Bề mặt da sần sùi, thô ráp như vỏ cam là một tình trạng da phổ biến mà nhiều người gặp phải. Nguyên nhân chính dẫn đến da có cấu trúc như vỏ cam thường rất đa dạng. Hiểu rõ các nguyên nhân gây ra tình trạng bề mặt da sần vỏ cam là bước đầu tiên để tìm kiếm những giải pháp hiệu quả nhằm cải thiện và phục hồi làn da mịn màng, tươi tắn.
1. Da sần sùi vỏ cam là da như thế nào?
Da thô, da sần sùi vỏ cam là tình trạng da phổ biến được đặc trưng bởi sự thiếu độ ẩm và độ mịn ở lớp ngoài của da, được gọi là lớp biểu bì. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể nhưng thường thấy nhất ở các vùng như bàn tay, bàn chân, khuỷu tay và đầu gối.
Đặc điểm của làn da sần sùi khô ráp hay da sần sùi vỏ cam bao gồm:
- Kết cấu: Đặc điểm nổi bật nhất là bề mặt da sần sùi, thô, không bằng phẳng, khi chạm vào có cảm giác thô ráp. Điều này trái ngược hoàn toàn với kết cấu mịn màng, mềm mại của làn da đủ nước.
- Ngoại hình: Làn da sần sùi vỏ cam thường xỉn màu, thiếu độ sáng tự nhiên. Chúng có thể có bề ngoài bong tróc hoặc có vảy, với các mảng tế bào da chết có thể nhìn thấy trên bề mặt.
- Độ căng: Những người có bề mặt da sần vỏ cam thường có cảm giác căng tức, đặc biệt là sau khi rửa hoặc tiếp xúc với một số yếu tố môi trường nhất định.
- Vết nứt hoặc vết rạn: Trong trường hợp nghiêm trọng, da có thể xuất hiện các vết nứt hoặc vết rạn nhỏ.
- Tăng độ nhạy cảm: Da sần sùi vỏ cam, thô ráp có xu hướng nhạy cảm hơn với các kích thích bên ngoài, có khả năng dẫn đến ngứa, kích ứng hoặc khó chịu.
- Thay đổi màu sắc: Bề mặt da sần vỏ cam có thể xuất hiện màu đỏ hoặc tông màu không đồng đều, đôi khi có các mảng đổi màu.
- Lỗ chân lông to: Bề mặt da sần sùi khô ráp có thể có lỗ chân lông nổi bật hơn, khiến bề mặt da trông tổng thể thô hơn.
- Đường nhăn: Các đường nhăn hoặc nếp nhăn dễ nhận thấy hơn trên làn da thô ráp.
Hiểu được những đặc điểm này là rất quan trọng để xác định và giải quyết làn da sần sùi khô ráp một cách hiệu quả.
2. Tại sao da sần sùi, khô ráp?
Tiếp theo hãy cùng đi tìm câu trả lời cho câu hỏi, tại sao da sần sùi hay khô ráp, hay nói cách khác tình trạng bề mặt da sần sùi xuất phát từ những nguyên nhân nào? Có rất nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra tình trạng này:
Yếu tố môi trường:
- Độ ẩm thấp: Không khí khô, đặc biệt là vào mùa đông hoặc ở vùng khí hậu khô cằn, có thể làm mất đi độ ẩm của da.
- Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá nhiều: Bức xạ tia cực tím có thể làm hỏng tế bào da và làm giảm khả năng giữ ẩm của chúng.
- Tiếp xúc với gió: Gió mạnh có thể đẩy nhanh quá trình mất độ ẩm trên bề mặt da.
- Nhiệt độ khắc nghiệt: Cả thời tiết rất nóng và rất lạnh đều có thể làm da mất nước và trở lên thô ráp.
Thói quen sinh hoạt:
- Tắm thường xuyên: Tắm với nước nóng có thể loại bỏ lớp dầu tự nhiên trên da, khiến da dần trở nên thô ráp.
- Sử dụng xà phòng hoặc chất tẩy rửa mạnh: Việc sử dụng xà phòng hoặc tẩy da chết có chất tẩy rửa mạnh có thể phá vỡ sự cân bằng độ pH tự nhiên của da và làm mất đi lớp dầu bảo vệ.
- Uống quá nhiều rượu: Rượu là chất lợi tiểu có thể dẫn đến mất nước, ảnh hưởng đến quá trình hydrat hóa của da, từ đó khiến da thiếu nước.
- Hút thuốc: Điều này làm giảm lưu lượng máu đến da và làm cạn kiệt các chất dinh dưỡng thiết yếu.
- Chế độ ăn uống kém: Thiếu axit béo thiết yếu, vitamin và khoáng chất có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của da.
Sự lão hóa:
- Khi chúng ta già đi, làn da của chúng ta sản xuất ít dầu tự nhiên hơn và trở nên kém hiệu quả hơn trong việc giữ ẩm.
- Khả năng tự tái tạo và sửa chữa của da chậm lại, dẫn đến kết cấu thô ráp hơn.
Vấn đề bệnh lý:
- Bệnh chàm (viêm da dị ứng): Một tình trạng mãn tính gây ra da khô, ngứa và viêm.
