Thuốc Ondansetron tiêm hỗ trợ giảm đau dạ dày thế nào?

Ondansetron là thuốc kháng thụ thể serotonin 5-HT3 được dùng chủ yếu để phòng và trị buồn nôn, nôn. Dạng thuốc ondansetron tiêm cho phép thuốc vào máu nhanh, hữu ích khi bệnh nhân nôn không thể uống. Trong một số trường hợp nó cũng giúp giảm ngay cảm giác khó chịu ở vùng dạ dày/ổ bụng nhờ ngắt các tín hiệu serotonin liên quan đến cảm giác nội tạng.

Ondansetron là gì? Vì sao nó ảnh hưởng đến cảm giác ơ dạ dày?

Ondansetron là một thuốc chống nôn, hoạt động bằng cách chặn các thụ thể gọi là 5-HT3 ở đường tiêu hoá và ở trung tâm điều khiển nôn ở não. Thuốc có nhiều dạng: viên uống, viên ngậm, dung dịch tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp. Dạng tiêm thường dùng trong bệnh viện, phòng mổ hoặc khi bệnh nhân nôn nhiều/không thể uống thuốc.

Cơ chế làm thế nào để Ondansetron ảnh hưởng đến cảm giác ở “dạ dày”: Trong đường tiêu hoá có nhiều tế bào giải phóng serotonin (5-HT). Khi ruột hoặc dạ dày bị kích thích (ví dụ do yếu tố gây nôn, tổn thương, hoặc rối loạn vận động), serotonin được phóng thích và gắn lên thụ thể 5-HT3 trên các sợi thần kinh vagal – truyền tín hiệu tới trung tâm nôn ở não.

Bằng cách chặn thụ thể 5-HT3, Ondansetron làm giảm tín hiệu này, từ đó giảm cảm giác buồn nôn và các cảm giác khó chịu nội tạng có liên quan (ví dụ buồn nôn, cảm giác đầy chướng, đôi khi giảm bớt cảm giác đau/khó chịu tại vùng thượng vị)

Lưu ý: Ondansetron không phải thuốc giảm đau điển hình (như NSAIDs hay paracetamol), nhưng do can thiệp vào đường dẫn tín hiệu serotonin chịu trách nhiệm cho cảm giác nội tạng, nên nó có thể giảm bớt cảm giác khó chịu hoặc đau liên quan đến rối loạn vận động dạ dày hoặc cảm giác nội tạng.

Bằng chứng lâm sàng: Ondansetron có thực sự giúp giảm “đau dạ dày” không?

• Chống nôn: Rất nhiều bằng chứng mạnh cho thấy ondansetron hiệu quả trong phòng và trị buồn nôn/nôn do phẫu thuật, hóa trị và opioid. Đây là chỉ định chính được ghi trong nhãn thuốc.
• Ảnh hưởng lên triệu chứng dạ dày (đầy, khó chịu, đau nội tạng): Một số nghiên cứu gần đây đã khảo sát vai trò của ondansetron ở bệnh nhân có triệu chứng rối loạn dạ dày (ví dụ dyspepsia hoặc diabetic gastroenteropathy) và ghi nhận một số cải thiện triệu chứng (ví dụ giảm cảm giác buồn nôn, cải thiện phân) – nhưng bằng chứng về giảm đau trực tiếp còn hạn chế và chưa đủ để nói ondansetron là thuốc giảm đau dạ dày chuẩn. Nghiên cứu năm 2024 trên bệnh nhân có triệu chứng loạn chức năng dạ dày cho thấy có lợi ích về triệu chứng, nhưng cần thêm thử nghiệm lớn và so sánh để khẳng định.
  

Như vậy: Ondansetron tiêm giúp giảm cảm giác khó chịu ở dạ dày chủ yếu bằng cách giảm buồn nôn và gián đoạn tín hiệu serotonin nội tạng. Đôi khi điều này dẫn tới giảm bớt cảm giác đau hoặc khó chịu, nhưng nó không thay thế thuốc giảm đau tiêu hoá đặc hiệu.

Tại sao Ondansetron dạng tiêm (thuốc ondansetron tiêm) có lợi hơn so với đường uống?

Tác dụng nhanh hơn

Tiêm tĩnh mạch đưa thuốc trực tiếp vào hệ tuần hoàn, khởi phát tác dụng trong vài phút – phù hợp khi cần giảm ngay triệu chứng buồn nôn hoặc khó chịu dạ dày trong cấp cứu, hậu phẫu hoặc sau hóa trị.

Không phụ thuộc hấp thu qua đường tiêu hoá

Khi bệnh nhân đang nôn nhiều hoặc không thể giữ thuốc trong miệng, đường uống không khả thi; tiêm khắc phục vấn đề này và đảm bảo liều lượng chính xác đến đích.

Mức thuốc máu ổn định và có thể kiểm soát liều dễ hơn

Dạng tiêm cho phép bác sĩ điều chỉnh liều lượng và tần suất dễ hơn theo tình trạng lâm sàng (ví dụ trên bàn mổ)

Dùng được trong môi trường y tế khi cần phối hợp với các thuốc khác

Trong phẫu thuật hoặc hóa trị, ondansetron tiêm thường được dùng phối hợp để kiểm soát nôn, giúp bệnh nhân bớt khó chịu và có thể giảm cảm giác đau liên quan do nôn/vận động tiêu hoá.

Khi nào bác sĩ có thể cân nhắc dùng Ondansetron tiêm cho triệu chứng dạ dày?

• Bệnh nhân nôn nhiều, không thể uống thuốc.
• Cần kiểm soát nhanh buồn nôn/khó chịu trong hậu phẫu hoặc sau hóa trị.
• Có nghi ngờ triệu chứng do đường dẫn serotonin nội tạng (ví dụ tương tác thuốc, hội chứng kích thích thần kinh ruột) – bác sĩ sẽ cân nhắc lợi/hại.

Không tự ý dùng Ondansetron tiêm tại nhà; việc tiêm phải do nhân viên y tế thực hiện và chỉ định phải rõ ràng.

Tác dụng phụ và thận trọng

• Cần thận trọng khi dùng cùng thuốc khác kéo dài QT hoặc ở bệnh nhân có rối loạn điện giải. Theo nhãn thuốc chính thức, đây là cảnh báo quan trọng.
• Các tác dụng phụ khác: nhức đầu, táo bón, mệt mỏi, hiếm gặp phản ứng quá mẫn.
• Tương tác thuốc: cần báo cho bác sĩ mọi thuốc đang dùng (ví dụ thuốc chống loạn nhịp, một số kháng sinh/antifungal, thuốc chống trầm cảm) vì tương tác có thể làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp. 

Thuốc ondansetron tiêm là công cụ hiệu quả để kiểm soát nhanh buồn nôn và các cảm giác khó chịu ở dạ dày trong nhiều trường hợp cấp cứu, hậu phẫu hoặc khi không thể dùng đường uống. Nó có thể giảm bớt cảm giác đau hoặc khó chịu nội tạng một phần nhờ chặn tín hiệu serotonin, nhưng không phải là thuốc giảm đau tiêu hoá đặc hiệu. Nếu bạn bị đau dạ dày kéo dài hoặc đau dữ dội, hãy đi khám để tìm nguyên nhân và điều trị chuyên biệt.

Thuốc Ondansetron hiện có mặt trong sản phẩm Gói truyền giảm đau dạ dày của phòng khám Drip Hydration. Ngoài việc mua trực tiếp sản phẩm Gói truyền giảm đau dạ dày có chứa thành phần Ondansetron, quý khách có thể mua sản phẩm Buffet Vitamins với nhiều lựa chọn bổ trợ khác, giúp tối ưu hóa hiệu quả giảm đau, cải thiện sức khỏe với chi phí hợp lý, được các chuyên gia khuyến cáo sử dụng.

Liên hệ hotline Drip Hydration hoặc để lại thông tin để được tư vấn miễn phí.

Tài liệu tham khảo:

• https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2016/020103s035_020605s019_020781s019lbl.pdf

• https://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/lookup.cfm?setid=6a11f61b-2318-4382-2b91-4366e4bb53fa

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499839/
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11321918/
• https://www.frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2023.1310455/full