Một nghiên cứu mới đã thách thức quan niệm phổ biến rằng tuổi tác luôn đồng nghĩa với suy giảm sức khỏe. Ngược lại, nhiều chuyên gia khẳng định rằng nếu được hỗ trợ đúng cách, người cao tuổi hoàn toàn có thể phục hồi tinh thần, cải thiện thể chất và lấy lại trạng thái hạnh phúc tối ưu. Đây là thông điệp quan trọng trong bối cảnh toàn cầu đang chú trọng hơn vào chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Khi nói đến việc lão hóa và sống khỏe mạnh, chúng ta thường được khuyên cùng một điều: Ăn uống tốt hơn, tập thể dục mỗi ngày và ngủ nhiều hơn. Nhưng chỉ tập trung vào sức khỏe thể chất thôi là chưa đủ để đạt được tuổi thọ lâu dài, theo một nghiên cứu mới.
Các nhà nghiên cứu đã xem xét trạng thái “hạnh phúc tối ưu” ở người lớn tuổi, được định nghĩa là có sự hỗ trợ xã hội; nhận thức tích cực về lão hóa, sức khỏe thể chất và tinh thần, hạnh phúc và sự hài lòng trong cuộc sống; cùng với khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không bị hạn chế nghiêm trọng.
“Nghiên cứu của chúng tôi trên hơn 8.000 người lớn tuổi cho thấy nhiều người không có trạng thái hạnh phúc tối ưu vào thời điểm bắt đầu nghiên cứu đã có thể lấy lại được trạng thái hạnh phúc chỉ trong vòng ba năm,” tiến sĩ Mabel Ho, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết, đề cập đến 1 trong 4 người cao tuổi có sự cải thiện sức khỏe đáng kể. “Những phát hiện này thách thức quan niệm rằng hạnh phúc tất yếu suy giảm theo tuổi tác và nhấn mạnh tiềm năng cải thiện tích cực ở giai đoạn sau của cuộc đời.”
Nghiên cứu này, được công bố ngày 24 tháng 9 trên tạp chí PLOS One, được lấy từ dữ liệu thu thập trong Nghiên cứu Dọc về Lão hóa của Canada (Canadian Longitudinal Study on Aging).
“Những phát hiện này áp dụng cho người lớn tuổi từ 60 trở lên, những người không ở trạng thái sức khỏe hay hạnh phúc tối ưu” tiến sĩ Esme Fuller-Thomson, tác giả cấp cao của nghiên cứu cho biết. “Nghiên cứu mang lại hy vọng và cái nhìn thực tế cho người cao tuổi, người chăm sóc và các nhà hoạch định chính sách bằng cách cho thấy rằng với sự hỗ trợ phù hợp và lựa chọn lối sống đúng đắn, nhiều người cao tuổi có thể lấy lại mức độ hạnh phúc cao ngay cả sau khi trải qua giai đoạn suy giảm.”
Hơn 1 trong 5 người Mỹ sẽ từ 65 tuổi trở lên vào năm 2040, và gần 3 trong 5 người trong số họ sẽ cần đến các dịch vụ và hỗ trợ dài hạn. Vào năm 2023, khoảng 93% người từ 65 tuổi trở lên tại Mỹ cho biết họ mắc ít nhất một bệnh mạn tính, như bệnh tim hoặc tiểu đường. Mặc dù không phải mọi bệnh mạn tính đều có thể tránh được, nhiều bệnh có thể phòng ngừa được bằng cách thay đổi lối sống.
“Những cá nhân bắt đầu với tinh thần và cảm xúc mạnh mẽ có khả năng đạt được sức khỏe tổng thể tối ưu cao gấp gần năm lần vào cuối nghiên cứu,” Ho – một nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Khoa Công tác Xã hội Factor-Inwentash và Viện Nghiên cứu Vòng đời & Lão hóa thuộc Đại học Toronto – cho biết.
Kết quả cũng “nhấn mạnh ảnh hưởng quan trọng của các mối quan hệ hỗ trợ, điều kiện kinh tế – xã hội và lối sống lành mạnh như hoạt động thể chất thường xuyên, không hút thuốc và giấc ngủ tốt,” bà nói thêm.
Tuy nhiên, các phát hiện của nghiên cứu có thể không áp dụng cho tất cả người từ 65 tuổi trở lên, bởi các nhà nghiên cứu tập trung vào Canada – nơi người dân được tiếp cận hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn dân.
