Tiếp xúc với xăng có thể gây ra các vấn đề về phổi, miệng và dạ dày. Nó cũng có thể gây kích ứng hoặc bỏng da của bạn. Mức độ nghiêm trọng khi bị nhiễm độc xăng dầu phụ thuộc vào thời gian và số lượng bạn đã tiếp xúc.
1. Nhiễm độc xăng dầu là gì? Triệu chứng?
Nhiễm độc xăng dầu là tình trạng cơ thể bị ảnh hưởng tiêu cực do tiếp xúc hoặc hít phải hơi xăng dầu. Xăng dầu chứa nhiều hóa chất độc hại, khi tiếp xúc với cơ thể có thể gây ra những phản ứng nghiêm trọng.
Thành phần chì trong xăng có thể gây ra nhiều vấn đề cho các cơ quan quan trọng của bạn. Ở người lớn, 20–50 gam (g) xăng, có thể gây ngộ độc nghiêm trọng và khoảng 350 g có thể giết chết một người nặng 70 kg. Ở trẻ em, uống 10–15g xăng có thể gây tử vong. Các triệu chứng nhiễm độc chì xăng có thể bao gồm:
- Khó thở
- Đau họng hoặc rát
- Đốt trong thực quản
- Đau bụng
- Nôn có hoặc không có máu
- Phân có máu
- Mất thị lực
- Chóng mặt
- Đau đầu dữ dội
- Co giật
- Suy nhược cơ thể
- Mất ý thức
- Khi xăng tiếp xúc với da, bạn có thể bị mẩn đỏ, kích ứng hoặc bỏng.
Một số triệu chứng khi da và mắt khi bị nhiễm độc xăng dầu bao gồm:
- Kích ứng da nhẹ
- Viêm da
- Da nứt, phồng rộp hoặc bong tróc
- Dịch mủ
- Bỏng độ một và độ hai
- Mất thị lực tạm thời, đau mắt và chảy nước mắt.
Triệu chứng khi uống phải xăng: Đường tiêu hóa không hấp thụ xăng dễ dàng như phổi nhưng nuốt phải xăng vẫn có thể gây tử vong. Một số triệu chứng của việc uống xăng bao gồm:
- Nôn mửa
- Ợ nóng
- Buồn ngủ
- Chóng mặt
- Nói lắp
- Đỏ bừng mặt
- Sửng sốt
- Yếu đuối
- Mờ mắt
- Lú lẫn
- Co giật
- Mất ý thức
- Xuất huyết phổi và nội tạng
- Suy tim.
Khi ai đó nuốt phải xăng, họ cũng có thể bị tổn thương phổi nếu xăng trong dạ dày di chuyển đến phổi khi họ đang nôn mửa.
2. Nhiễm độc xăng dầu có nguy hiểm không?
Xăng là hỗn hợp các hydrocacbon dầu mỏ chứa các cycloalkan thẳng, phân nhánh và cycloalkan, chứa 5 đến 18 nguyên tử cacbon, olefin (anken) và các hydrocacbon thơm, bao gồm benzen, toluene và xylene. Hơi xăng chứa khoảng 90% ankan và 2% chất thơm (0,9% benzen).
Các hydrocacbon trong xăng dễ dàng được phổi hấp thụ, ít hấp thu qua đường tiêu hóa và kém hấp thu qua da lành. Bỏng da có thể do tiếp xúc lâu với xăng. Các chất phụ gia khác nhau được trộn vào xăng và có thể ảnh hưởng đến tính chất cũng như độc tính của các mẫu xăng cụ thể.
Xăng ở cả dạng lỏng và khí đều có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn.
Nuốt phải xăng có thể gây tổn thương bên trong cơ thể và gây tổn thương vĩnh viễn cho các cơ quan chính. Nếu một người nuốt phải một lượng lớn xăng, thậm chí có thể gây tử vong. Ngộ độc carbon monoxide là mối quan tâm đặc biệt, nhất là nếu bạn làm công việc vận hành máy chạy bằng xăng thường xuyên. Carbon monoxide vừa vô hình vừa không mùi, vì vậy bạn có thể hít phải một lượng lớn mà không hề biết. Điều này có thể gây tổn thương não vĩnh viễn và tử vong.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy dầu diesel, sản phẩm phụ của xăng, làm tăng nguy cơ ung thư phổi.
Năm 2012, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), một bộ phận của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã phân loại dầu diesel là chất gây ung thư cho con người. Nhiều nghiên cứu gần đây đã củng cố những phát hiện của IARC.
Trong các trường hợp nhiễm độc xăng dầu nghiêm trọng, việc tiếp xúc với xăng hoặc hơi xăng có thể gây tổn thương nội tạng vĩnh viễn, hôn mê hoặc tử vong.
Trong các nghiên cứu trên động vật, các nhà khoa học đã liên kết việc tiếp xúc liên tục với hơi xăng trong 2 năm với bệnh ung thư gan và thận. Tuy nhiên, hiện chưa có đủ bằng chứng khoa học để chứng minh rằng việc tiếp xúc với hơi xăng gây ra những bệnh ung thư này ở người. Hít phải khói xăng mãn tính có thể gây ra nhiều hậu quả, bao gồm cả đột tử.
