnh tiêu hóa, gan, thận hoặc những người ăn uống kém, Buffet Vitamins giúp bỏ qua hạn chế hấp thu từ đường tiêu hóa.

Nhờ sự kết hợp giữa xét nghiệm albumin định kỳ và Buffet Vitamins, việc theo dõi, can thiệp dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe trở nên hiệu quả hơn, giúp người bệnh phục hồi nhanh và duy trì sức khỏe ổn định.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc xét nghiệm albumin để làm gì? Việc duy trì mức albumin trong máu ở ngưỡng bình thường là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe tổng thể, chức năng gan – thận và khả năng phục hồi của cơ thể. Vì vậy, nắm rõ tầm quan trọng của chỉ số này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe. 

Nguồn tham khảo: 

• https://medlineplus.gov/lab-tests/albumin-blood-test/
• http://bvquany7a.vn/ky-thuat/albumin
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK204/