“Những phát hiện này cung cấp hiểu biết giá trị về lão hóa và hạnh phúc trong bối cảnh một quốc gia thu nhập cao với hệ thống y tế toàn dân,” Ho nói. “Tuy nhiên, vẫn chưa rõ kết quả này có thể áp dụng ra sao tại Hoa Kỳ – nơi không có chăm sóc sức khỏe toàn dân suốt đời; tương tự, cần thêm nghiên cứu để hiểu người cao tuổi tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình trải nghiệm và phục hồi hạnh phúc thế nào, khi điều kiện chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ xã hội và kinh tế khác biệt đáng kể so với Canada.”
Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi: Tiếp cận sức khỏe và lão hóa một cách toàn diện
Về thể chất, có ba thay đổi lối sống chính giúp đạt được lão hóa lành mạnh: tập thể dục, ngủ và chế độ ăn uống. Và mặc dù các hành vi như ăn uống giàu dinh dưỡng và tập luyện sức mạnh là quan trọng, chúng sẽ không hiệu quả nếu bạn không đồng thời giải quyết vấn đề cô đơn và duy trì các mối quan hệ tích cực.
“Một trong những điều tôi luôn nói với bệnh nhân là: tin hay không, không có căn bệnh nào – sự ‘bất an’ hay thiếu thoải mái nào – tách rời khỏi tâm trí bạn. Mối liên hệ giữa tâm trí và cơ thể bị y học phương Tây đánh giá thấp một cách khó tin,” tiến sĩ Andrew Freeman, giám đốc phòng ngừa tim mạch và chăm sóc sức khỏe tại National Jewish Health ở Denver, nói.
Người trưởng thành từ 50 tuổi trở lên bị cô đơn mãn tính có nguy cơ đột quỵ cao hơn 56% so với những người ít cô đơn hơn. Giảm căng thẳng và giao tiếp xã hội thường xuyên cũng được ghi nhận là có liên quan đến cải thiện nhận thức ở người mắc Alzheimer giai đoạn đầu, được coi là cách chăm sóc sức khỏe người cao tuổi hiệu quả.
“Nuôi dưỡng các kết nối xã hội bền chặt là thành phần thiết yếu của hạnh phúc tổng thể. Những thay đổi lối sống như bỏ thuốc lá và giải quyết các vấn đề về giấc ngủ như mất ngủ cũng có thể dẫn đến cải thiện sức khỏe rõ rệt,” Fuller-Thomson, giáo sư kiêm giám đốc Viện Nghiên cứu Vòng đời & Lão hóa tại Đại học Toronto, cho biết.
“Bằng cách tập trung vào những vấn đề then chốt này, người cao tuổi có thể xây dựng khả năng phục hồi và nâng cao chất lượng cuộc sống, ngay cả khi đang quản lý các thách thức sức khỏe hiện hữu.”

Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi: Không bao giờ là quá muộn để thay đổi
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng mặc dù người trẻ tuổi dễ đạt được hạnh phúc tối ưu hơn, điều đó không có nghĩa người cao tuổi không thể. “Nghiên cứu của chúng tôi thay đổi cách nhìn khi cho thấy hạnh phúc ở tuổi già không phải là trạng thái tĩnh. Nhiều người cao tuổi có thể hồi phục và lấy lại sức khỏe tối ưu ngay cả sau những biến cố,” Ho nói.
“Trong khi các nghiên cứu trước đây thường tập trung vào sự suy giảm, nghiên cứu này bổ sung một chiều sâu mới bằng cách nhấn mạnh tiềm năng phục hồi, hồi sinh và cải thiện ở giai đoạn sau của cuộc đời. Nó khẳng định rằng lão hóa có thể bao gồm những giai đoạn phát triển và tái sinh hạnh phúc – không chỉ là mất mát.”
Và sống khỏe có thể bắt đầu đơn giản bằng cách tăng số bước chân mỗi ngày, theo tiến sĩ Joyce Oen-Hsiao, bác sĩ tim mạch tại Yale Medicine. “Nhiều bệnh nhân lớn tuổi của tôi, việc ra khỏi nhà chỉ là đi đến cửa hàng. Vì vậy, tôi sẽ nói: đừng đỗ xe ngay gần cửa – hãy đỗ xa hơn một chút. Bằng cách đó bạn sẽ tăng bước đi, tăng vận động”.
Bất kể bạn ở độ tuổi nào, các chuyên gia đều khẳng định bạn có thể bắt đầu lựa chọn để khỏe mạnh hơn cả về thể chất lẫn tinh thần. “Nếu bạn đặt tâm thế rằng mình sẽ tốt hơn, sẽ cảm thấy tốt hơn, sẽ làm tốt hơn và sẽ đạt được những gì mình hướng tới – thì khả năng điều đó thành hiện thực tăng lên đáng kể,” Freeman nói.
Nguồn: CNN
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration






