Bị mất ngủ do rối loạn nội tiết phải làm sao cho đỡ?

Mất ngủ do rối loạn nội tiết là vấn đề phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ trong các giai đoạn như tiền mãn kinh, mãn kinh, chu kỳ kinh nguyệt và thai kỳ. Sự mất cân bằng hormone có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ. Để giải quyết tận gốc vấn đề này, việc điều trị rối loạn nội tiết là cần thiết. Dưới đây là một số giải pháp hiệu quả để điều trị và cải thiện tình trạng mất ngủ do rối loạn nội tiết tố.

1. Liệu pháp hormon thay thế (HRT)

Liệu pháp hormon thay thế (Hormone Replacement Therapy – HRT) giúp giảm mất ngủ do rối loạn nội tiết chủ yếu bằng cách bổ sung estrogen và/hoặc progesterone, hai hormone suy giảm trong các giai đoạn như tiền mãn kinh và mãn kinh. Cụ thể, HRT giúp cải thiện giấc ngủ theo các cơ chế sau:

HRT điều chỉnh mức estrogen và progesterone

• Estrogen giúp duy trì chức năng của hệ thần kinh trung ương, bao gồm cả việc điều chỉnh giấc ngủ. Khi nồng độ estrogen giảm, chất lượng giấc ngủ cũng suy giảm, dẫn đến khó ngủ, thức giấc giữa đêm hoặc ngủ không sâu.
• Progesterone có tác dụng an thần nhẹ, giúp cơ thể thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Thiếu hụt progesterone có thể làm tăng tình trạng lo âu và mất ngủ.

Bằng cách bổ sung những hormone này, HRT giúp cân bằng nội tiết và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

HRT giảm các triệu chứng gây mất ngủ

Phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh hoặc tiền mãn kinh thường bị mất ngủ do các triệu chứng như:

• Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm, làm gián đoạn giấc ngủ.
• Tim đập nhanh, gây khó thư giãn trước khi ngủ.
• Lo âu và trầm cảm, ảnh hưởng đến khả năng duy trì giấc ngủ sâu.

HRT giúp giảm các triệu chứng này, từ đó gián tiếp cải thiện giấc ngủ.

HRT giúp ổn định chu kỳ giấc ngủ

• Estrogen có vai trò điều chỉnh melatonin, hormone kiểm soát nhịp sinh học của cơ thể. Khi estrogen giảm, mức melatonin cũng giảm theo, làm rối loạn chu kỳ giấc ngủ.
• HRT có thể giúp duy trì mức melatonin ổn định, từ đó giúp cơ thể dễ đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn.

Lưu ý khi sử dụng HRT điều trị mất ngủ do rối loạn nội tiết tố

Mặc dù HRT có thể giúp cải thiện giấc ngủ, nhưng nó cũng có một số rủi ro, chẳng hạn như:

• Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Gia tăng nguy cơ mắc ung thư vú và bệnh tim mạch nếu sử dụng lâu dài.

Vì vậy, HRT không phải là lựa chọn phù hợp cho tất cả mọi người. Nếu bạn đang cân nhắc sử dụng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đánh giá lợi ích và rủi ro dựa trên tình trạng sức khỏe của mình.

2. Sử dụng thuốc điều trị

Một số loại thuốc có thể được kê đơn để điều trị mất ngủ liên quan đến rối loạn nội tiết:

Thuốc chống trầm cảm

Cơ chế tác động:

• Một số thuốc chống trầm cảm có tác dụng an thần nhẹ, giúp cân bằng serotonin và melatonin.
• Giảm lo âu, trầm cảm – hai yếu tố góp phần gây mất ngủ do rối loạn nội tiết.

Hiệu quả:

• Có thể hữu ích nếu mất ngủ đi kèm với lo âu hoặc trầm cảm.
• Không gây phụ thuộc như thuốc ngủ, nhưng có thể gây buồn ngủ ban ngày, khô miệng hoặc tăng cân.