Theo thời gian, việc tiếp xúc thường xuyên với xăng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn và đôi khi là vĩnh viễn. Chúng có thể bao gồm:
- Bệnh thận
- Rối loạn thần kinh
- Bệnh não
- Thoái hóa cơ bắp
- Thay đổi hành vi và trí tuệ
- Da tiếp xúc kéo dài với xăng có thể ảnh hưởng đến lớp bảo vệ tự nhiên của da. Tổn thương này có thể dẫn đến bong tróc và nứt da, trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây ra sẹo.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, việc tiếp xúc lâu dài hoặc nghiêm trọng với các sản phẩm nhiên liệu làm từ xăng, chẳng hạn như dầu diesel và benzen, cũng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe, có thể bao gồm một số loại ung thư.
3. Cách nào thải độc do bị nhiễm độc xăng dầu?
Ngộ độc xăng dầu có thể xảy ra do vô tình nuốt phải, hít phải hoặc tiếp xúc lâu với khói xăng. Nếu bạn nghi ngờ ngộ độc xăng, điều quan trọng là phải đi khám ngay lập tức. Trong khi chờ đợi hỗ trợ y tế, đây là một số hướng dẫn chung giúp giảm thiểu tác động của chì trong xăng:
- Rời khỏi khu vực bị ô nhiễm: Nếu bạn đang ở trong nhà, hãy di chuyển đến một không gian thông thoáng hơn hoặc bước ra ngoài. Nếu có thể, hãy di chuyển ra khỏi nguồn khói xăng để giảm thiểu tiếp xúc thêm.
- Cởi bỏ toàn bộ quần áo đã tiếp xúc với xăng và đi tắm. Rửa sạch cơ thể bằng nước và xà phòng mạnh trong ít nhất 15 phút.
- Nếu da đỏ bừng, phồng rộp hoặc bị kích ứng, hãy gọi cho Cơ quan Kiểm soát Chất độc. Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu những triệu chứng này nghiêm trọng.
- Nếu xăng tiếp xúc với mắt, hãy rửa sạch dưới vòi nước chảy ít nhất 15–20 phút đồng thời chớp mắt thường xuyên.
- Gọi cho các dịch vụ khẩn cấp: Quay số đường dây nóng khẩn cấp ở để thông báo cho họ về tình huống và làm theo hướng dẫn của họ. Họ sẽ cung cấp hướng dẫn về những hành động cần thực hiện trong khi chờ trợ giúp y tế.
- Tránh gây nôn: Không gây nôn trừ khi có chỉ dẫn của chuyên gia y tế. Xăng là một chất độc hại và nôn mửa có thể dẫn đến các biến chứng nặng hơn.
- Không tiêu thụ bất cứ thứ gì: Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì, kể cả thuốc, cho đến khi được các chuyên gia y tế khuyên. Họ sẽ xác định hướng hành động phù hợp dựa trên tình huống của bạn.
- Giữ bình tĩnh và theo dõi các triệu chứng: Trong khi chờ đợi sự trợ giúp y tế, hãy giữ bình tĩnh và quan sát mọi triệu chứng bạn có thể gặp phải. Các dấu hiệu sớm khi nhiễm độc xăng dầu thường gặp bao gồm chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, khó thở và lú lẫn. Thông báo cho các chuyên gia y tế về các triệu chứng của bạn khi họ đến.
Việc tiếp xúc với xăng ở mức hạn chế sẽ không gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên, xăng và hơi xăng rất độc hại và việc tiếp xúc lâu dài với chúng có thể gây tử vong. Không có biện pháp điều trị tại nhà hoặc phương pháp điều trị y tế nào cho nhiễm độc chì xăng, chỉ có các liệu pháp hỗ trợ.
Như vậy, có thể thấy rằng nguy cơ tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường là rất dễ xảy ra và có thể ở bất cứ ai, dẫn đến nguy cơ nhiễm độc chung, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Để giảm thiểu tác động này, việc khởi động cơ chế thải độc tự nhiên của cơ thể bằng cách tăng cường các dưỡng chất cần thiết là rất quan trọng.
Những người làm việc trong môi trường có chứa hóa chất hoặc độc tố, như các ngành công nghiệp hóa chất, xử lý chất thải, hoặc nông nghiệp, có thể hưởng lợi lớn từ việc loại bỏ các độc tố tích tụ trong cơ thể. Dịch vụ truyền Myer’s Cocktail có thể là giải pháp phù hợp giúp họ loại bỏ các chất độc này, tăng cường sức khỏe và giảm nguy cơ các bệnh liên quan đến nhiễm độc lâu dài.
Tài liệu tham khảo: Cdc.gov, Medicalnewstoday.com, Healthline.com
Bài viết của: Nguyễn Thị Thanh Thuý