Quả bơ không chỉ là loại trái cây thơm ngon mà còn chứa nhiều dưỡng chất quý giá. Tác dụng của quả bơ cho thấy có thể hỗ trợ tim mạch, cải thiện hệ tiêu hóa, bổ sung vitamin và chất chống oxy hóa. Việc thường xuyên thêm bơ vào chế độ ăn uống hàng ngày sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
Giá trị dinh dưỡng có trong quả bơ
Để hiểu rõ “ăn quả bơ có tác dụng gì” trước hết cần xem xét những dưỡng chất then chốt trong bơ và cách chúng tham gia vào hoạt động của tế bào não. Cụ thể:
- Chất béo không bão hòa đơn duy trì sự linh hoạt của màng tế bào thần kinh: MUFA trong bơ giúp ổn định cấu trúc màng, tối ưu hóa khả năng dẫn truyền tín hiệu giữa các nơ-ron.
- Lutein tích lũy trong mô não, hỗ trợ quá trình xử lý thông tin: Lutein của bơ được cơ thể hấp thụ tốt nhờ chất béo tự nhiên, sau đó tích tụ tại các vùng não phụ trách học tập và trí nhớ.
- Vitamin E bảo vệ nơron khỏi stress oxy hóa: Vitamin E hoạt động như lá chắn chống lại tổn thương tế bào thần kinh do gốc tự do. Não chứa nhiều lipid nên rất dễ bị oxy hóa, và vitamin E trong bơ hỗ trợ giảm tốc độ thoái hóa tế bào- yếu tố quan trọng trong duy trì sự minh mẫn.
- Folate tham gia vào quá trình tạo chất dẫn truyền thần kinh: Folate trong bơ góp phần vào quá trình methyl hóa – cơ chế thiết yếu để tạo ra dopamine và serotonin. Hai chất dẫn truyền này giữ vai trò chủ chốt trong điều hòa cảm xúc và sự tập trung.
- Kali hỗ trợ cân bằng điện thế trong hoạt động thần kinh: Kali giúp duy trì điện thế màng neuron, từ đó cải thiện tốc độ phát xung thần kinh. Với hàm lượng kali đáng kể trong 100g bơ, loại quả này là nguồn hỗ trợ quan trọng cho hiệu suất não bộ.
- Chất xơ cải thiện trục ruột – não thông qua hệ vi sinh: Chất xơ trong bơ giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn, tạo ra SCFA – các phân tử được chứng minh có tác động đến phản ứng thần kinh và hành vi.

Tác dụng của quả bơ đối với sức khỏe tổng thể
Để đánh giá toàn diện công dụng của quả bơ và hiểu rõ ăn quả bơ có tốt không, cần xem xét những tác động sinh lý trên tim mạch, chuyển hóa và khả năng chống viêm của loại quả này. Những tác dụng của quả bơ với sức khỏe tổng thể chính là:
- Hỗ trợ sức khỏe tim mạch thông qua giảm LDL-cholesterol: Bơ giàu chất béo không bão hòa đơn giúp giảm LDL và cải thiện tỷ lệ LDL/HDL – yếu tố then chốt trong phòng ngừa bệnh tim.
- Cải thiện kiểm soát đường huyết nhờ hàm lượng chất xơ cao: Chất xơ trong bơ làm chậm hấp thu carbohydrate, giúp đường huyết ổn định hơn sau bữa ăn. Nghiên cứu Impact of Dietary Fiber Consumption on Insulin Resistance and the Prevention of Type 2 Diabetes (2018) cho biết chế độ ăn giàu chất xơ liên quan đến giảm nguy cơ tiểu đường type 2 và cải thiện độ nhạy insulin.
- Giảm viêm nhờ các hợp chất chống oxy hóa tự nhiên: Bơ chứa vitamin E, carotenoid và phytosterol – nhóm chất có khả năng làm giảm các dấu hiệu viêm mạn tính.
- Tăng hiệu quả hấp thu vitamin tan trong chất béo: Khi được ăn kèm rau củ, bơ giúp tăng hấp thu carotenoid lên gấp 2–4 lần nhờ chất béo tự nhiên. Điều này đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa vitamin A, E, K – các vitamin giữ vai trò duy trì hệ miễn dịch và thị lực.
- Ổn định cân nặng nhờ tăng cảm giác no và giảm mật độ năng lượng bữa ăn: Nghiên cứu A randomized 3×3 crossover study to evaluate the effect of Hass avocado intake on post‑ingestive satiety, glucose and insulin levels, and subsequent energy intake in overweight adults (2013) cho thấy thêm nửa quả bơ vào bữa trưa giúp tăng cảm giác no suốt 3–5 giờ sau ăn. Điều này có lợi cho người muốn kiểm soát năng lượng đưa vào nhưng vẫn duy trì đủ dinh dưỡng.
- Bổ sung khoáng chất thiết yếu cho chức năng tế bào: Kali và magie trong bơ hỗ trợ cân bằng điện giải, từ đó giúp ổn định huyết áp, co cơ và hoạt động thần kinh.

Cách sử dụng quả bơ để phát huy tối đa tác dụng
Để đạt được hiệu quả tốt nhất từ công dụng của quả bơ, người dùng cần hiểu rõ cách chế biến và phối hợp thực phẩm sao cho giữ được dưỡng chất và tối ưu khả năng hấp thu của cơ thể:
- Ăn bơ ở dạng tươi: Giúp bảo toàn chất béo không bão hòa trong bơ dễ bị thay đổi cấu trúc khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Dùng bơ ở trạng thái tươi giúp giữ nguyên lợi ích tim mạch, chuyển hóa và hoạt động thần kinh.
- Kết hợp bơ với món giàu chất chống oxy hóa để tăng sinh khả dụng dinh dưỡng: Khi ăn bơ cùng các loại rau xanh, carotene được hấp thu tốt hơn nhờ chất béo tự nhiên của bơ.
- Sử dụng bơ cùng protein nạc để kéo dài cảm giác no và ổn định năng lượng: Sự kết hợp giữa chất béo tốt, chất xơ và protein giúp giảm dao động đường huyết sau ăn.
- Ưu tiên chế biến bơ theo cách ít đường và ít chất béo bão hòa: Bơ là thực phẩm lành mạnh, nhưng nhiều món phổ biến như sinh tố bơ sữa đặc lại làm tăng năng lượng nạp vào cơ thể.
- Bảo quản bơ đúng cách để hạn chế thất thoát vitamin E và lutein: Bơ dễ bị oxy hóa sau khi cắt. Việc bọc kín bằng màng thực phẩm và dùng vài giọt chanh giúp giảm phản ứng oxy hóa, giữ được lượng vitamin và hợp chất chống viêm quan trọng.

Tác dụng của quả bơ không chỉ giới hạn ở việc cung cấp năng lượng và dưỡng chất thiết yếu, mà còn mang lại nhiều lợi ích toàn diện cho sức khỏe, từ hỗ trợ tim mạch, ổn định đường huyết, đến cải thiện chức năng não và hệ miễn dịch. Việc sử dụng bơ đúng cách, kết hợp với các thực phẩm giàu chất xơ, protein và vitamin, giúp tối ưu hóa khả năng hấp thu dưỡng chất và phát huy tối đa lợi ích sinh học.
Nguồn tham khảo:
- https://www.health.harvard.edu/nutrition/avocado-nutrition-health-benefits-and-easy-recipes
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0167876019305598
Bài viết của: Dược sĩ Lê Thị Hồng Nhiên