Thuốc an thần

Cơ chế tác động:

• Giúp thư giãn thần kinh, giảm lo âu, hỗ trợ đi vào giấc ngủ nhanh hơn.
• Một số thuốc giúp kéo dài thời gian ngủ và giảm thức giấc ban đêm.

Hiệu quả:

• Có thể giúp cải thiện tình trạng mất ngủ tạm thời, nhưng không điều trị tận gốc rối loạn nội tiết.
• Nguy cơ phụ thuộc thuốc và tác dụng phụ (chóng mặt, mất trí nhớ ngắn hạn, giảm khả năng tập trung).

Thuốc bổ sung melatonin và các hormone liên quan

Cơ chế tác động:

• Melatonin giúp điều chỉnh nhịp sinh học, đặc biệt hữu ích cho những người bị mất ngủ do suy giảm melatonin.
• Thyroxine (hormone tuyến giáp) được sử dụng cho người bị suy giáp – một nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ.

Hiệu quả:

• Melatonin an toàn và có hiệu quả cao trong điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ.
• Bổ sung hormone tuyến giáp giúp cải thiện mất ngủ do suy giáp, nhưng cần có chỉ định từ bác sĩ.

Việc sử dụng thuốc có ưu điểm là giúp cải thiện nhanh chóng tình trạng mất ngủ, đặc biệt trong các trường hợp mất ngủ nặng. Một số loại thuốc giúp điều chỉnh nguyên nhân gốc rễ của mất ngủ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

3. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống

Bên cạnh các giải pháp sử dụng thuốc, các giải pháp điều chỉnh lối sống cũng rất quan trọng giúp bạn cải thiện tình trạng mất ngủ do rối loạn nội tiết tố.

Các gợi ý giúp bạn thay đổi lối sống có thể giúp cân bằng hormone và cải thiện giấc ngủ:

• Chế độ ăn uống cân bằng: Bổ sung thực phẩm giàu phytoestrogen (như đậu nành), omega-3 và chất xơ có thể giúp cân bằng hormone.
• Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.
• Quản lý căng thẳng: Kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền định có thể giúp cân bằng hormone và cải thiện giấc ngủ.

4. Sử dụng thảo dược và thực phẩm chức năng

Mất ngủ do rối loạn nội tiết thường liên quan đến suy giảm estrogen, progesterone, melatonin, serotonin hoặc rối loạn cortisol. Một số thảo dược, hoạt chất thiết yếu và thực phẩm chức năng có thể giúp cân bằng nội tiết tố, cải thiện chất lượng giấc ngủ mà không cần dùng thuốc tây. Việc sử dụng các sản phẩm này cần có chỉ định và giám sát từ bác sĩ để đảm bảo an toàn, hiệu quả.

5. Tư vấn và trị liệu tâm lý

Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) có thể giúp thay đổi thói quen và suy nghĩ tiêu cực liên quan đến giấc ngủ, đồng thời giảm căng thẳng và lo âu, góp phần cân bằng hormone và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Việc điều trị mất ngủ do rối loạn nội tiết đòi hỏi sự kết hợp giữa các phương pháp y tế và thay đổi lối sống. Tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất với tình trạng cụ thể của bạn.

Phòng khám Drip Hydration cung cấp các dịch vụ khám, đánh giá và chẩn đoán các nguyên nhân gây mất ngủ, đồng thời cung cấp giải pháp truyền N.A.D 360 (N.A.D: Never Age with Drip Hydration) giúp tăng cường hàm lượng nội tiết tố trong cơ thể, giảm mệt mỏi, mất ngủ và tăng năng lượng hiệu quả. Liên hệ với Drip Hydration để đặt hẹn và tư vấn chuyên sâu về giải pháp N.A.D 360.

Tài liệu tham khảo: Mayo Clinic, National Sleep Foundation, Harvard Medical School

Đọc thêm:

• Các nguyên nhân gây mất ngủ ở tuổi trung niên