- Bệnh vẩy nến: Một tình trạng tự miễn dịch dẫn đến sự thay đổi tế bào da nhanh chóng và các mảng vảy.
- Suy giáp: Có thể làm chậm quá trình trao đổi chất và giảm tiết mồ hôi, dẫn đến khô da.
- Bệnh tiểu đường: Có thể ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ và dây thần kinh, ảnh hưởng đến quá trình hydrat hóa của da.
Mất nước: Không uống đủ nước có thể dẫn đến tình trạng mất nước toàn cơ thể, ảnh hưởng đến sức khỏe làn da.
Hiểu được những nguyên nhân khác nhau này là rất quan trọng để giải quyết và ngăn ngừa da khô, thô ráp một cách hiệu quả. Thông thường, đó là sự kết hợp của một số yếu tố góp phần gây ra tình trạng này và việc xác định nguyên nhân cụ thể trong từng trường hợp riêng lẻ là chìa khóa để tìm ra giải pháp hiệu quả nhất.
3. Cách khắc phục tình trạng da sần sùi vỏ cam
Dưới đây là một số phương pháp từ thay đổi lối sống đơn giản đến các can thiệp y tế tiên tiến hơn để giúp khắc phục tình trạng da sần sùi vỏ cam:
3.1. Các phương pháp tự nhiên
- Sử dụng chất tẩy rửa nhẹ, không có mùi thơm, không làm mất đi lớp dầu tự nhiên của da.
- Thoa các loại dầu tự nhiên như dầu dừa, dầu jojoba hoặc dầu hạnh nhân để dưỡng ẩm cho da. Sử dụng mật ong như một chất giữ ẩm tự nhiên trong mặt nạ. Tắm bột yến mạch có thể làm dịu da khô, ngứa.
- Tránh tắm bằng nước quá nóng và nên giới hạn thời gian tắm trong khoảng 5-10 phút.
- Sử dụng kem chống nắng hàng ngày để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Đeo găng tay khi làm việc nhà hoặc khi trời lạnh để bảo vệ tay.
- Sử dụng mặt nạ dưỡng ẩm hoặc mặt nạ qua đêm để cung cấp độ ẩm cao.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà hoặc văn phòng để tăng độ ẩm cho không khí, đặc biệt ở những nơi có khí hậu khô hoặc trong mùa đông.
- Tăng lượng axit béo omega-3 thông qua các thực phẩm như cá, hạt lanh và quả óc chó. Giữ đủ nước bằng cách uống nhiều nước suốt cả ngày. Tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin A, C và E để hỗ trợ sức khỏe làn da.
- Thực hành các phương pháp giảm căng thẳng, vì căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về da.
3.2. Bổ sung các chất có lợi cho da
- Việc sử dụng thường xuyên các loại kem dưỡng ẩm là rất quan trọng. Hãy tìm các thành phần như axit hyaluronic, glycerin và ceramides. Thoa kem dưỡng ẩm ngay sau khi tắm để khóa nước.
- Thoa serum axit hyaluronic trước kem dưỡng ẩm để thu hút và giữ độ ẩm cho da.
- Các sản phẩm có chứa niacinamide có thể giúp cải thiện chức năng hàng rào bảo vệ da và giảm mất nước.
- Cân nhắc việc bổ sung dầu cá hoặc dầu hạt lanh để hỗ trợ sức khỏe làn da từ bên trong.
3.3. Các phương pháp hiện đại
- Tẩy da chết nhẹ nhàng có thể loại bỏ các tế bào da chết. Sử dụng các chất tẩy da chết hóa học như axit alpha-hydroxy (AHA) hoặc axit beta-hydroxy (BHA). Tẩy da chết vật lý nên được thực hiện cẩn thận để tránh kích ứng.
- Hãy tìm những sản phẩm có chứa urê, axit lactic hoặc axit alpha-hydroxy, giúp tẩy tế bào chết và dưỡng ẩm. Sử dụng các loại kem làm mềm có chứa lipid tương tự như lipid tự nhiên có trong da.
- Sử dụng sữa tắm không chứa xà phòng hoặc sữa rửa mặt gốc dầu được thiết kế dành cho da khô.
- Đối với những trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc corticosteroid tại chỗ để giảm viêm. Retinoid bôi tại chỗ có thể giúp tái tạo tế bào da và cải thiện kết cấu.
Hãy nhớ rằng, hiệu quả của những phương pháp điều trị này có thể khác nhau tùy theo từng người. Việc kết hợp nhiều phương pháp để có kết quả tốt nhất thường có lợi. Đối với những trường hợp da thô ráp dai dẳng hoặc nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu, người có thể đưa ra các khuyến nghị điều trị cá nhân hóa dựa trên nhu cầu của từng làn da và bất kỳ tình trạng cơ bản nào.
Tình trạng da sần sùi như vỏ cam có thể gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin của một người. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp sẽ giúp mang lại hiệu quả tích cực, từ đó giúp phục hồi được làn da mịn màng, căng bóng.
Nguồn: aad.org – healthline.com – mayoclinic.org
Bài viết của: Đặng Phước Bảo